Wan Bolet i Jenisim Laef Blong Mi
BESWAN samting we ol papa mama oli save mekem long ol pikinini blong olgeta, i blong tijim olgeta long saed blong Man we i Wokem olgeta, mo halpem olgeta blong oli wantem mekem wok blong Hem. Wan nogud samting we i hapen long mi taem mi yangfala nomo, i halpem mi blong kasem save long trutok ya.
Bifo we mi eksplenem wanem i bin hapen long mi bitim 20 yia bifo, bambae mi storeyan smol long laef blong mi taem mi stap gruap long saot blong Yunaeted Stet. Samting ya i joen stret wetem fasin blong mi blong stanap strong tru long ol bigfala trabol we mi kasem.
Samting We i Soemaot Rod Long Mi Long Laef
Long Janewari 1955, mi mi bon long Bimingam, Alabama, wan ples long Dip Saot, we ol man oli seraot from kala blong skin. Taem mi gat eit yia nomo, wan bom i bosta i no longwe long haos blong mifala, mo i spolem wan jyos taem klas blong Sande Skul i stap gohed. Ol blak pikinini, we plante oli gat sem yia olsem mi, oli fraet tumas, oli singaot bigwan mo ron afsaed kwiktaem. Sam narafala oli kasem kil mo oli stap krakrae smol. Fo long olgeta oli ded—ol waetman oli kilim olgeta i ded.
I no wan taem nomo we ol nogud samting olsem oli hapen long Saot. Long hot taem long nekis yia, long Misisipi, ol man oli kilim i ded tri man we oli stap wok blong leftemap fasin blong respektem raet blong olgeta man wanwan. Taem ya we i gat ol trabol i kamaot from kala blong skin blong man, i nogud tumas, mo i mekem mifala evriwan i fraet.
Mama blong mi i wan Wetnes blong Jeova, mo Papa i kam wan Wetnes tu long 1966. I no longtaem, olgeta long famle oli stap talemaot long ol man raonabaot, hop blong olgeta we i stanap long Baebol se bambae i gat wan nyufala wol we pis i stap long hem. (Ol Sam 37:29; Proveb 2:21, 22; Revelesen 21:3, 4) Long hot taem blong ol yia jes bifo 1970, evri Sarede mifala i wokbaot i go prij long ol ples we i no gat man i prij long olgeta afsaed long Bimingam. Long ol ples ya, ol man oli no bin harem nem ya ol Wetnes blong Jeova, mo oli no bin harem mesej blong Kingdom we mifala i talemaot. Mo tu, oli no save nem blong God, Jeova. (Ol Sam 83:18) Long ol taem ya blong trabol, mi laekem tumas blong toktok wetem ol man, long saed blong stampa tingting blong Jeova blong spolem ol rabis fasin blong wol ya mo putum wan paradaes long ples blong olgeta.—Luk 23:43.
Samting We Mi Wantem Mekem Long Laef Blong Mi
Long Desemba 1969, mi tekem baptaes blong soem se mi givim laef blong mi long Jeova finis. Mi prea long Jeova mo mi talem long hem se mi wantem tumas blong mekem wok blong paenia fultaem long ful laef blong mi. Sam wik biaen, oli askem long papa blong mi blong givhan long smol kongregesen long Adamsvil, we i stap sam kilomita nomo longwe long Bimingam. Taem mifala i stat blong wok long nyufala ples ya, mi wantem moa blong kam wan paenia, no mekem wok blong Jeova fultaem. Long ol yia we mi stap long haeskul, mi tekem evri jans blong paenia haftaem, we mi spenem bitim 75 haoa long wan manis long wok blong prij.
Mi mekem disisen blong lanem wan wok, blong mekemrere from wok blong fultaem paenia afta we mi finis long haeskul. Be long laswan yia blong mi long haeskul, mi fesem wan traem. Mi mi stap wetem wan grup blong studen we oli kasem ol hae mak, ale wan dei oli tekem mi mi go long wan kolej we i stap kolosap, blong mekem sam eksam. Afta, oli singaot mi blong go long ofis blong woman tija we i givim advaes long ol studen long skul. Hem i glad tumas mo i hareap blong toktok wetem mi. Hem i talem se: “!Yu yu nambawan! !Yu save go long eni kolej we yu jusum!” Hem i wantem se kwiktaem mi mas fulumap pepa blong askem skolasip.a
Mi mi harem nogud from mi no tingrere long samting ya. Kwiktaem mi eksplenem plan blong mi blong mekem wok blong paenia fultaem, mo blong faenem wan haftaem wok nomo we i naf blong sapotem mi. Mo mi talem long hem se, biaen maet mi save mekem olsem plante narafala Wetnes oli bin mekem, mo wok olsem misinari long wan narafala kantri. Be i olsem we hem i no stap lesin long mi nating. Hem i talem se mi mas stadi long sayens, mo sipos mi go long wan kolej kolosap, bambae hem i mekem sua se mi kasem wan wok long saed blong sayens.
Hem i talem long mi se: “Gloria, yu mas tingbaot jyos blong yu long wiken nomo. Sipos yu mekem olsem, bambae papa mama blong yu i glad long yu yet.” Mi harem mi kros we hem i ting se mi wantem mekem wok blong fultaem paenia from we papa mama blong mi i pusum mi blong mekem. Hem i stap fosem mi, i mekem mi mi harem se sipos mi no tekem jans ya, mi stap tanem baksaed blong mi long ol blakman. Be, mi holemtaet strong tingting blong mi. Taem mi finis long haeskul, mi no gohed long kolej, be mi stat blong wok haftaem long wan ofis.
Mi lukaot wan we i wantem paenia wetem mi, be mi no save faenem wan. Taem elda we i stap goraon long ol kongregesen i kam, mi talemaot trabol ya long hem. Hem i talem se: “Yu no nidim wan blong wok wetem yu.” Nao hem i raetem wan program blong mi, blong mekem se mi save wok haftaem mo gat inaf taem i stap blong mekem wok blong paenia tu. Mi harem se program ya i stretgud long mi. Mi glad we mi glad, ale mi makemaot Febuwari 1, 1975, olsem dei blong stat long wok blong paenia.
Be, sam dei biaen nomo, long Desemba 20, 1974, taem mi stap wokbaot blong kambak long stoa, wan masket i faerap samples kolosap long mi nao bolet blong hem i kasem mi.
Kolosap Mi Ded
Taem mi stap slip long graon, mi luk blad we i olsem laef blong mi i stap lus. Mi rimemba we mi bin ting se bambae mi mas ded. Mi askem long Jeova blong letem mi mi stap laef gogo mi save givhan long mama blong mi, blong kasem save se wan nogud akseden olsem i save hapen tu long wan famle we olgeta evriwan oli stap mekem wok blong Jeova fulwan. Mifala i savegud vas blong Baebol we i talem se “taem mo ol samting we man i no save long hem, oli hapen long evriwan.” Be mi ting se mifala i no rere blong fesem wan nogud samting olsemia.—Eklesiastis 9:11.
Bolet i kasem mi long lefsaed blong nek blong mi, i brekem sam smosmol string kolosap long bigfala bun long baksaed blong mi. I hadwok blong toktok mo pulum win. Ol dokta oli ting se bambae mi mas ded bifo we tu dei i pas. Afta, oli talem “tu wik.” Be mi no ded. Mi kasem sik long waet leva, ale oli yusum wan mesin we i bigwan moa blong halpem mi blong pulum win. Sloslou, mi kamgud smol, mo hospital i mekem plan blong givhan long mi blong kam strong bakegen.
Ol Traem Taem Mi Traehad Blong Kam Strong Bakegen
Long ol faswan wik, tingting blong mi i no foldaon. Mi harem nomo se mi no gat filing nating. Evriwan long ‘Spain Rehabilitation Centre’ long Bimingam oli kaen long mi mo oli wok had blong givhan long mi. Mi kasem save from ol nes se ol dokta oli ting se bambae ful bodi blong mi i ded, mo bambae mi mas slip nomo long bed blong ful laef blong mi biaen. Oli kolem mi ‘level C2 quadriplegic,’ we i minim se bambae mi mas yusum mesin ya blong givhan long mi blong pulum win long ful laef blong mi, mo bambae mi save toktok long smosmol voes nomo.
Dokta i katem wan smol hol long trot blong mi mo putum wan smol paep, blong mi save pulum win. Biaen, wan spesel dokta long saed blong waet leva i putum wan paep we i smol moa, blong luk sipos i givhan moa long mi blong toktok. Be nating se i smol moa, i no givhan nating. Taswe, ol dokta oli talem se voes blong mi i smol tumas from ol smosmol string we oli brobrok. Samwe long taem ya, tingting blong mi i stat blong foldaon. Nating se ol narafala oli talem wanem, oli no save mekem mi mi haremgud. Ol toktok we oli talem long kaen fasin, mi mi tekem olsem we oli stap spolem mi. Taswe, mi stap krae plante.
Mi tingbaot se sipos wan man i traem blokem yu long saed blong speret, i gat tu samting i save givhan—prea oltaem long Jeova mo wok strong long wok blong prij, blong tokbaot ol trutok blong Baebol long ol narafala. (Proveb 3:5) I isi nomo blong prea. Mi save mekem samting ya. Be, ?olsem wanem mi save mekem moa long wok blong prij wetem trabol ya we i kasem mi?
Mi askem long famle blong mi blong karem ol Wajtaoa mo Wekap! mo ol narafala buk long saed blong Baebol oli kam long mi. Hemia ol buk we mifala i stap yusum long taem ya long wok blong prij olsem Trutok Blong Soemaot Rod Blong Itenel Laef, True Peace and Security—From What Source?, mo Is This Life All There Is? Oli putum ol buk ya long ol defren ples long rum blong mi. Plante taem, olgeta we oli wok long hospital oli lukluk mi wetem sore mo oli askem se: “Daling, ?mi mi save mekem wanem blong givhan long yu?”
Ale, mi sakem ae blong mi i go long wan buk, mo mi muvum maot blong mi blong askem hem blong ridim buk ya long mi. Taem we hem i spenem blong rid long mi, mi makem olsem taem we mi prij. Blong soem fasin tangkyu blong mi long hemia we i rid long mi, plante taem mi givim wan buk long hem olsem wan presen. Mi makem ol buk ya olsem ol buk we mi seremaot long wok blong prij. Taem wan i kambak bakegen blong rid long mi, mi makem olsem wan visit. Fasin ya blong joen long wok blong prij i leftemap tingting blong mi. Mo tu, ol kad we ol Kristin brata mo sista blong mi oli sanem wetem ol tok we i kamaot long hat blong olgeta, ol flaoa mo ol visit blong olgeta, oli leftemap tingting blong mi.
Afta we mi folem program blong traem kam strong bakegen blong plante manis, mi naf blong leftemap hed blong mi smol nomo. Be mi gat strong tingting blong kamgud moa. Ale mi askem dokta blong mekem rod blong mi save spenem moa taem long ol eksasaes mo wok blong muvmufum ol haf blong bodi blong mi. Taem mi askem olgeta blong traem putum mi long wan wiljea, oli talem se mi no naf blong sidaon long wiljea from we mi no save holem hed blong mi i stap antap. Be mi askem olgeta blong traem nomo.
Afta we ol dokta oli agri, woman we i givim ol eksasaes long mi i givhan long mi blong sidaon long wiljea. Oli fasem bodi blong mi long strong kaliko, stat long jes i godaon long medel blong bodi, stat antap long leg i godaon long ni, mo stat long ni i godaon long fut. Mi luk olsem wan dedman we oli fasem bodi blong hem long kaliko. Oli mekem samting ya blong mekem sua se blad presa blong mi i stapgud mo blong mekem i moa isi long bodi blong mi. !Samting ya i wokgud! Nating se i olsem, oli letem mi blong sidaon blong wan haoa nomo, i no mas bitim. Bigfala samting se mi stap sidaon—!afta we mi bin slip long bed blong 57 dei!
!Mi Kambak Long Haos!
Afta we faef longfala manis oli pas, oli tekemaot smol paep ya long trot blong mi, mo oli letem mi mi gohom. Hemia long Mei 1975. Afta, mi stap go mo kam long hospital blong folem program blong ol eksasaes. I no longtaem biaen, long hot taem blong 1975, mi stat blong joen long wok blong prij long wiljea blong mi. Mi no save mekem plante wok, be bigfala samting se mi joen wetem ol fren blong mi blong mekem wok ya.
Long stat blong 1976, oli singaot mi blong go long VRS (Vocational Rehabilitation Services) we i stap pem hospital from ol wok blong traem mekem mi mi kam strong bakegen long bodi. Oli wantem jekem mi bakegen. Mi ting se mi stap gohed gud. Mi stap lanem blong mekem pija wetem wan longfala penbras we mi holem long maot blong mi. Mi holem wan stik long sem fasin, mo mi stap lanem blong yusum taepraeta, mo mi save raet smol wetem pensel tu. From we VRS i stap pem kaon blong ol meresin blong mi, oli wantem faenem wan wok blong mi. Olsemia, bambae mi save givhan lelebet long komuniti.
Fastaem, man blong givim advaes i kaengud, be biaen i askem mi blong traem toktok strong moa. Long taem ya, mi save toktok long voes we i smol nomo. Nao hem i askem se: “?Yu no save sidaon stret?”
Mi no save mekem samting ya.
Hem i talem se: “Traem muvum wan fingga blong yu.”
Taem mi no save mekem samting ya, hem i sakem pen blong hem i godaon long tebel, mo i talem wetem kros se: “!Yu yu no naf blong mekem wan samting nating!”
Hem i talem long mi blong gobak long haos mo bambae hem i telefon i kam long mi. Mi kasem save long filing blong hem. I no gat wan we i bin stap long ‘Spain Rehabilitation Center’ we trabol long saed blong bodi blong hem i bigwan olsem mi. I nidim bigfala mane blong mekem ol mesin long hospital ya oli wok, mo hemia we i mas mekem disisen long saed ya, i no ol rul blong folem long saed blong wan we i gat trabol olsem mi. Be, mi harem nogud taem hem i talem se mi no naf blong mekem wan samting nating, from we mi mi harem olsemia finis.
Sam dei biaen, oli telefon i kam mo oli talem long mi se mi no moa stap long program blong olgeta. Mi harem se mi no moa gat wan blong givhan long mi. Samting ya i mekem tingting blong mi i foldaon bakegen.
Winim Tingting We i Foldaon
Long taem ya, mi tingbaot Ol Sam 55:22, we i talem se: “Yufala i mas putum ol trabol blong yu long Hae God, nao hem bambae i blokem yufala, i sevem yufala.” Wan samting we mi wari from, hemia baden we mi putum long papa mama blong mi long saed blong mane. Mi prea long saed ya.
From we tingting blong mi i foldaon olgeta, helt blong mi tu i kam nogud moa. Taswe long bigfala asembli long hot taem, mi no save sidaon. Mi mas slip blong lesin long program. Long asembli ya long 1976, oli tokbaot wan nyufala plan long saed blong wok blong haftaem paenia, mo samting ya i pulum tingting blong mi. Wan haftaem paenia i mas spenem 60 haoa long wan manis long wok blong prij, hemia 2 haoa evri dei. Mi harem se mi naf blong mekem samting ya. Biaen, mi askem sista blong mi Elizabeth blong givhan long mi blong haftaem paenia. Hem i ting se mi tok plei. Be taem mi fulumap pepa blong mekem wok blong haftaem paenia long Ogis, hem i fulumap wan pepa tu.
Elizabeth i stap girap eli long moning blong givhan long mi. Afta, mitufala i stat blong prij long telefon. Mitufala i telefon long ol defren man, mo storeyan wetem olgeta long ol blesing we God bambae i mekem aninit long rul blong Kingdom blong hem. Mitufala i raetem ol leta tu, antap moa long ol man we oli nidim narafala blong leftemap tingting blong olgeta. Long ol wiken, sam famle no fren oli tekem mi mi go prij long evri haos wanwan long wiljea blong mi. From we ol han mo leg blong mi oli nogud, mi save yusum maot blong mi nomo blong tokbaot mesej blong Kingdom, talem ol vas, mo askem ol narafala blong ridim ol vas long Baebol.
Long laswan dei blong manis, mi nidim yet 6 haoa blong kasem 60. Elizabeth i no save givhan long mi. Ale, mi askem long mama blong mi blong jenisim baksaed blong wiljea blong mekem se mi save sidaon stret. Nao mi yusum wan stik long maot blong mi, mo blong sikis haoa mi raetem ol leta long taepraeta. !I no gat wan nogud samting i kamaot from! !Mi rimemba nomo se mi taed tumas biaen!
Mi Kasem Ansa Long Prea Blong Mi
Long nekis wik, mi stap sidaon gud long wiljea blong mi, taem mi go long ‘Spain Rehabilitation Center’ blong dokta i jekemap mi. Lastaem dokta blong mi i luk mi, hemia taem mi aot long program blong mekem bodi i strong bakegen, long stat blong yia. Nao taem hem i luk mi bakegen, hem i sek. Hem i no save bilif se mi kamgud olsemia. Hem i askem se: “?Yu yu bin mekem wanem?” Mi no finisim store blong mi long saed blong wok blong prij we mi stap mekem, be hem i askem mi sipos mi wantem wok blong hem.
Woman we i givhan long hem i askem plante kwestin long mi, mo hem i glad long ol samting we mi stap mekem long wok blong prij. Hem i askem mi blong joen long wan program we oli kolem ol sikman we oli olsem eksampel. Long program ya, mi mas wok wetem wan narafala sikman mo givhan long hem. Hem i talem se: “Hemia samting we grup blong yufala i stap mekem ?no?” Hem i stap tokbaot wok blong prij blong mifala. Ale, oli putum mi wetem wan sikman we kolosap hem i no save muvmuf olsem mi.
Ol man we oli wok long VRS, oli harem nyus long saed blong wok blong prij we mi stap mekem wetem help blong famle blong mi. Oli glad tumas, mekem se oli wantem we mi joen long program ya bakegen. Samting ya i min se famle blong mi bambae oli kasem help long saed blong mane, blong pem ol spesel mesin mo kea we mi nidim blong mekem ol wok blong mi. Nao mi harem se God i ansarem prea blong mi.
Helt Blong Mi i Kamgud Moa
Bodi blong mi i kamgud moa gogo mi save leftemap mo tanem hed blong mi, mo sidaon gud. Mi glad tumas we kolosap mi kamgud fulwan long saed blong fasin blong toktok. Taem mi yusum wan stik long maot blong mi, mi save raet, yusum taepraeta mo telefon, mo dro. Sam pija we mi mekem, oli soemaot olgeta long ol spesel dei blong soem ol pija blong olgeta we oli dro wetem maot blong olgeta. Mi wokbaot long wan wiljea we i gat enjin, mo mi yusum jin blong mi blong draevem. Wan narafala mesin we i wok wetem lektrik i leftemap wiljea blong mi i go insaed long trak blong mifala. From samting ya, mi save go long evri ples we mi wantem go long hem.
Mi gat plante problem long saed blong pulum win—i gat denja oltaem se bambae mi kasem sik blong waet leva. Long sam naet, mi mas yusum mesin we i halpem mi blong pulum win. Long 1984, kolosap mi ded from wan sik we i kasem mi. Mi go slip long hospital plante taem from. Be afta long taem ya, helt blong mi i kamgud moa. Stat long 1976, mi naf blong haftaem paenia blong wan no tu manis evri yia. Be mi no haremgud fulwan yet. Mi stap tingbaot plan blong mi taem mi yangfala bifo we bolet ya i kasem mi.
Mi Kasem Mak We Mi Wantem Kasem
Long Septemba 1, 1990, mi stat long wok blong fultaem paenia. Olsem nao, mi kasem mak we mi wantem kasem stat long taem we mi pikinini nomo. Long ol manis blong koltaem, mi raetem ol leta mo yusum telefon blong prij. Long taem we i moa hot, mi joen long wok blong prij long ol haos wanwan. Long ful yia, mi yusum telefon long haos blong stadi Baebol wetem ol narafala.
Mi wantem tumas blong luk nambawan Paradaes wol long fyuja, we Jisas Kraes mo Jeova God bambae tufala i tekemaot mi long wiljea ya. Evri dei, mi talem tangkyu long Jeova from ol promes blong hem se bambae olgeta man oli gat gud helt mo oli naf blong “klaemap olsem wan man dia.” (Aesea 35:6) Bambae mi ronron gogo mi fulumap olgeta yia we mi no bin naf blong mekem samting ya, mo biaen bambae mi lanem blong klaem long hos.
Mi stap wet long taem ya. Mo mi gat bigbigfala glad naoia tu, from we mi mi wan long ol hapi man blong Jeova mo from mi save joen fulwan long wok blong prij.—Gloria Williams i raetem store ya.
[Futnot]
a Ol samting we wan kampani no gavman i givim long studen, blong i save kasem moa edukesen.
[Tok Blong Pija Long Pej 13]
Ol Kristin wok blong mi—go long ol haos wanwan, prij long telefon, raetem ol leta
[Tok Blong Pija Long Pej 14]
Oli soemaot sam pija blong mi long spesel dei we oli soem ol pija blong olgeta we oli dro wetem maot blong olgeta