Ol Yangafala Oli Askem . . .
?Olsem Wanem Mi Save Winim Lav Blong Boefren Mo Gelfren We i Finis Bakegen?
“HEM i mekem mi mi harem se mi spesel tumas. Mi kasem ol filing we neva mi harem bifo. Be afta boe ya i talem se hem i no ting se bambae fasin fren ya i save gohed. Mi ting se hemia nao en blong laef blong mi. Mi krae long fuldei mo long fulnaet. Mi no kakae, mi no slip, long tu manis mi lusum 15 kilo, mo mi kasem sik ya we mi kof oltaem from we olgeta smosmol paep insaed long jes blong mi oli solap. Laef i no moa gat mining long mi.”—Renee.
Sipos yu bin harem nogud from lav blong boefren mo gelfren we i finis bakegen, trabol ya i hapen long plante man. Yu save gud olsem wanem blong gat dip filing long narafala man, be kwiktaem wan samting i spolem hop blong yu nomo. Yu harem nogud tumas long filing blong yu taem wan fren i no moa laekem yu, i daonem yu bigwan. Taem yu stap traehad blong kamaot long trabol ya, maet yu stap tingting se, ‘?From wanem mi no save lego nomo—fogetem man ya mo gohed blong lukaot long laef we mi gat?’ I no isi blong mekem olsem.
?From Wanem i Had Tumas?
Wan stadi i soemaot se filing blong lav bitwin boe mo gel i strong. Yumi save skelem wetem fasin joen we wan papa no wan mama i gat long pikinini. I tru se bambae i tekem longtaem blong filing blong lav we tufala i gat long tufala i kam strong olsem, be maet tufala i gat dip filing long tufala long stat nomo. Yutufala i no save statem mo stopem filing ya olsem fasin blong prestem baten blong laet nomo. Mo sipos yu stap long wan taem we Baebol i kolem se taem ya we “yu wantem boe no gel tumas,” fasin ya blong wantem tumas ol samting long saed blong seks i save winim yu. (1 Korin 7:36) Samting ya nao i mekem i had tumas long yu taem wan boefren no wan gelfren i lego yu.
Mo tu maet wan yangfala i save drim long ol samting we hem i wantem se oli kamtru. Wan stadi we sam man oli mekem i eksplenem se i “isi nomo long ol yangfala blong harem nogud from taem oli kasem filing blong lav we oli gat wetem fren blong olgeta, oli drim long samting we bambae oli save mekem wetem fren blong olgeta long fyuja. Maet oli drim long ol samting olsem mared, gat pikinini, mo blong stap wanples long ful laef blong tufala.” I hadwok blong lego ol tingting olsem, nating se plante taem oli no stanap long ol trufala samting.
I Gat Man i Laekem Yu Yet
Sem stadi ya i talem se “wan man no woman we i lusum wan fren we hem i gat filing blong lav long hem . . . i save mekem se hem i harem se hem i nogud mo hem i no naf.” Jeanette i talem se: “Tingting blong yu i foldaon, olsem sipos i no gat wan man i stap blong givhan long yu. Yu no moa kea long wan samting. Yu harem se i no moa gat man i laekem yu.” Plante man, tingting blong olgeta i foldaon olsem woman ya, oli harem se oli gat fol, oli nogud, oli no save tingtinggud. Mo tu samfala oli bin kilim olgeta nomo oli ded.
Taswe hemia wan taem we i denja tumas long yu. Be, tingbaot advaes blong Jisas se “yu mas laekem ol man we oli stap raonabaot long yu, yu mas mekem i gud long olgeta, olsem we yu stap mekem i gud long yu.” (Mak 12:31) I stret se yu mas laekem yu wan. Samting ya se wan man i no moa soemaot filing blong lav long yu i no min se i no gat man i no moa laekem yu. Yu no save talem se bambae i no gat wan narafala man we i save laekem yu no i luk se yu naes. ?Yu yu gat ol memba blong famle mo ol fren we oli laekem yu?
Samting we i moa impoten, ?God i harem olsem wanem long yu? Lea, wan woman we i stap long taem blong Baebol, i harem nogud long fasin ya we narawan i no laekem hem. Hem i savegud se oli trikim man blong hem, Jekob, blong maredem hem mo se hem i laekem moa Rejel we i sista blong hem. Taswe hem i harem olsem we olgeta man “oli no laekem hem nating” (NW) mo hem i harem nogud tumas. Be, God i haremgud tumas long Lea. God i blesem hem wetem plante pikinini, mo tufala laen blong pris long Isrel mo laen blong king—we i bonem Mesaea—i kamaot long Lea, i no long Rejel.—Jenesis 29:30-35.
Wan man we i no laekem yu i no save jenisim ol blesing mo lav blong God. Tingbaot, Man we i Wokem olgeta samting long heven mo long wol i gat bigfala lav long yu mekem se hem i letem Pikinini blong hem blong harem nogud mo i ded from yu. (Jon 3:16) I gat man we i laekem yu yet, mo i no tru se yu nating nomo.
Taem Fasin Blong Seraot i Rili Wan Blesing
Maet yu save ting se fasin seraot ya i wan samting we i nogud olgeta we neva i bin hapen long yu bifo, be maet samting ya i no tru. Maet i had blong bilif, be ating en blong fasin ya blong soemaot filing blong lav i wan blesing. ?Olsem wanem? Kolosap olgeta yangfala we oli stap soemaot filing blong lav long fasin fren blong olgeta oli no gat trufala promes blong gohed. Ol yangfala man oli stap gru yet mo oli stap jenis yet; i isi nomo blong oli foldaon long fasin blong laekem narafala blong smoltaem mo lav we i no tru. Be, evri yia plante taosen yangfala oli mared, biaen oli faenemaot se i wan mastik nomo blong mekem olsem. Wan woman blong raetem nyuspepa i talem afta long divos blong hem se: “I wan mastik stret blong mared taem yu yangfala tumas. Mi no rili kasem save se mitufala i gat ol defren tingting mo ol fasin blong laef.”
Namba blong ol yangfala we oli mared taem oli yang tumas mo afta oli seraot i bigwan tumas. Ale maet yu harem nogud naoia, be yu mas tingbaot wan samting—maet yu save harem nogud bitim mak long wan mared we i no glad. Askem yu wan sipos yu rili rere from wan mared we i save stap ful laef blong yu, wetem ol responsabiliti blong hem, olsem fasin blong lukaot long pikinini. ?Mo man no woman ya we yu laekem i rili rere mo i naf? Tingbaot, yu save harem nogud moa long wan divos bitim we yu harem nogud taem wan fren we yutufala i no mared yet i lego yu.
Fasin blong seraot i wan blesing sipos yu mastik blong joen wetem wan man no woman we i no gat respek long ol rul blong God mo ol gudfala fasin. (2 Korin 6:14) Shana i tokbaot ol denja blong gat wan boefren we i no stap long trutok: “Oltaem hem i talem se hem i laekem mi. Be biaen hem i askem mi blong slip wetem hem. Mi stap talem no. Mi save se fasin ya i no stret. Biaen, hem i no moa telefon long mi. !Evri naet mi krae—i had blong fogetem hem!” Be, i klia nomo se fasin blong seraot ya i sevem Shana blong no kasem trabol long saed blong speret.
Taswe yu save tingbaot fasin blong seraot ya olsem lesen blong lanem. Olsem Proveb 22:3 i talem se, “Man we hem i waes taem hem i luk trabol, hem i haed, be olgeta we oli no gat ekspiryens oli go nomo mo oli mas kasem trabol.” ?Bambae ekspiryens ya i mekem yu yu waes moa, blong stap longwe long trabol long fyuja?
Winim Ol Filing
Be, sipos fasin blong seraot ya i wan gudfala samting long yu, samting ya i save mekem yu yu harem nogud yet. ?Olsem wanem yu save winim ol filing we i luk olsem oli stap yet long yu? Wan samting, bambae yu no save haremgud sipos yu mekem olsem se yu no gat filing ya. Olsem magasin ya ’Teen i tokbaot poen ya i no longtaem se: “Ol filing oli no ol samting we yu save ronwe no haed long olgeta. Biaen, bambae oli kambak long yu.”
Samting ya i save mekem se yu kros, yu harem nogud from samting ya. Be yu no mas agensem filing blong yu, plante naet yu go slip we yu harem nogud. Folem waes advaes ya blong Baebol se: “Sipos yufala i kros, yufala i no letem we kros ya i lidim yufala blong yufala i mekem sin. Yufala i mas no stap kros, gogo kasem san i godaon.” (Efesas 4:26) Toktok wetem wan fren we yu trastem mo yu save talem ol tingting blong yu long hem. Proveb 15:22 i talem se, “Olgeta plan blong man oli save foldaon sipos oli no toktok gud tugeta fastaem.” Papa mama blong yu mo ol Kristin elda oli save givhan bigwan long taem olsem. Bambae yu faenemaot se oli bin gotru long ol hadtaem olsem long yangtaem blong olgeta.
Wan narafala samting blong givhan blong winim ol filing blong yu i blong stap bisi. Maet yu no goaot sam ples, yu stap yu wan, yu drim from fyuja, mo yu lusum intres blong laef. Jeanette i talem se: “Yu harem olsem yu no glad blong mekem wan samting. Kolosap oltaem yu stap slip nomo.” Be Proveb 18:1 i givim woning se, “Hemia we i stap hem wan oltaem bambae i tingbaot hem wan nomo; bambae hem i agens long ol waes ya we i save wok.” Stap bisi, bitim we yu stap yu wan. Joen bakegen wetem olgeta we bambae oli leftemap tingting blong yu blong folem stret rod.
Wan nambawan rod blong yusum paoa blong yu i blong joen fulwan long Kristin minista wok. Aposol Pol i raetem se: “Ol gudfala brata mo sista. Yufala i mas stanap strong. Yufala i mas no slak bakegen. Oltaem yufala i mas wok strong long ol wok ya blong Masta blong yumi. Yufala i save finis se taem yufala i wok blong Masta ya blong yumi, be wok ya bambae i gat frut blong hem.” (1 Korin 15:58) Yu no mas harem se laef blong yu i blong nating no i no gat mining. Talemaot gud nyus long ol narafala i save mekem se yu glad mo yu haremgud.—Ol Wok 20:35.
Mo tu, tingbaot se samtaem bambae yu mas haremgud mo samtaem bambae yu harem nogud. Long ol hadtaem maet yu harem se bambae yu no save winim samting ya. Be wan trutok se, bambae yu kam gud. Blong wan kil i kamgud bakegen—enikaen kil—i tekem taem. Yu no mas blokem fasin blong kamgud bakegen wetem myusek long saed blong lav we i save pulum filing mo tingting long lav we yu lusum finis. Askem paoa long Jeova. Hem i savegud samting we yu stap fesem mo filing blong yu. “Hae God i stap kolosap long ol man we tingting blong olgeta i kam nogud, i stap sevem ol man we tingting blong olgeta i foldaon.”—Ol Sam 34:18.
Ol Gudfala Taem Long Fored
Olsem wan yangfala, taem i wan long ol bigfala blesing blong yu. I gat plante taem i stap fored long yu blong lanem mo gat ekspiryens. Taswe yusum nambawan samting ya long waes fasin; kasem ol gudfala fasin we bambae oli givhan long yu blong kam wan bigman long saed blong tingting mo yu save stanap strong. Long rod ya bambae yu save mekem ol waes disisen long saed blong fasin blong fren mo mared long fyuja.
Nating yu stap long hadtaem ya, bambae taem ya blong harem nogud ya i save pas, mo maet yu yu kam waes moa from samting ya. Renee, we yumi tokbaot fastaem, i talem se: “Naoia mi mi kamgud moa blong winim ol filing blong mi. Mi mi lanem plante samting. Mi lanem se bambae ol samting oli go gud nomo taem yumi mekem ol samting folem rod blong Jeova.”
[Tok blong pija long pej 13]
Yu rili harem nogud taem yu luk man we yu laekem i soemaot se i laekem narafala