Inkondo Ilalenga Ifintu Fyatubipila Bonse

Inkondo kuti yaima na mu fyalo umwaba umutende. Kabili nangu fye bantu abekala mu fyalo umushaba inkondo balacula nga kuli inkondo. Na kabili inkondo ilalenga mu calo mwaba amafya nangu na papita imyaka iingi ukutula apo yapwila. Natulandeko pa fya ku mwenako:

• 

  Ifya Kulya Ukushupa. Aba mu kabungwe ka World Food Programme batile: “Inkondo ilalenga mu calo mwaba sana icipowe. Na kuba abantu abengi abekala mu fyalo umwaba ifipowe, icalenga mube sana ifipowe ni nkondo.”

• 

  Inkondo ilalenga abantu ukukaanaba no bumi ubusuma. Abantu abengi nga baishiba ukuti mu calo mwalaba inkondo balasakamana sana kabili balalwala amasakamika. E lyo abantu abekala mu calo umwaba inkondo, balalemana, kabili bamo balalwala amalwele ya matontonkanyo. Ku ca bulanda abantu abengi pali aba te kuti baye na ku cipatala.

• 

  Inkondo ilalenga abantu bafulumuka mu mayanda yabo. Aba mu kabungwe ka United Nations High Commissioner for Refugees batile: “Ilyo umweshi wa September mu 2023 walefika, abantu ukucila 114 million balifulumwike mu mayanda yabo. Icalengele abengi pali aba ukufulumuka ni nkondo.

• 

  Inkondo ilalenga imikalile ya-afya. Nga kuli inkondo imikalile ya bantu ilafya kabili ifintu filakosa umutengo. Abantu balacula nga ca kuti ubuteko bwabula indalama ishifwile ukubomba ku kushitilamo ifintu ifyacindama ifya kubomfya mu fipatala na mu masukulu, no kushituma ku bashilika. Kabili inkondo nga yapwa ubuteko bulapoosa indalama ishingi pa kuwamya ifyaonaike mu nkondo.

• 

  Inkondo ilonaula isonde. Abantu balacula nga ca kuti abashilika balamfya ifintu ifyo babomfya pamo nga umwela, amenshi no mushili. Kabili ifi fintu kuti fyalenga abantu bafilwa ukuba no bumi ubusuma. Na kabili amabomba ayo basha bateya mu mushili yalatwalilila ukupoleka na lintu papitile imyaka iingi ukutula apo inkondo yapwila.