!Lukaot We Ol Gyaman Tija Oli No Pulum Yu!
“Bambae i gat ol gyaman tija oli kamtru long fes blong yufala.”—2 PITA 2:1.
1. ?Jud i bin wantem raetem leta blong hem long saed blong wanem, be from wanem hem i jenisim storeyan blong hem i go long narafala samting?
!HEMIA wan samting blong sapraes! !Tingbaot, i gat sam gyaman tija insaed long Kristin kongregesen long faswan handred yia! (Matyu 7:15; Ol Wok 20:29, 30) Jud, we i haf brata blong Jisas, i luksave se samting ya i stap kamaot. Hem i talem se, fastaem hem i gat tingting blong raet i go long ol Kristin brata blong hem blong tokbaot “rod we God i stap yusum blong sevem yumi.” Be hem i eksplenem se: “Mi harem we mi mas raetem tok ya i go long yufala, blong leftemap tingting blong yufala, se yufala i mas faet strong blong holem trutok ya we yumi bilif long hem finis.” ?From wanem Jud i jenisim storeyan blong hem? From we hem i talem se, “sam man we oli agensem God, oli kam joen long [ol kongregesen] . . . oli tekem tok ya we i talem se ‘Long gladhat blong God, hem i sevem yumi,’ be oli tanem, oli mekem i olsem eskyus blong olgeta blong mekem ol rabis fasin blong olgeta.”—Jud 3, 4.
2. ?From wanem 2 Pita japta 2 i gat plante toktok we oli sem mak long Jud?
2 I luk olsem se, Jud i raetem leta blong hem smoltaem nomo afta we Pita i raetem namba tu leta blong hem. Ating Jud i save long saed blong leta ya. Plante tingting we hem i talemaot long strongfala leta blong hem blong givim advaes, oli sem mak long hemia blong Pita. Taswe, taem yumi lukluk moa long 2 Pita japta 2, bambae yumi luksave olsem wanem we hem i sem mak long leta blong Jud.
Ol Frut Blong Gyaman Tijing
3. ?Wanem samting we i bin hapen bifo, we Pita i talem se bambae i hapen bakegen?
3 Afta we Pita i talem long ol brata blong hem blong lesingud long ol profet tok, hem i se: “[Long Isrel] bifo, taem ol profet oli tok, be i gat ol gyaman profet tu oli kamtru long fes blong ol man. Mo long sem fasin, bambae i gat ol gyaman tija oli kamtru long fes blong yufala.” (2 Pita 1:14–2:1) Ol man blong God long taem bifo oli kasem ol trufala profet tok, be long semtaem, oli mas lukaot blong no lesin long ol rabis tijing blong ol gyaman profet. (Jeremaea 6:13, 14; 28:1-3, 15) Jeremaea i raetem se: “Mi mi luk ol krangke fasin blong ol profet blong Jerusalem, oli stap mekem nogud wetem woman mo oli stap gyaman.”—Jeremaea 23:14.
4. ?From wanem i stret nomo we ol gyaman tija oli lus?
4 Pita i eksplenem wanem samting we bambae ol gyaman tija oli mekem long Kristin kongregesen, hem i se: “Bambae oli tekem ol gyaman toktok i kam insaed, we i save spolem yufala. Bambae oli tanem baksaed long Masta ya blong olgeta [Jisas Kraes] we i pemaot olgeta oli fri. Long smoltaem nomo, bambae olgeta nomo oli spolem olgeta.” (2 Pita 2:1; Jud 4) Olgeta ya we oli karem ol gyaman toktok oli kam insaed long kongregesen long faswan handred yia, oli stampa blong olgeta skul blong Krisendoma tede. Pita i soemaot from wanem ol gyaman tija ya oli nidim tumas blong kasem panis blong ded, i se: “Plante man . . . bambae oli folem olgeta long fasin blong olgeta we i nogud olgeta. Mo from fasin blong olgeta, bambae plante man oli tok nogud long Rod blong Trutok.”—2 Pita 2:2.
5. ?Ol gyaman tija oli gat fol from wanem samting?
5 !Tingbaot samting ya! From toktok blong ol gyaman tija, plante insaed long ol kongregesen bambae oli joen long ol fasin we oli nogud olgeta. Grik tok ya we oli tanem i kam ‘fasin we i nogud olgeta,’ i minim se oli sakemaot ol rul, oli no bos long tingting mo filing blong olgeta, oli mekem fasin we i olbaot, doti fasin, mo ol samting blong sem. Pita i talem fastaem finis, se ol Kristin oli bin “ronwe long fasin ya we i stap long wol, we i stap spolem ol man from we oli wantem tumas ol samting nogud.” (2 Pita 1:4) !Be, samfala bambae oli folem bakegen ol rabis fasin ya, mo ol gyaman tija insaed long ol kongregesen nao oli gat fol from! Taswe, bambae oli givim badnem long rod blong trutok. !Samting ya i nogud tumas! I sua se, hemia wan bisnes we olgeta Wetnes blong Jeova tede oli mas luklukgud long hem. Yumi no mas fogetem se, fasin blong yumi i save givim ona long Jeova God mo ol man blong hem, no i save sakem doti i go long olgeta.—Proveb 27:11; Rom 2:24.
Ol Gyaman Tijing Oli Stanap
6. ?Wanem fasin i lidim ol gyaman tija, mo olsem wanem oli traem kasem samting we oli wantem?
6 Yumi waes sipos yumi makemgud olsem wanem ol gyaman tija oli karem rabis tingting blong olgeta i kam insaed long kongregesen. Fastaem, Pita i talem se oli mekem olsem long fasin we i kwaet mo we yumi no luksave, olsem wan plan we oli wokem long fasin haed. Hem i talem tu se: “From we oli wantem tumas blong kasem ol samting blong narafala man bambae oli trikim yufala wetem ol gyaman tok.” Fasin blong wantem kasem samting we olgeta nomo oli wantem, i stap lidim ol gyaman tija ya. The Jerusalem Bible i mekem samting ya i klia taem hem i tanem vas ya se: “Bambae oli traehad blong pemaot yufala wetem ol gyaman tok blong olgeta, blong yufala i kam man blong olgeta.” Long sem fasin, Baebol we James Moffatt i tanem, i se: “From strong filing blong olgeta blong kasem samting we oli wantem tumas, bambae oli trikim yufala wetem ol waes tok blong olgeta.” (2 Pita 2:1, 3) Wan man we i no stap wekapgud long saed blong speret, maet hem i ting se toktok blong ol gyaman tija ya i tru. Be, ol tija ya oli tok long fasin we i waesgud blong “pemaot” ol man, blong pulum olgeta blong mekem samting we tingting blong ol gyaman man ya nomo i wantem.
7. ?Wanem waes blong wol we plante man oli bilif long hem long faswan handred yia?
7 I sua se, tingting blong ol man blong wol long faswan handred yia i gat paoa long ol gyaman tija ya. Raonabaot long taem we Pita i raetem leta blong hem, plante man oli stat lesin long waes blong ol Nostik. Ol Nostik oli bilif se evri samting we man i save luk wetem ae blong hem i nogud, mo evri samting we man i no save luk, hemia nomo i gud. Taswe, sam long olgeta oli talem se man i save mekem eni samting we hem i wantem wetem bodi blong hem. Oli talem se, biaen, man bambae i no moa gat bodi ya blong hem. From samting ya, hem i no nidim blong tinghevi long ol sin blong bodi, olsem long saed blong seks. I luk olsem se, ol tingting olsem ya oli stat blong gat paoa long samfala we oli talem se oli Kristin.
8, 9. (a) ?Wanem tingting we i no stret, i gat paoa long samfala Kristin long faswan handred yia? (b) Folem tok blong Jud, ?samfala long kongregesen oli stap mekem wanem?
8 Wan man we i stadi long Baebol i talem se “i bin gat sam man insaed long Jyos we oli twistim tijing long saed blong fasin sore we God i soemaot long ol man,” no ‘gladhat blong God.’ (Efesas 1:5-7) Folem toktok blong man ya, samfala oli bin talem se: “?Yufala i rili ting se [gladhat] blong God i bigwan naf blong kavremap olgeta sin? . . . Ale, yumi gohed blong sin, from we [gladhat] blong God i save ravemaot olgeta sin. Tru tumas, sipos yumi mekem moa sin, bambae yumi gat moa jans blong [gladhat] blong God i wok long yumi.” ?Yu harem finis wan tingting we i moa nogud bitim hemia?
9 Aposol Pol i daonem ol rong tingting ya long saed blong sore blong God, taem hem i askem se: “?Ale, bambae yumi talem olsem wanem? ?Yufala i ting se yumi save stap mekem sin oltaem, blong bambae long gladhat blong God, hem i save givhan moa long yumi?” Hem i askem tu se: “Naoia yumi no moa stap aninit long Loa, yumi stap aninit long gladhat blong God ya we i stap givhan long yumi. ?Yufala i ting se from samting ya, i gud yumi stap gohed blong mekem sin?” Pol i ansa klia long tufala kwestin ya, i se: “!No gat!” (Rom 6:1, 2, 15) Olsem Jud i talem, i klia se samfala oli stap ‘tanem gladhat blong God, oli mekem i kam olsem eskyus blong mekem ol rabis fasin.’ Be, Pita i makem se ‘God bambae i spolem olgeta ya, mo hem i no save slip, i stap wet long olgeta.’—Jud 4; 2 Pita 2:3.
Sam Eksampel We Oli Olsem Woning Long Yumi
10, 11. ?Wanem trifala eksampel we Pita i givim olsem woning long yumi?
10 Blong soemaot klia se God bambae i spolem ol man we oli wantem mekem ol fasin nogud, Pita i tokbaot tri eksampel long Baebol we oli olsem woning long yumi. Fastaem, hem i raetem olsem se: “Taem ol enjel ya bifo oli mekem sin, God i no letem olgeta oli go fri nomo.” Jud i talem se, olgeta ya “oli no glad blong holem haenem we God i givim long olgeta, nao oli livim prapa ples blong olgeta” long heven. Ol enjel ya oli kamdaon long wol bifo we Bigfala Wora i ron mo oli tekem bodi olsem man blong mekem nogud long saed blong seks wetem ol gel blong wol ya. Blong panisim olgeta from fasin ya we i nogud mo we i no laenap nating wetem fasin blong ol enjel, God i sakem olgeta oli go long ‘Tatarus,’ no olsem Jud i talem, ‘God i fasem olgeta long jen we i no save brok samtaem, mo i lokem olgeta long ples blong tudak, nao oli stap wet blong bigfala dei ya we God bambae i jajem olgeta.’—2 Pita 2:4; Jud 6; Jenesis 6:1-3.
11 Long nekis eksampel, Pita i tokbaot ol man long taem blong Noa. (Jenesis 7:17-24) Hem i talem se long taem blong Noa, God “i no letem olgeta oli go fri . . . be i letem wora i kam bigfala, i draonem ol man ya we oli no obei long hem.” Mo laswan eksampel, hemia taem we God i “jajem tufala taon ya Sodom mo Gomora, nao i bonem tufala long faea, [we] tufala i kam olsem ases nomo.” Pita i talem se, God i mekem olsem “blong soemaot fasin we i save mekem long ol man we oli kam biaen, we oli no obei long hem.” Jud i givim moa save long saed blong ol man ya se oli bin “mekem nogud wetem woman mo oli mekem krangke wetem olgeta nomo.” (2 Pita 2:5, 6; Jud 7) Ol man ya oli no jes mekem rabis fasin long saed blong seks wetem ol woman, be oli wantem slip wetem ol man tu. Maet oli mekem krangke fasin wetem ol anamol tu.—Jenesis 19:4, 5; Levitikas 18:22-25.
12. Folem tok blong Pita, ?wanem praes we man i save kasem from gudfala fasin blong hem?
12 Be, Pita i soemaot se Jeova i stap givim praes long olgeta we oli stanap strong long bilif mo we oli holemstrong long wosip blong hem. Eksampel, hem i tokbaot olsem wanem God “i sevem Noa we i wan prija blong talemaot stret fasin, wetem seven narafala man,” taem Hem i mekem Bigfala Wora i ron. Mo tu, Pita i talem se Jeova i “sevem Lot, wan gudfala man” long taem blong Sodom, mo hem i se: “Hae God i save sevem ol man we oli bilif long hem, oli aot long ol samting blong traem olgeta. Be ol man we oli no stret, hem i save holem olgeta oli stap long kalabus, gogo bambae bigfala Dei blong jajem man i kamtru.”—2 Pita 2:5, 7-9.
Sam Fasin We i Stret Blong Kasem Panis From
13. ?Hu olgeta we oli no save mestem jajmen blong God, mo olgeta ya oli kam krangke finis long wanem kaen drim?
13 Pita i makemaot klia hu olgeta we oli no save mestem blong kasem jajmen blong God, hemia ‘olgeta we oli mekem ol rabis fasin we bodi blong olgeta nomo i wantem, mo olgeta we oli stap lukluk ol man we oli gat haenem olsem we oli rabis nomo.’ Yumi haremsave se Pita i agensem ol man ya fulwan, taem hem i talem se: “Oli gat stronghed, mo oli wantem folem tingting blong olgeta nomo. Oli no save ona long ol haeman, oli stap tok nogud nomo long olgeta.” Jud i raetem se ‘ol man ya, . . . oli stap luk ol drim blong olgeta, nao oli gohed blong mekem ol fasin nogud long bodi blong olgeta . . . mo oli stap tok nogud long ol man we oli gat haenem.’ (2 Pita 2:10, NW; Jud 8) Maet ol drim blong olgeta oli long saed blong sam doti fasin blong seks, mo maet ol drim ya nao oli pulum olgeta blong mekem nogud fasin long saed blong seks, from we oli wantem haremgud long ol samting ya. Be, ?long wanem fasin nao oli stap ‘lukluk ol man we oli gat haenem olsem we oli rabis nomo’ mo tok ‘nogud long ol man we oli gat haenem’?
14. ?Long wanem rod nao ol gyaman tija oli ‘stap lukluk man we i gat haenem olsem we i rabis nomo’ mo toktok ‘nogud long ol man we oli gat haenem’?
14 Oli mekem olsem taem oli ting rabis long ol man we God i putumap olgeta. Ol Kristin elda oli wok long nem blong Jeova God mo Pikinini blong Hem, we tufala i hae olgeta. Taswe, i olsem we oli gat haenem. Tru tumas, ol elda oli mekem mastik, olsem Pita i bin mekem. Be Baebol i talem long ol memba blong kongregesen blong obei long olgeta ya we oli gat haenem. (Hibrus 13:17) Taem oli mestem, samting ya i no givim raet long yumi blong tok nogud long saed blong olgeta. Pita i talem se ol enjel oli no ‘ripotem [ol gyaman tija] long fes blong Hae God, mo oli no tok nogud long olgeta long fes blong hem,’ nating se i stret nomo blong mekem olsem. Pita i gohed se: “Ol tija ya oli olsem anamol stret. Anamol i no gat tingting blong hem, i stap mekem ol samting we i harem nomo blong mekem, mo i stap nomo blong narafala anamol i kam kasem hem, i kilim hem. Ol tija ya i olsem. Oli stap tok nogud long ol samting we oli no savegud olgeta. Nao bambae oli save lus olsem ol anamol nomo.”—2 Pita 2:10-13.
Oli “Kam . . . Kakae Wetem Yufala”
15. ?Wanem ol rod we ol gyaman tija oli yusum, mo long weples olgeta ya oli traem wokem fasin blong olgeta blong pulum narafala?
15 Ol nogud man ya oli ‘glad moa sipos oli save mekem ol rabis lafet blong olgeta long delaet,’ mo tu oli stap ‘mekem sem mo spolem nem blong narafala.’ Be, oli waesgud tu. Oli wok long fasin we i ‘kwaet,’ mo oli yusum “ol gyaman tok,” olsem Pita i bin talem fastaem. (2 Pita 2:1, 3, 13) Taswe, maet oli no soemaot long klia fasin se oli agensem wok blong ol elda blong leftemap ol stret fasin blong God. Mo tu, maet oli no soemaot long klia ples se oli stap traem faenem rod blong haremgud long prapa filing blong olgeta long saed blong seks. Pita i talem se “oli save kam sidaon kakae wetem yufala, be semtaem nomo, oli stap gyaman long yufala, oli stap mekem nogud.” Mo Jud i raetem se: “Taem yufala i stap mekem ol gudfala lafet ya blong yufala blong soemaot we yufala i stap laeklaekem yufala, olgeta ya oli olsem wan bigfala ston daon we sip i save brok long hem.” (Jud 12) Yes, ol sap ston aninit long wora oli save mekem hol long wan sip, mo boskru i save draon. Long sem fasin, ol gyaman tija oli stap pulum ol man we oli no stap wekapgud blong folem ol nogud fasin, taem oli mekem ol lafet blong ‘soemaot se oli laeklaekem’ ol man ya. Oli gat tu fes nomo.
16. (a) ?Wanem ya ol ‘lafet blong laeklaekem narafala,’ mo long weples maet samfala man we oli laekem ol nogud fasin blong seks, oli traem mekem rabis fasin blong olgeta tede? (b) ?Ol gyaman tija ya oli traem moa blong pulum hu, taswe ol man we ol gyaman tija ya oli traem pulum olgeta oli mas mekem wanem?
16 Ol ‘lafet ya blong soemaot se oli laeklaekem olgeta’ oli ol lafet we ol Kristin long faswan handred yia oli mekem blong joen wanples mo haremgud long kakae mo kampani blong ol brata sista. Samtaem, ol Wetnes blong Jeova tede tu, oli kampani tugeta, maet long wan mared, long solwora, no long naet long haos blong wan brata. ?Olsem wanem ol man we oli gat rabis tingting oli save yusum ol taem olsemia blong pulum sam man? Pita i raetem se: “Oltaem oli wantem wan samting nomo, blong stilim woman . . . , oli stap pulum ol man we oli no strong oli go krangke.” Tingting blong olgeta ya, we i “lanem finis fasin blong wantem tumas ol samting blong narafala man,” i pusum olgeta blong mekem wok blong olgeta long medel blong ol man we oli no strong long saed blong speret, mo we oli no mekem trutok i wok fulwan long laef blong olgeta. !Taswe, tingbaot samting we i hapen long taem blong Pita olsem wan woning, mo stap lukaotgud! !Yu mas agensem enikaen doti fasin we narafala i traem mekem blong pulum yu, mo yu no mas kam krangke from naesfala fes mo bodi nomo, no from swit tok blong wan narafala we i stap traem blong pulum yu long wan rabis rod!—2 Pita 2:14.
‘Rod Blong Balam’
17. ?Wanem ya “rod blong Balam,” mo olsem wanem hem i spolem 24,000 man Isrel?
17 Olgeta ya we ‘tok blong God i stap long olgeta finis se bambae oli lus,’ oli ol man we oli save trutok longtaem finis. Maet i luk olsem se oli strong yet blong joen long ol wok blong kongregesen. Be Pita i talem se: “Oli livim stret rod nao oli go krangke, oli folem rod blong profet ya Balam, pikinini blong Boso. Hem i laekem blong kasem samting blong hem wan from fasin blong mekem i no stret.” (2 Pita 2:14, 15, NW) Rod we profet Balam i folem se, hem i givim advaes long narafala blong folem rabis fasin, blong bambae hem wan i save winim samting from. Hem i talem long King Balak blong Moab se sipos hem i wantem we God i panisim Isrel, hem i mas pulum ol man Isrel ya blong mekem nogud fasin long saed blong seks. From samting ya, ol woman Moab oli pulum plante man blong God blong mekem ol rabis fasin, mo 24,000 oli ded from.—Namba 25:1-9; 31:15, 16; Revelesen 2:14.
18. ?Balam i stronghed go kasem wanem mak, mo samting we i hapen long hem i soemaot wanem long saed blong ol gyaman tija?
18 Pita i talem se wan dongki i toktok long Balam blong traem blokem hem. Be, Balam i “laekem blong kasem samting blong hem wan from fasin blong mekem i no stret,” taswe, nating se samting ya i hapen, hem i no stop blong folem ‘krangke fasin’ ya. (2 Pita 2:15, 16) !Hem i rabis olgeta! !Sore tumas long ol man we oli olsem Balam mo we oli traem mekem ol man blong God oli kam doti long fes blong Hem, taem oli traem pulum olgeta blong joen long rabis fasin blong seks! Balam i ded from nogud fasin blong hem. Hemia wan eksampel blong soemaot wanem bambae i hapen long olgeta we oli folem rod blong hem.—Namba 31:8.
Trikim Narafala Wetem Fasin Olsem Devel
19, 20. (a) ?Ol man olsem Balam oli sem mak long wanem, mo from wanem? (b) ?Oli pulum hu ya, mo olsem wanem? (c) ?From wanem yumi save talem se fasin blong olgeta blong pulum narafala i olsem devel nomo, mo olsem wanem yumi save blokem olgeta blong oli no winim yumi mo ol narafala?
19 Pita i tokbaot ol man we oli olsem Balam, se: “Oli olsem springwora [no, wel] we i drae finis, oli olsem ol klaod we bigfala win i blu, i tekemaot olgeta.” Wan man we i wokbaot long draeples mo i tosta tumas, i save ded sipos hem i faenem wan wel we i drae nomo. !Taswe, yumi no sapraes se “God i mekemrere wan ples blong olgeta finis we i tudak we i tudak”! Pita i gohed se: “Oli stap mekem ol flas tok we i krangke nomo, blong leftemap ol rabis tingting ya we man i wantem ol samting blong bodi blong hem nomo. Long fasin ya oli save trikim ol man we oli jes kamaot long hiten, blong pulum olgeta oli go krangke bakegen.” Pita i talem se, oli pulum ol man we oli no luksave fasin blong olgeta, taem oli “givim promes long ol man ya se bambae oli fri.” Be “olgeta ya oli no fri, oli olsem slef nomo long ol fasin we i blong spolem olgeta.”—2 Pita 2:17-19; Galesia 5:13.
20 Ol trik blong ol tija ya we oli gat rabis fasin, oli olsem devel nomo. Wan eksampel, maet oli talem se: ‘God i save se yumi man nomo, mo se ol filing long saed blong bodi oli save winim yumi isi nomo. Taswe, sipos yumi letem yumi nomo blong haremgud long saed blong seks, God bambae i sore long yumi. Sipos yumi talemaot sin blong yumi, hem bambae i fogivim yumi long sem fasin we hem i bin mekem taem yumi jes kam long trutok.’ Tingbaot se Devel Setan i bin yusum wan rod we i sem mak lelebet, taem hem i promes long Iv se bambae hem i no save kasem panis from sin blong hem. Hem i talem se sin we Iv i mekem agensem God bambae i givim save long hem mo mekem hem i fri. (Jenesis 3:4, 5) Sipos yumi mitim wan rabis man olsemia long kongregesen, yumi mas ripotem hem long olgeta we oli lukaot long Kristin kongregesen. Long rod ya, yumi save blokem trabol i no kam kasem yumi mo ol narafala tu.—Levitikas 5:1.
Stret Save i Lukaotgud Long Yumi
21-23. (a) ?Wanem samting i save hapen taem man i no mekem stret save i wok long laef blong hem? (b) ?Wanem narafala problem we Pita i storeyan long hem we bambae yumi tokbaot long nekis stadi?
21 Blong finisim haf ya blong leta blong hem, Pita i tokbaot ol samting we i kamaot taem man i no mekem wok we i joen wetem save ya. Olsem hem i talem fastaem, save ya i impoten tumas long ‘laef mo long fasin fasgud long God.’ (2 Pita 1:2, 3, 8) Hem i raetem se: ‘Sipos man i gat stret save long saed blong Jisas Kraes, Masta mo Sevya blong yumi, hem i save aot long ol fasin blong wol, we oli mekem hem i doti. Be sipos biaen, hem i gobak bakegen, i paspas long ol fasin ya, nao oli kam bos blong hem bakegen, bambae trabol blong man ya i nogud moa, i winim trabol we hem i gat fastaem, taem i no save Jisas yet.’ (2 Pita 2:20) !Sore tumas! Long taem blong Pita, ol man olsemia oli bin sakemaot hop blong laef long heven we i no save kam nogud samtaem, from we oli wantem haremgud long saed blong seks blong smoltaem nomo.
22 Taswe, Pita i talem se: “Sipos man olsem i no save rod blong stret fasin samtaem, hemia i nogud. Be sipos man olsem i save rod ya, be biaen i tanraon, i gobak, i livim tabu loa we God i givim long hem, hemia i nogud moa. Fasin blong man olsem i soemaot we olfala tok ya i tru we i talem se ‘Dog i save gobak blong kakae traot blong hem bakegen.’ Mo i soemaot tok ya tu we i talem se ‘Sipos pig i swim gud, be biaen, bambae hem i save go slip bakegen long sofmad.’ ”—2 Pita 2:21, 22; Proveb 26:11.
23 Wan narafala problem we i stat spolem ol faswan Kristin, i stap mekem i sem mak long samfala tede tu. Long taem ya bifo, samfala oli stap toktok smol se promes blong Kraes we bambae hem i kambak mo i stap, i stap tektaem tumas. Bambae yumi luk olsem wanem Pita i tokbaot bisnes ya.
[Futnot]
a Ol skul we oli gyaman se oli Kristin.
?Yu Yu Rimemba?
◻ ?Wanem trifala eksampel we Pita i tokbaot olsem woning long yumi?
◻ ?Olsem wanem ol gyaman tija oli ‘lukluk ol man we oli gat haenem olsem we oli rabis nomo’?
◻ ?Rod blong Balam i minim wanem, mo olsem wanem olgeta we oli folem rod ya oli save traem pulum ol narafala?
◻ ?Wanem i save kamaot taem man i no mekem stret save i wok long laef blong hem?
[Tok blong pija long pej 17]
Store blong Balam i wan woning long yumi