Bushe Mulepanga Ukuupana?
Nga ca kuti twalingenye ukulekana kulecitika mwi sonde ku cinkukuma, ninshi icalo ca United States e catebelelwa kuli ici cinkukuma. Mu myaka ya nomba line ukucila pa fyupo milioni umo fyalipwa muli cilya calo, nga kwakanya mu maminiti ninshi ifyupo ifipwa pali cila miniti ni fibili. Nakalimo mwalishiba no kuti te mu calo ca United States mweka mwaba ubwafya bwa mu fyupo.
UKULINGANA no kufwailisha kumo, mu Canada, mu England na Wales, mu France, mu Greece, na mu Netherlands ukulekana kwalifulilako ukucila pa miku ibili ukutula 1970.
Kuli ifingi ifingatulenga ukusumina ukuti ico abengi boopanina mulandu wa kutemwana kabili bafwaya ukwikala pamo ukufikila imfwa. Nangu cibe fyo, ku ca bulanda, icupo ca nsansa ilingi line tacibako. Ilyo basangamo ubwafya, abengi balasumina ukuti balyangufyenye ukuupana atemwa baupile nelyo baupene no ushibalingile.
Mulandu nshi ifyupo ifingi fipwila? “Icilenga sana kukanaipekanya,” e fyasosele kalemba wa citabo ca pa kwishishanya. Alundapo ati: “Ilyo ndebomba pa milandu ya baupana abo icupo cili mu bwafya, kube fintu fibili ifyo ng’umfwa, inkumbu no kukalifiwa. Ndomfwa inkumbu pantu aboopana tabasanga ubuyo balefwaisha ubwa cupo ca kwikusha. Ndakalifiwa pantu tabeshiba ifyo icupo cabe cakakala.”
Cine cine, abengi boopana lintu beshibepo fye finono nelyo fye ukukanaishiba ifyo bengalenga icupo cabo ukuba bwino. Lelo ici, tacingapapusha sana. Kasambilisha umo atile: “Fintu cipapusha ukumona abacaice besu ubwingi abasambilila ku koleji pa mikalile ya bakwindi na bamalinso, lelo abafilwa ukusambilila imikalile ya bantu babili abetwa umulume no mukashi.”
Bushe mulepanga ukuupana, atemwa muletontonkanya pa lwa cupo mulimo nomba? Nga e fyo muletontonkanya, mulingile ukwishiba ukuti ifyaba mu cupo ca cine cine fyalipusaninina fye nga nshi kuli filya fyupo mutamba mu mafilimu, pa televishoni, nelyo ifya mu fitabo filanda pa cintemwa. Kabili, icupo ca bantu babili abakulile mu mano kabili abatemwana icine cine caba lipaalo ukufuma kuli Lesa. (Amapinda 18:22; 19:14) E co, ni shani mwingashininkisha ukuti namuipekanya ukubombela pa fikabilwa mu cupo? Finshi mulingile ukwishiba ilyo mulesala uwa kuupana nankwe. Kabili nga mwalyupana kale, ni shani mwingalundako insansa shibelelela mu cupo cenu?