Ubumi Bwabo

Nalipeelwa ‘Ifyalefwaya Umutima Wandi’

NGA FINTU CASHIMIKWA NA BA DOMINIQUE MORGOU

Mu December 1998, naile ku Afrika! Icintu ico nalefwaisha ukutula fye ku bwaice, casukile cacitika. Nalitemenwe sana impanga iikalamba iya mu Afrika e lyo ne nama sha mpanga. Ku Afrika kwine uko nalefwaisha ukuya, nomba e ko nali! Kwali na cimbi ico nalefwaisha icacitike. Nalefwaisha ukuti nkabe kabila wa mbila nsuma uwa nshita yonse kabili nkaye mu kubombela ku calo cimbi, na co nomba calicitike. Abengi balemona kwati ici te kuti cicitike. Nshimona bwino bwino, kabili imbwa ya kuntungulula, iyabelesha ukwenda mu misebo ya ku Bulaya, e yo nyenda na yo mu misebo ya mu Afrika iya mucanga. Lekeni nomba imushimikile ifyo cali pa kuti nje mu kubombela ku Afrika, na fintu Yehova ampeele ‘ifyalefwaya umutima wandi.’—Amalumbo 37:4.

NAFYELWE pa 9 June, mu 1966, ku kapinda ka ku kulyo aka France. Twafyelwe 7, abaume babili na banakashi basano, kabili nine nali umwaice pali bonse. Abafyashi besu baletusakamana kabili balitutemenwe. Lelo, kwali cimo icabipa icancitikile ilyo nali umwaice. Nalwele ubulwele bwa pa lupwa lwesu ubulenga umuntu ukupofula, kwati fintu caba na kuli bamama, bamayo e lyo na bakalamba bandi bamo abanakashi.

Ilyo nali umukashana, mu calo cesu mwali sana akapaatulula, impatila e lyo no bumbimunda, kabili ifi fyalengele napata abantu. Inshita iine iyi iyayafya e lyo twakukiile ku Hérault. Ilyo twali kulya, icintu cimo icisuma sana calicitike.

Bushiku bumo pa Mulungu ulucelo, Inte sha kwa Yehova babili baishile pa mwesu. Bamayo balishibe aba baNte kabili babengishe mu ng’anda. Bamo pali aba banakashi baipwishe bamayo nga baleibukisha ukuti pa nshita imo balilaile ukuti bushiku bumo kuti batemwa ukusambilila Baibolo. Bamayo balibukishe kabili baipwishe abati, “Ni lilali tukatendeka?” Bapangene ukulasambilila pa Mulungu ulucelo, kabili e fyo bamayo batendeke ukusambilile “cine ca mbila nsuma.”—Abena Galatia 2:14.

Naishibe Cine

Bamayo bali-ibikilisheko sana ukumfwikisha no kwibukisha ifyo balesambilila. Apo bali ni mpofu, balesungila ku mutwe fyonse ifyo balesambilila. Aba baNte bali abatekanya sana kuli bamayo. Nomba ine, naleti baNte nga baisa, nayafisama mu cipinda candi, nga namona ati baya e lyo nafuma. Bushiku bumo, baEugénie, Inte ya kwa Yehova, balinsangile no kulanda na ine. Banjebele ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa bukafumyapo ubumbimunda bonse no lupato lwa musango onse ifyaba mwi sonde. Batile: “Lesa fye eka e ukapwisha ifi fintu.” Lyene banjipwishe nga kuti natemwa ukusambilila na fimbi. Ubushiku bwakonkelepo, natendeke ukusambilila Baibolo.

Fyonse ifyo nasambilile fyali fipya. Nomba nalishibe ukuti kwaliba imilandu iyalenga ukuti Lesa asuminishe ububifi pano calo pa nshita inono. (Ukutendeka 3:15; Yohane 3:16; Abena Roma 9:17) Nasambilile no kuti Yehova tatusha fye ukwabula isubilo. Alitupeela isubilo ilisuma nga nshi ilya bumi bwa muyayaya mwi sonde lya paradaise. (Amalumbo 37:29; 96:11, 12; Esaya 35:1, 2; 45:18) Muli uyu Paradaise, nkatendeka ukumona na kabili.—Esaya 35:5.

Natendeka Bupainiya

Pa 12 December, mu 1985, nalangile ukuipeela kwandi kuli Yehova pa kubatishiwa mu menshi. Pali iyi nshita, abakalamba bandi abanakashi baMarie-Claire, bena ninshi balibatishiwa kale. Tapakokwele, ba ndume yandi baJean-Pierre na bo balibatishiwe, lyene pakonkele bamayo.

Mu cilonganino nali, mwali bapainiya abengi, nelyo bakabilisha ba mbila nsuma aba nshita yonse. Nalekoseleshiwa sana ukumona ifyo bali aba nsansa kabili abacincila mu mulimo wa kubila. Na baMarie-Claire, na bo abashalemona bwino sana kabili balefwala na cimo ku kuulu ica kwendelako, na bo bene batendeke umulimo wa nshita yonse. Ukufika na lelo, ndakoseleshiwa lwa ku mupashi ku ca kumwenako cabo. Ukuba na bapainiya mu cilonganino e lyo na mu lupwa kwalingafwile ukuti na ine mfwaishe ukubombako bupainiya. E ico, mu November mu 1990, natendeke bupainiya mu musumba wa Béziers.—Amalumbo 94:17-19.

Nalitwalilile Ukubomba te Mulandu no Kufuupulwa

Bapainiya banandi abalensakamana sana, e balengafwa nga tuli mu kushimikila. Na lyo line, ilingi nalefuupulwa pa mulandu wa bupofu pantu nshalebomba ukulingana ne fyo nalefwaya. Lelo, Yehova alenkosha ilyo nafuupulwa. Nalefwaya ifyebo mu citabo ca Watch Tower Publications Index, ifilanda pali bapainiya abali no bwafya bwa kukanamona bwino, kwati nine. Nalipapile ukusanga ukuti bali bengi! Kuli aya malyashi ya cine kabili ayakoselesha, nasambilileko ukuti imilimo nalekumanisha ukubomba yalicindeme, kabili yalengele naishiba no kuti fimo fimo te kuti mficite.

Pa kuti ndeshita ifyo nalekabila mu mikalile yandi, nalebomba incito ya kuwamya mu matuuka ayakalamba, pamo na baNte bambi. Bushiku bumo, namwene ukuti abo nalebomba na bo balebwelela mu kuwamya mulya mwine nacifuma fye mu kuwamya. Ukwabula no kutwishika, ifiko ifingi fyaleshala umo nalewamya. Naile kuli nkashi Valérie, painiya uwaleangalila fwe balebomba umulimo wa kuwamya, no kumweba ukuti anjebe fye icishinka nga ca kuti imibombele yandi yalelenga bambi ukuculilamo. Cikuuku cikuuku, anjebele ukuti ne mwine nkapingulepo ilyo nkamona ukuti teti nkumanishe ukubomba. Kanshi, mu March mu 1994, nalilekele ukubomba.

Na kabili, ukuimona kwati tapali nangu cimo ico ningacita kwalicililemo. Nalipepele mu mukoosha kuli Yehova, kabili nalishiba ukuti alyumfwile ukupaapaata kwandi. Na uno wine muku, ukusambilila Baibolo ne mpapulo sha Bwina Kristu ishilanda pali Baibolo kwalingafwile sana. Nangu ca kuti amenso yaleya yalefwilako, nalefwaya sana ukubombela Yehova. Cinshi nali no kucita?

Ndelolela Ukumpeela Imbwa, E lyo Kwaisa aba Kumpeela Imbi

Nalembeshe ukuya kwi sukulu lya mpofu na bashimona bwino ilya ku Nîmes kabili balisukile bansumina ukuyasambilila imyeshi itatu. Ala fingi nasambilile mu myeshi naikele kulya. E lyo naishibe bwino ubupofu bwandi kabili nasambilile ne fya kucita pa kuti ndeikala bwino nangu ca kutila nshimona bwino bwino. Ukuba pamo na bantu abalwele amalwele yalekanalekana kwalingafwile ukwishiba ifyo isubilo lyandi ilya ku ntanshi lyacindama. Ine naliko eyefilya pantu nalikwete ifya kucita mu bumi, kabili nalebombako na fimo. Na kabili, nasambilile ukubelenga ifilembo fya ba mpofu mu lulimi lwa ciFrench.

Ilyo nabwelelemo ku ng’anda, balupwa lwandi balimwene ukuti ifyo nasambilile fyalingafwile sana. Lelo, cimo ico napatile, cali kwenda ne nkonto. Calinkosele ukusumino kuti mfwile ukubomfya “icimuti” pa kwenda. Cali no kubapo bwino ukukwatako cimbi ica kungafwa pa kwenda, napamo ukukwatako imbwa.

Nalembele icipepala ca kulombelapo imbwa ya kuntungulula, lelo banjebele ukulolela pantu kwali abengi sana abalembeshe imbwa abalelolela. Na kabili, aba muli aka kabungwe balekabila ukufwailishapo fimo pali ine. Imbwa sha kutungulula abantu tabapeela fye icipelepele. Bushiku bumo, umwanakashi umo uwalebomba ku kabungwe kasakamana impofu anjebele ukuti aba mu kabungwe ka mangalo aka mu mushi twaleikala balefwaya ukupeela imbwa ku mpofu nelyo ku muntu uushimona bwino uwaleikala mu mushi wesu. Atile aletontonkanya pali ine, kabili alinjipwishe nga kuti natemwa ukukwata imbwa ya kuntungulula. Nomba, natontonkenye ukuti bushe nkaane nangu nsumine? Nakutulwike ukuti Yehova e waletungulula ifi fintu kabili nalisumine ubu bupe. Na lyo line, nali no kulolela ukuti bakampeele imbwa.

Nshalekele Ukutontonkanya pa Kuya ku Afrika

Ilyo nalelolela ukumpeela imbwa, natendeke ukutontonkanya pa kuya ku Afrika. Nge fyo nacilanda pa kubala, ukufuma fye ku bwaice, nalitemenwe sana icalo ca Afrika. Nangu ca kuti ubwafya bwa kukanamona bwino bwaleya bulekula, nalefwaisha ukuya ku Afrika, pantu nalyumfwile ukuti abantu abengi mu Afrika balafwaya ukusambilila Baibolo no kubombela Yehova. Ku numa, nalyebelepo Valérie ukutila kuti natemwa ukuyatandalapo ku Afrika, kabili nalimwipwishe nga kuti atemwa na o ukuyako. Alisumine, kabili twalembele amakalata ku maofesi ya Nte sha kwa Yehova ayaba mu Afrika uko balanda iciFrench, ukulomba nga kuti twayatandalako.

Aba ku maofesi ya ku Togo e babweseshe kalata. Nalitemenwe kabili naebele Valérie ukumbelengelako kalata. Amashiwi yali muli kalata yali ya kukoselesha nga nshi, kabili Valérie atile: “Kanshi kuti twaya!” Pa numa ya kulembeshanya na bamunyina ba pe ofesi, banjebele ukulembeshanya na nkashi Sandra, painiya, uwaleikala mu Lomé, umusumba ukalamba. Twapekenye ukwima pa 1 December, mu 1998.

Ifyo nale-enekela te fyo nasangile, na lyo line nalitemenwe nga nshi! Ilyo twafikile mu Lomé, twaikile mu ndeke, no kusanga ukuti ku Afrika kwalikaba icine cine. Nkashi Sandra alishile mu kutulolela. Tatwamonenepo, lelo lintu fye twamonene cali kwati tuli fibusa fya kale na kale. Lilya line twali mu kuya, kanshi ninshi Sandra na nkashi Christine balisontelwe bupainiya bwaibela kabili babatumine mu kubombela kwi tauni linono ilya Tabligbo, ilyabela mu kati sana aka Togo. Kanshi lyali lishuko lyesu ukuya na bo ku cifulo cipya uko bali no kulabombela. Twaikeleko imyeshi ibili kabili ilyo twafumineko, nalishibe ukuti nangu cibe shani nkabwela na kabili.

Nalitemenwe Ukuya ku Togo na Kabili

Ilyo nafikile fye ku France, natendeke ukupekanya ulwendo lwa kuya ku Togo na kabili. Ulupwa lwandi lwalingafwile, kabili ici calengele ukuti njipekanye ukuyaikala ku Togo imyeshi 6. E co mu September mu 1999, na kabili naninine indeke iyaleya ku Togo. Lelo uno muku, nali fye neka. Kuti mwaelenganya fintu balupwa lwandi baumfwile ilyo bamwene ndeya neka ne muntu uushimona bwino! Lelo tapali umulandu wa kusakamikilwa. Naebele abafyashi bandi ukuti ifibusa fyandi, abali nomba kwati fye ni balupwa lwandi, nkabasanga balendolela mu Lomé.

Ala caliwene nga nshi ukubwelela ku calo uko abantu abengi batemwa ukusambilila ifya mu Baibolo! Caliseeka sana ukumona abantu balebelenga Baibolo mu musebo. Abantu ba mu Tabligbo bena kuti bakwita fye no kukwita ukuti mulanshanye na bo ifya mu Baibolo. Lyali lishuko sana ukwikala mu ng’anda iyalinga fye pamo na bapainiya baibela babili! Nasambilile imikalile imbi, kabili natendeke ukumona ifintu mu nshila imbi. Ica kubalilapo fye, nalimwene ukuti bamunyinefwe aba Bwina Kristu na bankashi aba mu Afrika balicindika sana ifya Bufumu. Ku ca kumwenako, nangu ca kuti balenda intamfu iitali pa kuya ku Ng’anda ya Bufumu, lyonse fye balasangwa ku kulongana. Na kabili, nasambilileko ifintu ifingi kuli bucibusa bwabo ne cileela.

Bushiku bumo, ilyo twalefuma mu mulimo wa mwi bala, naebele nkashi Sandra ukuti naletiina ukubwelela ku France. Ubwafya bwandi ubwa kukanamona bwino bwalikulile sana. Ku muntu uushimona bwino, calyafya sana ukwenda mu misebo ya ku Béziers, pantu mwalifula sana abantu kabili kwaliba ne congo, e lyo kwaba no kunina amatabo mu fikuulwa fya ntunti, na fimbi ifingi ifilenga imikalile ukwafya ku muntu uushimona bwino bwino. Imisebo ya ku Tabligbo yena, nangu ca kuti ya lukungu, yaliba bwino pantu tamuba abantu abengi, ne myotoka tashafula. Bushe nali no kukumanisha ukwikala ku France apo nomba nabeleshe ukwikala mu Tabligbo?

Ilyo papitile inshiku shibili, bamayo bantumiine lamya ukunjishibisha ukuti balendolela ku sukulu bapeela abantu imbwa sha kutungulula impofu. Imbwa ya musango wa Labrador retriever, iyainikwe Océane, e yali no kulantungulula. Uyu muku na o, balinsakamene mu fyo nalekabila kabili na masakamika yandi yalipwile. Pa numa ya myeshi 6 iya kuipakisha ukubomba ku Tabligbo, naimine ulwendo lwa kubwelelamo ku France ukuya mu kumona imbwa yandi.

Balimpeele imbwa pa numa ya kuti baikansha pa myeshi iingi. Pa kubala, bwali bwafya sana. Nalekabila ukubelesha imbwa, kabili na yo yakabile ukumbelesha. Nangula ni fyo, umuye nshiku, nasukile naishiba ukuti ca cine nalekabila imbwa ya kuntungulula. Na kuba, iyi mbwa nomba eyo mba nayo lyonse. Bushe abantu ba ku Béziers balecita shani nga bamona ndeya ne mbwa pa mayanda pa mwabo? Balencindika kabili baleba ne cikuuku. Imbwa yandi yalishibikwe sana ku ncende twaleikalila. Apo abengi tabomfwa bwino ukuba pamo no muntu uwalemana, filya naleba ne mbwa yandi calelenga ukuti nande pa bupofu bwandi ukwabula ubwafya. Abantu calebangukila kabili balekutika. Ukwabula no kutwishika, imbwa yalelenga ukuti nkwate apa kutendekela ukulanshanya na bantu.

Naya ku Afrika ne Mbwa Yandi, Océane

Nshalabileko ku Afrika, kabili pali iyi nshita natendeke ukupekanya ulwendo lwalenga butatu ulwa kuya ku Afrika. Uno muku, naile ne mbwa yandi. Twaile pamo na ba Anthony na bena mwabo baAurore, na cibusa wandi Caroline—kabili bonse aba bali ni bapainiya nga ine wine. Twafikile mu Lomé, pa 10 September, mu 2000.

Pa kubala, abengi baletiina imbwa yandi. Banono fye mu Lomé abamonapo imbwa iikalamba, pantu imbwa ishingi ishaba ku Togo shinono. Nga bamona ndi ne mbwa ninjikaka umushipi mu mukoshi, bamo balemona kwati ikali sana. Imbwa yandi na yo yalefwaisha ukuncingilila nga yamona ukuti nalaba mu bwafya. Na lyo line, tapakokwele, yalibeleshe iyi mikalile. Nga naikaka umushipi mu mukoshi, ninshi ili pa ncito—ilaicindika, ilabomba bwino, taifuma pantu ndi. Lelo nga naikakula, ilatemwa ukwangala, limo no kucita fye utwabulo kulondoloka. Tulangala sana ne yi mbwa.

Bonse fwe baile ku Togo twaleikala na bankashi babili baSandra na baChristine ku Tabligbo. Pa kwafwa bamunyina na bankashi aba mu cilonganino ukubeleshanya ne mbwa yandi, twalebeta ukwisa ku ng’anda mu kutandala kabili twalebalondolwela umulimo imbwa yakwete, no bwafya bwandi ubwa menso ne fyo balingile ukucita ilyo bali mupepi na yo. Baeluda balinsuminishe ukuti ndesenda imbwa yandi ku Ng’anda ya Bufumu. Apo mu Togo tacaseeka ukusenda imbwa ku Ng’anda ya Bufumu, kwali ukubilisha ku cilonganino no kulondolola umulandu cabelele fyo. Nomba pa kuya mu butumikishi, naleisenda fye ku fipempu fya kubwelelamo na mu kutungulula amasambililo ya Baibolo—pantu abo twamonanapo na bo kale bena ninshi nabeshiba umulandu nyendela ne mbwa.

Nalitwalilila ukuipakisha ukushimikila muli ici cifulo. Lyonse ndatasha pa fyo aba bantu ba cikuuku banangulukilako, na pa fisuma ifyo bancitila, pamo ngo kumpeela apa kwikala. Mu October, mu 2001, naile ku Togo umuku walenga bune kabili naile na bamayo. Pa numa ya milungu itatu, balibwelelemo ku France, balishininkishe ukuti naleikala fye bwino kabili balitemenwe.

Ndatasha sana Yehova pa kuti nalibombako mu Togo. Nalicetekela ukuti Yehova akatwalilila ukumpeela ‘ififwaya umutima wandi’ ilyo ndetwalilila ukubombesha mu mulimo wakwe.a

[Futunoti]

[Ifikope pe bula 10]

Nalitemenwe sana impanga ya mu Afrika e lyo ne nama sha mpanga

[Icikope pe bula 10]

Naleya ne mbwa yandi ku fipempu

[Icikope pe bula 11]

Baeluda balinsuminishe ukulaya ne mbwa yandi, Océane, ku kulongana