Icalo Umushakabe Ubupiina Nacipalama

IFIKOPE ifilanga Paradaise, pamo nge cili pa nkupo ya uno magazini, filatemwikwa sana ku bapiina. Paradaise ali uwa cine cine ku baupana babili aba ntanshi, Adamu na Efa. Umushi wabo wali libala lya Edene. (Ukutendeka 2:7-23) Nangu ca kutila ulya Paradaise alilubile, ukucetekela muli paradaise wa ku ntanshi—mu calo cipya umushakabe ubupiina—te ca kwelenganya fye iyo. Bulayo bwa cine cine ubusangwa mu Baibolo.

Moneni ubulayo Yesu Kristu alaile pa bushiku bwa kulekelesha ubwa bumi bwakwe pano isonde. Ncitatubi umo uwafwilile pamo na Yesu acetekele amaka ya kwa Lesa aya kupwisha amafya ya bantunse. Atile: “Mwe Yesu, mukanjibukishe ilyo mukengila mu bufumu bwenu.” Aya mashiwi yalangisha ukuti ncitatubi alicetekele ukuti Yesu akateka nge Mfumu kabili na bafwa bakabuushiwa. Yesu ayaswike ukuti: “Icine cine ndekweba leelo, Uli no kuba na ine mu Paradaise.”—Luka 23:42, 43.

Baibolo ilanda pa bakekala muli Paradaise, aiti: “Bakakuula amayanda no kwikalamo, bakalima na mabala ya myanganshi no kulye fisabo fya yako.” (Esaya 65:21) Cine cine, “bakekalo muntu onse mwi samba lya mwangashi wakwe, kabili mwi samba lya mukunyu wakwe, tapakabe na wa kututumya; pantu akanwa ka kwa Yehova nakasosa.”—Mika 4:4.

Lelo, mulandu nshi ubupiina bwasuminishiwa ukubako pali ndakai? Bushe Lesa afwa shani abapiina? Bushe ubupiina bukapwa lilali?

Cinshi Ubupiina Bwasuminishiwilwa Ukubako?

Paradaise iyo Adamu na Efa babikilwemo yalilubile pa mulandu wa bucipondoka ubwatendeke malaika wabipa, Satana Kaseebanya. Ukubomfye nsoka nge ca kulandilamo, Satana abeleleke Efa ukutoba ifunde lya kwa Lesa pa kulya icisabo ca ku muti umo ifi. Amubepele ukuti ukukanatungululwa na Lesa kuti kwamulenga ukwikala bwino. Ilyo Efa apeele icisabo cabindwa kuli Adamu, na o aliliile, pa kucite fyo akeene Lesa no kukonka umukashi wakwe.—Ukutendeka 3:1-6; 1 Timote 2:14.

Abaupana babili bacipondoka balitamfiwe mu Paradaise kabili ukutula ilya ine nshita batendeke ukushomboka pa kusanga ifya kulya. Ukufikila na lelo, Yehova alisuminisha Satana ukuteka abantunse ababembu, ukulenga ifitumbuka mu kukanaumfwila Lesa ukumoneka. Ifyacitikila abantunse fyalango kuti te kuti baleteko Paradaise pe sonde. (Yeremia 10:23) Lelo, ukukanafwaya ukutungululwa na Lesa kwafumamo utuyofi no bupiina.—Lukala Milandu 8:9.

Nangu cibe fyo, abapiina tabalekeleshiwa muli cino calo caisulamo amafya. Icebo ca kwa Lesa icapuutwamo, Baibolo, caisulamo ubutungulushi busuma ku bapiina.

“Mwisakamikwa”

Ilyo alelanda ku bantu abengi umwali na bapiina, Yesu atile: “Lolekesheni ifyuni fya mu muulu, pantu tafitanda imbuto nelyo kuseepa nelyo kututila mu matala; na lyo line Shinwe wa mu muulu alafiliisha. Bushe tamwaficila ukucindama? . . . E co mwisakamikwa amuti, ‘Tulelya nshi?’ nelyo, ‘Tulenwa nshi?’ nelyo, ‘Tulefwala nshi?’ Pantu fyonse ifi e fyo abena fyalo bafwaisha. Pantu Shinwe wa mu muulu alishiba ukuti mulakabila ifi fyonse. E ico, mulefwaya intanshi ubufumu no bulungami bwakwe, na fyonse ifi fimbi fikalundwako kuli imwe.”—Mateo 6:26-33.

Umupiina tafwile ukwiba. (Amapinda 6:30, 31) Akasakamanwa nga abika Lesa intanshi mu bumi bwakwe. Natulande pali Tukiso, umwaume uwikala ku Lesotho, ku kapinda ka ku kulyo aka South Africa. Mu 1998, ifita ukufuma ku fyalo fimbi fyaile ku Lesotho ku kulesha abaleimina ubuteko. Pa mulandu wa ilya nkondo, abantu balisampile ifyali mu matuuka, abantu incito shalipwile, kabili kwali icipowe.

Tukiso aleikala ku ncende ukwikala abapelekeshako ku bupiina. Abena mupalamano bakwe abengi balisampile mu matuuka pa kuti fye bapusuke ku nsala. Ilyo Tukiso abwelele ku ng’anda yakwe iyakwete fye umuputule umo, asangile Maseiso, umwanakashi aleikala nankwe, ali ne fya kulya ifingi ifyo asampile mu matuuka. Pa kulondolola ukuti ukwiba kwalipusene ne funde lya kwa Lesa, Tukiso atile: “Fumya ifi fintu pa nse.” Maseiso alicitile ifyo fine. Abena mupalamamo batendeke ukubapumya no kusenda ifya kulya ifyaibilwe.

Tukiso akeene ifipe fya kwiba pa mulandu wa fyo asambilile muli Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Bushe ukumfwila amafunde ya kwa Lesa kwalengele ukuti bafwe ne nsala? Iyo. Pa numa fye ya ico baeluda mu cilonganino ca Nte sha kwa Yehova uko Tukiso alesangwa balandile nankwe kabili bamuletele ifya kulya. Na kuba, Inte sha kwa Yehova mu South Africa batumine ukucila pa matani yabili aya fya kukumbusuka ku kwafwa Abena Kristu banabo mu Lesotho. Maseiso alipeshiwe amano ku cumfwila ca kwa Tukiso kuli Lesa na ku kwafwa kwa citemwiko ukwa ba mu cilonganino. Na o wine atendeke ukusambilila Baibolo. Mu kupita kwa nshita, balilembeshe icupo kabili balilingile ukubatishiwa no kube Nte sha kwa Yehova. Na ino ine nshita bacili balebombela Lesa mu busumino.

Yehova Lesa alasakamana abapiina. (Moneni umukululo uleti “Lesa Amona Shani Abapiina?”) Mu kutemwa alipekanya inshila ya kwafwilamo abantu pamo nga Tukiso na Maseiso ukusambilila ifingi pali wena. Kabili mu Cebo cakwe, mwaliba ukufunda ukusuma nga nshi pa mikalile ya cila bushiku.

Ukupayanya Kusuma

Inte sha kwa Yehova balyesha lyonse ukupashanya Lesa mu fyo basakamana abapiina. (Abena Galatia 2:10) Ilingi line nga kwaba akayofi mu ncende shimo kabili akayofi kakuma na Bena Kristu ba cine, kulaba amapekanyo ya kwafwa umulekabilwa. Ne cacilishapo kucindama, Inte balasakamana abantu bonse, ukusanshako na bapiina mu fya ku mupashi. (Mateo 9:36-38) Mu myaka 60 iyapita, bakabila ba mbila nsuma abafikapo abengi bali-ipeelesha ukubomba bumishionari mu fyalo fimbi. Ku ca kumwenako, bamishionari abaupana babili ukufuma ku Finland abasambilile iciSotho e basambilishe Tukiso na Maseiso ukuba abasambi ba kwa Yesu. (Mateo 28:19, 20) Bumishionari bwa musango yo ilingi line busanshamo ukuipeelesha ukusha imikalile isuma mu fyalo ifikankaala no kuselela ku fyalo ifipiina.

Ukulaiba pa kusanga umwa kuliila te cintu Abena Kristu ba cine bengesalapo ukulacita. Lelo, balitetekela Yehova Lesa ukuti kuti abapayanishisha. (AbaHebere 13:5, 6) Inshila imo iyo Yehova apayanishishamo abantu bakwe kupitila mu kuteyanya kwakwe ukwa mwi sonde lyonse ukwa bamupepa, abasakamanana.

Inshila imbi iyo Yehova afwilamo abapiina kubafunda bwino bwino pa mikalile ya cila bushiku. Ku ca kumwenako, Baibolo itila: “Uwibile eiba kabili; lelo ukucila acucutike, alebomba ku minwe yakwe icawama, ukuti akwate ica kupeelako uwakabila.” (Abena Efese 4:28) Abashibomba abengi balyesha ukuipangila incito abene, ukubombesha, pamo ngo kulime bala lya musalu no kulisakamana. Baibolo na kabili ilafwa abapiina ukusunga indalama pa kubasambilisha ifya kusengauka imisango yabipa, pamo ngo kunwensha ubwalwa.—Abena Efese 5:18.

Icalo Umushakabe Ubupiina—Cikesa Lilali?

Baibolo itila tuleikala mu “nshiku sha kulekelesha” isha kuteka kwa kwa Satana. (2 Timote 3:1) Nomba line, Yehova Lesa akatuma Yesu Kristu ku kupingula abantunse. Cinshi cikacitika pali iyo nshita? Yesu apeele icasuko muli cimo ica filangililo fyakwe. Atile: “Ilyo Umwana wa muntu akesa mu bukata bwakwe, na bamalaika bonse pamo nankwe, e lyo akekala pa cipuna cakwe ca bufumu ica bukata. Ne nko shonse shikalonganikwa ku cinso cakwe, kabili akapaatukanya abantu, ifyo kacema apaatukanya impaanga ku mbushi.”—Mateo 25:31-33.

Impaanga muli ici cilangililo ni abo abainashisha ku kuteka kwa kwa Yesu. Yesu abapashenye ku mpaanga pa mulandu wa kuti balamukonka nga Kacema wabo. (Yohane 10:16) Aba bapale mpaanga bakanonka ubumi mu kuteka kwa kwa Yesu ukwapwililika. Ubo bumi bukawama mu calo cipya, umushakabe ubupiina. Abantunse abapale mbushi, abakaana ukuteka kwa kwa Yesu, bakonaulwa ku ciyayaya.—Mateo 25:46.

Ubufumu bwa kwa Lesa bukafumyapo ububifi. Lyena ubupiina tabwakatale abucululusha abantunse. Lelo, icalo cikesulamo abantu abatemwana kabili abasakamanana. Icilangilila ukuti icalo cipya ica musango yo cikabako kwikatana kwa Nte sha kwa Yehova isonde lyonse, pantu Yesu atile: “Muli ici e mo bonse bakeshibilo kuti muli basambi bandi, nga mwaba no kutemwana.”—Yohane 13:35.

[Akabokoshi ne Fikope pe bula 6, 7]

LESA AMONA SHANI ABAPIINA?

Baibolo ilondolola Kabumba wa bantunse ukuti e ‘uupeele ca kulya ku ba nsala.’ (Amalumbo 146:7) Mwaba ifikomo ukucila pali 100 ifilanda pa fyo Lesa asakamana abapiina.

Ku ca kumwenako, ilyo Yehova apeele Amafunde yakwe ku luko lwa kwa Israele wa pa kale, akonkomeshe abalimi ukukanapwisha ukulobolola mu mbali ya cilime cabo. Tabali na kulonganika ifisabo ifyasheleko ku muolife nelyo umwanganshi pa kubwelelako umuku walenga bubili. Aya mafunde yawamine abalebeshi, inshiwa, bamukamfwilwa, na balecula bambi.—Ubwina Lebi 19:9, 10; Amalango 24:19-21.

Kabili, Lesa aebele abena Israele ukuti: “Mukamfwilwa onse, no mwana wa nshiwa, mwikamucusha. Ukucusha nga wamucusha, na o ukulila nga andilila, cine cine nkomfwa ukulilila kwakwe; no bukali bwandi bukema, kabili nkamwipayaula ku lupanga; na bakashi benu bakaba bamukamfwilwa, na bana benu bakabe nshiwa.” (Ukufuma 22:22-24) Ku ca bulanda, abena Israele abengi abakankaala tabaumfwilile ayo mashiwi. Pali ci ne fyabipa fimbi, imiku iingi Yehova Lesa asokele abena Israele ukupitila muli bakasesema. (Esaya 10:1, 2; Yeremia 5:28; Amose 4:1-3) Mu kupita kwa nshita, Lesa alengele abena Ashuri na pa numa abena Babiloni ukucimfya abena Israele. Abena Israele abengi balipaiwe, na bapuswike basendelwe bunkole ku fyalo fimbi.

Umwana wa kwa Lesa uwatemwikwa Yesu Kristu, apashenye ukutemwa kwa kwa Wishi uko atemenwe abapiina. Pa kulondolola ubufwayo bwa mulimo wakwe, Yesu atile: “Umupashi wa kwa Yehova uli pali ine, pantu ansubile ku kubile mbila nsuma ku bapiina.” (Luka 4:18) Ici tacilepilibula ukuti Yesu abombeele fye abapiina epela. Mu kutemwa ayafwile na bakankaala bene. Lelo, ilyo aleafwa abakankaala, ilingi line aleangwa na bapiina. Ku ca kumwenako, apandile amano kateka umo umukankaala ukuti: “Kashitishe fyonse ifyo wakwata no kwakanya ku bapiina, kabili ukakwate cuma mu muulu; e lyo wise ulenkonka.”—Luka 14:1, 12-14; 18:18, 22; 19:1-10.

Yehova Lesa no Mwana wakwe balasakamana sana abapiina. (Marko 12:41-44; Yakobo 2:1-6) Ukulangisha ifyo apoosa amano ku bapiina, Yehova alebukisha imintapendwa ya bantu abapiina abafwa. Abo bonse bakabuushiwa ukwingila mu calo cipya umushakabe ubupiina.—Imilimo 24:15.

uwamusambilishe Baibolo

[Ifikope]

Ukwikatana kwa Nte sha kwa Yehova isonde lyonse cilangililo ca kuti icalo cipya te ca kwelenganya fye

[Icikope pe bula 5]

Tukiso na Maseiso pamo na mishionari wasambilishe Tukiso Baibolo

[Icikope pe bula 5]

Maseiso pa mwinshi wa ng’anda yakwe pamo na mishionari