Ukulingana na Baibolo
Bushe Abena Kristu Kuti Baisansha mu Cibelesho ca Fêng Shui?
KU ASIA, basala inshishi ukulingana no yu mwata. Ifikuulwa fikuulwa no kupuulamikwa ukulingana ne ci cibelesho. Ifipe fishitwa no kushitishiwa ukulingana ne ci cibelesho. Mu ciChinese ici cibelesho bacita ati fêng shui, e kuti umusango wa kubuka. Nangu cingati icibelesho ca fêng shui caliseeka mu Asia pa myaka iingi, mu myaka ya nomba line ici cibelesho cili na mu fyalo Ifikankaala. Bakashila-ng’anda bamo balebomfya ici cibelesho mu kupanga ifikuulwa fya ntunti ishingi, amaofeshi na mayanda. Banamayanda bamo balebomfya ici cibelesho mu kuyemfya amayanda yabo. Ifitabo ifingi ne fyebo fya pa Intaneti fitungilila ici cibelesho no kucisambilisha.
Mulandu nshi ici cibelesho ciseekele? Umuntu umo uutungilila ici cibelesho atile fêng shui kuti “yawamyako imikalile, ubutuntulu, kuti yawamyako ifyupo na bucibusa, kuti yalenga umuntu ukuba ne cuma, kabili kuti yafumyapo amasakamika.” Nangu ca kuti ifyo fyonse fileumfwika bwino, bushe ici cibelesho e cinshi, kabili Abena Kristu balingile ukucimona shani?
Bushe Ici Cibelesho E Cinshi?
Amashiwi ya ciChinese aya fêng shui yapilibula “umwela na menshi.” Icibelesho ca fêng shui catendeke kale sana mu nshita lintu ifisambilisho ifingi ifya ba ku Kabanga fyaletendeka. Pali ifi fisambilisho pali ne cisumino ca kulinganya ifyo beta ati yin na yang (imfifi no lubuuto, ukukaba no kutalala, icishili bwino ne cili bwino). Icisambilisho ca yin na yang calundanishiwe ne cisambilisho ca chʼi, icipilibula ati “umwela” nelyo “umupu.” Yin, yang, na chʼi, pamo ne fintu fisano, imbao, isonde, amenshi, umulilo, ne cela fyaba ni mbali shapanga icisambilisho ca fêng shui. Abakonka ici cisambilisho basumina ukuti amaka yapita pa mpanga yonse. Ubuyo bwaba kwishiba apo amaka, nelyo chʼi, aye sonde ne myulu yalinganina. Ici cicitwa mu kwalula impanga ine nelyo ukwalula fimo mu cikuulwa nelyo pa ncende imo. Ukulinganya ifi fintu batila kulaleta ishuko ku babomba muli ilya ncende nelyo abekalamo.
Ilingi, bakalapashi mu cibelesho ca fêng shui babomfya compass wa kubukilako.a Uyu compass munono alakwata magnet uo babika pa kati ka charti wa bapendule ntanda. Uyu compass alakwata ifintengulusha ifikumana, kabili fipaatululwa ku fishilwa. Compass wa fya kubuka alakwata ifyebo pa fintu nge ntanda, inshita, ne nshita ya kutula no kuwa kwa kasuba. Ilyo balebebeta incende nelyo icikuulwa, kulaba ukulemba ifyo compass ilelangilila. Uyu kalapashi wa fêng shui alamona apo akeela ka compass kakumana ne fishilwa e lyo ne fintengulusha, kabili kuli ci aleshiba icilekabilwa pa kuti “awamye” iyo ncende.
Impanga ya mupepi, imilonga, imipaipi ipitamo ubusali ne fyo amawindo ne fiibi fya cikuulwa fyaikala fyonse kuti baetetulapo ilyo balemona ifyo bengalinganya iyo ncende. Ku ca kumwenako, mu Canada uushitisha mwi tuuka akobeke icilola pa mwinshi wa ku numa ye tuuka lyakwe pa “kulungika” apo ifiibi fye tuuka fifwile ukuba. Uubuka na o kuti atila museshe ifimenwa nelyo ifipe, mubikepo icikope cimbi, mubikeko inyenjele sha mwela, nelyo mukwate icipe cilimo ifya mu menshi pa kuti mulinganye icikuulwa nelyo umuputule.
Ifyo Abena Kristu Bamona Ici Cibelesho
Icimonekesha ca kuti mu fikuulwa fya kubelengelamo ifingi balatantikamo ifitabo fya fêng shui umwalembwa ifya kupendule ntanda no kubuka. Na kuba, dikishonari ya Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary itila geomancy ‘kubuka kwa kubomfya ifipendo nelyo ifishilwa nelyo ifintu fyaba muli iyo mpanga.’ E co abengi balasumina ukuti fêng shui ne misango imbi iya geomancy fyaba misango ya kusobela amashuko. Fisanshamo ukubuka no kupupe mipashi, ifyaishibikwa na ku bantu.
Ilyo abena Israele bafumine mu Egupti no kwingila mu calo ca Kanani mu mwanda wa myaka uwalenga 15 B.C.E., ukubuka kwa misango misango kwaliseekele muli ifi fyalo fibili. Kuli Mose, Lesa atile, nga fintu calembwa pa Amalango 18:14 ukuti: “Inko ishi, isho mulepyanununa, shumfwa ku bacite cimpa na babuka; lelo imwe, te ifyo Yehova Lesa wenu amusuminishe.” Imisango iingi iya kubuka iyali mu Egupti na Kanani yafumine ku Babele wa ku kale. Ilyo Yehova afulungenye ululimi lwa bena Babele, baile ku ncende shimbi, no kusenda ifibelesho fya bena Babele ifya kubuka no kupupe mipashi.—Ukutendeka 11:1-9.
Yehova asokele abena Israele na maka no kubwekeshabwekeshapo ukuti belabuka nge nko shimbi, atile: “Ekasangwa muli imwe . . . uubuke mbuko, nangu uucite cimpa, nangu uupendula . . . Pantu wa muselu kuli Yehova onse uucite fi fintu: kabili ni pa mulandu wa fya muselu ifi Yehova Lesa wenu aletamfishe nko ishi ku cinso cenu.” (Amalango 18:9-12; Ubwina Lebi 19:26, 31) Abalebuka imbuko baleipaiwa.—Ukufuma 22:18; Ubwina Lebi 20:27.
Mulandu nshi ukubuka kwabelele cintu cabipe fi? Imilimo 16:16-19 ilanda pa mwanakashi wakwete “icibanda ca kubuka, [NW].” Ukubuka cimo no kupupe fibanda. Ukubuka kwa musango onse kuti kwalenga umo ukutendeka ukubishanya na Satana ne fibanda fyakwe! Ici kuti caonaula bumupashi bwa uyo muntu.—2 Abena Korinti 4:4.
Inshila shimo ishaseeka isha kuyemfeshamo ifintu no kuwamishamo pa lubansa isha ku Kabanga nelyo ku fyalo ifikankaala napamo shafumine ku fibelesho fya mipepele ya bufi pamo nga fêng shui. Lelo, ilingi, abantu balaleka ukulundanya ifibelesho fya musango yu ku mipepele. Nalyo line, kuti caba kutoba ifunde lya kwa Lesa ukubomfya fêng shui ku kusobela ifya ku ntanshi nelyo ukuleta ishuko nelyo ubumi busuma. Ukucite co kuti kwaba kupula ifunde lya mu Baibolo ilyaumfwika ilya kukanaikata “icishasanguluka.”—2 Abena Korinti 6:14-18.
[Futunoti]
a Mu fyalo ifikankaala abakonka ici cibelesho balabomfya fêng shui mu fya sayansi, bambi babomfya fye na bakompyuta ku kubafwa ukubebeta ishi mpanga.
[Icikope pe bula 15]
Compass wa kubukilako
[Abatusuminishe]
Amabula 2 na 23: Hong Kong Tourism Board