Wan Samting We Yumi Evriwan i Nidim
YU YU NIDIM KAKAE. Yu nidim wota. Yu nidim win. Yu nidim wan haos we i blokem yu long ren mo san. Hemia ol samting we olgeta man evriwan oli nidim. Be i no ol man nomo. Plante anamol tu long wol ya oli nidim kakae, wota, win, mo haos. Be i gat wan samting we ol man nomo oli nidim. ?Wanem samting ya?
Wan man Kanada we i stadi long laef blong ol man, nem blong hem Reginald W. Bibby, i raetem se: “Sam samting we ol man oli nidim, skul nomo i save givim long olgeta.” Mo long manis Februari long yia 2000, niuspepa ya American Sociological Review i karem wan stori we i talem se: “Ating fasin ya blong tingbaot ol samting long saed blong spirit bambae i stap olwe long laef blong ol man.”
Yes, long olgeta yia we oli pas finis, ol man oli harem se oli nidim blong wosip. Taswe, blong plante handred yia, bighaf blong ol man oli wosip long ol jos. Be, naoia samting ya i stap jenis. Long ol kantri we ol man oli gat save blong wokem plante samting—olsem Not Amerika mo Not Yurop—fulap man oli lego jos blong olgeta. ?Hemia i min se skul i finis long laef blong ol man? Nogat.
Niuspepa blong Swiden, Svenska Dagbladet, i talem se: “Plante ripot oli bitim mak taem oli talem se skul i ded.” ?Wanem i stap tekem ples blong ol jos long laef blong ol man? Niuspepa ya i gohed se: “Sloslo, ol man oli stap tekem wan niufala tingting, se yumi no nid blong go long wan jos. Yumi save jusumaot sam bilif long ol defdefren skul blong wol, ol samting we yumi wan i wantem bilif long olgeta, nao hemia i save kam skul blong yumi. . . . Maet yu bilif long ol sas ston we samfala oli ting se oli save tekemaot sik, no maet yu jusum blong laef olsem wan pris blong skul Buda. Taem yu yu les long samting ya we yu jusum, i isi nomo blong jenis i go long narafala samting we i stret long yu.”
Ol man we oli stadi long paoa blong ol skul long laef blong ol man, oli eksplenem niufala tingting ya olsem, “skul we man i wokem blong hem wan” no “skul we yumi no save luk.” Masta Bibby we yumi tokbaot fastaem finis, i putum wan nem long niufala tingting ya se, “skul we i stret long prapa tingting blong man.” Samfala oli kolem niufala tingting ya se, skul we “man i jusum se i stret gud long hem” no “folem samting we hem i laekem.” Long sam kantri we oli stap talem se oli Kristin kantri, bighaf blong ol man naoia oli wokem prapa skul blong olgeta wanwan.
Tingbaot wan sensas we samfala oli mekem long Swiden, wan kantri we jos i no moa gat paoa long laef blong ol man. Sensas ya i soem se 2 long evri 3 man oli stap talem se oli Kristin, “be folem prapa bilif blong olgeta nomo.” Samfala oli talem se: “Mi mi gat prapa tingting blong mi long ol Kristin fasin,” “Taem mi mi go sidaon long wan jos, mi harem se i no stret nating,” “Mi mi no laekem blong go long jos mo lesin long ol pris,” mo “Mi mi save go long rum blong mi mo prea long God mi wan.” Sensas ya i soem se plante man oli bilif se taem yumi ded, yumi jenis i kam wan anamol no wan narafala samting, mo plante oli bilif se God i stap makemaot ol samting we oli hapen long laef blong yumi wanwan. Klosap evriwan oli talem se oli bilif long wan samting we i gat bigfala paoa olsem God, be oli no save eksplenem samting ya se i olsem wanem.
Wan narafala sensas i soem se plante man oli harem se oli stap wosip taem oli wokbaot afsaed mo lukluk ol naesfala samting we God i wokem. Wan yangfala woman we i gat plantesin blong hem, i se: “Mi ting se taem yumi stap long bus no long garen, hemia nao taem we yumi stap klosap long God.” Oli askem kwestin long wan narafala man we hem i talem se hem i no man blong skul. Hem i se: “Taem mi mi go wokbaot long bus, mi harem se mi stap insaed long wan bigbigfala haos prea. . . . Mi mi no save hu man we i bos long ples ya, be mi haremsave se hem i stap.” Samfala oli talem se ol tri mo flaoa mo ol narafala samting olsem oli tabu, oli soemaot God, mo oli pulum yumi blong gat bigfala respek mo ona. Oli talem se taem oli stap klosap long ol samting ya, oli kasem paoa, oli gat pis, mo tingting blong olgeta i no trabol. Wan man we i bin mekem sensas ya, hem i finisim ripot blong hem olsem: “God i muvaot finis i go stap long bus.”
Tede, niufala tingting ya i stap kam antap long plante ples long wol. Wan man Amerika, Thomas Luckmann, we hem i bigman blong stadi long paoa blong ol skul long laef blong ol man, hem i talem se long ol rij kantri, ol man oli stap lego fasin blong wosip long jos. Mo oli stap tekem “ol bilif blong olgeta long ol man raonabaot long olgeta.” I olsem we man i jusum ol defdefren tingting long saed blong God mo wosip, nao hem i joenem ol tingting ya wanples blong mekem prapa skul blong hem. Mo hemia nao bilif we hem i folem long laef blong hem.
Be, maet yu askem se, ‘?I rili tru se ol skul mo jos we oli stap longtaem finis, oli no moa impoten long laef blong ol man? ?Sipos yes, from wanem samting ya i stap hapen?’ Ansa blong tufala kwestin ya i stap long nekis haf.
[Tok blong pija long pej 3]
Wan man we i mekem dip stadi, i tokbaot niufala tingting ya blong lukaot God long ol naesfala samting we hem i wokem, i se: “God i muvaot finis i go stap long bus”