“Inshita ya Kutemwa ne Nshita ya Kupata”
“LESA kutemwa.” Mu fyalo fimo abantu balilemba aya mashiwi pa tupampa no kutukobeka pa cibumba mu mayanda yabo. Ca cine, aya amashiwi yalalondolola bwino bwino ifyo Lesa aba, ukuti e wakwatisha ukutemwa.
Lelo abantu abengi tabaishiba ukuti aya mashiwi yalilembwa mu Baibolo. Umutumwa Yohane e walembele aya mashiwi ukuti: “Uushakwata ukutemwa taishiba Lesa, pantu Lesa kutemwa.” (1 Yohane 4:8) Na kabili Yohane alembele pa kutemwa kwa kwa Lesa ku bantu abafwaya ukulubuka, atile: “Lesa atemenwe nga nshi aba pano calo ica kuti apeele Umwana wakwe uwafyalwa eka, ukuti onse uumutetekela ekonaika lelo akabe no mweo wa muyayaya.”—Yohane 3:16.
Pa mulandu wa aya mashiwi, bamo kuti batontonkanya ukuti lyonse fye Lesa alasuula ku filubo tucita. Ifyo abantu abengi bacita filanga ukuti batontonkanya ukuti Lesa takabalubulwishe pa filubo fyabo. Lelo bushe ifi batontonkanya fya cine? Bushe Lesa alitemwa abantu fye bonse, abasuma na babi? Bushe kwaliba inshita ilyo Lesa apata?
Ilyo Lesa Atemwa na Lintu Apata
Imfumu ya mano Solomone yalandile ukuti: “Icintu conse calikwata inshita ya ciko, kwaba ne nshita ku mulandu onse mwi samba lya muulu . . . inshita ya kutemwa ne nshita ya kupata.” (Lukala Milandu 3:1, 8) Ukulingana na ya mashiwi, nangu ca kutila Lesa alikwata sana ukutemwa kabili wa cikuuku, kwaliba ne nshita ilyo apata.
Ica kubalilapo, bushe amashiwi ya mu Baibolo aya kuti “ukupata,” yalola mwi? Icitabo cimo citila: “Mu Baibolo, ishiwi lya kuti ‘ukupata’ lipilibula ifingi. Limo kuti lyapilibula ulupato nelyo impatila iyabipa ica kuti walafwaisha ifintu fyabipa ukucitikila umuntu wapata.” Uku e kupata uko fwe bengi twaishiba, kabili tulamona ificitika mu calo pa mulandu wa mpatila ya musango yu. Lelo icitabo cimo cine citwalilila ukusosa ukuti: “‘Ukupata’ kuti kwapilibula no kukanatemwa umuntu, lelo te kwa kufwaya ukucita icabipa kuli ena.”
Uku e kupata tulelandapo. Uku kupata, kuselaushiwa ne cabipa, ukupata umupwilapo, te kupata kwa kufwaya ukuti ifyabipa ficitikile umuntu nelyo ukufwaya ukumucita icabipa. Bushe ifi e fyo Lesa aba? Moneni ifyo Amapinda 6:16-19 yalanda, yatila: “Kwaba ifintu 6 ifyo Yehova apata; awe ifintu 7 fyena filamuselausha: amenso ayaisansabika, ululimi lwa bufi, ne minwe iisumya umulopa wa kaele, umutima uwelenganya amapange ya buncitatubi, amakasa ayangufyanya ukubutukila ku bubi, inte ya bufi iilanda ifya bufi, no utandanya ulubuli pa kati ka ba bwananyina.”
Nga fintu twamona, kwaliba imisango imo iyo Lesa apata. Na lyo line, tapata umuntu uwaba ne yi misango. Alatontonkanya pa filenga umuntu ukulacita ifyabipa, ifintu pamo nga ukukanapwililika, incende ekalako, inkulilo yakwe, no kukanaishiba ifintu fimo. (Ukutendeka 8:21; Abena Roma 5:12) Uwalembele Amapinda alondolwele aya mashiwi ne ci cilangililo icisuma ica kuti: “Pantu uo Yehova atemwa alamufunda, ifyo na wishi afunda umwana mwaume uo atemwa.” (Amapinda 3:12) Limo umufyashi alapata bucintomfwa bwa mwana, lelo tapata umwana, alatwalilila ukumutemwa kabili alamusalapula pa kuti amwafwe ukuleka imisango yabipa. Ifi fine e fyo na Yehova uwaba no kutemwa acita ku muntu uulemoneka ukutila kuti alapila.
Ilyo Lesa Apata Umuntu
Nomba ciba shani nga ca kutila umuntu aishiba ifyo Lesa afwaya e lyo akaana ukulacita ifyo fintu? Lesa te kuti atemwe umuntu wa musango yu. Nga ca kuti ku mufulo fye atwalilila ukulacita ifyo Yehova apata, umuntu wa musango yu, Yehova alamupata. Ku ca kumwenako, Baibolo itila: “Yehova aceeceeta umulungami no mubifi, na onse uwatemwa ubunkalwe alimupata.” (Amalumbo 11:5) Umuntu wa musango yu uushilapila te kuti alekelelwe imembu, nga fintu umutumwa Paulo alangilile muli kalata alembeele abaHebere ukuti: “Nga tulacita ulubembu ku mufulo fye pa numa ya kwishiba icine bwino bwino, ninshi takwashala na kabili ilambo nangu limo ilya pa membu shesu, lelo kwashala fye ukulolela mwenso mwenso ubupingushi, e lyo no bukali ubulepya ngo mulilo ubuli no konaula abakaanya.” (AbaHebere 10:26, 27) Mulandu nshi Lesa uwaba no kutemwa engacitila ifi?
Nga ca kutila umuntu alacita imembu ishikalamba ku mufulo fye, alakunkuma ica kuti te kuti aleke. Umuntu wa musango yu alabipa sana kabili te kuti aaluke. Baibolo ipashanya umuntu wa musango yu ku mbwili iishingalula amabala ya iko. (Yeremia 13:23) Umuntu uushingaluka acita ulubembu ulo Baibolo ita ukuti “ulubembu lwa muyayaya,” ulo Lesa ashingamwelela.—Marko 3:29.
Ulu e lubembu ulo Adamu na Efa e lyo na Yuda Iskariote bacitile. Apo Adamu na Efa bapangilwe abapwililika kabili ne funde Lesa abapeele balilishibe bwino bwino, ninshi babembukile fye ku mufulo, kabili Lesa tali no kubelela. Amashiwi Lesa abebele pa numa, yalanga ukuti tali no kubabelela uluse. (Ukutendeka 3:16-24) Yuda, nangu tali uwapwililika, aleba pamo no Mwana wa kwa Lesa lyonse fye, nomba nangu cali ifi alishilemusangukila. Yesu atile Yuda ‘aali no konaulwa.’ (Yohane 17:12) Baibolo ilanga no kuti Satana ni mbifi, te kuti aaluke, alinga fye ukonaulwa. (1 Yohane 3:8; Ukusokolola 12:12) Aba bantu Lesa alibapata.
Lelo tulasansamuka ukwishiba ukuti te bantu bonse ababembuka abashingelelwa. Yehova alitekanya sana kabili tasekela mu kukanda ababembuka mu kukanaishiba. (Esekiele 33:11) Afwaya abantu ba musango yu ukulapila pa kuti ababelele uluse. Baibolo itila: “Lekeni umubifi aleke inshila shakwe, no mubi aleke ukutontonkanya kwakwe; kabili lekeni abwelele kuli Yehova, uukamubelela uluse, kabili abwelele kuli Lesa wesu, pantu akamwelela nga nshi.”—Esaya 55:7.
Inshita ya Kutemwa ne Nshita ya Kupata
Ukwabula no kutwishika, apo Abena Kristu ba cine bapashanya Lesa, balingile ukwishiba “inshita ya kutemwa” ne “nshita ya kupata.” Ukukuntukilwa fye kuti kwalenga umuntu ukukanaishiba bwino bwino ilyo engalanga ukutemwa no kuba no luse. Lelo amashiwi yalembele umusambi Yuda kuti yatwafwa ukwishiba ilyo twingapata ulubembu ne lyo twingaba no luse. Alembele ukuti: ‘Mulebelela bambi uluse, ukucita ifyo no mwenso. Mulepata ica kufwala cabo ica mu kati icakantaikwa no mubili.’ (Yuda 22, 23) Kanshi tulingile ukupata icabipa lelo te kupata umuntu uulecita icabipa.
Na kabili, Abena Kristu balibapeela ifunde lya kuti baletemwa abalwani babo pa kulabacitila ifisuma. Yesu atile: “Muletemwa abalwani benu kabili mulepepelako abamucusha.” (Mateo 5:44) E mulandu wine Inte sha kwa Yehova bashilekela ukushimikila imbila nsuma iya Bufumu ku bantu, nangu ca kutila bamo tabafwaya ukumfwa kuli iyi mbila. (Mateo 24:14) Ukulingana ne fyo Baibolo yalanda, Inte sha kwa Yehova bamona umuntu fye onse ukuti Yehova kuti amutemwa no kumulanga inkumbu. Nga ca kutila abantu balekaana ukukutika ku mbila nsuma nelyo balebacusha, ba Nte bakonka ukufunda kwa mutumwa Paulo ukwa kuti: “Mulepaala abamucusha; mulebapaala, mwilabatiipwila iyo . . . Mwilabwesesha ububi pa bubi.” (Abena Roma 12:14, 17) Balishiba ukuti Yehova umwine e waishiba abo alingile ukutemwa na bo alingile ukupata. E ukapingula uulingile ukonaika no ulingile ukuba no mweo.—AbaHebere 10:30.
Cine cine, “Lesa kutemwa.” Tulingile ukulatasha pa kutemwa kwakwe no kulaesha na maka yesu yonse ukwishiba ifyo afwaya no kulacita ifyo fine. Inte sha kwa Yehova ababela uko mwikala bakatemwa nga nshi ukumusambilisha muli Baibolo yenu ifyo Lesa afwaya ne fyo mwingalafikonka. Nga mwacita ifi Lesa akamutemwa, takamupate nakalya.
[Amashiwi pe bula 23]
“Kwaba ifintu 6 ifyo Yehova apata; awe ifintu 7 fyena filamuselausha: amenso ayaisansabika, ululimi lwa bufi, ne minwe iisumya umulopa wa kaele, umutima uwelenganya amapange ya buncitatubi, amakasa ayangufyanya ukubutukila ku bubi, inte ya bufi iilanda ifya bufi, no utandanya ulubuli pa kati ka ba bwananyina.”—AMAPINDA 6:16-19
[Amashiwi pe bula 24]
“Nga tulacita ulubembu ku mufulo fye pa numa ya kwishiba icine bwino bwino, ninshi takwashala na kabili ilambo nangu limo ilya pa membu shesu, lelo kwashala fye ukulolela mwenso mwenso ubupingushi.”—ABAHEBERE 10:26, 27
[Amashiwi pe bula 25]
“Lekeni umubifi aleke inshila shakwe, no mubi aleke ukutontonkanya kwakwe; kabili lekeni abwelele kuli Yehova, uukamubelela uluse . . . pantu akamwelela nga nshi.”—ESAYA 55:7
[Icikope pe bula 24]
Umufyashi uwatemwa umwana wakwe alamusalapula pa kuti amwafwe
[Icikope pe bula 25]
Abafungwa abengi balimwenamo mu kutemwa kwa kwa Lesa no luse lwakwe