Yumi Gat Risen Blong Singaot From Glad
“Bambae oli singaot mo oli glad, bambae oli no moa krae mo fasin blong harem nogud bambae i finis olgeta.”—AESEA 35:10.
1. ?Hu ol man tede we oli gat spesel risen blong glad?
MAET yu luk finis se tede, smol man nomo oli gat trufala glad. Be, ol trufala Kristin, ol Wetnes blong Jeova, oli glad. Mo i gat sam milyan narafala man we glad ya i stap fored long olgeta, blong oli save kasem. Hemia ol yangfala mo ol olfala we oli no baptaes yet, be oli stap joen wetem ol Wetnes. From we yu stap ridim buk ya, samting ya i soem se yu kasem glad ya finis no yu save kasem.
2. ?Olsem wanem glad blong ol Kristin i defren long fasin blong ol narafala man?
2 Bighaf blong ol man oli harem se oli mestem wan samting long laef blong olgeta. ?Olsem wanem long yu? I tru, maet yu no gat olting we yu wantem, olsem ol rijman mo haeman blong tede oli gat. Mo maet yu wantem kamgud moa long helt mo gat strong bodi. Nating se i olsem, yumi save talem se yu gat wan samting blong glad from. Hemia se, yu yu rij moa mo yu gat gudfala helt bitim bighaf blong ol bilyan man long wol. ?Olsem wanem?
3. ?Yumi mas tingtinggud long wanem tok we i gat bigfala mining, mo from wanem?
3 Tingbaot tok blong Jisas: “Mi mi stap talemaot ol tok ya long yufala, blong glad blong mi i save stap long tingting blong yufala, mo blong tingting blong yufala i save kam fulap long glad.” (Jon 15:11) “Tingting blong yufala i save kam fulap long glad.” !Tok ya i nambawan! Taem yumi stadi dip long Kristin fasin blong laef, yumi faenem plante risen blong gat fulap glad. Be naoia, makemgud ol tok blong Aesea 35:10, we oli gat bigfala mining. Tok ya i gat bigfala mining from we i stret long yumi tede. Yumi ridim se: “Olgeta we Jeova i sevem olgeta, bambae oli kambak mo bambae oli kam long Saeon, we oli stap singaot from glad. Mo bambae glad i stap long hed blong olgeta blong longtaem. Bambae oli singaot mo oli glad, bambae oli no moa krae mo fasin blong harem nogud bambae i finis olgeta.”
4. ?Aesea 35:10 i tokbaot wanem kaen glad, mo from wanem yumi mas tingtinggud long samting ya?
4 ‘Glad blong longtaem.’ Tok ya, “blong longtaem,” oli tanem i stret nomo long tok we Aesea i raetem long Hibru lanwis. Be, ol narafala vas oli soem se vas ya i minim “gogo i no save finis.” (Ol Sam 45:6; 90:2; Aesea 40:28) Olsem nao, glad ya bambae i no gat en blong hem. Mo ol samting we oli kamaot long laef bambae oli letem ol man—yes, bambae oli givim risen long ol man—blong glad blong olwe. ?Tingting ya i mekem yu yu haremgud? Ating. Be, maet yu ting se vas ya i tokbaot wan samting we i stap long tingting blong man nomo. Maet yu harem olsem se: ‘Vas ya i no rili stret long mi, from we mi stap kasem plante tumas trabol mo wari evri dei.’ Be tingting ya i no tru. Promes we i stap long profet tok blong Aesea 35:10, i gat mining long yu tede. Blong faenemaot olsem wanem, i gud yumi stadi long ol naesfala tok long Aesea japta 35. Yumi luk olsem wanem ol wanwan vas oli joen wetem ol narafala vas raonabaot. Yu save sua se bambae yu haremgud long save we yumi faenem.
Ol Man We Oli Nidim Blong Glad
5. ?Wanem ol samting we oli hapen raonabaot long taem blong profet tok blong Aesea 35?
5 Blong givhan long yumi, bambae yumi luk ol histri, no ol samting we oli kamaot raonabaot long taem we oli raetem nambawan profet tok ya. Aesea, wan Hibru profet, i raetem tok ya samwe long yia 732 B.K.T.a Hemia plante yia bifo we ol ami blong Babilon oli spolem Jerusalem. Long Aesea 34:1, 2, God i talem se bambae hem i soemaot kros blong hem long ol nesen, olsem Idom, we Aesea 34:6 i tokbaot. I klia se hem i yusum ol man Babilon bifo blong mekem samting ya. Long sem fasin, God i yusum ol man Babilon blong spolem ol man Juda from we ol man Jyu oli no stap tru long hem. ?Wanem frut i kamaot? Ol man Babilon oli tekem ol man blong God, oli go kalabus, mo kantri blong olgeta i stap nating nomo blong 70 yia.—2 Kronikel 36:15-21.
6. ?Olsem wanem samting we i kamaot long ol man Idom i defren long samting we i kamaot long ol man Jyu?
6 Be, i gat wan impoten samting long saed blong ol man Idom we i defren long ol man Jyu. Panis we God i givim long ol man Idom, i no gat en blong hem. Biaen, laen ya i lus olgeta. Tede, yu save go luk ol olfala haos we oli brobrok, we bifo ol man Idom oli stap long olgeta, olsem ples ya Petra, we plante man long wol oli save long hem. Be yu no moa save faenem wan nesen no wan laen blong ‘Idom.’ ?Nao olsem wanem long ol man Juda? ?Ol man Babilon oli spolem Juda blong olwe, we kantri ya i no moa gat glad long hem gogo i no save finis?
7. ?Maet ol man Jyu we oli stap kalabus long Babilon oli gat wanem tingting long tok blong Aesea japta 35?
7 Long ples ya, nambawan profet tok blong Aesea japta 35 i gat impoten mining. Maet yumi save kolem profet tok ya se, profet tok long saed blong ples we i stanap bakegen, from we hem i kamtru fastaem long ol man Jyu we oli gobak long kantri blong olgeta long yia 537 B.K.T. Ol man Isrel we oli stap kalabus long Babilon, oli kamfri, nao oli gobak long kantri blong olgeta. (Esra 1:1-11) Kam kasem taem ya, maet ol Jyu we oli kalabus long Babilon oli stap tingting long profet tok ya blong God. Be maet oli stap tingting tu se, ?bambae kantri blong olgeta Juda i olsem wanem sipos oli gobak? Mo long saed blong olgeta, ?bambae oli gat wanem kaen laef? Ansa blong ol kwestin ya i soemaot klia from wanem yumi gat trufala risen blong singaot from glad. Yumi luk.
8. ?Taem bambae ol man Jyu oli aot long Babilon, bambae oli faenem se ples blong olgeta i olsem wanem? (Skelem wetem Esikel 19:3-6; Hosea 13:8.)
8 Ol man Jyu oli no save glad fulwan, taem oli harem nyus se bambae oli gobak long kantri blong olgeta. Kantri blong olgeta i stap nating blong 70 yia, hemia ful laef blong wan man. ?Wanem i hapen long kantri blong olgeta long ol yia ya? Ol garen, ol rop we oli mekem waen long frut blong hem, mo ol tri we oli karem frut, oli kam drae finis. Ol graon mo ol garen we bifo oli stap putum wora long olgeta, oli kam nogud finis, olsem draeples nomo. (Aesea 24:1, 4; 33:9; Esikel 6:14) Tingbaot tu se, ol wael anamol oli kam fulap. Sam long olgeta we oli stap kakae mit, olsem ol laeon mo lepad, oli save kakae man. (1 King 13:24-28; 2 King 17:25, 26; Sing blong Solomon 4:8) Mo oli no mas fogetem ol bea, we oli save kilim i ded man, woman, no pikinini. (1 Samuel 17:34-37; 2 King 2:24; Proveb 17:12) Yumi save tokbaot tu, ol posen snek, mo ol skopion. (Jenesis 49:17; Dutronome 32:33; Job 20:16; Ol Sam 58:4; 140:3; Luk 10:19) Sipos yu yu stap wetem ol man Jyu we oli aot long Babilon blong gobak long kantri blong olgeta long yia 537 B.K.T., maet bambae yu tu yu fraet blong wokbaot long ples olsem. Taem oli kasem kantri blong olgeta, hem i no wan paradaes.
9. ?Ol man Jyu we oli gobak long ples blong olgeta, oli gat wanem risen blong hop mo holem strong tingting?
9 Nating se i olsem, Jeova hem wan i lidim ol man we oli wosip long hem oli gobak long kantri blong olgeta. Mo hem i save olsem wanem blong mekem wan ples we i stap nating nomo i kamgud bakegen. ?Yu yu bilif se Man we i Wokem olgeta samting i naf blong mekem olsem? (Job 42:2; Jeremaea 32:17, 21, 27, 37, 41) ?Ale, hem i save mekem wanem—mo hem i bin mekem wanem—long ol man Jyu we oli gobak, mo hem i mekem wanem long kantri blong olgeta? ?Olsem wanem store ya i joen wetem laef blong ol man blong God mo laef blong yu—naoia mo long fyuja? Fastaem, i gud yumi luk ol samting we oli hapen long taem bifo.
Glad From Ol Samting i Jenis
10. ?Aesea 35:1, 2 i tokbaot wanem jenis we bambae i kamaot?
10 ?Wanem i hapen taem Saeras i letem ol man Jyu oli gobak long kantri ya we i kam nogud? Ridim nambawan profet tok ya long Aesea 35:1, 2, se: “Bambae ples nating mo drae ples oli haremgud, mo flat ples we i drae bambae i glad mo i fulap long ol flaoa, olsem gras ya safron i karem plante flaoa. Bambae hem i fulap long ol flaoa, mo bambae hem i glad tumas wetem bigfala glad, mo bambae hem i singaot from glad. Bambae ples ya i kasem ol nambawan samting blong Lebanon, mo ol naesfala samting blong Kamel mo Saron. Bambae i gat ol man we oli luk paoa blong Jeova, ol naesfala wok blong God blong yumi.”
11. ?Aesea i tokbaot wanem samting we ol man oli save long saed blong graon?
11 Long taem blong Baebol, ol man oli save Lebanon, Kamel, mo Saron, from ol ples ya oli naes tumas wetem ol grin gras mo tri blong olgeta. (1 Kronikel 5:16; 27:29; 2 Kronikel 26:10; Sing blong Solomon 2:1; 4:15; Hosea 14:5-7) Aesea i yusum ol eksampel ya blong tokbaot olsem wanem kantri ya bambae i jenis, wetem help blong God. ?Be graon nomo bambae i jenis? !No gat!
12. ?From wanem yumi save talem se profet tok blong Aesea japta 35 i stap tokbaot ol man?
12 Aesea 35:2 i talem se bambae kantri ya i “glad tumas wetem bigfala glad, mo bambae hem i singaot from glad.” Yumi save se prapa graon, gras mo tri oli no save “glad tumas wetem bigfala glad.” Be, taem graon i kamgud mo i karem plante kakae, ol man bambae oli glad tumas from. (Levitikas 23:37-40; Dutronome 16:15; Ol Sam 126:5, 6; Aesea 16:10; Jeremaea 25:30; 48:33) Ol jenis ya we oli kamaot long prapa graon, oli olsem pija blong ol jenis we bambae oli kamaot long ol man, from we profet tok ya i stap tokbaot ol man fastaem. Taswe, i gat risen blong yumi kasem save se tok ya blong Aesea i poen i go fastaem long ol jenis we oli kamaot long ol man Jyu we oli gobak long kantri blong olgeta, antap moa, bigfala glad blong olgeta.
13, 14. ?Wanem jenis long saed blong ol man we Aesea 35:3, 4 i tokbaot?
13 From samting ya, i gud yumi stadi moa long nambawan profet tok ya, blong luk olsem wanem hem i kamtru afta we ol man Jyu oli kamfri long Babilon, mo oli gobak long kantri blong olgeta. Long vas 3 mo 4, Aesea i tokbaot sam narafala jenis we oli kamaot long ol man ya we oli gobak long kantri blong olgeta. Hem i talem se: “Yufala i mekem han blong yufala we i slak i kam strong, mo mekem leg blong yufala we i seksek i kam strong. Talem long olgeta we oli wari long hat blong olgeta se: ‘Yufala i mas gat strong tingting. Yufala i no fraet. !Yufala i luk! God blong yufala bambae i kam wetem bigfala kros, God bambae i givim panis. Bambae hem i kam mo i sevem yufala.’ ”
14 ?I givim paoa long yumi blong tingbaot se God blong yumi, we i save mekem graon we i nogud i kamgud, i intres tumas long ol man we oli wosip long hem? Hem i no wantem se ol man Jyu we oli kalabus, oli kam slak, tingting i foldaon, mo oli wari long saed blong fyuja. (Hibrus 12:12) Tingbaot ol man Jyu ya we oli stap long kalabus. I had long olgeta blong gat gudfala tingting long saed blong fyuja. Oli save kasem hop nomo from ol profet tok blong God long saed blong fyuja blong olgeta. I olsem we oli stap long wan kalabus we i tudak, oli no fri blong wokbaot mo blong mekem wok blong Jeova. Maet i luk olsem we i no gat laet long fored blong olgeta.—Lukluk Dutronome 28:29; Aesea 59:10.
15, 16. (a) ?Yumi save talem se Jeova i mekem wanem long ol man Jyu ya we oli gobak long kantri blong olgeta? (b) ?From wanem oli no save ting se bambae God i mekem wan merikel blong stretem ol trabol long saed blong bodi, be folem Aesea 35:5, 6, God i mekem wanem long olgeta?
15 !Be, ol samting ya oli jenis bigwan, taem Jeova i yusum Saeras blong letem olgeta oli gofri, nao oli gobak long kantri blong olgeta! I no gat wan pruf long Baebol blong soem se long taem ya, God i mekem wan merikel long ol man Jyu ya we oli stap gobak long kantri blong olgeta, i mekem ol blaenman oli lukluk, olgeta we sora i fas, oli save harem, mo olgeta we oli no save wokbaot no haf bodi blong olgeta i nogud, oli kamgud bakegen. Be, hem i mekem wan samting we i bigfala moa. Hem i mekem se oli kasem laet mo fasin fri bakegen, long kantri blong olgeta we oli laekem tumas.
16 I no gat wan samting blong soemaot se ol man Jyu ya oli bin ting se Jeova bambae i mekem ol merikel long bodi blong olgeta. Oli save se God i no mekem olsem long Aesak, Samson, no Elae. (Jenesis 27:1; Jajes 16:21, 26-30; 1 Samuel 3:2-8; 4:15) Be sipos oli bin wantem se God i stretem samting we sik blong olgeta i pija blong hem, ale hop blong olgeta i kamtru. Yes, vas 5 mo 6 i kamtru long wan fasin we i no long saed blong bodi, be hem i wan pijatok. Aesea i talem tru nomo, se: “Long taem ya, ae blong ol blaenman bambae i open, mo sora blong ol man we oli no save harem bambae i no moa fas. Long taem ya, man we i wokbaot nogud bambae i save klaemap olsem wan man dia, mo tang blong man we i no save toktok bambae i singaot from glad.”
Mekem Kantri i Kam Olsem Wan Paradaes
17. ?Jeova i mekem wanem jenis i kamaot long kantri blong olgeta?
17 Ol man Jyu ya we oli gobak long kantri blong olgeta, oli gat trufala risen blong singaot wetem glad, from ol samting we Aesea i gohed blong tokbaot. Hem i se: “Long ples nating, wantaem nomo wora bambae i ron, mo ol reva bambae oli ron long ol flat ples we oli drae. Nao graon we bigfala san i bin mekem i kam drae tumas, bambae i kam olsem wan lugun we ol waelken oli gru gud long hem. Mo graon we i tosta tumas bambae i kam olsem ol springwora. Long ples we ol wael dog oli bin stap long hem, olsem wan ples blong oli spel, bambae i gat grin gras wetem ol waelken mo ol gras papiras.” (Aesea 35:6b, 7) Nating se tede yumi no save luk samting ya long Juda, i gat pruf blong soem se bifo, kantri ya i “wan paradaes blong mekem garen.”b
18. ?Ating ol man Jyu we oli gobak long kantri blong olgeta oli gat wanem tingting long ol blesing we God i givim long olgeta?
18 !Long saed blong ol risen blong glad, tingbaot filing blong smol grup blong ol man Jyu taem oli gobak long Promes Lan! Oli gat jans blong mekem graon ya we i bin kam nogud, mo i fulap long ol wael dog mo ol narafala anamol, i kamgud bakegen. ?Bambae yu yu glad sipos yu save wok blong mekem ol samting oli kamgud bakegen, antap moa sipos yu save se God i stap blesem ol hadwok blong yu?
19. ?From wanem i no evriwan we oli kalabus long Babilon we oli gat raet blong gobak long kantri blong olgeta?
19 Be, i no minim se olgeta man Jyu evriwan we oli kalabus long Babilon, oli naf mo oli save gobak blong joen long wok ya we i givim glad, blong mekem kantri blong olgeta i kamgud bakegen. God i putumap sam rul. Sipos wan man i bin kam doti from hem i folem sam fasin blong hiten skul blong Babilon, hem i no gat raet blong gobak. (Daniel 5:1, 4, 22, 23; Aesea 52:11) Mo, man we i go krangke, i folem wan rod we i no waes, hem tu i no save gobak. Ol man olsem oli no naf blong gobak. Be, olgeta we oli folem ol rul blong God, mo we hem i tingbaot olgeta olsem ol tabu man long sam fasin, oli save gobak long Juda. Trep ya we bambae oli mekem, i olsem we oli wokbaot long wan Tabu Rod. Aesea i mekem i klia long vas 8, se: “Bambae i gat wan bigfala rod long ples ya, yes, wan rod. Bambae oli kolem rod ya se, Tabu Rod. Ol man we oli no klin, oli no save wokbaot long rod ya. Mo rod ya i blong ol man we oli wokbaot stret. Man we i no waes, i no save wokbaot long rod ya.”
20. ?Wanem samting ol man Jyu oli no nid blong fraet long hem taem oli stap gobak, mo wanem samting i kamaot from?
20 Taem ol man Jyu oli stap gobak long kantri blong olgeta, oli no nid blong fraet se ol man we oli gat fasin olsem wael anamol, no ol grup blong man nogud, bambae oli kilim olgeta long rod. ?From wanem? From we Jeova i no save letem samting ya i hapen long Rod ya, blong spolem ol man blong hem we hem i mekem olgeta oli fri. Olsem nao, bambae oli mekem trep ya wetem gudfala tingting long saed blong fyuja, wetem glad long tingting blong olgeta. Makemgud olsem wanem Aesea i tokbaot samting ya long en blong profet tok ya. Hem i talem se: “Long rod ya, bambae i no gat laeon no ol narafala wael anamol we oli stap lukaot kakae. Bambae i no gat wan long ples ya. Mo ol man we God i mekem olgeta oli fri, oli mas wokbaot long rod ya. Olgeta we Jeova i sevem olgeta, bambae oli kambak, mo bambae oli kam long Saeon we oli stap singaot from glad. Bambae glad i stap long hed blong olgeta blong longtaem. Bambae oli singaot mo oli glad, bambae oli no moa krae mo fasin blong harem nogud bambae i finis olgeta.”—Aesea 35:9, 10.
21. ?Tede yumi mas tingting olsem wanem long ol tok blong Aesea japta 35 we i kamtru finis?
21 !Hemia wan nambawan pija we profet tok ya i soem! Be, yumi no mas ting se ol tok ya oli stret long ol yia bifo nomo, olsem wan gudfala store we i no gat mining long laef blong yumi naoia mo long fyuja. Samting we i tru se, profet tok ya i stap kamtru long wan nambawan fasin long ol man blong God tede. Taswe, hem i stret long yumi evriwan. Hem i givim gudfala risen long yumi blong singaot wetem glad. Long nekis stadi, bambae yumi tokbaot ol samting ya we oli joen long laef blong yu naoia mo long fyuja.
[Ol futnot]
a B.K.T. i minim Bifo Kristin Taem.
b Walter C. Lowdermilk, wan man blong hae save long saed blong wokem garen (i wok blong U.N. Food and Agriculture Organization) i mekem stadi long kantri ya. Nao hem i talem se: “Bifo, kantri ya i wan paradaes blong mekem garen.” Hem i soemaot tu se, “stat long taem we ol man Rom oli stap long ples ya,” weta i no jenis bigwan. Mo “ol gudfala graon we bifo i givim fulap kakae, i kam ‘draeples’ from ol man nomo, i no from ol samting olsem weta.”
?Yu Yu Tingbaot?
◻ ?Wetaem Aesea japta 35 i kamtru fastaem?
◻ ?Taem profet tok ya i kamtru fastaem, hem i mekem wanem fasin i kamaot long ol man?
◻ ?Olsem wanem Jeova i mekem Aesea 35:5, 6 i kamtru?
◻ ?Wanem jenis i kamaot long kantri mo laef blong ol man Jyu we oli gobak long ples blong olgeta?
[Tok Blong Pija Long Pej 9]
Petra we i lus, long ples we ol man Idom oli stap long hem bifo
[Credit Line]
Garo Nalbandian
[Tok Blong Pija Long Pej 10]
Taem ol man Jyu oli stap long kalabus, plante ples long Juda oli kam olsem draeples, we oli fulap long ol wael anamol olsem bea mo laeon
[Credit Lines]
Garo Nalbandian
Bear and Lion: Safari-Zoo of Ramat-Gan, Tel Aviv