MARCH 9-15, 2026
ULWIMBO 45 Ifyo Umutima Wandi Utontonkanyapo
Yehova Kuti Amwafwa nga ca Kuti Namufuupuka
“Yangu ne mulanda wine wine!”—ROM. 7:24.
IFYO TWALASAMBILILAPO
Twalasambilila pa fyo twingacita nga ca kuti natufuupuka.
1-2. Bushe inshita shimo Paulo aleumfwa shani, kabili bushe ifyo aleumfwa fyapalana shani ne fyo tumfwa? (Abena Roma 7:21-24)
NGA TWATONTONKANYA pa mutumwa Paulo kuti twaibukisha ukuti alibilile imbila nsuma mu fyalo ifingi, alilembeleko amakalata ayengi ayaba mu Baibo kabili alesambilisha bwino. Cine cine Paulo ali uwashipa kabili ali ne citetekelo. Lelo inshita shimo aleba no bulanda, alefuupuka kabili alesakamikwa. Kanshi Paulo ali fye nga ifwe bene.
2 Belengeni Abena Roma 7:21-24. Muli kalata Paulo alembeele Abena Roma, alilandile pa fyo aleumfwa ifyo na fwe bengi tuumfwa muno nshiku. Nangu ca kuti Paulo ali Mwina Kristu uwakwete icitetekelo kabili alefwaya ukulacita ifyo Lesa afwaya, inshita shimo calemukosela ukucita ifi pantu taali uwapwililika. Na kabili Paulo aleba no bulanda sana nga ca kuti atontonkanya pa fyabipa ifyo alecita ilyo ashilaba Umwina Kristu. Ubwafya ubo akwete ubushalepwa, nabo bwine bwalelenga aleba no bulanda sana.
3. Mepusho nshi twala-asuka muli cino cipande? (Moneni na “Ubulondoloshi.”)
3 Nangu ca kuti inshita shimo Paulo alefuupuka, taleikalila fye ukutontonkanya pa fyalelenga alefuupuka.a Muli cino cipande twala-asuka amepusho ayakonkapo: Finshi fyalelenga inshita shimo Paulo aleba no bulanda? Finshi alecita pa kuti elaikalila fye ukutontonkanya pa fyalelenga aleba no bulanda? Kabili finshi na ifwe twingalacita nga tuli no bulanda?
IFYALELENGA INSHITA SHIMO PAULO ALEBA NO BULANDA
4. Finshi fyalelenga Paulo aleba no bulanda?
4 Ifyo acitile kale. Ilyo Paulo ashilaba Umwina Kristu, balemwita ukuti Sauli kabili alicitile ifintu ifingi ifyabipa kabili ifyo aishilelanguluka. Ku ca kumwenako alisuminishe ukuti Stefani uwali umusambi uwa cishinka bamwipaye. (Imil. 7:58; 8:1) Na kabili Paulo alicushishe sana Abena Kristu.—Imil. 8:3; 26:9-11.
5. Bushe Paulo aleumfwa shani pali filya alecita ilyo ashilaba Umwina Kristu?
5 Ilyo Paulo aishileba Umwina Kristu, inshita shimo aleumfwa ububi sana pa fyabipa ifyo acitile kale. Ilyo inshita yaleya ilepita ukutula apo abelele Umwina Kristu, afwile aleumfwilako ububi pa fyo acushishe Abena Kristu kale. Ku ca kumwenako, ilyo alembele Abena Korinti kalata ya kubalilapo nalimo mu mwaka wa 55 ninshi Yesu alibwelelamo ku muulu, alembele ati: “Nshalinga no kulaitwa ukuti umutumwa, pa mulandu wa kuti nalecusha icilonganino ca kwa Lesa.” (1 Kor. 15:9) Pa numa ya myaka nalimo 5 ilyo alembeele abena Efese kalata ailondolwele ukuti ali “umuntu uwacepesha pa ba mushilo bonse.” (Efes. 3:8) Ilyo Paulo alembeele Timote kalata ailondolwele ukuti kale “nalepontela ifya mushilo, nalecusha abantu bakwe [Lesa] kabili nali uwa musaalula.” (1 Tim. 1:13) Elenganyeni ifyo Paulo aleumfwa nga aya ku filonganino e lyo amonana na aba bwananyina abo alecusha nelyo balupwa lwa ba bwananyina abo alecusha.
6. Cinshi cimbi icalengele Paulo alesakamikwa sana? (Moneni na futunoti.)
6 Umuunga mu mubili. Paulo alingenye ifyalelenga alesakamikwa sana ku “muunga mu mubili.” (2 Kor. 12:7) Kwena talandile icalengele alesakamikwa sana. Nalimo bwali bulwele, nelyo alikwete ubwafya bumbi.b
7. Mulandu nshi inshita shimo Paulo alefililwa ukucita icalungama? (Abena Roma 7:18, 19)
7 Ifilubo ifyo alecita. Paulo aleumfwa ububi pa filubo ifyo alecita. (Belengeni Abena Roma 7:18, 19.) Nangu ca kuti alefwaya ukucita ifisuma, alecita ifyabipa pa mulandu wa kuti tali uwapwililika. Alisumine ukuti kwena alefwaya ukulacita ifisuma, nomba alefilwa ukuficita. Lelo aleibikilishako sana pa kuti alecita ifisuma. (1 Kor. 9:27) Afwile aleumfwa ububi sana nga ca kuti acita fimo ifyo ashalefwaya ukulacita
IFYO PAULO ALECITA NGA AFUUPUKA
8. Finshi Paulo alecita pa kuti engakwata imibele iisuma?
8 Paulo aletontonkanya sana pa fyo umupashi wa kwa Lesa wingafwa Abena Kristu pa kuti bengaleka ukutontonkanya pa fyabipa, na pa kuti bengakwata imibele iisuma. Ico twalandila ifi, fintu alembele mu makalata ayaba mu Baibo. (Rom. 8:13; Gal. 5:16, 17) Ilingi line Paulo alelanda pa mibele iyo Abena Kristu bashilingile ukukwata na pa fyo bashilingile ukulacita. (Gal. 5:19-21, 26) Ukwabula no kutwishika Paulo aletontonkanya pa fyo alingile ukwalukamo. Alebelenga Amalembo pa kuti amone ifyo alingile ukwalukamo ne fyo alingile ukucita pa kuti engaaluka. Kanshi kuti twacetekela ukuti Paulo alekonka ifyo ale-eba Abena Kristu banankwe ukuti balekonka.
9-10. Finshi fyalengele Paulo atwalilile ukusekelela nangu ca kuti inshita shimo alefuupuka? (Abena Efese 1:7) (Moneni ne cikope.)
9 Nangu ca kuti Paulo alefuupuka, taleba no bulanda inshita yonse. Ku ca kumwenako, nga aumfwa ilyashi ilisuma ukufuma ku filonganino ifyali ukutali, alesekelela. (2 Kor. 7:6, 7) Alesekelela ilyo aleba pamo na Abena Kristu banankwe. (2 Tim. 1:4) Na kabili alishibe ukuti Yehova alimutemenwe. Ukwabula no kutwishika Paulo aleba ne nsansa pantu alebombela Lesa “na kampingu iisuma.” (2 Tim. 1:3) Na lintu Paulo ali mu cifungo mu Roma, alekoselesha Abena Kristu banankwe ukuti “mulesekelela lyonse muli Shikulu.” (Fil. 4:4) Nga twabelenga amashiwi ayo Paulo alembele kuti twamona ukuti taikalile fye ukutontonkanya pa mafya ayo alekwata na pa filubo ifyo alecita. Cailanga fye apabuuta tuutu ukuti, lyonse Paulo nga atendeka ukutontonkanya pa fyali no kulenga afuupuka, aleangufyanya ukutendeka ukutontonkanya pa fyalelenga alasekelela.
10 Na cimbi icalelenga Paulo alesekelela nangu ca kuti inshita shimo alefuupuka ni co alemona ukuti, icilubula bupe ubo Yehova amupeele. (Gal. 2:20; belengeni Abena Efese 1:7.) Ici calengele ashininkishe ukuti pa mulandu ne cilubula ca kwa Yesu Kristu, Yehova alimubelele uluse pa membu isho acitile. (Rom. 7:24, 25) Ifi fyalengele Paulo atwalilile ukubombela Lesa ne nsansa nangu ca kuti kale alecusha Abena Kristu kabili alecita ne filubo.—Heb. 9:12-14.
11. Bushe ilyashi lya kwa Paulo litusansamusha shani?
11 Nga filya cali kuli Paulo, nalimo na ifwe kuti twasanga ukuti tufwile ukulwisha na maka yesu yonse pa kuti tatuletontonkanya, tatulecita nelyo tatulelanda ifintu ifishingasekesha Yehova. Inshita shimo na ifwe kuti twafuupuka sana pa mulandu wa kuti tatulecita ifingasekesha Yehova. Nkashi Elizac uuli ne myaka ukucilako pali 20 alilandile pa fyo omfwa. Alandile ati: “Ndasansamuka nga natontonkanya pa lyashi lya kwa Paulo, nshisakamikwa sana pantu ndeshiba ukuti te ine neka ng’umfwa ifi. Ifi na fyo filalenga ndeibukisha ukuti Yehova aleshiba amafya ayo ababomfi bakwe bakwata.” Inga ifwe kuti twacita shani pa kuti tutwalilile ukuba na kampingu iisuma, kabili tutwalilile ukusekelela nangu ca kuti inshita shimo tulafuupuka?
IFYO TWINGACITA NGA TWAFUUPUKA
12. Finshi tulingile ukulacita pa kuti twilatontonkanya pa fingalenga twafuupuka?
12 Tulingile ukulacita ifintu ifingalenga twatwalilila ukuba ifibusa na Yehova. Nga tulecita ifintu ifingalenga twatwalilila ukuba ifibusa fya kwa Yehova, tukalatontonkanya pa fintu ifisuma. Ifi twalandapo kuti twafilinganya ku fyo tulingile ukulacita pa kuti twingakwata ubumi ubusuma. Nga tulelya ifya kulya ifisuma, nga tuletukusha umubili kabili nga tulekwata inshita iikalamba iya kulaala, ilingi line ubumi bulabako bwino. Nga tulebelenga Icebo ca kwa Lesa, lyonse tulepekanya ifyo tukayasambilila nga twaya mu kulongana, lyonse tuleya mu kulongana, nga tule-asukapo ilyo tulelongana kabili nga tulebila imbila nsuma tulomfwa bwino. Nga tulecita ifi, tatwakaletontonkanya pa fingalenga twafuupuka.—Rom. 12:11, 12.
13-14. Bushe bamunyinefwe na bankashi bamo banonkelamo shani mu kucita ifintu ifingalenga batwalilila ukuba ifibusa fya kwa Yehova?
13 Natulandeko pali munyinefwe John, uo basangile na kansa ninshi ali ne myaka 39. Ilyo aishibe fye ukuti alilwele, alesakamana sana. Aleyipusha ati. ‘Kuti nalwala shani ubu bulwele ninshi ndi fye ne myaka 39?’ Pali ilya nshita umwana wakwe ali fye ne myaka itatu. Finshi munyinefwe John alecita pa kuti elasakamikwa sana? Umwine ailandile ati, “Nangu ca kuti nalenaka sana, naleshininkisha ukuti bonse mu lupwa tulecita ifyali no kulenga twatwalilila ukuba ifibusa fya kwa Yehova. Twalelongana lyonse, twalebila imbila nsuma cila mulungu kabili lyonse twalekwata amapepo ya lupwa, nangu ca kuti limo calekosa.” Munyinefwe John alandile no kuti, “Nga ca kuti e lyo twakwata fye ubwafya, tulasakamikwa sana, lelo Yehova alatupeela amaka kabili alatulanga ukuti alitutemwa ica kuti tulaleka ukusakamikwa sana. Yehova kuti amukosha nge fi fine ankosha.”
14 Nkashi Eliza uo tulandilepo atile: “Lyonse nga naya mu kulongana kabili nga naisambilisha Baibo, ndebukisha ukuti Yehova alakutika amapepo yandi kabili alintemwa sana. Ifi filenga ndeba ne nsansa.” Ba Nolan bakangalila wa muputule mu Africa balandile abati: “Ine no mwina mwandi Diane tulatwalilila ukucita ifingalenga twaba ifibusa fya kwa Yehova nangu natufuupuka. Nga tulecita ifi, Yehova alalenga twaba ne nsansa. Nga natufuupuka, tulebukisha ukuti Yehova akatwafwa kabili akatulambula. Kwena tatwishiba ifyo akatwafwa ne fyo akatulambula, lelo ukushininkisha kwena tulashininkisha ukuti akacita ifi.”
15. Finshi fimbi twingacita nga ca kuti natufuupuka? Landeniko pa ca kumwenako.
15 Nga ca kuti twatwalilila fye ukusakamikwa, kwaliba na fimbi ifyo tufwile ukucita pa kuti twingaba ne nsansa. Natulangilile, tutile inuma ilekalipa. Pa kuti ileke ukukalipa, nalimo tamufwile ukupelela fye pa kulaenda cila bushiku. Pa kuti mwishibe icilengele ilekalipa, nalimo mufwile ukufwailishapo nelyo fye ukuya kuli badokota. Ifi fine e fyo na ifwe tufwile ukucita. Pa kuti tuleke ukuba no bulanda sana, tufwile ukufwailishako ifyebo mu Baibo na mu mpapulo. Kuti twaipushako na munyinefwe nelyo nkashi umukalamba mu fya kwa Lesa uwingatupandako amano ayasuma pa bwafya tukwete. Natulandeko na pali fimbi ifyo twingacita.
16. Finshi mwingacita pa kuti mwishibe ifilelenga mulesakamikwa? (Amalumbo 139:1-4, 23, 24)
16 Mulelomba Yehova ukuti alemwafwa pa kuti muleishiba ifimusakamika. Imfumu Davidi yalishibe ukuti Yehova aliyishibe bwino. E ico Davidi alilombele Yehova ukuti amwafwe pa kuti eshibe ‘ifyalemusakamika.’ (Belengeni Amalumbo 139:1-4, 23, 24.) Kanshi na imwe bene kuti mwalomba Yehova ukuti amwafwe pa kuti mwishibe ifilemusakamika ne fyo mwingacita pa kuti muleke ukusakamikwa. Nalimo kuti mwayipushako na mepusho pamo nga: ‘Finshi filelenga ndesakamikwa? Bushe kwaliba ifilenga ndesakamikwa? Nga natendeka ukutontonkanya pa filenga ndesakamikwa, bushe ndatwalilila ukufitontonkanyapo nelyo ndaleka ukufitontonkanyapo?
17. Finshi mwingaisambilishapo pa kuti mwilatontonkanya pa fimusakamika? (Moneni ne cikope.)
17 Muleisambilisha pa fingalenga mwaleka ukusakamana. Kuti cawama mu nshita mu nshita muleisambilishako pa mibele iyo Yehova akwata. Ku ca kumwenako, umutumwa Paulo aleumfwa ukuti Yehova alimutemenwe kabili aletasha nga atontonkanya sana pa cilubula na pa fyo Yehova atubelela uluse. Na imwe bene kuti mwacitako ifyo umutumwa Paulo alecita. Nalimo kuti mwaisambilishako pa mibele ya kwa Yehova pamo nga uluse, ifyo eleela abantu na pa kutemwa kwakwe ukushipwa. Kuti mwamona ifyaba mu mpapulo pamo nga Icitabo ca Kwafwa Inte sha kwa Yehova Ukusanga Ifyebo, Icisontelelo ca Mpapulo sha Watch Tower, nelyo mu mpapulo shimbi isho mwakwata mu lulimi lwenu. Nga mwasanga ifipande umuli ifyebo ifingamwafwa, kuti mwafilemba pamo no kubika apo mulembele apa kutila kuti mwafimona bwangu, kabili mulebelenga ifi fipande nga mwasakamikwa. Muletontonkanya pa fyo ifyebo filimo fingamwafwa pa bwafya mukwete.—Fil. 4:8.
18. Finshi aba bwananyina bamo baisambilishapo?
18 Nkashi Eliza uo tulandilepo ali-isambilisheko pali Yobo. Alandile ati: “Na ine nalikwetepo amafya ayengi pa nshita imo ine nga filya fine cali kuli Yobo. Nomba na lintu Yobo afuupwike sana, talekele ukushintilila pali Yehova nangu ca kuti taishibe icalengele alecula.” (Yobo 42:1-6) Nkashi Diane uo tulandilepo alandile ati: “Ine na bena mwandi tulaisambilisha mu citabo citila Palameni Kuli Yehova. Tulatasha sana pa fyo Yehova atusambilisha bwino nga filya fine nakabumba abumba bwino ico alebumba. Mu cifulo ca kulabika fye amano ku fitusakamika, tubika amano ku fyo Yehova atusambilisha bwino pa kuti tube abantu abasuma. Ifi filenga twaba ifibusa sana na Yehova.”—Esa. 64:8.
KUTI MWACETEKELA UKUTI YEHOVA AKULAMWAFWA KABILI AKAMULAMBULA
19. Bushe inshita shimo tukalaumfwa shani, lelo finshi twingacetekela?
19 Nangu twingacita fyonse ifyo tulandilepo muli cino cipande, inshita shimo tukalaba no bulanda nelyo tukalasakamikwa. Inshita shimo kuti twafuupuka sana, nomba nga ca kuti Yehova atwafwa, kuti twaleka ukutontonkanya pa filengele tufuupuke kabili kuti twaumfwako bwino. Kuti twacetekela ukuti ilingi line tukalakwata kampingu iisuma kabili tukalasekelela ilyo tulebombela Yehova.
20. Finshi mulefwaisha ukulacita?
20 Natule-esha na maka yesu yonse pa kuti twilaleka amafya, ifilubo ifyo twacitile kale ne fyo tucita pali ino nshita filelenga tulefilwa ukulasekelela. Yehova nga atwafwa, kuti twaleka ukusakamikwa sana. (Amalu. 143:10) Kuti twaenekela ukuti mu calo cipya, fyonse ifyo tukalatontonkanyapo fikalalenga tukaleba ne nsansa. Cila bushiku nga twabuuka, tatwakaletontonkanya pa fikalalenga tukalesakamana. Lelo tukalaba ne nsansa ilyo tukalabombela Yehova Lesa wesu uwatutemwa!
ULWIMBO 34 Ukuba uwa Kaele
a UBULONDOLOSHI: Muli cino cipande, tulelanda pa bantu aba kuti inshita shimo balaba no bulanda nelyo balasakamikwa. Tatulelanda pa bantu aba kuti balasakamikwa pa nshita iitali kabili bafwile ukuyamona badokota.
b Ifyo Paulo alembele filangilila ukuti nalimo alilwele amenso. E calengele cilemukosela ukulemba amakalata no kubomba bwino umulimo wa kubila imbila nsuma. (Gal. 4:15; 6:11) Nelyo ifyo bakasambilisha ba bufi balelanda pali ena e fyalelenga alesakamikwa. (2 Kor. 10:10; 11:5, 13) Nampo nga ifi twalandapo e fyalelenga Paulo alesakamikwa nelyo iyo, ukwishiba kwena twalishiba ukuti inshita shimo aleba no bulanda.
c Amashina yamo nabayalula.