Leftemap Mo Fasgud Long Stret Tok Blong God
“Mifala i lego finis ol fasin blong haed, mo blong sem. Mifala i no save mekem ol gyaman fasin, mo mifala i no save tanem tok blong God i kam narafala.”—2 KORIN 4:2.
1. (a) ?I nidim wanem blong mekemgud wok we Matyu 24:14 mo 28:19, 20 i tokbaot? (b) Taem ol las dei oli stat, ?Baebol i stap long hamas lanwis finis?
LONG bigfala profet tok blong Jisas long saed blong taem we bambae hem i stap olsem king, mo rabis wol ya i finis, hem i talem se: ‘Bambae ol man oli stap talemaot gud nyus blong kingdom long olgeta ples long wol, blong oli wetnes blong hem long fes blong olgeta man. Nao biaen, bambae en i save kam.’ Hem i givim oda long ol man blong hem tu, se: “Yufala i mas go long ol man long olgeta ples long wol, blong pulum olgeta oli kam man blong mi. . . . Yufala i mas tijim olgeta blong oli folem olgeta tok ya we mi mi givim finis long yufala.” (Matyu 24:14; 28:19, 20) Blong mekem ol profet tok ya oli kamtru, yumi mas wokhad blong tanem mo prentem Baebol long ol narafala lanwis. I minim tu se, yumi mas tijim mining blong ol tok blong Baebol long ol man, mo halpem olgeta blong mekem ol tok ya oli wok long laef blong olgeta. !I rili wan nambawan blesing blong joen long wan wok olsem! Taem yia 1914 i kamtru, ol man oli bin tanem fulwan Baebol no haf blong hem, i go long 570 lanwis finis. Be afta long taem ya, oli tanem Baebol i go long plante moa lanwis, mo long olgeta wanwan lanwis ya oli wokem plante Baebol.a
2. ?Wanem ol defren tingting we oli bin pusum ol man blong tanem mo prentem Baebol long ol narafala lanwis?
2 Wok ya blong tanem wan buk i go long narafala lanwis i no isi nating, from we man we i mekem wok ya i mas meksua se ol man we oli ridim mo harem tok ya, bambae oli kasem save long hem. Samfala man we oli tanem Baebol, oli bin mekem wok ya wetem wan tingting we i klia se samting we oli stap tanem hemia Tok blong God. Sam narafala oli bin mekem wok ya from we oli wantem yusum hae save blong olgeta nomo. Maet oli tingbaot Baebol olsem wan buk we i fulap long ol gudfala kastom mo we ol olfala blong yumi oli bin pasem i kamdaon long yumi. Long tingting blong sam narafala, wok blong jyos i jes wan bisnes we oli winim mane from mo ol buk we oli tanem mo prentem, oli jes haf blong bisnes ya. I klia se tingting we i pusum ol man ya blong mekem wok ya i gat paoa long wok blong olgeta.
3. ?Komiti blong tanem New World Translation Baebol i gat wanem tingting long wok blong hem?
3 I gud blong makem toktok ya we Komiti blong tanem New World Translation i talem: “Wok blong tanem Tabu Baebol i go long wan narafala lanwis, i minim se yumi tanem ol tingting mo toktok blong Jeova God i go long lanwis ya . . . From samting ya, yumi mas tinghevi long wok ya. Ol man we oli mekem wok ya, oli laekem mo fraetgud long God we i Stampa blong Tabu Baebol. Taswe, oli luksave se oli mekem wan spesel wok long fored blong God, hemia blong pasem ol tingting mo toktok blong Hem i go long ol narafala man, long fasin we i stret mo tru. Oli luksave tu se, i impoten blong oli mekemgud wok blong olgeta, from we ol man we oli traem faenem stret save, bambae oli dipen long Baebol long lanwis blong olgeta blong kasem tok blong Haefala God, we i save givim laef long olgeta. Ol man long komiti ya we oli givim laef blong olgeta blong mekem wok blong God, oli holemtaet tingting ya long ol yia we oli stap wokem New World Translation of the Holy Scriptures.” Stampa mak blong komiti ya i blong mekem wan Baebol we i klia, mo i isi blong kasem save long hem, mo we i folemgud prapa hanraet blong Hibru mo Grik lanwis. Olsemia nao, man we i ridim i save gohed blong gru long stret save blong God.
?Wanem i Hapen Long Nem Blong God?
4. ?From wanem i impoten tumas we nem blong God i stap insaed long Baebol?
4 Wan long ol stampa mak blong Baebol, hemia blong halpem ol man blong save trufala God. (Eksodas 20:2-7; 34:1-7; Aesea 52:6) Jisas Kraes i tijim ol man blong hem blong prea from nem blong Papa blong hem se i kam “tabu,” hemia i min se ol man oli mas respektem mo tinghae long nem ya. (Matyu 6:9) God i pusum man blong raetem nem blong Hem long Baebol bitim 7,000 taem. Hem i wantem se ol man oli save nem ya. Hem i wantem tu se ol man oli save ol fasin blong Hemia we i karem nem ya.—Malakae 1:11.
5. ?Ol man blong tanem Baebol oli bin mekem wanem long saed blong nem blong God?
5 Plante man blong tanem Baebol i go long narafala lanwis, oli soem bigfala respek long nem blong God, mo oli yusum nem ya oltaem long wok blong olgeta. Sam olfala we oli tanem Baebol, oli laekem moa blong yusum Yawe. Sam narafala oli raetem nem blong God long prapa lanwis blong olgeta, be nem ya i stret yet wetem hemia we i stap long Hibru hanraet. Ating oli yusum nomo wan fasin blong talem nem ya we ol manples oli savegud long hem longtaem finis i kam. New World Translation of the Holy Scriptures i yusum nem blong Jeova 7,210 taem.
6. (a) Long ol yia we oli jes pas, ?samfala man blong tanem Baebol oli mekem wanem long nem blong God? (b) ?Fasin ya i go kasem wanem mak?
6 Long ol yia we oli jes pas, ol man blong tanem Baebol oli livim nem blong ol gyaman god olsem Bal mo Molek i stap, be plante taem oli karemaot stret nem blong trufala God long tabu Tok blong hem. (Eksodas 3:15; Jeremaea 32:35) Long ol vas olsem Matyu 6:9 mo Jon 17:6, 26, wan Baebol long lanwis blong Albania, we plante man oli gat, i tanem Grik tok ya “nem blong yu” (hemia, nem blong God) i kam “yu” nomo, i olsem se Grik hanraet ya i no tokbaot nem blong God nating. Long Ol Sam 83:18, The New English Bible mo Today’s English Version oli karemaot stret nem blong God mo olgeta narafala tok we i soemaot se God i gat wan nem. Plante kopi blong Hibru haf blong Baebol we ol man oli tanem i go long narafala lanwis, oli gat nem blong God i stap long olgeta. Be plante nyufala Baebol naoia, oli karemaot nem blong God olgeta, no oli jes raetem nem ya long ol futnot nomo. Hemia wanem we i bin hapen long plante Baebol long lanwis Engglis, mo long plante lanwis blong Yurop, Afrika, Saot Amerika, India, mo ol aelan blong Pasifik.
7. (a) ?Sam man blong tanem Baebol i go long ol lanwis blong Afrika oli mekem wanem long nem blong God? (b) ?Wanem tingting blong yu long samting ya?
7 Ol man blong tanem Baebol i go long samfala lanwis blong Afrika, oli go moa. Olgeta ya oli no karemaot nem blong God nomo mo putum wan narafala taetel we i kamaot long Baebol, olsem God no Masta. Be, oli karemaot nem blong God mo putum sam nem we oli kamaot long skul blong olgeta. Long The New Testament and Psalms in Zulu (we oli wokem long 1986), plante taem oli karemaot taetel ya, God (uNkulunkulu), mo long ples blong hem oli putum nem ya (uMvelinqangi) we ol Sulu oli yusum blong minim ‘olfala blong yumi we yumi wosipim tru long ol bubu blong yumi.’ Long Oktoba 1992, wan nyuspepa The Bible Translator, i talem se taem ol man oli tanem Baebol we oli kolem Buku Loyera, i go long lanwis Jiswa, olgeta ya oli yusum Chauta long ples blong Jeova. Nyuspepa ya i eksplenem se Chauta, hem i “God ya we oli save hem mo wosipim hem longtaem finis.” Be, plante blong ol man ya, oli wosipim samting we oli bilif se hem i speret blong ol dedman tu. ?I tru se sipos ol man oli stap prea long wan “God we i Hae Olgeta,” ale enikaen nem we oli yusum long ples blong Jeova blong talem “God ya we i Hae Olgeta” i oraet nomo, nomata wanem narafala fasin oli folem long wosip blong olgeta? !No gat! (Aesea 42:8; 1 Korin 10:20) Taem ol man oli karemaot prapa nem blong God mo putum wan narafala tok long ples blong hem we i mekem olgeta oli tingting se ol kastom blong olgeta oli stret nomo, fasin ya i no halpem olgeta nating blong kam kolosap moa long trufala God.
8. ?Wanem samting i soem se i no gat wan samting we i save blokem stampa tingting blong God se olgeta nesen oli mas save nem blong hem?
8 Olgeta samting ya oli no jenisim no blokem stampa tingting blong Jeova se olgeta man oli mas save nem blong hem. Long ol lanwis blong Yurop, Afrika, Amerika, Esia, mo ol aelan blong solwora, i gat plante Baebol yet we nem blong God i stap long olgeta. Mo tu, i gat bitim 5,400,000 Wetnes blong Jeova long 233 kantri mo aelan, we tugeta oli spenem moa long wan bilyan haoa evri yia blong talemaot nem mo stampa tingting blong trufala God. Oli prentem mo seremaot ol Baebol—we nem blong God i stap long olgeta—long ol lanwis blong samwe 3,600,000,000 man long wol ya, olsem lanwis blong Engglis, Jaena, Rasia, Spen, Potugal, Franis, mo Netelan. Mo tu, oli prentem plante buk long bighaf blong ol lanwis blong wol ya, blong givhan long ol man blong stadi Baebol. I no longtaem, God bambae i tekem strong aksin blong mekem tok blong hem i kamtru se, ol nesen “bambae oli save se mi mi Jeova.”—Esikel 38:23.
Taem Bilif Blong Man i Gat Paoa Long Wok Blong Tanem Baebol
9. ?Olsem wanem Baebol i soemaot se ol man we oli yusum Tok blong God oli no mas jenisim?
9 Olgeta we oli tanem Tok blong God i go long narafala lanwis wetem olgeta we oli tijim tok ya long narafala man, oli gat wan hevi wok. Aposol Pol i tokbaot wok blong prij we hem mo ol fren blong hem oli mekem, i se: “Mifala i lego finis ol fasin blong haed, mo blong sem. Mifala i no save mekem ol gyaman fasin, mo mifala i no save tanem tok blong God i kam narafala. Mifala i stap talemaot trutok long klia ples. Mo long fes blong God, mifala i stap traem soemaot mifala long olgeta man, blong bambae long tingting blong olgeta, oli save harem gud long mifala.” (2 Korin 4:2) Blong tanem tok blong God i kam narafala, i minim se man i tanem tok ya long fasin we i no stret taem hem i ademap sam narafala tingting no sam gyaman tingting long hem. Aposol Pol i no olsem ol man blong lidim Isrel long taem blong Jeremaea we oli no holemstrong long God. Jeova i stretem ol man ya from we oli talemaot prapa tingting blong olgeta, i no ol tok we oli kamaot long God. (Jeremaea 23:16, 22) ?Be wanem samting i kamaot long taem blong yumi?
10. (a) ?Olsem wanem ol narafala tingting we oli defren long fasin blong fasgud long God, oli bin gat paoa long wok blong sam man blong tanem Baebol? (b) ?Olgeta ya oli stap mekem wanem wok we oli no gat raet blong mekem?
10 Long Namba Tu Bigfala Faet blong Wol, wan grup blong ol haeman blong skul wetem sam pasta, oli joen wetem gavman blong ol Nasi long Jemani, blong wokem wan “Nyu Testeman” we oli jenisim sam samting long hem. Oli karemaot olgeta haf we oli toktokgud long saed blong ol man Jyu mo we oli soemaot se Jisas Kraes i kamaot long laen blong ol man Jyu. Samtaem biaen, ol man we oli tanem Baebol i go long narafala lanwis, oli wokem The New Testament and Psalms: An Inclusive Version. Ol man ya oli folem wan rod we i defren, from we oli traem karemaot olgeta tok we i soemaot se ol man Jyu oli gat fol from ded blong Jisas Kraes. Oli tingting tu se olgeta we oli stap sapotem raet blong ol woman bambae oli moa glad blong ridim Baebol ya sipos oli yusum Papa-Mama blong tokbaot God, bitim we oli yusum Papa, mo sipos oli yusum Pikinini blong God blong tokbaot Jisas, bitim we oli putum Pikinini Boe blong God. (Matyu 11:27) Long sem taem ya, oli karemaot ol tok we i talem se waef i mas ona long hasban blong hem, mo ol pikinini oli mas obei long papa mama blong olgeta. (Kolosi 3:18, 20) I klia se, ol man ya oli no gat strongfala tingting olsem aposol Pol blong ‘no tanem tok blong God i kam narafala.’ Oli fogetem wanem nao trufala wok blong ol man we oli tanem Baebol i go long narafala lanwis. Olgeta ya oli tekem ples blong man we i raetem buk ya fastaem. Mo oli yusum Baebol we plante man oli tinghae long hem, olsem rod blong wokem ol narafala buk we oli talemaot tingting blong olgeta nomo.
11. ?Olsem wanem ol tijing blong Krisendom oli go agensem tok blong Baebol long saed blong sol mo ded?
11 Bighaf blong ol jyos blong Krisendomb oli tijim se man i gat wan sol we i aot long bodi taem man i ded, mo sol ya i no save ded samtaem. Defren olgeta long samting ya, ol olfala Baebol long bighaf blong ol lanwis, oli talemaot klia se ol man oli sol, ol anamol oli sol, mo se sol i save ded. (Jenesis 12:5; 36:6; Namba 31:28; Jemes 5:20) Samting ya i mekem ol lida blong jyos oli sem.
12. ?Long wanem rod sam nyufala Baebol oli haedem ol stampa tijing blong Baebol?
12 Sam nyufala Baebol oli haedem ol trutok ya. ?Olsem wanem? Taem ol man blong tanem Baebol oli luk Hibru tok ya neʹphesh (sol) long samfala vas, oli no tanem long stret rod. Long Jenesis 2:7, samfala oli talem se faswan man “i laef” (i bitim we oli putum “i kam wan laef sol”). Mo samfala oli putum “laef samting” long ples blong “sol” taem wan vas i tokbaot wan anamol. (Jenesis 1:21) Long sam vas olsem Esikel 18:4, 20, oli talem se “man” no “bodi” (i bitim “sol”) i ded. Ating ol man ya we oli tanem Baebol, oli save talem wan risen from wanem oli jenisim ol tok ya. Be, ?yu ting se long rod ya bambae oli givhan long ol man we oli wantem tumas blong faenem trutok, be ol gyaman tijing blong Krisendom oli fulumap tingting blong olgeta finis?c
13. ?Long wanem fasin samfala Baebol oli haedem stampa tingting blong God long saed blong wol ya?
13 Sam man blong tanem Baebol—no haeman blong jyos we oli jekem wok blong olgeta—maet oli traem haedem wanem we Baebol i talem long saed blong stampa tingting blong God long wol ya, blong sapotem bilif blong olgeta se ol gudfala man bambae oli go long heven. Long Ol Sam 37:11, plante Baebol oli talem se ol man we tingting blong olgeta i stap daon, bambae oli tekem “graon” ya i blong olgeta. “Graon” hemia wan fasin blong tanem tok (ʼeʹrets) we i stap long Hibru hanraet. Be, Today’s English Version (hem i stampa Baebol we plante man oli yusum taem oli tanem Baebol i go long narafala lanwis) i go moa. Baebol ya i tanem Grik tok ya ge i kam “graon” 17 taem long Gospel blong Matyu, be long Matyu 5:5 hem i karemaot tok ya “graon” mo i putum “samting we God i promes blong givim.” I sua se, taem ol memba blong jyos oli ridim tok ya, wantaem nomo oli tingbaot heven. Oli no kasem trufala tijing long Bigfala Tok blong Jisas Kraes antap long Hil, se ol man we oli gat tingting daon no kwaet fasin, bambae oli ‘tekem graon ya i blong olgeta.’
14. ?Olsem wanem samfala Baebol oli soemaot se ol man we oli tanem olgeta oli stap tingbaot olgeta nomo?
14 Sam man blong tanem Baebol, ating oli jenisim sam tok from we oli wantem se ol man blong prij bambae oli kasem gudfala pei. I tru we Baebol i talem se: “Sipos man i mekem wok, i stret blong hem bambae i kasem pei blong hem from.” (1 Timote 5:18) Be long 1 Timote 5:17, we i talem se ol elda we oli mekemgud wok blong lidim ol man blong God oli mas ‘kasem dabol ona,’ samfala man oli tanem tok ya se ol man ya oli mas kasem mane from wok ya. (Skelem wetem 1 Pita 5:2.) Taswe, The New English Bible i talem long saed blong ol elda se “yumi mas givim dabol pei long olgeta,” mo Contemporary English Version i talem se “i stret blong oli kasem pei tu taem moa.”
Leftemap Mo Stap Tru Long Stret Tok Blong God
15. ?Olsem wanem yumi save luksave weswan Baebol i gud blong yusum?
15 ?Samting ya i minim wanem long ol wanwan man we oli ridim Baebol mo long olgeta we oli yusum Baebol blong tijim ol narafala? Long bighaf blong ol lanwis we plante man oli yusum, i gat fulap defren Baebol we yumi save jusum. Yusum fasin luksave taem yu jusum wan Baebol. (Proveb 19:8) Sipos wan Baebol i no tok tru long saed blong God hem wan—maet oli bin karemaot nem blong God long tabu Tok blong hem from samkaen risen—!ating ol man we oli tanem Baebol ya oli bin jenisim sam narafala haf blong hem tu! Taem tingting blong yu i no suagud sipos sam tok long wan Baebol i stret no nogat, traem skelem wetem sam Baebol we oli olfala. Sipos yu yu stap tijim Tok blong God long narafala man, i moagud blong yusum ol Baebol we oli folemgud ol tok long olfala Hibru mo Grik hanraet.
16. ?Olsem wanem yumi wanwan i save soemaot se yumi fasgud long stret Tok blong God?
16 Yumi evriwan, wanwan, i mas fasgud long ol stret tok blong Baebol. Yumi mekem olsem taem yumi tinghevi long wanem we i stap insaed long hem, mekem se, yumi traehad blong spenem smol taem evri dei blong ridim Baebol. (Ol Sam 1:1-3) Mo tu, yumi soem se yumi tinghevi long Baebol taem yumi mekem olgeta tok blong hem oli wok long laef blong yumi, mo yumi lanem blong yusum ol rul mo store blong hem blong givhan long yumi blong mekem ol disisen we oli waes. (Rom 12:2; Hibrus 5:14) Yumi soemaot se yumi leftemap mo fasgud long Tok blong God, Baebol, taem yumi wok strong blong talemaot ol tok blong hem long ol narafala. Yumi mekem olsem tu, sipos yumi tijimgud Baebol long narafala man, we yumi lukaotgud blong no twistim no ademap samting long ol tok blong hem blong mekem i laenap wetem tingting blong yumi. (2 Timote 2:15) Ol samting we God i talemaot finis bambae oli kamtru. Hem i stap holem ol promes blong hem, taswe oltaem hem i mekem Tok blong hem i kamtru fulwan. I gud sipos yumi tu, yumi leftemap tok ya mo fasgud long hem.
[Ol futnot]
a Long 1997, Yunaeted Baebol Sosaeti i kaontem se ol man oli prentem fulwan no haf Baebol long 2,167 lanwis finis. Long namba ya, oli no kaontem ol bigfala lanwis blong ol wanwan kantri nomo. Oli kaontem plante smosmol lanwis blong wanwan velej tu.
b Ol skul we oli gyaman se oli Kristin.
c Long ples ya, mifala i stap tokbaot ol lanwis we oli gat rod blong mekem tok blong Baebol i klia, be ol man we oli tanem Baebol oli no bin mekem olsem. I hadwok blong tanem Baebol i go long samfala lanwis we oli no gat plante wod long olgeta. Taem i olsem, ol lida blong skul we oli no man blong gyaman, oli mas eksplenem se, nating we ol man blong tanem Baebol ya oli yusum plante defren tok no oli ademap sam samting long prapa lanwis blong bifo, be neʹphesh i stret long ol man wetem ol anamol tu, mo i minim ol samting we oli stap pulum win, oli save kakae, mo oli save ded.
?Yu Yu Rimemba?
◻ ?Wanem ol tingting we oli bin pusum sam man blong tanem Baebol long taem blong yumi, we oli gat paoa long wok blong olgeta?
◻ ?Wanem i soemaot se fasin blong plante man blong tanem Baebol tede, i no bin blokem stampa tingting blong God long saed blong nem blong hem?
◻ ?Olsem wanem sam Baebol oli haedem trutok long saed blong sol, ded, mo graon?
◻ ?Long wanem rod yumi save soemaot se yumi leftemap mo fasgud long stret Tok blong God?
[Tok blong pija long pej 16]
?Yu mas yusum weswan Baebol?