Muletontonkanya Nge Fyo Yehova na Yesu Batontonkanya

1-2. Bushe ukutemwa Yehova kwalola mwi, kabili bushe Yesu alangile shani ukuti alitemwa Yehova?

“ULETEMWA Yehova Lesa obe no mutima obe onse, no mweo obe onse, na maka yobe yonse, no kutontonkanya kobe konse.” (Luka 10:27) Yesu alilandile ukuti ili lyali e funde ilyacindamishe pa Mafunde yonse aya kwa Mose. Aya mashiwi yapilibula ukuti tulingile ukutemwa Yehova no mutima wesu onse, e kutila, ifyo tufwaya ne fyo tumfwa. Na kabili nga twalitemwa Yehova no mutima wesu onse, ninshi tulingile ukumubombela no mutima wesu onse na maka yesu yonse. Lelo tulingile ukutemwa Yehova na mu fyo tutontonkanya, e kutila, ifyo tumona ifintu. Kwena te kuti twishibe fyonse ifyo Yehova atontonkanya. Lelo kuti twaishiba bwino ifyo Lesa atontonkanya nga tulesambilila pa fyo “Kristu atontonkanya” pantu Yesu atontonkanya sana nge fyo Wishi atontonkanya.—1 Kor. 2:16.

² Yesu alilangile ukuti alitemenwe Yehova muli fyonse ifyo aletontonkanya. Alishibe ifyo Lesa alefwaya ukuti acite, kabili ifi fine e fyo alefwaisha ukucita, nangu ca kuti alishibe ukuti ali no kucula nga acita ifyo Lesa alefwaya ukuti acite. Apo Yesu alefwaisha ukucita ifyo Wishi alefwaya, talefwaya icintu nangu cimo calenga afilwa ukucita ifyo Wishi alefwaya.

3. Finshi umutumwa Petro asambilile kuli Yesu, kabili finshi akoseleshe Abena Kristu banankwe ukulacita? (1 Pet. 4:1)

³ Petro na batumwa bambi balikwete ishuko lya kuba pamo na Yesu no kusambililako ifyo Yesu aletontonkanya kuli Yesu umwine. Ilyo Petro alembele kalata yakwe iyakubalilapo, akoseleshe Abena Kristu ukulatontonkanya nge fyo Kristu atontonkanya. (Belengeni 1 Petro 4:1.) Amashiwi ayo Petro alembele ayo bapilibula ukuti “mufwile ukwenekela ukucula,” mu ciGriki yalanda pe bumba lya bashilika abali ne fyanso abaipekenye ukuya ku nkondo. Nga ca kuti Abena Kristu baletontonkanya nge fyo Kristu atontonkanya, bakakwata amaka ya kucimfya amatunko ya kucita ifyabipa.—2 Kor. 10:​3-5; Efes. 6:12.

4. Bushe ifili muli cino cipande kuti fyalenga shani twalakonka amano ayo Petro atupandile?

⁴ Twalasambilila ifyo Yesu atontonkanya e lyo ne fyo twingalamupashanya. Twalasambilila pa fintu fitatu: (1) ifyo twingalatontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya pa kuti tuleumfwana na banensu, (2) ifyo twingaba abaicefya na (3) ifyo twingaba na mano nga ca kuti lyonse tulelanga ukuti twalishintilila pali Yehova ilyo tulepepa kuli ena.

MULETONTONKANYA NGE FYO YEHOVA ATONTONKANYA

5. Bushe inshita imo Petro alangile shani ukuti taletontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya?

⁵ Natulande pali fimo ifyo Petro acitile ifyalangile ukuti taletontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya. Yesu aebele abatumwa bakwe ukuti alingile ukuya ku Yerusalemu, kabili kulya intungulushi sha bashimapepo shali no kumwikata, ukumucusha sana e lyo no kumwipaya. (Mat. 16:21) Petro alishibe ukuti Yesu aali e Mesia walailwe kabili e wali no kupususha abantu ba kwa Lesa. E ico cifwile calimukoseele ukusumina ukutila Yehova kuti asuminisha Yesu bamwipaye. (Mat. 16:16) E ico Petro asendele Yesu pa mbali no kumweba ati: “Muyumfwileko uluse mwe Shikulu; ifyo tafyakamucitikile nakalya.” (Mat. 16:22) Pa mulandu wa kuti Petro talemona ifintu nge fyo Yehova alefimona, ifyo aletontonkanya fyalipusene ne fyo Yesu aletontonkanya.

6. Bushe Yesu alangile shani ukuti aletontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya?

⁶ Yesu ena aletontonkanya nge fyo Wishi wa ku muulu atontonkanya. Aebele Petro ati: “Kabiye ku numa yandi, we Satana we! Kuti walenga nalufyanya, pantu tautontonkanya ifya kwa Lesa, lelo utontonkanya ifya bantu.” (Mat. 16:23) Ifyo Petro aletontonkanya nalimo fyali fye bwino, lelo Yesu tafikonkele. Finshi twingasambililako kuli ifi? Yesu alishibe ukuti pa kuti acite ifyo Yehova alefwaya, alingile ukucula no kufwa. Kuli ifi fyacitike Petro asambilileko ukuti alingile ukulatontonkanya nge fyo Lesa atontonkanya.

7. Bushe mukupita kwa nshita Petro alangile shani ukuti alitampile ukutontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya? (Moneni pa nkupo.)

⁷ Mu kupita kwa nshita, Petro alilangile ukuti alefwaya ukulatontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya. Inshita yalifikile iya kuti Abena Fyalo babe abantu ba kwa Lesa. Petro balimutumine ukuya mu kubila kuli Korneli uwali Umwina Fyalo. Korneli aali pa Bena Fyalo ababalilepo ukuba Abena Kristu. AbaYuda tabaleumfwana na Bena Fyalo. Kanshi Petro alingile ukwaluka mu fyo aletontonkanya pa kuti ayebila imbila nsuma kuli aba Abena Fyalo. Ilyo Petro aishibe ifyo Lesa alemona Abena Fyalo, alyalwike. E ico ilyo Korneli atumine aba kuyamwita, ‘takeene.’ (Imil. 10:​28, 29) Alibilile imbila nsuma kuli Korneli no lupwa lwakwe, kabili bonse mu lupwa balibatishiwe.—Imil. 10:​21-23, 34, 35, 44-48.

8. Kuti twalanga shani ukuti tutontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya? (1 Pet. 3:8 ftn.)

⁸ Pa numa ya myaka iingi, Petro akoseleshe Abena Kristu banankwe ukuti ‘balesuminishanya mu fyo baletontonkanya.’ (Belengeni 1 Petro 3:8 ftn.) Na fwe bantu ba kwa Yehova muno nshiku, kuti tulesuminishanya mu fyo tutontonkanya nga ca kuti tuletontonkanya, nge fyo Yehova atontonkanya ifyo tubelenga mu Cebo cakwe. Ku ca kumwenako, Yesu akoseleshe abasambi bakwe ukuti balebika pa ntanshi Ubufumu. (Mat. 6:33) Pa mulandu ne fi Yesu alandile, kasabankanya umo mu cilonganino kuti asalapo ukulabomba umulimo wa nshita yonse. Ukucila ukumweba ukuti aciteko ifintu fimbi, kuti cawama mwamukoselesha ukuti atendeke uyu umulimo, kabili kuti cawama mwalamutungilila.

MULEBA ABAICEFYA

9-10. Bushe Yesu alangile shani ukuti ali-icefya sana?

⁹ Mu nshita ya bushiku pa bushiku Yesu bali no ku mwipailapo, alisambilishe Petro na basambi bambi ico cacindamina ukuba abaicefya. Ilyo ashilabasambilisha ifya kuba abaicefya, alitumine Petro na Yohane ukuti baye bapekanye ifya kulya ifyo ali no kuliila pamo na basambi ilyo ashilafwa. Pa fyo bali no kupekanya pali no kuba ica kusambilamo ne taulo lya kukuumwinako amakasa. Ifi e fyo abeni balebomfya pa kusamba amakasa na pa kuyakuumuna ilyo bashilalya ifya kulya. Nomba nani wali no kubomba uyu umulimo uwa kusamba amakasa ya basambi uo abantu balemona ukuti wali wa panshi?

¹⁰ Yesu ena tashingashingile ukubomba uyu umulimo. Ifi acitile fyalangile ukuti ali uwaicefya sana. Yesu alibombele umulimo uo umubomfi alebomba. Ifi acitile fyalipapwishe sana abatumwa. Yesu afuulile ifya kufwala fyakwe ifya kunse, akaka itaulo mu musana, abika amenshi mu ca kusambilamo e lyo atendeka ukusamba amakasa ya batumwa. (Yoh. 13:​4, 5) Pafwile palipitile sana inshita pa kuti apwishe ukusamba amakasa ya batumwa bonse 12, ukubikako fye na ya kwa Yuda uwali no kumufutuka. Na lyo line, Yesu ali-icefyeshe, kabili alibombele uyu umulimo onse. Lyena Yesu aipwishe abatumwa bakwe ati: “Bushe namwishiba ico namusambila amakasa? Munjita amuti, ‘Kasambilisha’ kabili ‘Shikulu,’ ifi munjita mulalungika, pantu e fyo naba. E ico apo ine ne Shikulu wenu kabili Kasambilisha, nimusamba amakasa, ninshi na imwe mufwile ukulasambana amakasa.”—Yoh. 13:​12-14.

11. Bushe Petro alangile shani ukuti alisambilile ukuicefya? (1 Petro 5:5) (Moneni ne cikope.)

¹¹ Petro alisambilileko ku fyo Yesu ali uwaicefya. Ilyo Yesu abwelelemo ku muulu, Petro alicitile icipesha amano ilyo aundepe umwaume uwafyelwe uwalemana. (Imil. 1:​8, 9; 3:​2, 6-8) Abantu abengi balimwene ici icipesha mano kabili bashingulwike Petro. (Imil. 3:11) Petro talefwaya ukuti abantu batendeke ukumulumbanya nangu ca kuti akulile mu calo umo abantu balefwaya sana ukulumbuka. Petro ali-icefeshe kabili alangile ukuti abantu balingile ukulumbanya Yehova na Yesu. Alandile ati: “Icitetekelo cesu mwi shina [lya kwa Yesu], e cilengele uyu muntu mulemona kabili uo mwaishiba akwate amaka.” (Imil. 3:​12-16) Amashiwi Petro alandile muli kalata alembeele Abena Kristu umo alandile pa co cacindamina ukuba abaicefya, yalatwibukishako ifyo cali ilyo Yesu akakile itaulo mu musana e lyo asamba amakasa ya batumwa.—Belengeni 1 Petro 5:5.

12. Kuti twacita shani pa kuti tusambilile ifya kuba abaicefya nga fintu Petro acitile?

¹² Na ifwe bene kuti twapashanya Petro kabili kuti twasambilila ifya kuba abaicefya. Muleibukisha ukuti ukuba uwaicefya kwalicila pa kulanda fye amashiwi ayengalanga ukuti twali-icefya. Ishiwi lya ciGriki ilyo Petro abomfeshe ilipilibula ukuti ukuicefya, lilanda pa fyo tuimona e lyo ne fyo tumona abantu banensu. Icilenga tulebombela abantu banensu ni co twalitemwa Yehova e lyo na bantu bene, te pa mulandu wa kuti tufwaya abantu baletulumbanya. Tulalanga ukuti twali-icefya nga tuli ne nsansa ilyo tulebombela Yehova na ba bwananyina nangu ca kuti abantu tabamona imilimo tubomba.—Mat. 6:​1-4.

MULEBA “ABA MANO”

13. Londololeni umo calola ukuba “aba mano”?

¹³ Bushe ukuba “aba mano” kwalola mwi? (1 Pet. 4:7) Umwina Kristu uwaba na mano, alatontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya ilyo alesalapo ifya kucita. Umwina Kristu wa musango uyu alishiba ukuti takwaba icacindamisha ukucila pali bucibusa bakwe na Yehova. Tatontonkanya ukuti alicila abantu bambi, kabili aleshiba ukuti te fyonse aishiba. Alapepa kuli Yehova libili libili, kabili ifi acita filanga ukuti ashintilila pali Yehova.

14. Bushe inshita imo Petro afililwe shani ukushintilila pali Yehova?

¹⁴ Mu nshita ya bushiku pa bushiku Yesu afwile, aebele abasambi bakwe ati: “Buno bushiku bonse mulembutuka.” Lelo Petro ali-icetekele kabili alandile ati: “Nangu aba bonse bamubutuke, ine nshamubutuke nakalya!” Pali bulya bwine bushiku mu nshita ya bushiku, Yesu akonkomeshe abasambi bakwe bamo ati: “Akuloleni kabili akupepeni.” (Mat. 26:​31, 33, 41) Petro akonka ifyo Yesu abapandileko amano, nga alishipile kabili nga alisumine ukuti ali musambi wa kwa Yesu. Lelo Petro alikeene Shikulu wakwe, kabili ici calengele omfwe ububi sana.—Mat. 26:​69-75.

15. Bushe Yesu alangile shani ukuti ali uwa mano mu nshita ya bushiku pa bushiku afwile?

¹⁵ Yesu lyonse aleshintilila pali Yehova. Nangu ca kuti ali uwapwililika, lyonse alepepa. Ifi alecita fyalelenga aleshipa pa kuti engacita ifyo Yehova alefwaya ukuti acite. (Mat. 26:​39, 42, 44; Yoh. 18:​4, 5) Ukwabula no kutwishika Petro talabile ukuti Yesu alipepele imiku iingi mu nshita ya bushiku pa bushiku afwile.

16. Bushe Petro alangile shani ukuti aishileba uwa mano? (1 Petro 4:7)

¹⁶ Mu kupita kwa nshita, Petro alisambilile ukuti alingile ukulapepa kuli Yehova pa kuti aleshintilila sana pali ena. Ilyo Yesu abuushiwe akoseleshe Petro e lyo na batumwa bambi ukuti bali no kupokelela umupashi wa mushilo uwali no kulenga balebila bwino imbila nsuma. Lelo Yesu abebele ukuti balingile ukulolela mu Yerusalemu mpaka akabatumine umupashi wa mushilo. (Luka 24:49; Imil. 1:​4, 5) Finshi Petro alecita ilyo alelolela? Ena pamo na Bena Kristu banankwe “balepepa ukwabula ukuleka.” (Imil. 1:​13, 14) Ilyo papitile inshita, muli kalata ya kubalilapo iyo Petro alembeele Abena Kristu banankwe, abakoseleshe ukuti baleba aba mano, kabili balepepa kuli Yehova pa kuti baleshintilila sana pali ena. (Belengeni 1 Petro 4:7.) Petro alisambilile ukuti alingile ukushintilila pali Yehova, kabili aishileba uluceshi mu cilonganino.—Gal. 2:9.

17. Nangu ca kuti mu cifyalilwa fye twalicenjela mu fintu fimo, cinshi tufwile ukulacita? (Moneni ne cikope.)

¹⁷ Pa kuti tube aba mano, tulingile ukulapepa lyonse kuli Yehova. Twalishiba ukuti tufwile ukulapepa kuli Yehova nangu ca kuti mu cifyalilwa fye twalicenjela mu fintu fimo. E ico tulingile ukulapepa kuli Yehova pa kuti aletutungulula maka maka ilyo tulesalapo ukucita ifintu ifyacindama, kabili tufwile ukucetekela ukuti Yehova e waishiba fye ifingatuwamina.

18. Kuti twacita shani pa kuti tuletontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya?

¹⁸ Tulatasha sana ifi Yehova atubumba mu nshila ya kutila kuti twakwata imibele iyo akwata. (Ukute. 1:26) Na lyo line te kuti tutontonkanye nga filya fine fye Yehova atontonkanya. (Esa. 55:9) Lelo kuti twasambilila ukulatontonkanya nge fyo Yehova atontonkanya nga filya fine Petro asambilile. Natutwalilile ukutontonkanya nge fyo Lesa atontonkanya, ukucita ifingalenga twaba abaicefya kabili aba mano.