Ifyebo Ififumine mu Mpapulo Shili mu Katabo ka Mikalile no Mulimo Tubomba
DECEMBER 3-9
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | IMILIMO 9-11
“Sauli Uwalecusha Sana Abena Kristu aba Umubomfi wa kwa Lesa Uwacincila”
Aba mu Cilonganino “Baikele mu Mutende”
ABANTU bamo bapalama ku Damaseke balemoneka abakalipa nga nshi, nabakwata amapange ayabipa. Balepanga ukutamfya abasambi ba kwa Yesu mu mayanda yabo, ukubakaka, ukubaseebanya, no kubakululula ukubatwala ku Yerusalemu ku kuyakandwa ne cilye ca Sanhedrini.
2 Kale kale intungulushi ya ili ibumba uo baleita abati Sauli, alisuminisheko ukwipaya umuntu. Tapapitile na nshita ukutula apo asuminisheko ukuti aba mupimpila banankwe bapoole Stefani amabwe mpaka ukufwa. Stefani ali umusambi uwaipeelesha nga nshi uwa kwa Yesu. (Imil. 7:57–8:1) Pa mulandu wa kuti Sauli taalenaka ukucusha abakonshi ba kwa Yesu abali mu Yerusalemu, aali kwati mwenge wa kusalanganishishako umulilo pantu e wali pa ntanshi mu kucusha Abena Kristu. Alefwaya ukulofya ibumba lya bantu abali nga kalusha buci kuli bena, balebeta ukuti “Aba Nshila.”—Imil. 9:1, 2; moneni akabokoshi akaleti “Amaka Yakwete Sauli mu Damaseke,” pe bula 61.
Kuti Twalanga Shani Ukuti Tulatasha Yehova pa Kuba Nakabumba Wesu?
4 Ifyo Yehova amona abantu fyalipusana ne fyo tubamona. Ena amona mu mutima e kutila, ifyo twaba mu kati. (Belengeni 1 Samwele 16:7b.) Ifyo Yehova acitile ilyo apangile icilonganino ca Bena Kristu e filanga ukuti ifi e fyo aba. Abengi abo asalile ukwisa kuli ena na ku Mwana wakwe, bantu abo bamo bengamona ukuti bacabecabe. (Yohane 6:44) Ku ca kumwenako, umo pali aba ni Sauli umuFarise uwali “uwa miponto kabili uwalecusha abantu bakwe [Yehova] kabili uwa musaalula.” (1 Timote 1:13) Lelo Yehova alimwene ifyo umutima wa kwa Sauli wali kabili tamumwene nge loba ilishingabomfiwa ku cili conse. (Amapinda 17:3) Yehova alimwene ukuti Sauli kuti ayaluka no kuba ‘icipe ico asala’ ku kubila imbila nsuma “ku bena fyalo na ku shamfumu na ku bana ba kwa Israele.” (Imilimo 9:15) Yehova alisalile na bambi ukuba ‘ifipe ifya mucinshi,’ bamo pali aba bali ni bacakolwa, balecita ubulalelale, e lyo bambi bali bapuupu. (Abena Roma 9:21; 1 Abena Korinti 6:9-11) Ilyo balesambilila Amalembo, icitetekelo cabo calekoselako kabili bali nge loba ilyanaka, e co Yehova alibasambilishe ukuba abantu abasuma.
Aba mu Cilonganino “Baikele mu Mutende”
15 Elenganyeni ifyo abantu bafwile bapapile, no kufulunganishiwa, ne fyo imitima yalekalipa ilyo bamwene Sauli atampa ukubila pali Yesu mu masunagoge. Baipwishe abati: “Bushe uyu te walesansa aba mu Yerusalemu abalilila kwi shina ili?” (Imil. 9:21) Ilyo alelondolola icalengele ukuti acetekele muli Yesu, Sauli “alebalondolwela bwino ukuti uyu e Kristu.” (Imil. 9:22) Lelo ukulondolola bwino te kwingalenga abantu bonse ukusumina. Te kuti kulenge abakonka sana intambi nangu ababa ne cilumba ukumfwa. Na lyo line, Sauli talekele ukubalondolwela.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Aba mu Cilonganino “Baikele mu Mutende”
5 Ilyo Yesu aiminike Sauli mu musebo uwaile ku Damaseke, tamwipwishe ati: “Cinshi ulecushisha abasambi bandi?” Lelo nga fintu tubelengele mwi lembo, amwipwishe ati: “Ninshi ulencushisha?” (Imil. 9:4) Kanshi, Yesu alomfwa ububi pa macushi ayo abakonshi bakwe baculako.—Mat. 25:34-40, 45.
6 Nga ca kuti balemucusha pa mulandu wa kucetekela muli Kristu, mulingile ukwishiba ukuti Yehova na Yesu nabeshiba ubwafya mukwete. (Mat. 10:22, 28-31) Lelo limbi, te kuti Yehova afumyepo amacushi pali ino ine nshita. Ibukisheni ukuti, Yesu alishibe ati Sauli na o wine nakumwako ku mfwa ya kwa Stefani, kabili alimweneko uko Sauli alekululula abasambi ba cishinka ukubafumya mu mayanda yabo mu Yerusalemu. (Imil. 8:3) Lelo Yesu, tabapokolwele pali ilya ine nshita. Nomba nangu cali ifi, Yehova abomfeshe Kristu ukupeela Stefani na basambi na bambi amaka pa kuti batwalilile aba cishinka.
nwtsty ifingamwafwa ukusambilila pali Imil. 10:6
Simone, kanyuka wa mpapa: Kanyuka wa mpapa alebomfya impapa sha nama ishalekanalekana, na kabili alebomfya amenshi umuli impemba pa kufumyako amasako, umunofu nelyo ifuta ku mpapa. Lyena aleyabikila impapa mu mwangashi uwakalipa sana pa kuti engalapangilamo ifintu ifyapusanapusana. Impapa shalenunka sana nga baleshinyuka kabili balebomfya sana amenshi ayengi ilyo balebomba uyu mulimo, kanshi nalimo e calengele Simone aleikala ku lulamba lwa bemba, nalimo ku nse wa musumba wa Yopa. Mu Mafunde ya kwa Mose, umuntu nga akumya nelyo aikata inama iyafwa aleba uwakowela. (Lebi 5:2; 11:39) E mulandu abaYuda abengi basuulile bakanyuka wa mpapa kabili tabalefwaya no kulaala nabo ing’anda imo. Na kuba icitabo ca Talmud calandile ukuti umulimo wa kunyuka impapa wali uwasuulwa ukucila na pa mulimo wa kulonganika citindi. Na lyo line, Petro talekele ifyo abantu balemona bakanyuka wa mpapa fyalenga afilwa ukuyaikala na Simone. Filya Petro alangile imibele iisuma fyalimwafwile ukubomba umulimo bamupeele uwa kuya ku ng’anda ya mwina Fyalo. Abasambilila bamo batila ishiwi lya ciGriki ilyo bapilibula ukuti “kanyuka wa mpapa” (byr·seusʹ) nalimo lyali lishina lya kwa Simone.
DECEMBER 10-16
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | IMILIMO 12-14
“Barnaba na Paulo Bapanga Abasambi mu Ncende Shabela Ukutali”
“Balisekelele Nga Nshi no Kwisulamo Umupashi wa Mushilo”
4 Nomba mulandu nshi umupashi wa mushilo wasontele fye Barnaba na Sauli ukuti bapaatulwe “ku kubomba umulimo”? (Imil. 13:2) Baibolo tayalanda. Lelo twalishiba ukuti umupashi wa mushilo e walengele ukuti aba baume basalwe. Takwaba apo calembwa ukuti bakasesema na bakasambilisha mu Antioke balikene ukusalwa kwa aba baume. Lelo balitemenwe ilyo aba baume basontelwe. Elenganyeni ifyo Barnaba na Sauli baumfwile ilyo bamunyinabo ukwabula ukubafimbila ‘balekele ukulya, balapepa kabili bababikapo iminwe no kubaleka baye.’ (Imil. 13:3) Na ifwe bene tufwile ukutungilila bonse abapeelwa imilimo mu cilonganino, ukusanshako na baume abasontwa nga bakangalila mu cilonganino. Mu nshita ya kulafimbila abapeelwa imilimo ya musango yu mu cilonganino, tufwile ‘ukubacindikisha mu kutemwa pa mulandu wa mulimo wabo.’—1 Tes. 5:13.
‘Balandile Ukwabula Umwenso Pantu Yehova Alibapeele Amaka’
5 Pa kubalilapo fye Paulo na Barnaba bafikile mu Ikonia umwaileikala abaGriki abalekonka sana intambi shabo, kabili uyu musumba wali ukalamba sana pa misumba yonse iya bena Roma mu citungu ca Galatia. Muli uyu wine musumba e mwaleikala abaYuda abalumbuka nga nshi e lyo na Bena fyalo abengi nga nshi abasangwike abaYuda. Nga filya fine Paulo na Barnaba balecita lyonse, ilyo bafikile baingile mwi sunagoge no kutendeka ukushimikila. (Imil. 13:5, 14) ‘Balilandile bwino sana ica kuti ibumba ilikalamba ilya baYuda na baGriki lyalitetekele.’—Imil. 14:1.
Mulebombela Lesa ne Cishinka te Mulandu na “Macushi Ayengi”
4 Ilyo Paulo na Barnaba batandalile umusumba wa Derbe, “babweleele ku Lustra na ku Ikonia na ku Antioke, balekosha imitima ya basambi, ukubakoselesha ukwikalilila mu citetekelo, abati: ‘Pa kwingila mu bufumu bwa kwa Lesa, tuli no kupita mu macushi ayengi.’” (Imil. 14:21, 22) Ilyo Paulo alandile fye aya mashiwi, nalimo Abena Kristu balipapile ifyo abebele. Pantu na kuba, takwaali umuntu nangu umo uwali no kutemwa ukumfwa ukuti aali no kupita mu “macushi ayengi.” Nomba mulandu nshi Baibolo yalandila ukuti Paulo na Barnaba ‘balikoseshe imitima ya basambi’ ilyo balandile ukuti Abena Kristu bonse baali no kupita mu macushi ayengi?
5 Kuti twasanga icasuko nga ca kuti twabika sana amano ku mashiwi Paulo alandile. Talandile fye ukutila: “Tufwile ukushipikisha amacushi ayengi.” Lelo atile: “Pa kwingila mu bufumu bwa kwa Lesa, tuli no kupita mu macushi ayengi.” Kanshi Paulo alikoseleshe abasambi pa kulanda sana pa cisuma icali no kucitika nga batwalilila ne cishinka kuli Lesa. Icilambu baali no kupokelela tacali ciloto fye. Na kuba, Yesu atile: “Uwashipikisha ukufika na ku mpela, e ukapusuka.”—Mat. 10:22.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Ifyo Twingafwaisha Ukwishiba mwi Buuku lya Imilimo
12:21-23; 14:14-18. Herode asumine ukumupeela umucinshi uo abantu balingile ukupeela fye Lesa. Paulo na Barnaba balikeene no kukalipa ilyo babalumbilishe no kubacindikisha kwati milungu. Ala mwandini ifyo Herode acitile fyalipusaninine fye ku fyo Paulo na Barnaba bacitile! Tatufwile ukufwaya ukuti bambi baletupeela umucinshi pa milimo tubomba mu kuteyanya kwa kwa Yehova.
nwtsty ifingamwafwa ukusambilila pali Imil. 13:9
Sauli, uwitwa kabili Paulo: Ukutula pali iyi ine inshita, Sauli batendeke ukumwita ukuti Paulo. Umutumwa Paulo afyelwe umuHebere lelo ali mwina Roma. (Imil. 22:27, 28; Fil. 3:5) Kanshi nalimo ukutula fye na ku bwaice alikwete amashina yonse yabili ilya ciHebere Sauli e lyo ne lya ciRoma Paulo. Calisekele pali ilya inshita ku baYuda maka maka abashaleikala mu Israele ukukwata amashina yabili. (Imil. 12:12; 13:1) Balupwa bamo aba kwa Paulo balikwete amashina ya ciRoma na ya ciGriki. (Rom. 16:7, 21) Apo Paulo ali “umutumwa ku bena fyalo,” balimutumine ukubila imbila nsuma ku bashali baYuda. (Rom. 11:13) E ico alisalilepo ukubomfya ishina lya ciRoma, nalimo alemona kwati bali no kulamupokelela bwino. (Imil. 9:15; Gal. 2:7, 8) Bamo batila ico asalilepo ishina lya ciRoma nico alefwaya ukupeela umucinshi umulashi Sergi Pauli, lelo nalimo te fyo cali pantu alitwalilile ukubomfya ili ishina ilyo afumine ku Kupro. Bambi nabo batila Paulo alesengauka ukubomfya ishina lyakwe ilya ciHebere pantu ifyo balishimbula mu ciGriki filosha ku muntu (nelyo inama) iyenda cilumba cilumba.
Paulo: Mu Amalembo ya ciGriki aya Bena Kristu, ishina Pauʹlos, mu ciLatin Paulus, lyalola mu kuti “Akanono,” kabili balilibomfya pa miku 157 ilyo balelanda pali Paulo kabili na umuku umo ilyo balelosha ku mulashi Sergi Pauli uwaleikala ku Kupro.—Imil. 13:7.
DECEMBER 17-23
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | IMILIMO 15-16
“Icebo ca kwa Lesa Calyafwile Bonse Ukupingulapo no Mutima umo”
‘Balipusene Nga Nshi’
8 Luka akonkenyepo ukuti: “Ilyo Paulo na Barnaba na [“bantu bamo”], bapusene no kukansana nga nshi, [baeluda] bateyenye ukuti Paulo na Barnaba na bambi baye ku batumwa na ku bakalamba mu Yerusalemu pa mulandu wa ifi fikansa.” (Imil. 15:2) Ifyo “bapusene no kukansana” fyalangile ukuti amabumba yonse yabili yalikalipe kabili bauminine pa fyo basumine, kabili icilonganino ca mu Antioke califililwe ukupwisha ubwafya. Pa kuti mu cilonganino mube umutende no kwikatana, baeluda bapingwilepo ukuti batwale uyu mulandu ku “batumwa na ku bakalamba mu Yerusalemu,” abali mwi bumba litungulula. Finshi twingasambililako kuli baeluda ba ku Antioke?
Abena Kristu ba Cine Balacindika Icebo ca kwa Lesa
6 Amashiwi ayaba pali Amose 9:11, 12 yalibafwile sana ukupwisha ubwafya. Imilimo 15:16, 17 itila: “Nkabwela no kukuula cipya cipya insakwe ya kwa Davidi iyawa; kabili nkakuula cipya cipya ifitantaala fya iko no kuimika na kabili, pa kuti abantu abashalapo, capamo na bena fyalo bonse, e kutila abantu abetilwa kwi shina lyandi, bakafwaye Yehova, e fyasosa Yehova.”
7 Ku ca kumwenako, umo kuti atila ‘ili lembo talilanda ukuti abena Fyalo abasumine muli Yesu tabalingile ukusembululwa.’ Ca cine, lelo Abena Kristu abaYuda bena nga balyumfwile umo calolele. Tabalemona abena Fyalo abasembululwa nga ‘abantu fye bambi aba mu calo’ lelo balebamona nga bamunyinabo. (Ukufu. 12:48, 49) Ku ca kumwenako, icitabo ca Bagsters version iya Septuagint, pali Estere 8:17 patila: “Abena Fyalo abengi balisembulwilwe kabili basangwike abaYuda.” Kanshi abantu balyumfwile umwalolele amashiwi ayo Amalembo yasobele ukuti abashalapo aba mu ng’anda ya kwa Israele (abaYuda na basangwike abaYuda abali abasembululwa) ukubikako na “bantu bonse aba mu calo” (abena Fyalo abashasembululwa) bali no kuba abantu abetilwa kwi shina lya kwa Lesa. Kanshi abena Fyalo tabalingile ukusembululwa pa kuti babe Abena Kristu.
“Alekosha Ifilonganino”
18 Paulo na Timote babombele pamo pa myaka iingi. Apo bali ni bakangalila benda, balebomba imilimo iyo ibumba litungulula lyabebele ukubomba. Baibolo itila: “Balepita mu misumba balepeela abantu ifipope ifyo abatumwa na bakalamba abali mu Yerusalemu bapingwile ukuti e fyo balekonka.” (Imil. 16:4) Aba mu filonganino balikonkele ifyo abatumwa na bakalamba abali mu Yerusalemu balandile. Pa mulandu wa kuba ne cumfwila, ‘aba mu filonganino balekoshiwa mu citetekelo kabili balefulilako cila bushiku.’—Imil. 16:5.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Sambilileni ku Batumwa ba kwa Yesu Ukuba Abalola
8 Finshi twingasambilila kuli ili lyashi? Moneni ukuti ni lintu fye Paulo aimine ukuya ku Asia e lyo umupashi wa kwa Lesa wa balangile ukwa kuya. E lyo kabili ni lintu fye Paulo ali mupepi na ku Bitunia e lyo Yesu amwebele ifya kucita. E lyo mukulekelesha, ni lintu fye Paulo afikile mu Troa e lyo Yesu amwebele ukuya ku Makedonia. Apo Yesu e mutwe wa cilonganino, na ifwe kuti atutungulula nga filya fine atungulwile Paulo na banankwe. (Kol. 1:18) Ku ca kumwenako, limbi mulafwaya ukubomba bupainiya nelyo ukuya mu kubombela uko bakabila ba mbila nsuma bacepa. Lelo ni lintu fye mwacitapo cimo e lyo Yesu engabomfya umupashi wa mushilo ku kumutungulula. Katulangilile: Namutekenya kuti ayalwila motoka yakwe ku kulyo nangu ku kuso nga ca kuti motoka ile-enda. Mu nshila imo ine, Yesu kuti atweba ifya kubombesha mu mulimo, kulila fye twacitapo cimo.
nwtsty ifingamwafwa ukusambilila pali Imil. 16:37
fwe bena Roma: Paulo e lyo nalimo na Sila bali abena Roma. Ukulingana ne funde lya bena Roma umuntu nga mwina Roma balingile ukumulubulwisha mu cilye kabili tabalingile ukumupumina pa cintubwingi. Abena Roma bonse balikwete insambu na maka ya kucita fimo mu ncende shonse umo abena Roma baleteka. Tabalekonka amafunde ya mu misumba lelo balekonka amafunde ya buteko. Umwina Roma nga bamupeela umulandu, balemupingula ukulingana na mafunde ya mu musumba. Lelo nga bamufyenga, alikwete insambu shakweba abamufyenga ukuti alefwaya icilye ca buteko e co cimupingule. E lyo nga bamupingwila ukufwa, aletwala umulandu kuli kateka umwina Roma. Umutumwa Paulo alishimikile sana mu buteko bwa bena Roma. Apo ali mwina Roma, alibomfeshe insambu akwete pa miku itatu. Pa muku wa kubalilapo, ni lintu ali mu Filipi, alitwele umulandu ku cilye ca mu Filipi ukuti balimwikele pa nsambu pantu balimumine. Ifyacitike pa muku walenga bubili na butatu kuti mwafisanga pa Imilimo 22:25; 25:11.
DECEMBER 24-30
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | IMILIMO 17-18
“Mulepashanya Umutumwa Paulo Ilyo Muleshimikila no Kusambilisha”
nwtsty ifingamwafwa ukusambilila pali Imil. 17:2, 3
alelanshanya: Paulo taleeba fye abantu imbila nsuma. Alelondolola kabili alepeela ubushininkisho ukufuma mu Amalembo, e kutila ukufuma mu Amalembo ya ciHebere ayapuutwamo. Talepelela fye pa kulondolola Amalembo, alelanshanya nabo, kabili alelondolola ifintu ukulingana ne fyo abantu alelanshanya nabo bali. Ishiwi lya ciGriki di·a·leʹgo·mai balilondolola ukuti “ukulanshanya; nelyo ukupelulushanya.” Ili shiwi lya ciGriki e lyo bambomfya na pa Malembo pamo nga Imil. 17:17; 18:4, 19; 19:8, 9; 20:7, 9.
ukubapeela ubushininkisho bwa mu malembo: Ishiwi lya ciGriki lipilibula ukuti “ukubika pamo.” Ici cipilibula ukuti Paulo alelinganya amasesemo yalelanda pali Mesia ayaba mu Malembo ya ciHebere ku fyalecitikila Yesu ilyo ali pano calo, ku kulangilila ifyo Yesu afikilishe ayo masesemo.
nwtsty ifingamwafwa ukusambilila pali Imil. 17:17
pa maliketi: Iyi maliketi (mu ciGriki a·go·raʹ) yabelele lwa ku kapinda ka ku kuso aka Acropolis, kabili yali amaheka nalimo 5. Pali iyi maliketi tabaleshitishishapo fye no kushita, lelo e po abantu abalekanalekana balekumanina. Pali iyi maliketi e po balecitila amakwebo, ifya mapolitiki ne fintu fimbi ifyalekanalekana. Abena Atena balitemenwe ukuya pa maliketi ku kulanshanya ifyo balesambilila mu masukulu.
nwtsty ifingamwafwa ukusambilila pali Imil. 17:22, 23
Kuli Lesa Uushaishibikwa: Amashiwi ya ciGriki A·gnoʹstoi the·oiʹ yali pa mashiwi yalembelwe pa ciipailo cali mu Atena. Abena Atena balekuula amatempele ne fiipailo ifingi pa kulanga ukuti baletiina balesa bamo pamo nga, balesa bakulumbuka, balesa bakuicefya, balesa bakupeela amaka, balesa bakunashanasha e lyo na balesa baluse. Nalimo baletiina ukutila kuti balabapo lesa umo e lyo afulwa no kubakanda, e ico balipangiile “Lesa Uushaishibikwa” iciipailo. Filya abena Atena bapangile iciipailo, balisumine ukuti Lesa e ko aba lelo tabamwishibe fye. Pa kubafwa ukwishiba ukuti kwaliba Lesa e kutila Lesa wa cine uo bashaishibe, Paulo abomfeshe iciipailo bapangile pa kutendeka ukulanshanya nabo.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Ifyo Twingafwaisha Ukwishiba mwi Buuku lya Imilimo
18:18—Mulapo nshi Paulo alapile? Abasoma bamo balanda ukuti Paulo alapile umulapo wa buNasiri. (Impe. 6:1-21) Lelo, Baibolo tayalanda umulapo Paulo alapile. Na kabili, Baibolo tayalanda nampo nga Paulo alapile umulapo ilyo ashilaba Umwina Kristu nelyo ilyo asangwike Umwina Kristu kabili tayalanda nga e lyo alelapa nelyo ukufikilisha umulapo. Tatwaishiba bwino bwino icacitike, lelo ukulapa ulya mulapo takwali lubembu.
nwtsty ifingamwafwa ukusambilila pali Imil. 18:21
nga Yehova atemwa: Aya mashiwi yakomaila pa fyo cacindamina ukucita ifintu ukulingana no kufwaya kwa kwa Lesa ilyo umuntu alepekanya nelyo alecita fimo. Ifi fine e fyo umutumwa Paulo alelanda. (1 Kor. 4:19; 16:7; Heb. 6:3) Umusambi Yakobo na o aleeba abantu ukuti balingile ukulalanda ukuti: “Yehova nga atemwa, tukaba aba mweo kabili tukacita ici nelyo cilya.” (Yako. 4:15) Umuntu talingile ukulalanda aya mashiwi icilandelande; nga alanda amashiwi ya kuti “nga Yehova atemwa” afwile ukubombesha ukucita ifintu ukulingana no kufwaya kwa kwa Lesa. Ilingi line aya mashiwi bayalanda fye mu mutima, te lyonse umuntu alingile ukufumya ishiwi pa kuyalanda.—Imil. 21:14; 1 Kor. 4:19; Yako. 4:15.
DECEMBER 31–JANUARY 6
ICUMA ICABA MU CEBO CA KWA LESA | IMILIMO 19-20
“Muleisakamana mwe Bene, Kabili Mulesakamana no Mukuni Onse”
“Mulecema Umukuni wa kwa Lesa Uo Amupeela Ukwangalila”
5 Umutumwa Petro alembele ukuti abakalamba balingile ‘ukucema umukuni wa kwa Lesa uo bapeelwa ukwangalila.’ Calicindeme sana kuli bena ukwishiba ukuti Yehova na Yesu Kristu e bene ba mukuni. Bali no kulubulwilapo pa fyo basakamana impaanga sha kwa Lesa. Tutile cibusa wenu amulomba ukuti mulemusungilako abana ilyo afumapo, ukwabula ukutwishika kuti mulebasakamana no kulabapeela ifya kulya. Nga paba uwalwala, kuti mwafwaya ukuti ondapwe. Na baeluda nabo balingile “ukucema icilonganino ca kwa Lesa, ico ashitile mu mulopa wa Mwana wakwe.” (Imil. 20:28) Balishiba ukuti impaanga imo na imo yashitwa mu mulopa wacindama uwa kwa Kristu Yesu. Baeluda balaliisha umukuni, uku-ucingilila no ku-usakamana pantu e mulimo bapeelwa.
Baeluda ‘Babomfi Banensu Abatuletela Insansa’
15 Baeluda balabombesha icine cine. Limo baeluda balafilwa no kulaala pa mulandu wa kutontonkanya pa mukuni wa kwa Lesa nelyo ukuya mu kwafwa bamunyinabo abalekabila ukwafwa. (2 Kor. 11:27, 28) Na lyo line, baeluda balabomba umulimo wabo ne nsansa nga filya Paulo aali. Alembeele abena Korinti ukuti: “Ine ndesekelela nga nshi ukubomfya fyonse ifyo nakwata no kupoosa umweo wandi pa mulandu wenu.” (2 Kor. 12:15) Ca cine, Paulo alibomfeshe fyonse ifyo akwete pa kuti fye akoseleshe Abena Kristu banankwe. (Belengeni 2 Abena Korinti 2:4; Fil. 2:17; 1 Tes. 2:8) E mulandu wine aba mu cilonganino bamutemenwe nga nshi!—Imil. 20:31-38.
“Ndi wa Kaele ku Mulopa wa Bantu Bonse”
20 Paulo aali uwapusanako na balya bantu abali no kulaliila umukuni amasuku pa mutwe mu myaka yali no kukonkapo. Paulo alebombesha pa kuti aleisakamana umwine mu mikalile pantu talefwaya ukuti abali mu cilonganino e bo balemusakamana. Paulo talebombela aba bwananyina pa kuti anonke. Aebele baeluda ba ku Efese ukuitemenwa abene ukulabombela aba mu cilonganino. Atile: ‘Mufwile ukulaafwa abanaka, kabili mufwile ukwibukisha amashiwi ya kwa Shikulu Yesu, uwasosele umwine ati, “Mwaba insansa ishingi mu kupeela ukucila ishaba mu kupokelela.”’—Imil. 20:35.
Ukufwayafwaya Icuma Icaba mu Cebo ca kwa Lesa
Icebo ca kwa Yehova ‘Calelunduluka no Kukoselako fye’ te Mulandu no Kubakaanya
11 Paulo afwile alelanda amalyashi muli ulya muputule ukalamba cila bushiku ukufuma ne nshita ya 11 koloko ulucelo ukufika 4 koloko akasuba. (Imil. 19:9) Iyi nshita kufwile takwaleba icongo, nomba e lyo kwalekaba sana kanshi e lyo abengi baleleka ukubomba imilimo yabo pa kuti balyeko ica kulya no kutuusha. Nga ca kutila pa myaka ibili, Paulo aleshimikila lyonse ukufuma 11 koloko ya lucelo ukufika 4 koloko ya kasuba, ninshi afwile apoosele ama-awala ukucila pali 3,000 alesambilisha fye. Ukubombesha uko Paulo alebombesha na ko kwalengele ukuti icebo ca kwa Yehova cilelunduluka no kukoselako fye. Paulo alebombesha kabili alealuka ukulingana ne fyo ifintu fyaba. Alyalwile inshita ya kushimikila pa kuti engashimikila ku bantu abaali muli ilya ncende. Cinshi cafuminemo ifi ayalwile inshita ya kushimikila? “Bonse abaikele mu citungu ca Asia baumfwile amashiwi ya kwa Shikulu, abaYuda na baGriki.” (Imil. 19:10) Ala mwandini alibilile sana imbila nsuma kuli bonse!
Icebo ca kwa Yehova ‘Calelunduluka no Kukoselako fye’ te Mulandu no Kubakaanya
15 Ukuseebana uko abana ba kwa Skefa baseebene kwalengele abengi ukuba na katiina kuli Lesa, ne ci calengele abengi ukusumina no kuleka ukupepa imipashi. Mu fintu ifingi ifyo abena Efese balecita mwaleba ukupepa imipashi. Ubuloshi, no kufwala impinga kwaliseekele sana, ukubikako fye na maleele, ifyo ilingi line balelemba na mu mabuuku. Abena Efese abengi nomba balonganike amabuuku yabo umwalembelwe ifya finjelengwe no kuyoca pa menso ya bonse—te mulandu no kuti aya mabuuku yafwile yali sana no mutengo. Luka atila: “E fyo icebo ca kwa Yehova caleya cilelunduluka no kukoselako fye.” (Imil. 19:17-20) Ala ubu bwali bushininkisho ubwine bwine ubwa kuti icine calelunduluka ukucila ukupepa kwa bufi e lyo ne mipashi yabipa! Balya bantu ba cishinka balitushiila ica kumwenako icisuma nga nshi. Na ifwe twikala mu calo umwaba sana ukupepa imipashi. Nga twasanga ukuti twalikwatako fimo ifyayampana no kupepa imipashi, tufwile ukucita nga filya abena Efese bacitile, tufwile ukufyonaula ilyo line fye! Natuletaluka ku fintu fyonse ifyabipa ifyakuma imipashi, te mulandu ne fyo twingaipusula.