Ifipusho Ukufuma ku Babelenga

Bushe ‘ukuceleka’ ukwalumbulwa pali 2 Abena Tesalonika 3:14 kwaba micitile yatantikwa iya cilonganino, nelyo bushe cintu Abena Kristu umo umo bengacita mu kusengauka aba bucintomfwa?

Ifyo umutumwa Paulo alembeele abena Tesalonika filangilile fyo baeluda balabombako fimo muli uko ‘kuceleka.’ Lelo pa numa ya ico, Abena Kristu umo umo balakonkamo, ukucite fyo mu kuba ne fya ku mupashi mu mano. Kuti twaumfwikisha bwino ici nga twamona ifyalengele Paulo ukulanda aya mashiwi.

Paulo alyafwilisheko ukupanga icilonganino ca bena Tesalonika, ukwafwa abaume na banakashi ukutetekela. (Imilimo 17:1-4) Ilyo papitile nshita, alibalembeele ukufuma ku Korinti ku kubatasha no kubakoselesha. Paulo alibafundile umwalekabilwa ukufundwa. Abacincishe ‘ukubike mitima pa kutalala no kutukute fyabo, kabili ukubombela ku minwe yabo.’ Apantu bamo te fintu balecita, e co Paulo alundileko ukuti: “Tukonkomesha imwe, mwe bamunyinefwe, fundeni abanang’ani [“aba misango ibi,” NW], kosheni abatompoke mitima, koselesheni abanaka.” Cilemoneka kanshi ukuti mu kati kabo mwali “aba misango ibi”a abalekabila ukufundwa.—1 Abena Tesalonika 1:2-10; 4:11; 5:14.

Ilyo papitile imyeshi, Paulo alembele kalata wakwe uwa cibili ku bena Tesalonika, ukulundapo no kulanda pa lwa kubapo kwa kwa Yesu ukwa ku ntanshi. Paulo na kabili abalangishe ifya kucita na ba misango ibi ‘abashalebomba nakalya lelo abalecito bukwakwa.’ Ifyo balecita fyalipusene ne micitile ya kwa Paulo pantu wena alebombesha kabili tabaleumfwila ukukambisha kwakwe ukwaumfwika pa lwa kubomba pa kuti beba icisendo. (2 Abena Tesalonika 3:7-12) Paulo atile bacitepo fimo fimo. Ifi fyali no kucitwa lintu baeluda babe nababomba umulimo wa kukonkomesha nelyo ukufunda aba misango ibi. Paulo alembele ati:

“Awe, mwe bamunyinefwe, tulemukonkomesesha mwi shina lya kwa Shikulu Yesu Kristu ukutalukako kuli munyina onse uwikalila mu bunang’ani [“misango ibi,” NW], kabili te umo mwalole ca cishilano ico mwapokelele kuli ifwe. Awe imwe, mwe bamunyinefwe, mwinenuka mu kucite cisuma. Lelo ngo muntu tanakiile icebo cesu ica muli kalata uyu, mucelekeni, mwiyampana nankwe, ukuti alengwe insoni. Kabili mwimutunga mulwani, lelo mumusoke ngo wa bwananyina.”—2 Abena Tesalonika 3:6, 13-15.

E co fimbi ifyali no kucitwa fyali kutalukako ku ba misango ibi, ukubaceleka, ukuleka ukubishanya na bo, lelo ukulabasoka nga ba bwananyina. Cinshi cingalenga aba mu cilonganino ukucite fyo? Pa kutwafwa ukumfwikishe ci, lekeni tulande sana pa mibele itatu iyo Paulo ashalelandapo pano.

1. Twalishiba ukuti Abena Kristu tabapwililika kabili balaluba. Nalyo line, ukutemwa kwaba cishibilo ca buKristu, icifwaya ukuti tulelangulukilako no kulekelelako bambi ifilubo bacita. Ku ca kumwenako, Umwina Kristu limbi kuti alasakaatuka mu bukali inshita shimo, nge fyo cali kuli Barnaba na Paulo. (Imilimo 15:36-40) Nelyo umo kuti alanda ifyakamuka nelyo ifya kukalifya umutima. Nga cabe fyo, nga twalangisha ukutemwa no kubomfya ukufunda kwa mu Baibolo, kuti twafimba pa cilubo, ukutwalilila ukwikala no yo Mwina Kristu munensu, ukubishanya nankwe, no kubomba nankwe. (Mateo 5:23-25; 6:14; 7:1-5; 1 Petro 4:8) Cili icamonekesha ukuti ifilubo fya uyu musango te fintu Paulo alelandapo muli 2 Abena Tesalonika.

2. Paulo talelanda pa Mwina Kristu uyo pa lwakwe uwasalapo ukucefyanyako ukubishanya na umbi uyo imyendele yakwe ne mibele fishiweme—ku ca kumwenako, uumoneka ukutemwisha ukwangala nelyo ifyuma. Napamo umufyashi kuti aeba umwana wakwe ukukanayangala na bacaice bamo abashumfwila bafyashi, bamapusu, nelyo abashacindamike ubuKristu. Uko kupingulapo kwa muntu pa lwakwe ukulingana na fintu tubelenga mu Amapinda 13:20 apatila: “Enda na ba mano e lyo ukabo wa mano, lelo uucito bunabo ku bawelewele akacula.”—Linganyeniko 1 Abena Korinti 15:33.

3. Paulo alembele abena Korinti pa fintu fyakakala, ilyo alandile pali umbi uwalecito lubembu lwabipisha uushalapile. Ababembu abashilapila aba musango yo bali no kutamfiwa mu cilonganino. Iyo “imbifi” cali kwati yapeelwa kuli Satana. Pa numa ya ifyo, Abena Kristu ba busumino tabali no kubishanya ne mbifi sha musango yo; umutumwa Yohane acincishe Abena Kristu ukukanabaposha. (1 Abena Korinti 5:1-13; 2 Yohane 9-11) Lelo ici, na co tacilemoneka kwati e kufunda kuli pali 2 Abena Tesalonika 3:14.

Imibele yapusanako ne ilumbwilwe pa muulu itatu yaba mibele isanshamo “aba misango ibi” abalandwapo muli 2 Abena Tesalonika. Paulo alembele ukuti aba bacili ‘ba bwananyina,’ abali no kukonkomeshiwa no kumonwa nga ba bwananyina. E co ubwafya bwa ba bwananyina “aba misango ibi” te bulya ubwa kupusana kwa Bena Kristu kabili tabwali ubwabipisha ica kuti baeluda mu cilonganino banyantukilmo no kubatamfya, nga fintu Paulo acitile ku mulandu wa ku Korinti. “Aba misango ibi” tabacitile ulubembu lwabipisha, nga fintu cali kuli ulya watamfiwa uwa ku Korinti.

“Aba misango ibi” mu Tesalonika bena balepaasukako fye ku buKristu. Tabalefwaya ukubomba, napamo baletontonkanya ukuti ukubwela kwa kwa Kristu nakupalama nelyo bali fye abanang’ani. Ukulunda pali co baleleta icimfundawila ukupitila mu ‘kucito bukwakwa.’ Napamo baeluda mu cilonganino balibasokelepo libili libili, mu kumfwana no kupanda amano kwa kwa Paulo muli kalata wakwe uwa kubalilapo no kupanda amano kumbi ukwa bulesa. (Amapinda 6:6-11; 10:4, 5; 12:11, 24; 24:30-34) Nalyo line batwalilile fye mu mibele iyaleseebanya icilonganino kabili iingambukilako Abena Kristu bambi. E co eluda wa Bwina Kristu Paulo, alandile pa misango yabo iibi no kusansalika imibele yabo iibi, ukwabula ukubalumbula amashina.

Na kabili alekele icilonganino cishibe ukuti kuti cawama Abena Kristu umo umo ‘ukuceleka’ aba misango ibi. Ici calolele mu kuti aba mu cilonganino balingile ukwishiba abantu aba mibele yalingana ne yalandilwepo iyo icilonganino casokelwepo pa lwalaala. Paulo abebele “ukutalukako kuli munyina onse uwikalila mu misango ibi.” Ico ukwabulo kutwishika teti cipilibule ukubatalukilila, pantu bali no kutwalilila ‘ukumusoka ngo wa bwananyina.’ Bali no kutwalilila ukukumana nankwe ngo Mwina Kristu ku kulongana kabili napamo mu butumikishi. Kuti basubile fyo munyinabo ali no kucitapo cimo pa kukonkomesha no kutaluka ku nshila shakwe isha kupunwisha.

Ni mu nshila nshi bali no ‘kutalukako’ kuli wene? Ifishinka filangililo kuti, ni mu kwangalila capamo. (Linganyeniko Abena Galatia 2:12.) Ukuleka ukwangalila capamo nankwe napamo kuti kwamulange fyo abantu bakonke fishinte tabatemenwe mibele yakwe. Nangu fye nga talengelwe nsoni no kwaluka, kwena ninshi bambi te kuti basambilileko inshila shakwe ishabipa no kuba na wene. Lelo na bo bene aba Bena Kristu bali no kulasakamana pa fisuma. Paulo abebele ati: “Awe imwe, mwe bamunyinefwe, mwinenuka mu kucite cisuma.”—2 Abena Tesalonika 3:13.

Cili icaumfwika kanshi ukuti uku kufunda kwa mutumwa te kwa kubomfya ku kusuulilako bamunyina abacita fye icilubo cinono. Lelo imifwaile ya kuko yaba kwafwa uukwete imibele iyapusanininako no buKristu.

Paulo taimike amafunde yashika kwati alefwaya ukupangako imibombele imo iyapikana. Lelo cili icaumfwika bwino bwino ukuti baeluda intanshi bafwile ukwafwa uwa misango ibi. Nga bafilwa kabili uyo muntu aletwalilila fye ne mibele ya kupunwisha kabili cilemoneke fyo kuti ayambukisha na bambi, kuti bapingulapo ukuti icilonganino cifwile ukusokwa. Kuti bapekanya ukuti ilyashi lilandwe pa lwa mulandu iyo misango ibi ifwile ukusengaukilwa. Tabakalumbule amashina, lelo ilyashi lyabo ilya kusoka likafwilishako ku kucingilila icilonganino pantu abakwata amatwi ya kumfwa bali no kusakamana ukucefyanyako ukwangalila capamo no uli onse uulangisha imisango ibi iya musango yo.

Mu kupita kwa nshita, napamo uyo uwa misango ibi kuti alengwe nsoni pa lwa mibele yakwe no kulengwa ukwaluka. Ilyo baeluda na bambi mu cilonganino bamona ukuti alyaluka, pa lwabo umo umo kuti bapingulapo ukutendeka ukwangalila capamo nankwe na kabili.

E co mu kusupawila, kuti twatila: Baeluda mu cilonganino e baba pa ntanshi mu kwafwa no kufunda umuntu uukwete imisango ibi. Nga ca kuti tamwene ububi bwa mibele yakwe lelo atwalilila no kusonga kwakwe ukubi, baeluda kuti basoka icilonganino ukupitila mu kulanda ilyashi ililelondolola ifyo Baibolo ilandapo—nampo nga ni pa kwishishanya na ba ku nse, nelyo iyo ine mibele yalubana. (1 Abena Korinti 7:39; 2 Abena Korinti 6:14) Abena Kristu ba mu cilonganino abasokwa muli yo nshila kuti bapingulapo umo umo pa lwakwe ukucefyanyako ukwangalila pamo na bo cilemoneka fye ukuti balekonkelela imisango ibi lelo abacili ni bamunyinefwe.

[Futunoti]

[Ifikope pe bula 31]

Baeluda ba Bwina Kristu bakonkomesha aba misango ibi lelo batwalilila ukubamona nga basumina banabo