Kros

?Jisas i ded long wan kros?

?OL MAN OLI TALEM WANEM?

Taem ol man Rom oli kilim Jisas, oli hangem hem long wan kros. Hemia tu wud we wan i gokros long narawan.

?BAEBOL I TALEM WANEM?

Taem oli kilim Jisas i ded oli “hangem hem long wan tri.” (Ol Wok 5:30, The New Jerusalem Bible) Tufala toktok we ol man we oli raetem Baebol oli yusum blong tokbaot samting we Jisas i ded long hem, hem i wan wud, be i no tu wud. Buk ya Crucifixion in Antiquity, i tokbaot Grik tok ya stau·rosʹ, se i “wan pos nomo. Hem i no sem mak long wan ‘kros.’” Tok ya xyʹlon, we i stap long Ol Wok 5:30, hem i “wan wud we i stanap stret we ol man Rom oli hangem ol man long hem blong kilim olgeta.”a

Baebol i tokbaot tu se fasin we Jisas i ded long hem, i folem wan loa blong ol man Isrel bifo. Loa ya i talem se: ‘Sipos wan man i mekem wan samting we i stret blong hem i ded from, nao yufala i kilim hem i ded, mo yufala i tekem bodi blong hem, yufala i hangem long wan wud. Be sipos bodi blong hem i stap hang long wud kasem nekis dei, bambae panis i kasem kantri blong yufala.’ (Dutronome 21:22, 23) Folem loa ya, aposol Pol i tokbaot Jisas se hem i “kasem panis long ples blong yumi blong pemaot yumi, . . . from we Baebol i talem se: ‘Taem oli hangem wan man long wud [xyʹlon], fasin ya i soemaot we hem i kasem panis.’” (Galesia 3:13) Pol i soemaot klia se Jisas i ded long wan wud nomo.

“Oli kilim hem mo oli hangem hem long wan tri.”—Ol Wok 10:39, The New Jerusalem Bible.

?Ol disaepol blong Jisas oli yusum kros long wosip no olsem wan saen we i soemaot se oli Kristin?

?BAEBOL I TALEM WANEM?

Baebol i no tokbaot se ol Kristin bifo oli yusum kros olsem wan saen blong wosipim God. Be ol man Rom long taem ya, oli yusum kros olsem saen blong ol god blong olgeta. Samwe long 300 yia afta we Jisas i ded, Constantine we i Hedgavman blong Rom, i yusum kros olsem saen blong ol soldia blong hem, mo biaen ol “Kristin” jos oli yusum kros tu long wosip blong olgeta.

Ol hiten man oli yusum kros blong wosipim ol god blong olgeta. ?Olsem wanem? ?Yu ting se ol disaepol blong Jisas tu oli save yusum kros blong wosipim God ya we i tru? Nogat. Ol man blong God oli save se i no stret, from we God i no laekem we man i yusum pija blong eni samting blong wosipim hem. Baebol i talem se ol Kristin oli “mas ronwe long fasin ya blong wosipim ol aedol.” (Dutronome 4:15-19; 1 Korin 10:14) “God hem i Spirit” mo man i no save luk hem. Taswe ol Kristin bifo oli no yusum ol samting we oli save luk mo ol saen blong wosipim God. Be, oli wosipim hem “long spirit,” we i min se oli letem tabu spirit i lidim olgeta. Mo oli wosipim hem “long trutok,” we i min se oli folem ol tingting blong God we oli stap long Baebol.—Jon 4: 24.

“Ol prapa man blong wosip bambae oli wosipim Papa long spirit mo long trutok.”—Jon 4:23.

?Olsem wanem ol Kristin oli soemaot se oli respektem Jisas Kraes?

?OL MAN OLI TALEM WANEM?

“I stret nomo blong ol man oli yusum Tabu Kros . . . blong tingbaot rod we God i yusum blong sevem ol man. Taem yumi wosipim Tabu Kros, yumi stap tingbaot sakrefaes blong Jisas, ol hadtaem we hem i kasem, mo ded blong hem.”—Buk ya Know Your Rite. Liturgical Year of the Ukrainian Catholic Church.

?BAEBOL I TALEM WANEM?

Ol Kristin oli gat kaon long Jisas from we ded blong hem i mekem se God i save fogivim sin blong olgeta, oli save kam fren blong God, mo oli save kasem laef we i no save finis. (Jon 3:16; Hibrus 10:19-22) Baebol i no talemaot se oli mas yusum wan saen blong soemaot se oli glad long presen ya we God i givim, o blong talemaot se oli bilif long Jisas. Be Baebol i talem se, “sipos i no gat wok i go wetem bilif, bilif ya hem wan i ded.” (Jemes 2:17) Taswe ol Kristin oli mas soemaot bilif blong olgeta long Jisas. ?Oli save mekem samting ya olsem wanem?

Baebol i talem se “lav blong Kraes nao i pulum mifala, from we mifala i luksave samting ya: Wan man nomo i ded blong sevem evri man . . . mekem se olgeta we oli laef, oli no moa laef blong mekem samting we olgeta nomo oli wantem, be blong mekem samting we man ya we i ded mo i laef bakegen, i wantem.” (2 Korin 5:14, 15) Lav blong Kraes nao i pulum ol Kristin blong oli jenisim laef blong olgeta mo folem eksampol blong Jisas. Long rod ya, oli soemaot se oli ona long Jisas long fasin we i stret, be oli no nid blong yusum wan saen.

“Papa blong mi i wantem se evri man we i luk mi, mi Pikinini blong hem, mo i soemaot se hem i bilif long mi, bambae hem i kasem laef we i no save finis.”—Jon 6:40.