Icumfwila Bushe Cintu Cacindama Icifwile Ukusambililwa ku Bwaice?
UMUTWE wali mu nyunshipepala imo watile: “Abafyashi Bafwaya Abantu Abaibela, Te Bana Bacumfwila Fye.” Ifi fyebo finono ifyo bashimike fyafumine mu kufwailisha kwacitilwe mu New Zealand, ukwasokolwele ukuti “amapesenti 22 fye e batile abana balingile ukusambilishiwa icumfwila pa ng’anda.” Uku kufwailisha kwasangile no kuti abafyashi lelo basumina ukuti ifyacindamisha kusambilisha abana imibele isuma, ukubasambilisha ifya kuikalila, no kubasambilisha ifya kubomba imilimo bapeelwa.
Muli ino nkulo ya kufwaya ukuba uwaibela no kuisekesha, te ca kupapa ukuti abengi balengulula imimwene ya kuba aba cumfwila no kusambilisha abana iyi mibele. Lelo bushe icumfwila ca bana cifwile ukumonwa nge ca kale kabili icishili ca kwafwa lelo? Nelyo bushe icumfwila caba pa masambililo yacindama ayo abana bengasambilila no kusangamo ubusuma? Icacilapo ukucindama ca kuti, bushe Yehova Lesa, Katendeka wa lupwa, amona shani icumfwila ku bafyashi, kabili busuma nshi bumo ubufuma mu cumfwila ca musango yu?—Imilimo 17:28; Abena Efese 3:14, 15.
“Ici E Calungama”
Ku cilonganino ca Bwina Kristu mu Efese ica mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, umutumwa Paulo alembele ukuti: “Mwe bana, nakileni abafyashi benu muli Shikulu; pantu ici e calungama.” (Abena Efese 6:1) E ico, umulandu ukalamba uwa kubela ne cumfwila ca musango yu wa kuti cumfwana ne cipimo ca bulesa ica fyalungama. Nga fintu Paulo alembele ati, “ici e calungama.”
Mu kumfwana ne ci, tumona ukuti Icebo ca kwa Lesa cilondolola ukusalapula mu kutemwa ukwa bafyashi ukuti cisaamo, “impeneno iyayemba ku mutwe obe, kabili iminyololo iya kusaamika mu mukoshi obe,” kabili ukuti ici “e citemuna Shikulu.” (Amapinda 1:8, 9; Abena Kolose 3:20) Ukukanaumfwila abafyashi kwena kulenga ukusenukwa kuli Lesa.—Abena Roma 1:30, 32.
“Ukuti Kuwame Kuli Iwe”
Paulo alandile pa cilambu na cimbi ica cumfwila ilyo alembele ukuti: “Cindika wiso na noko ili e funde lya ntanshi ilyaba ne cilayo, ukuti kuwame kuli iwe; kabili ube wa nshiku ishingi pano nse.” (Abena Efese 6:2, 3; Ukufuma 20:12) Ni mu nshila nshi icumfwila ku bafyashi cingaletela umuntu ubusuma?
Ica kubalilapo ca kuti, bushe te ca cine ukuti abafyashi bakokole pa calo kabili balishiba ifingi? Nangu te kuti bamoneke ukwishiba ifingi pali bakompyuta nelyo amasambililo yambi ayasambilishiwa mu sukulu, balishiba ifingi pa fya kwikala no kucita na mafya ya mu mikalile. Lelo, abacaice tabakwata ukushikatala uko umuntu akwata nga akosoka. E co balasuswa mu fyo basalapo, kabili ilingi banakila ku kusonga kwa fibusa ukubaletelela fye. Cine cine Baibolo itila: “Ubupumbu bwakakatila ku mutima wa mwaice.” Cinshi cingafumyapo ubu bwafya? “Inkonto ya kulimuna kuti yabutalushako.”—Amapinda 22:15.
Ubusuma bwaba mu cumfwila bwacila pa cumfwano ciba pa bafyashi no mwana. Pa kuti ubwikashi bwa bantunse bulebomba bwino, pafwile paba ukumfwana, kabili ici cikabila icumfwila. Ku ca kumwenako, icileta umutende, icumfwano, ne nsansa mu cupo kuitemenwa ukunakila, te kufwaya ifintu lyonse filecitwa ukulingana ne fyo umo alefwaya no kukanayangwa ku fyo bambi balefwaya. Ku ncito, ukunakila kwa babomfi cintu icilenga ubukwebo bonse nelyo umulimo ukutunguluka. Ukukuma ku mafunde ya buteko, icumfwila cilenga umo ukukanakandwa no kuba uwacingililwa.—Abena Roma 13:1-7; Abena Efese 5:21-25; 6:5-8.
Ilingi abacaice abashumfwila aba mu bulashi tabekala bwino mu bwikashi. Lelo, ukusambilila icumfwila ilyo abantu bali abaice kuti kwabanonsha lyonse fye. Fintu caba icisuma ukusambilile ci ku bwaice!
Icilambu Cikalamba ica Cumfwila
Icumfwila cilenga indupwa ukuba isha nsansa no kuletela umo ubusuma lyonse fye. Na kabili cintu apo umo engakuula bucibusa bwawamisha pali bonse—e kuti bucibusa pa muntu na Kalenga wakwe. Pa kuba “Kalenga” uwaba “kamfukumfuku ka mweo,” Yehova Lesa alilinga ukumumfwila no mutima onse.—Lukala Milandu 12:1; Amalumbo 36:9.
Ishiwi lya kuti “icumfwila, NW” limoneka mu Baibolo mu misango ya iko iyalekanalekana imiku iingi. Na kabili, imiku iingi Baibolo yalanda pa malango ya kwa Lesa, amafunde, ifya bupingushi fyakwe, ne fipope, fyonse ifyo tufwile ukunakila. Tatuletwishika ukuti Lesa amona icumfwila nge cintu icikabilwa ku kusenaminwa na wene. Cine cine, icumfwila cintu icikabilwa ku kulundulula bucibusa na Yehova. (1 Samwele 15:22) Ica bulanda ca kuti icifyalilwa ca bantunse te cumfwila lelo kukanaumfwila. Baibolo itila: “Ukulinga kwa mutima wa muntu kubi ukufuma ku bwaice bwakwe.” (Ukutendeka 8:21) E ico, icumfwila cilingile ukusambililwa ku bwaice na mu bumi fye bonse. Ukucite co kuleta icilambu cikalamba.
Ibukisheni ukuti, nga fintu umutumwa Paulo asosele, ifunde lya kumfwila abafyashi lyaba no bulayo bwa mbali shibili, isha kuti, “kuwame kuli iwe; kabili ube wa nshiku ishingi pano nse.” Ubu bulayo bushininkishiwa pa Amapinda 3:1, 2 apatila: “We mwana wandi, wilaba amalango yandi, na mafunde yandi leko mutima obe uyalinde; pantu ukutantalila kwa nshiku, ne myaka ya mweo, no mutende yakalundako kuli iwe.” Icilambu cikalamba ku bacumfwila ni bucibusa na Yehova nomba no mweo wa muyayaya mu calo cipya ica mutende.—Ukusokolola 21:3, 4.
[Ifikope pe bula 30, 31]
Icumfwila cileta bucibusa bwa nsansa mu lupwa, pa ncito, na kuli Yehova