Lukluk i Go Long Promes Lan
Bereseba Long Ples We Wan Wel i Save Givim Laef
“STAT long Dan kasem Bereseba.” Hemia i wan tok we ol man blong ridim Baebol oli save gud. Hem i tokbaot olgeta man Isrel, stat long Dan, kolosap mak we i makem ples we kantri ya i finis long hem long not, go kasem Bereseba, long saot. Pis we i kamaot from rul blong Solomon i olsem: “Oltaem Juda mo Isrel oli stap sefgud, wanwan long olgeta oli stap sidaon aninit long rop ya blong mekem waen blong olgeta mo aninit long prapa figtri blong olgeta, stat long Dan go kasem Bereseba, long olgeta dei blong Solomon.”—1 King 4:25; Jajes 20:1.
Be, i gat wan samting we i defren long saed blong Dan mo Bereseba bitim longlongwe blong tufala. Eksampel, Dan i haremgud from bigbigfala ren; wora i kamaot long graon blong mekem wan long ol stampa blong Reva Jodan, olsem i stap long pija long raet saed. Bereseba i defren, hem i stap long wan ples we i drae tumas, long medel blong poen ya long solwora mo long en blong Ded Si long saot.
Long Bereseba, ren we i foldaon long wan yia i stat long feftin kasem twante sentimita nomo. Taem yu stap tingbaot samting ya, makemgud smol hil long pija ya, no haeples, blong Bereseba.a Grin ples ya we yu luk i soemaot se oli tekem pija ya afta we smosmol ren i bin foldaon long koltaem, we long smoltaem ya ol garen raon long Bereseba oli grin. Ol flat ples we oli stap kolosap, long taem bifo—mo naoia tu—hemia ol gudfala graon blong planem kon long hem.
From ples ya i drae, ol tok blong Baebol long saed blong Bereseba i tokbaot ol wel mo man we i gat raet blong tekem wora long ol wel ya. Taon ya i stap kolosap long ol rod no ples we ol grup blong man oli stap pas long hem we oli krosem draeples long saed i go long saot. Olsem yu save tingbaot, ol man we oli stap pas no oli stop long ples ya oli nidim wora blong olgeta mo blong ol anamol blong olgeta. Wora ya i no springwora we i kamaot long graon, olsem long Dan, be oli save kasem long ol wel. Hibru wod ya beʼerʹ i tokbaot wan hol no wan hol we oli digim blong kasem wora we i stap aninit long graon. Bereseba i minim “Wel blong Promes” no, “Wel blong Seven.”
Ebraham wetem famle blong hem oli stap longtaem insaed mo raon long Bereseba, mo oli savegud se ol wel oli impoten tumas. Taem haosgel blong Sera, Hega i ronwe i go long draeples, maet hem i plan blong tekem sam wora long ol wel no long man we i stap laef long draeples we i stap yusum ol wel ya—olsem long pej we i kam biaen, antap, woman blong drae ples antap i stap kasem wora long wan wel long poen blong Sinae. Biaen taem Ebraham i sanemaot Hega wetem pikinini ya we i no gat respek nating, Ebraham i givim wora long woman ya long kaen fasin. ?Bambae wanem i hapen taem we wora ya i finis? “Nao God i soemaot long woman ya we i gat wan wel i stap, we i gat springwora i stap ron long hem, nao hem i go fulumap botel blong hem long hem, nao i karem i kam, i givim long boe ya blong i dring.”—Jenesis 21:19.
?Ebraham i karem wora weples blong fulumap botel blong Hega? Ating long wel ya we hem i bin digim, we hem i planem wan tri i stap kolosap we nem blong hem tamaris. (Jenesis 21:25-33) Maet yumi save talem se naoia ol sayentis oli luk stret desisin blong Ebraham taem hem i jusum tri ya tamaris, from we tri ya i gat ol smosmol lif we oli no lusum wora long olgeta kwiktaem, ale hem i save gru gud nating se draetaem blong ples ya i gohed. Lukluk pija aninit.
Oli tokbaot wel ya we Ebraham i digim wetem smol trabol long medel blong hem mo king blong ol man Filistia. Wel i wan sas samting from ples ya i no gat plante wora mo from wok we oli mas mekem blong digim wan wel we i dip. Long taem ya fasin blong yusum wan wel we yu no askem fastaem i olsem fasin blong stilim samting blong narafala man.—Ridim Namba 20:17, 19.
Sipos yu visitim Hil ya Bereseba, yu save lukluk i go daon long wan dip wel we i stap long haeples ya we i stap long saotis. I no gat wan man i save wetaem oli stat blong katem strong ston blong digim wel ya mo wetaem oli yusum ol ston blong mekem haf blong hem antap (we yu luk long pija aninit) i strong. Ol man we oli digim graon blong faenem ol samting blong bifo tede oli kliarem wel ya kasem tate mita i godaon be oli no kasem botom blong hem. Wan long olgeta i talem se: “Hem i stret blong talem se wel ya . . . i wan ‘Wel blong Promes’ long ples ya we Ebraham mo Abimelek tufala i mekem promes blong tufala.”—Biblical Archaeology Review.
I tru se Bereseba i kam bigfala moa biaen long taem we oli raetem Baebol, hem i kam wan strongfala taon wetem wan bigfala get. Be spesel wora we i stap long dip wel blong hem i impoten samting we i mekem se hem i stap mo i kam wan gudfala ples.
[Futnot]
a Long 1993 Calendar of Jehovah’s Witnesses, yu save luk Hil ya Bereseba long bigfala pija.
[Foto Credit Line blong pija long pej 24]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Foto Credit Line blong pija long pej 25]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.