Ipaalo lya kwa Yehova Lilatucindamika
“Ipaalo lya kwa Yehova lyene lilacindamika, kabili talundako ukulungulula.”—AMAPINDA 10:22.
1, 2. Mulandu nshi insansa shishifumina mu fyuma?
ABANTU abengi lelo bakonkelela ifyuma. Lelo bushe ifyuma filabaletela insansa? Magazini ya The Australian Women’s Weekly isosa ukuti: “Takwabako inshita abakwata indalama baba no bulanda nga nshi nge fyo cili ino nshita.” Ilundapo no kuti: “Cintu ca kupelenganya. Batila mu Australia mwaliba indalama, no kuti ifintu filewaminako fye. . . . Nalyo line abantu abengi mu Australia tabakwete isubilo. Abaume na banakashi balemona ukuti balebulisha fimo mu bumi lelo tabeshibe cinshi balebulisha.” Fintu Amalembo yaba aya cine pa kusosa ukuti insansa nelyo umweo tafyaba mu fintu ifyo twakwata!—Lukala Milandu 5:10; Luka 12:15.
2 Baibolo isambilisha ukuti insansa shine shine shaba mu mapaalo ya kwa Lesa. E co, Amapinda 10:22 yatila: “Ipaalo lya kwa Yehova lyene lilacindamika, kabili talundako ukulungulula.” Ilingi ukukonkelela ifyuma pa mulandu wa bukaitemwe e kulungulula. Cili icalinga ukuti umutumwa Paulo asokele ati: “Abafwayo kuba ne fyuma bawila mu kweshiwa kabili mu lukose, kabili mu lunkumbwa ulwingi ulwa kutumpa kabili ulwa kucena, ifyo fiibisha abantu mu kupomonwa kabili mu boni. Pantu ukutemwe ndalama e shinte lya bubi bonse; bamo pa kushitinamina balufiwa ukufuma ku citetekelo, no kuilasamo abene amalangulusha ayengi.”—1 Timote 6:9, 10.
3. Mulandu nshi ababomfi ba kwa Lesa bakwatila amesho?
3 Lubali lumbi, amapaalo ukwabula no kulunguluka yasanga bonse ‘abomfwa kwi shiwi lya kwa Yehova.’ (Amalango 28:2) Lelo, bamo kuti baipusha ati, ‘Nga ca kuti Yehova talunda ukulungulula ku mapaalo yakwe, mulandu nshi ababomfi abengi aba kwa Lesa baculila?’ Baibolo isokolola ukuti Lesa alasuminisha amesho lelo aya mesho yafuma kuli Satana, ku bwikashi bwakwe ubwabipa, na ku kukanapwililika kwesu. (Ukutendeka 6:5; Amalango 32:4, 5; Yohane 15:19; Yakobo 1:14, 15) Yehova e ntulo ya “ca kupeelwa conse icisuma ne ca bupe conse icafikapo.” (Yakobo 1:17) E co amapaalo yakwe tayaleta ukulungulula. E co natumone ifya bupe fyafikapo fimo ifya kwa Lesa.
Icebo ca kwa Lesa, ca Bupe ca Mutengo
4. Lipaalo nshi no bupe ifyo abantu ba kwa Yehova bakwata muli ino “nshita ya ku mpela”?
4 Ulwa “nshita ya ku mpela,” ukusesema kwa kwa Daniele kutila: “Ukwishiba [kwa cine, NW] kukafula.” Lelo, kuli aya mashiwi kwalundilwe ne fyebo fya kuti: “Ababifi bonse tabakeluke, lelo abashilimuka e bakalailuka.” (Daniele 12:4, 10) Elenganyeni co! Icebo ca kwa Lesa—maka maka ukusesema—calondololwa mu mano ya bulesa ica kuti ababifi te kuti beluke umo calola, lelo abantu ba kwa Yehova baleluka. Umwana wa kwa Lesa apepele ukuti: “Ndemutashisha, mwe Tata, Umwine wa muulu na pano nse, ico mwafishile ifi ku ba mano na ba mucetekanya, no kufisokolwela ku bacece.” (Luka 10:21) Mwandi lipaalo ukukwata ica bupe ca mutengo ica Cebo ca kwa Lesa icalembwa, Baibolo, no kuba pali balya Yehova ashilimuna lwa ku mupashi!—1 Abena Korinti 1:21, 27, 28; 2:14, 15.
5. Amano cinshi, kabili kuti twayanonka shani?
5 Akubulaba “amano ayafuma mu muulu” nga tatwaba abashilimuka lwa ku mupashi. (Yakobo 3:17) Amano kubomfya ukwishiba no mucetekanya ku kupwisha amafya, ukutaluka ubwafya, ukufishapo ubuyo, nelyo ukupeela ukufunda kusuma. Bushe tunonka shani amano ya bukapepa? Amapinda 2:6 yatila: “Yehova e upeela amano, mu kanwa kakwe e mufumo kwishiba no mucetekanya.” Cine cine, Yehova akatupeela amano nga twaba no mukoosha wa kuyapepela, nga fintu fye apeele Imfumu Solomone “umutima wa mano, kabili uwa mucetekanya.” (1 Ishamfumu 3:11, 12; Yakobo 1:5-8) Pa kunonka amano, tufwile no kutwalilila ukumfwa kuli Yehova ukupitila mu kusambilila lyonse Icebo cakwe no kucikonka.
6. Mulandu nshi cabela ica mano ukukonka amalango ya kwa Lesa ne fishinte mu bumi?
6 Ifya kumwenako fikalamba ifya mano ya bulesa fisangwa mu mafunde ya mu Baibolo ne fishinte. Ifi filatunonsha monse—lwa ku mubili, lwa ku muntontonkanya, lwa mu nkuntu, na lwa ku mupashi. Calilingile kemba wa malumbo ukwimba ati: “Amalango ya kwa Yehova yafikapo, yabweseshamo umweo; ukushimika kwa kwa Yehova kwa cishinka, kulengo wapelwa amano ukubo wa mano; ifya kulangulula fya kwa Yehova fyalitambalala, filengo mutima ukusamwa; ifunde lya kwa Yehova lyalisanguluka, libuutusha pa menso; akatiina ka kuli Yehova kalisanguluka, kaiminina ndi pe; ifya bupingushi fya kwa Yehova fya cine, fyalungama fyonse fine; fyatemwikwo kucila golde, ukucila golde uwalopolwa uwingi.”—Amalumbo 19:7-10; 119:72.
7. Finshi fifuma mu kusuula ifipimo fyalungama ifya kwa Lesa?
7 Lubali lumbi, abasuula ifipimo fya kwa Lesa ifyalungama tabasanga insansa no buntungwa bafwaya. Kuli pele pele, besa mu kwiluka ukuti Lesa tasentekwa, pantu umuntu akalobolola ico abyala. (Abena Galatia 6:7) Abantu abengi abasuula ifishinte fya Baibolo balelobolola ifyabipa pamo ngo kupula amafumo, ukwambula amalwele yaselausha nelyo ukuba abakukunkuma. Nga tabalapile no kwalula imikalile yabo, inshila yabo ikasuka ikabatwala ku mfwa napamo ukonaulwa kuli Lesa.—Mateo 7:13, 14.
8. Mulandu nshi abatemwa Icebo ca kwa Lesa babela aba nsansa?
8 Lelo ku batemwa Icebo ca kwa Lesa no kucikonka amapaalo yakalamba yakabasanga nomba na ku ntanshi. Balikwata ico bayumfwila ukuti amalango ya kwa Lesa yalibalubula, ba nsansa icine cine, kabili balolela inshita lintu bakalubulwa ku lubembu ne fifumamo ifyabipa. (Abena Roma 8:20, 21; Yakobo 1:25) Ili subilo lyalishininkishiwa pantu lyashimpwa pa bupe bwa kutemwa ubo Lesa apeela abantunse—icilubula ce lambo lya Mwana wakwe uwafyalwa eka, Yesu Kristu. (Mateo 20:28; Yohane 3:16; Abena Roma 6:23) Ica bupe cawame fi cilangilila ukuti Lesa alitemwa sana abantunse kabili cishininkisha ukuti amapaalo yashakapwe yakesa pali bonse abomfwa kuli Yehova.—Abena Roma 8:32.
Tulatasha pa Bupe bwa Mupashi wa Mushilo
9, 10. Tunonkelamo shani mu bupe bwa kwa Yehova ubwa mupashi wa mushilo? Landeniko ica kumwenako.
9 Umupashi wakwe uwa mushilo bupe bwa kutemwa na bumbi ubo tufwile ukutashishapo Lesa. Pa Pentekoste 33 C.E., umutumwa Petro akonkomeshe amabumba ya bali mu Yerusalemu ukuti: “Lapileni, no kubatishiwa onse wa muli imwe mwi shina lya kwa Yesu Kristu ku kulekelelwe membu shenu, e lyo mukapokelele ca bupe Umupashi wa mushilo.” (Imilimo 2:38) Lelo, Yehova apeela umupashi wa mushilo ku babomfi bakwe abaipeela abaupepela kabili abafwaya ukucita ukufwaya kwakwe. (Luka 11:9-13) Kale, aya maka yakalamba sana mu kubumbwa konse—umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa, nelyo amaka yabomba—yakoseshe abaume na banakashi aba citetekelo, ukusanshako na Bena Kristu ba mu kubangilila. (Sekaria 4:6; Imilimo 4:31) Na ifwe kuti watucitila cimo cine, nangu cingati kuti twakwata ifipindami ifikalamba nelyo amafya apo tuli bantu ba kwa Yehova.—Yoele 2:28, 29.
10 Moneni ica kumwenako ca kwa Laurel, uwalwele polio no kwikala imyaka 37 muli mashini beta ati iron lung iya kumwaafwako ukupeema.a Te mulandu no bwafya akwete, abombele Lesa mu kupimpa ukufikila imfwa yakwe. Mu kupita kwa myaka, amapaalo yakalamba aya kwa Yehova yasangile Laurel. Ku ca kumwenako, alyafwile abantu nalimo 17 ukukwata ukwishiba kwalungika ukwa cine ca mu Baibolo, nangu ca kuti aleikala muli ulya mashini ubushiku bonse! Ubwafya akwete bulenga twaibukisha amashiwi ya mutumwa Paulo aya kuti: “Ilyo nanaka, e lyo naba na maka.” (2 Abena Korinti 12:10) Cine cine, ukutunguluka konse twingakwata mu kushimikila imbila nsuma, takufuma ku maka yesu, lelo ni pa mulandu wa bwafwilisho bwa kwa Lesa ukupitila mu mupashi wa mushilo, uo apeela ku bomfwa kwi shiwi lyakwe.—Esaya 40:29-31.
11. Mibele nshi umupashi wa kwa Lesa uleta mu bafwala “ubuntu bupya”?
11 Nga ca kuti tuleumfwa kuli Lesa, umupashi wakwe ulenga twaba ne mibele ya kutemwa, ukusekelela, umutende, ukutekanya, icongwe, ubusuma, icitetekelo, ukunakilila, no kuteko mutima. (Abena Galatia 5:22, 23) Ifi “fisabo fya mupashi” fyaba lubali lwa “buntu bupya” ubo Abena Kristu bafwala ku kupyana pa mibele ya bufunushi kabili iya bunama iyo bakwete kale. (Abena Efese 4:20-24; Esaya 11:6-9) Icacindama sana muli ifi fisabo kutemwa, ukwaba “e kukakila fyonse pamo mu kwitabana.”—Abena Kolose 3:14.
Ukutemwa kwa Bwina Kristu ca Bupe ca Kuteesa
12. Tabita na Bena Kristu bambi aba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo balangile shani ukutemwa?
12 Ukutemwa kwa Bwina Kristu bupe na bumbi ubwafuma kuli Yehova—ubupe ubo tuteesa. Kutungululwa ku fishinte, kabili kulapalamika abasumina ukucila ne fyo aba mu lupwa lumo lwine bapalamana. (Yohane 15:12, 13; 1 Petro 1:22) Ku ca kumwenako, tontonkanyeni pali Tabita, umwanakashi musuma uwa Bwina Kristu uwa mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo. “[Aali] uwaisulamo imilimo isuma ne fya nkumbu,” ifyo alecita maka maka kuli bamukamfwilwa mu cilonganino. (Imilimo 9:36) Aba banakashi bafwile balikwete balupwa wabo, lelo Tabita alefwaya ukubafwa no kubakoselesha. (1 Yohane 3:18) Mwandi Tabita ali ca kumwenako cisuma! Ukutemwa aba bwananyina kwalengele Priska na Akula ‘ukuitwala mu kapoosa mweo’ pa mulandu wa kwa Paulo. Na kabili ukutemwa kwalengele Epafra, Luka, Onesifore, na bambi ukwafwa umutumwa ilyo ali mu cifungo ku Roma. (Abena Roma 16:3, 4; 2 Timote 1:16; 4:11; Filemone 23, 24) Cine cine, Abena Kristu ba musango yu aba lelo ‘baba no kutemwana,’ ubupe bwafuma kuli Lesa ububeshibisha ukuti basambi ba cine aba kwa Yesu.—Yohane 13:34, 35.
13. Kuti twalanga shani ukuti twalikatamika nga nshi bumunyina bwa Bwina Kristu?
13 Bushe mulateesa ukutemwa kwaba mu cilonganino ca Bwina Kristu? Bushe mulatasha pali bumunyina bwa ku mupashi, ubwa mwi sonde lyonse? Ifi na fyo fya bupe fyafuma kuli Lesa ifitusansamusha kabili filatucindamika. Kuti twalanga shani ukuti twalikatamika ifi fya bupe? Kubomba umulimo washila kuli Lesa, ukwasukapo pa kulongana kwa Bwina Kristu, no kulanga ukutemwa ne fisabo fimbi ifya mupashi wa kwa Lesa.—Abena Filipi 1:9; AbaHebere 10:24, 25.
“Ifya Bupe ku Bantu”
14. Cinshi cikabilwa ku Mwina Kristu nga ali no kuba eluda nelyo umubomfi utumikila?
14 Abaume ba Bwina Kristu abafwaya ukupyungila bakapepa banabo pamo nga baeluda nelyo ababomfi batumikila balikwata ubuyo busuma. (1 Timote 3:1, 8) Pa kufikapo ukubomba iyi milimo, munyinefwe alingile ukuba muntu wa bumupashi, uwaishiba Amalembo kabili uwapimpa mu butumikishi bwa mwi bala. (Imilimo 18:24; 1 Timote 4:15; 2 Timote 4:5) Alingile ukuba uwaicefya, uwafuuka, kabili uwatekanya, pantu amapaalo ya bulesa tayasanga abatuumikwa, aba cilumba, na bafwaya ukulumbuka. (Amapinda 11:2; AbaHebere 6:15; 3 Yohane 9, 10) Nga ca kuti alyupa, afwile ukuba umutwe wa lupwa uwakwata ukutemwa, uusunga bwino aba mu ng’anda yakwe. (1 Timote 3:4, 5, 12) Pa mulandu wa kuti akatamika ifyuma fya ku mupashi, umwaume wa musango yu akapokelela amapaalo ya kwa Yehova.—Mateo 6:19-21.
15, 16. Ni bani baba “ifya bupe ku bantu”? Landeniko ifya kumwenako.
15 Ilyo baeluda mu cilonganino balebombesha ukubila imbila nsuma, ukucema, no kusambilisha, tulengwa ukubacindika nge “fya bupe ku bantu.” (Abena Efese 4:8, 11) Abanonkelamo mu mulimo wabo uwa kutemwa te lyonse bengalanga uko kutasha, lelo Yehova alamona fyonse ifyo baeluda ba busumino bacita. Takalabe ukutemwa balanga kwi shina lyakwe pa kupyungila abantu bakwe.—1 Timote 5:17; AbaHebere 6:10.
16 Moneni icacitile eluda umo uubombesha uwapempwile Umwina Kristu umukashana uwali no kulepulwa kuli bongobongo. Cibusa wa ulu lupwa alembele ukuti: “Ali ne cikuuku, aletungilila, kabili alesakamana nga nshi. Alombele ukuti apepele pamo na ifwe kuli Yehova. Ilyo alepepa, wishi kwa uyu mukashana [uushali Inte ya kwa Yehova] aleshinshimukila, kabili bonse abali muli ulya muputule mu cipatala balilile ifilamba. Mwandi lilye pepo lya kwa eluda lyali lya kutemwa, kabili Yehova alangile ukutemwa pa kutuma ulya eluda pa nshita ya musango yu!” Umulwele na umbi Nte asosele pa lwa baeluda balemupempula ukuti: “Ilyo bampempwile ninshi ndi mu intensive care unit (umo basungila abalwalisha), nalishibe ukuti te mulandu ne calacitika nalashipikisha. Nalikoshiwe kabili nalekele ukutiina.” Bushe umuntu kuti ashita ukutemwa kwa musango yu? Iyo! Uku kutemwa bupe bwafuma kuli Lesa, ubwaba mu cilonganino ca Bwina Kristu.—Esaya 32:1, 2.
Ica Bupe ca Butumikishi bwa mwi Bala
17, 18. (a) Bupe nshi ubwa mulimo Yehova apeela abantu bakwe bonse? (b) Bwafwilisho nshi Lesa ateyanya pa kuti tubombe bwino ubutumikishi bwesu?
17 Ukucindikwa kwacilapo uko umuntu engapeelwa kubombela Yehova, Uwapulishamo. (Esaya 43:10; 2 Abena Korinti 4:7; 1 Petro 2:9) Lelo, umulimo wa kubombako mu butumikishi bwa ku cintubwingi watambikwa kuli bonse—abaice na bakalamba, abaume na banakashi—abafwaya icine cine ukubombela Lesa. Bushe mulabomfya ici ca bupe ca mutengo? Bamo tabashimikila pa mulandu wa kuyumfwa ukuti tabafikapo, lelo ibukisheni ukuti Yehova apeela umupashi wa mushilo ku bamubombela, kabili ulatwafwa mu fyo tupelebela.—Yeremia 1:6-8; 20:11.
18 Yehova aseekesha umulimo wa kushimikila Ubufumu ku babomfi bakwe abaicefya, te ku bantu aba cilumba kabili abacetekela amaka yabo. (1 Abena Korinti 1:20, 26-29) Abantu baicefya, kabili abafuuka balishiba ukupelebela kwabo kabili bashintilila pa bwafwilisho bwa kwa Lesa ilyo balebomba mu butumikishi bwa mwi bala. Na kabili balatasha pa bwafwilisho bwa ku mupashi apeela ukupitila mu “mulashi wa pa ng’anda uwa cishinka.”—Luka 12:42-44; Amapinda 22:4.
Ulupwa lwa Nsansa—Ca Bupe Cisuma
19. Finshi filenga abafyashi ukukusha bwino abana?
19 Icupo no lupwa lwa nsansa fya bupe ukufuma kuli Lesa. (Ruti 1:9; Abena Efese 3:14, 15) Abana nabo “cikwatwa icafuma kuli Yehova,” ica mutengo kabili baleta insansa ku bafyashi ababasambilisha imibele itemuna Lesa. (Amalumbo 127:3) Nga muli bafyashi, twalilileni ukumfwa kwi shiwi lya kwa Yehova mu kusambilisha abana benu ukulingana ne Cebo cakwe. Abacite fyo kuti bacetekela ukuti bakatungililwa kuli Yehova kabili akabapaala apakalamba.—Amapinda 3:5, 6; 22:6; Abena Efese 6:1-4.
20. Cinshi cingaafwa abafyashi abo abana bapondokela ukupepa kwa cine?
20 Te mulandu no kubombesha kwa bafyashi bakapepa, nalimo abana bamo kuti basala ukupondokela ukupepa kwa cine ilyo bakula. (Ukutendeka 26:34, 35) Ici kuti calungulusha abafyashi apakalamba. (Amapinda 17:21, 25) Ukucila ukupelelwa, ukwibukisha icilangililo ca kwa Yesu ica mwana walubile kuti kwabafwa. Nangu ca kuti ulya mwana afumine pa ng’anda no kukonka inshila yabipa, ku ntanshi alibwelele ku ng’anda ya kwa wishi, uwamupokelele no kusekelela no kutemwa. (Luka 15:11-32) Te mulandu ne cingacitika, abafyashi Abena Kristu ba busumino kuti bacetekela ukuti Yehova alabomfwikisha, alibatemwa, kabili akatwalilila ukubatungilila.—Amalumbo 145:14.
21. Ni kuli ani tulingile ukumfwa, kabili mulandu nshi?
21 E co, ifwe bonse natwishibe ifyacindama icine cine mu bumi bwesu. Bushe tulekonkelela ifyuma fya ku mubili, ifyo fingalenga twaikala bwino pamo ne ndupwa shesu? Nelyo bushe tulekonkelela ‘ifya kupeelwa fisuma ne fya bupe fyafikapo’ ififuma kuli “Shifwe wa fya lubuuto.” (Yakobo 1:17) Satana, ‘wishi wa bufi,’ afwaya twaculila ifyuma no kukanakwata insansa no bumi. (Yohane 8:44; Luka 12:15) Lelo, Yehova wena alatusakamana kabili afwaya tukwate ifisuma. (Esaya 48:17, 18) E co, natutwalilile ukumfwa kuli Shifwe wa mu muulu uwa kutemwa kabili lyonse ‘ukuilemena’ muli wene. (Amalumbo 37:4) Nga ca kuti twakonkelela inshila ya musango yu, ifya bupe fya mutengo ifya kwa Yehova na mapaalo ayengi fili no kutucindamika—kabili tukakwata ifi fyonse ukwabula no kulungululwa nangu panono.
[Amafutunoti]
a Moneni Awake! ya January 22, 1993, amabula 18-21.
Bushe Muleibukisha?
• Insansa shine shine kuti shasangwa kwi?
• Fya bupe nshi fimo Yehova apeela abantu bakwe?
• Mulandu nshi ubutumikishi bwa mwi bala bwabela ca bupe?
• Cinshi abafyashi bengacita ku kunonka amapaalo ya kwa Lesa ilyo balekusha abana?
[Icikope pe bula 16]
Bushe mulalanga ukuti mulatasha pa ca bupe ca kwa Lesa ica Cebo cakwe icalembwa?
[Icikope pe bula 17]
Te mulandu na mafya yatapata, Laurel Nisbet abombele Lesa no kupimpa
[Ifikope pe bula 18]
Nga Tabita, Abena Kristu ba lelo balishibikwa nga nshi pa milimo yabo iya kutemwa
[Icikope pe bula 19]
Baeluda ba Bwina Kristu balyangwako sana ku basumina banabo