?Hu i Tijim Olgeta Long Seks?
!WAN nyufala bebi i karem plante glad! Ol papa mama oli glad from hem, oli pleplei wetem hem, mo oli talem long ol fren blong olgeta kolosap evri samting we hem i stap mekem. Be kwiktaem nomo, oli stat luksave se samting ya i karem sam nyufala responsabiliti long olgeta we oli bigwan. Wan blong olgeta ya hemia, oli mas tijim hem blong hem i save protektem hem wan agens long wol we fasin blong hem long seks i kam nogud moa oltaem.
?Olsem wanem ol papa mama oli save halpem smol wan blong olgeta blong hem i gruap mo i kam wan bigman? ?Olsem wanem oli save halpem hem blong bambae hem i save gat wan gudfala mo hapi famle laef, mo ating bambae i save givhan long ol prapa pikinini blong hem blong olgeta tu oli fraetgud long God? Ating sam papa mama oli ting se wok ya i strong tumas. From samting ya, bambae oli glad blong kasem sam advaes long saed ya.
Ating yu stap tijim ol pikinini blong yu long sem fasin we papa mama blong yu oli tijim yu bifo. Be bifo, plante papa mama oli tijim smol samting nomo, mo samtaem oli no tijim nating ol pikinini blong olgeta long seks. Nating se oli tijim yu gud be wol ya i jenis, mo ol nid blong ol pikinini tu oli jenis. Antap bakegen, plante man we oli ridim magasin ya oli folem sam hae rul mo wan gudfala fasin blong laef. Olsem nao, yu save askem long yu wan se: ‘?Fasin we mi yusum blong tijim pikinini blong mi i laenap wetem ol tingting blong mi mo ol samting we pikinini blong mi i nidim?’
Sam papa mama oli letem ol yangfala blong olgeta oli faenem ol advaes ya olgeta nomo. Be sipos i olsem, sam kwestin we oli mekem man i sek oli stanap: ?Bambae oli lanem wanem? ?Wetaem? ?Hu bambae i tijim ol samting ya long olgeta, mo olsem wanem bambae oli lanem ol samting ya?
?Ol Skul Oli Tijim Wanem?
Plante papa mama oli talem se: “O, bambae oli lanem samting ya long skul.” Plante skul oli tijim ol yangfala long seks. Be smol nomo oli tijim olgeta long ol gudfala fasin. Wan man, William J. Bennett, we hem i Sekretari blong Edukesen long Amerika bifo, i talem se long 1987, ol skul oli “no laekem nating blong tijim ol pikinini se i gat ol nogud fasin long saed blong seks tu.”
Wan papa, Tom, we i gat tu naesfala pikinini gel, i askem long wan tija blong skul blong olgeta se: “?From wanem yufala i no talem nomo se fasin blong man i slip wetem woman we tufala i no mared, hem i rong?” Tija ya i talem se hem i wantem talem samting ya, be skul i no wantem spolem ol mama we oli no mared be oli gat pikinini, mo boefren blong olgeta we oli stap wetem olgeta. Olsem nao, ol skul oli talem long ol studen se oli save jus, be plante taem oli no talem weswan samting i stret.
‘Bambae Mi Pem Wan Buk’
Ating sam narafala papa mama oli talem se: “Bambae mi pem wan buk long olgeta.” Ating wan gudfala buk i save givhan. Be yu mas jekem gud se yu yu agri wetem olgeta samting we hem i talem. I no gat plante buk we oli joenem ol gudfala fasin wetem ol samting long saed blong seks. Mo tu, smol nomo oli talem wanem samting i stret mo wanem i no stret. Be plante buk oli pulum man blong mekem rabis fasin long saed blong seks. Mo i no gat plante buk tu we oli talem se man i save slip wetem woman nomo taem tufala i mared.
Olsem God i talem bifo, responsabiliti blong tijim ol gudfala fasin long seks long pikinini, i stap long ol papa mama blong olgeta we oli laekem olgeta. Baebol i talem long ol papa se: “Mo bambae yu mas tijim pikinini blong yu long [ol loa blong God], mo yu mas tokbaot olgeta taem yu yu stap sidaon long haos blong yu, mo taem yu yu wokbaot long rod, mo taem yu yu go slip, mo taem yu yu girap.”—Dutronome 6:7.
Tru ya, ol papa mama oli nambawan tija blong ol pikinini blong olgeta. I no gat buk, i no gat skul we i save tekem ples blong olgeta. Ol tijing blong papa mama oli save gat moa paoa long pikinini blong ol, taem oli luk strong tingting mo gudfala eksampel blong tufala. Olsem William Bennett i talem se: “Ol stadi oli soemaot se taem ol papa mama oli tijim ol pikinini blong olgeta long seks, ale i no gat plante long olgeta ya we oli mekem nogud long saed blong seks. . . .Ol papa mama nomo oli save mekem olsem, i no ol narafala man.”
Be sam papa mama oli fraet se save ya bambae i pulum ol pikinini blong traem mekem ol samting we oli lanem. Hemia i dipen long tijing we oli givim long ol pikinini blong olgeta, mo olsem wanem oli tijim ol samting ya. Oli mas save se ol yangfala bambae oli lanem ol samting long seks samples. I moa gud we oli lanem ol samting ya long ol papa mama blong olgeta we oli laekem olgeta. Oli save tijim olgeta long wan fasin we i stret mo i laenap wetem gudfala fasin. I nogud we oli lanem samting ya long ol man olbaot no long skul no long narafala bigman we oli gat doti tingting.
Be kwestin i stap yet, se: ?Olsem wanem yu yu save tijim ol samting ya long fasin we i laenap wetem tingting blong God mo i gat respek wetem hem? Taem ol yangfala oli harem se “evri man oli mekem olsem,” ?olsem wanem yu yu save pulum olgeta blong oli bilif se ol man we oli gudfala moa mo oli hapi moa, hemia olgeta we oli no mekem samting ya? ?Olsem wanem yu yu save halpem olgeta blong luksave se taem oli folem ol rul blong Baebol we i talem se oli “no mekem ol fasin nogud wetem woman,” laef blong olgeta i moa gud mo i moa hapi? ?Yu save mekem wanem blong oli luksave tu se rod ya nomo i save mekem God i glad long olgeta? Ol nekis haf blong magasin ya bambae oli givim ansa long ol impoten kwestin ya.—1 Tesalonaeka 4:3.
[Tok Blong Makem Poen Long Pej 3]
“I luk olsem se ol rul we ol papa mama oli putum long tingting blong ol pikinini blong olgeta, oli makem moa olgeta.”—U.S.News & World Report