Glad We i Kamaot From Famle Stadi
Baebol i talem se: “From save, ol rum insaed [long wan haos] bambae oli fulap long ol sas mo gudfala samting we oli gat bigfala praes.” (Proveb 24:4) Ol sas mo gudfala samting ya oli no jes ol sas samting we yumi save pem, be oli minim tu, trufala lav, fasin fraetgud long God, mo strong bilif. Ol fasin ya nao, oli rili mekem laef blong wan famle i gud tumas. (Proveb 15:16, 17; 1 Pita 1:7) Be, blong kasem ol fasin ya, yumi mas karem save long saed blong God i kam insaed long haos blong yumi.
HED blong famle i gat wok blong putum save ya i stapgud long tingting blong ol memba blong famle blong hem. (Dutronome 6:6, 7; Efesas 5:25, 26; 6:4) Wan nambawan rod blong mekem olsem, hemia tru long wan famle stadi evri wik. !Olgeta we oli joen long stadi olsem bambae oli haremgud tumas sipos hemia we i lidim stadi ya i givim gudfala tijing mo i pulum intres blong olgeta wanwan! Taswe, bambae yumi tingbaot sam impoten rod blong mekem famle stadi i karem gudfala frut.a
Wan famle stadi i save karem gudfala frut sipos yumi mekem oltaem. Sipos yumi mekem stadi ya taem yumi gat jans nomo, no wantaem nomo yumi mekem disisen blong stadi, ating bambae yumi no mekem stadi ya plante taem. Taswe yumi mas ‘pemaot taem’ blong stadi. (Efesas 5:15-17) I no isi blong faenem wan taem we i stretgud long evriwan long famle. Wan papa i talem se: “Mifala i bin faenem i had blong mekem famle stadi evri wik. Ale, mifala i traem ol defren taem gogo mifala i faenem wan taem we i let lelebet long naet, mo hem i stret long mifala. Naoia, mifala i mekem famle stadi evri wik.”
Sipos yu faenem wan taem we i stret, yu mas lukaot blong no letem ol narafala samting oli blokem stadi. Maria,b we naoia i gat 33 yia, i tingtingbak, nao i talem se: “Sipos sam man oli visitim mifala long taem blong famle stadi, Papa i askem olgeta blong wet gogo kasem we stadi i finis. Mo sipos wan man i telefon i kam, hem i talem se bambae hem i telefon i go long man ya biaen.”
Be, samting ya i no minim se yumi neva save jenisim taem blong stadi ya. Maet wan akseden no wan narafala samting i kamaot we yumi no bin tingbaot, mekem se wanwan taem yumi mas mestem wan stadi no mekem long narafala taem. (Eklesiastis 9:11) Be yu mas lukaot blong no letem enikaen samting olsem i spolem program blong yufala blong mekem stadi evri wik.—Filipae 3:16.
?Wan stadi i mas gohed blong hamas haoa? Robert, we i bin tijimgud gel mo boe blong hem, i talem se: “Kolosap oltaem, stadi blong mifala i blong wan haoa. Taem ol pikinini oli smol, mitufala i tokbaot plante defren samting insaed long haoa ya, blong holem intres blong olgeta. Sam long ol samting ya, hemia sam haf blong wan stadi long Wajtaoa, sam vas blong Baebol, mo sam haf blong sam narafala buk.” Maria i rimemba se: “Taem mi mo tufala sista blong mi i smol yet, stadi blong mifala i blong 20 menet nomo, mo mifala i mekem tu no tri taem long wan wik. Taem mifala i kam bigwan moa, famle stadi blong mifala evri wik i blong wan haoa.”
?Stadi Long Wanem?
I no stret blong tingbaot kwestin ya taem famle i kam wanples finis blong stadi, from we bambae i mekem evriwan i les, mo tu, bambae i westem impoten taem we yumi mas yusum blong stadi. Sipos oltaem i olsem, bambae ol pikinini oli no moa intres long stadi from we oli no save wanem samting bambae oli mas tingrere long hem blong nekis taem. Taswe, bifo long stadi, jusum wan buk blong Sosaeti blong tokbaot.
‘Slef we i stret mo waes’ i givim plante buk long yumi we yumi save jusum wan long olgeta. (Matyu 24:45-47) Maet yu save yusum wan buk we famle i no bin stadi long hem yet. !I gud tumas blong tokbaot sam haf blong tufala buk ya Insight on the Scriptures sipos oli stap long lanwis blong yufala! Eksampel, maet yu save lukluk bakegen long haf we i tokbaot Lodsapa, long ol wik bifo long Memoriol. Plante famle oli laekem blong rerem Wajtaoa Stadi blong wik. Be ol narafala haf blong Wajtaoa tu oli tokbaot ol nambawan samting we yumi save stadi long olgeta. Hed blong famle, we i savegud ol samting we famle blong hem i nidim long saed blong speret, hem nao i beswan blong jusum ol buk blong stadi long olgeta.
Maria i rimemba se: “Oltaem mifala i stadi long wan buk we mifala i jusum finis. Be taem wan kwestin i kam antap no wan problem i kamaot long skul, ale, mifala i jenisim buk i go long hemia we i laenap wetem problem ya.” Samtaem i gat sam spesel wari i kamaot, olsem ol problem we ol yangfala oli fesem long skul, fasin blong boefren mo gelfren, ol pleplei blong spel, mo ol narafala samting olsem. Taem wan samting olsemia i kamaot, jusum ol buk mo save we oli stret long problem ya. Sipos yu faenem sam toktok insaed long wan nyufala Wajtaoa no Wekap! we yu wantem tokbaot wetem famle kwiktaem, yu save mekem olsem. I tru, yu mas talemaot samting ya long famle fastaem, se bambae yufala i jenisim save we yufala i stadi long hem. Mo taem yufala i tokbaot spesel save ya finis, meksua se yufala i gobak bakegen long buk ya we yufala i bin stadi long hem fastaem.
Long Kwaet Fasin
I isi moa blong lanem samting taem ples i kwaet mo i gat pis. (Jemes 3:18) Taswe, traem mekem se ful famle i spelgud long tingting, be i no bitim mak. Wan hed blong famle long Yunaeted Stet, i talem se: “Nomata sipos mifala i stadi insaed long haos no afsaed long vranda, mifala i traem sidaon kolosap lelebet long mifala, i bitim we mifala i sidaon wanwan olbaot long wan bigfala rum. Samting ya i mekem famle i harem se hem i joengud.” Mo Maria i tingtingbak wetem glad, i se: “Papa mama i letem mi mo ol sista blong mi i jusum ples we bambae mifala i stadi long hem evri wik. Samting ya i mekem mifala i haremgud.” Tingbaot se i impoten blong gat gudfala laet, sidaongud long wan ples we i mekem yumi glad mo i no fasfas tumas. Long rod ya, bambae tingting blong evriwan long famle i kwaet. Sipos famle i dring ti tugeta afta long stadi, samting ya tu i save mekem oli haremgud long naet ya.
Samtaem, sam famle oli singaot sam narafala famle blong joen long stadi blong olgeta. Long fasin ya, stadi i pulum intres blong evriwan moa, mo i gat plante defdefren poen oli kamaot. Taem ol nyuwan long trutok oli kam joen long wan stadi olsemia, i save givhan long olgeta blong luk olsem wanem hed blong famle we i stap plante yia finis long trutok i mekem stadi.
Mekem Baebol i Laef
Sipos ol taem blong stadi wetem pikinini oli laef, bambae oli laekem tumas. Yu save mekem olsem sipos yu askem long ol smol pikinini blong dro sam pija we oli soemaot wan store blong Baebol. Yu save askem long ol pikinini blong mekem wan plei blong soemaot wan store blong Baebol, sipos yu luk se i stret blong mekem olsem. Sipos yumi gat smol pikinini, i no nid blong mekem stadi oltaem long fasin blong kwestin mo ansa. Ridim no talem store blong sam man long Baebol i wan gudfala rod blong tijim pikinini long ol rul blong God. Robert, we yumi bin tokbaot fastaem, i tingtingbak i se: “Samtaem mifala i ridim sam haf blong Baebol, we wanwan blong mifala i ridim sam vas, mo tekem ples blong sam man mo woman we oli stap long store ya.” Yumi save askem long ol pikinini blong jusum man no woman we oli wantem ridim tok blong hem.
Long ol pikinini we oli bigwan lelebet, maet yu save yusum ol map mo jat blong halpem olgeta blong save ol ples no kantri we ol store ya oli bin hapen long hem. I klia se, sipos yumi yusum tingting blong yumi, yumi save mekem famle stadi i laef mo i defren oltaem. Mo tu, bambae ol pikinini oli wantem kasem moa save long Tok blong God.—1 Pita 2:2, 3.
Halpem Evriwan Blong Joen
Blong mekem se ol pikinini oli laekem stadi, oli mas harem se oli stap joen long hem. Maet i hadwok blong mekem ol pikinini we yia blong olgeta i defren, oli joen long stadi. Be wan rul blong Baebol i talem se: “Ol man we oli lida . . . oli mas wok strong.” (Rom 12:8) I gud blong tok wetem glad, from we fasin ya i save mekem ol narafala tu oli glad blong storeyan.
Ronald i pulum Dina, smol gel blong hem we i gat faef yia, i joen long stadi, taem hem i askem hem blong ridim ol smol stampa tok long buk, mo blong tokbaot ol pija. Las yia, kolosap long Memoriol blong ded blong Jisas, oli lukluk ol pija blong samting ya long buk ya Man We i Hae Moa Long Olgeta Man.c Ronald i talem se: “Samting ya i halpem hem blong kasem save se lafet ya i impoten tumas.”
Ronald i askem moa long Misha, gel blong hem we i gat 10 yia. Hem i talem se: “Misha i naf naoia blong kasem save long mining blong ol pija, i no jes blong talem samting we i stap insaed long olgeta. Taswe, taem mifala i tokbaot buk ya Revelesen—Kolosap i Kasem Nambawan En Blong Hem! mifala i storeyan moa long mining blong ol pija. Samting ya i givhangud long hem.”
Taem ol pikinini oli kasem moa long 13 yia, askem olgeta blong talemaot olsem wanem oli save mekem ol advaes long stadi i wok long laef blong olgeta. Taem i gat wan kwestin i stanap long medel blong stadi, askem long wan blong traem faenem sam save long saed ya long ol narafala buk. Robert i mekem olsemia wetem boe blong hem Paul, we i gat 12 yia. Boe ya i askem kwestin long saed blong wan nyufala klab long skul we i mekem wan pleplei Dungeon mo Dragon (i joen wetem seks mo raf fasin). Paul mo ol narafala memba blong famle oli lukaot save long ol Watchtower Publications Index, nao oli tokbaot ol save ya long famle stadi. Robert i talem se: “From samting ya, kwiktaem nomo Paul i kasem save se pleplei ya i no stret blong ol Kristin.”
Long ol narafala taem tu, Robert i askem ol wanwan memba blong famle blong lukaot ol save long ol buk blong Sosaeti. Waef blong hem, Nancy, i tingtingbak i se: “Taem mifala i bin tokbaot ol aposol blong Jisas, evri wik, wanwan blong mifala i mas lukaot save long wan aposol. !I gud tumas blong luk ol pikinini long famle stadi, we oli glad tumas blong talemaot save we oli bin faenem!” Taem ol pikinini wanwan oli lukaot ol save long ol buk mo oli tokbaot wetem famle, samting ya i halpem olgeta blong ‘gruap wetem Jeova.’—1 Samuel 2:20, 21.
Askem kwestin blong save tingting blong olgeta mo blong lidim olgeta blong kasem save long wan poen, hemia wan nambawan rod blong pulum ol pikinini blong joen long stadi. Jisas, we hem i Bigfala Tija, i askem kwestin olsem: ‘?Wanem tingting blong yu?’ (Matyu 17:25) Maria i rimemba se: “Taem wan long mifala i gat wan kwestin, papa mama blong mifala i neva givim ansa wantaem nomo. Oltaem oli askem ol narafala kwestin blong lidim mifala blong save ansa. Long rod ya, oli halpem mifala blong tingtinggud.”
!Taem Blong Storeyan, i No Taem Blong Mekem Famle i Harem Nogud!
Glad blong famle stadi bambae i kam bigwan moa sipos olgeta we oli joen long hem oli harem se oli fri blong talemaot ol tingting mo filing blong olgeta, we oli save se bambae ol narafala oli no daonem olgeta from. Wan papa i talem se: “Wan rod nomo blong gat gudfala storeyan long famle stadi, hemia blong gat gudfala fasin blong storeyan tugeta long ol narafala taem tu. Yu no save mekem gudfala fasin ya blong storeyan tugeta i kamaot jes long taem blong stadi nomo.” I impoten tumas blong no talem ol tok olbaot we oli save stikim narafala, olsem, ‘?Hemia nomo yu wantem talem? Mi ting se hem i wan impoten samting.’ ‘Hemia i krangke nomo.’ ‘!Yu yu olsem wanem ya!’ ‘O, be yu yu wan pikinini nomo taswe yu toktok olsemia.’ (Proveb 12:18) Yu mas soem kaen fasin mo sore long ol pikinini blong yu. (Ol Sam 103:13; Malakae 3:17) Yu mas glad long olgeta, mo sapotem olgeta taem oli traehad blong mekem samting we oli lanem i wok long laef blong olgeta.
Filing we i stap long wan famle stadi i mas wan gudfala filing we i mekem tingting blong pikinini i rere blong lesin long ol tijing. Wan papa we i karem gudfala frut wetem fofala pikinini blong hem, i eksplenem se: “Sipos yu stat blong stretem ol pikinini blong yu, bambae oli lesin long yu wetem filing blong kros nomo.” Long taem olsem, ating ol save i no save go insaed long tingting blong olgeta. Taswe i nogud blong yusum taem blong stadi blong stretem no panisim ol pikinini. Sipos yu nidim blong mekem olsemia, mekem biaen, mo long pikinini we i nidim nomo.
Fasin Traehad Bambae i Karem Frut
I tekem taem mo hadwok blong mekem famle i kam rij long saed blong speret. Be man blong raetem Ol Sam i talem se: “Ol pikinini ya blong yumi, hemia wan presen we Hae God i givim long yumi, wan gudfala samting we hem i givim blong leftemap yumi.” (Ol Sam 127:3) Mo ol papa mama oli gat wok ya blong ‘tijim mo stretem ol pikinini olsem we Jeova i wantem.’ (Efesas 6:4) Taswe, traehad blong gat gudhan blong lidim famle stadi, blong mekem se hem i karem gudfala frut mo famle i glad long hem. Mekem bes blong yu blong givim ‘melek ya we i klingud, we i blong God,’ ale ol pikinini blong yu oli save ‘kam strong, nao bambae God i sevem olgeta.’—1 Pita 2:2; Jon 17:3.
[Ol futnot]
a Plante advaes long haf ya oli tokbaot moa olsem wanem blong givhan long ol pikinini long famle stadi. Be hem i stret tu long ol famle we oli no gat pikinini.
b Sam nem oli jenis.
c Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., i wokem buk ya.