?Yu Yu Luksave Taem Blong Yumi?

MAN we i luksave wan denja, bambae hem i sevem laef blong hem, be man we i no luksave, bambae hem i ded from. Samting ya i klia taem yumi luk trabol we i hapen long tu aelan we i gat volkeno long tufala.

Maon Pele i wan volkeno long Matinik, wan aelan long Karibin Si. Hem i kilim i ded plante moa man i bitim ol narafala volkeno long ol yia 1900. Long Mei 8, 1902, hem i faerap mo i kilim i ded kolosap evri 30,000 man we oli stap long Sen Pier, wan taon kolosap long volkeno ya.

Long Jun 1991, Maon Pinatubo i faerap bigwan i bitim ol narafala volkeno we oli faerap long ol yia 1900. Volkeno ya i faerap long Filipin, long wan ples we i gat fulap man long hem mo i kilim i ded 900 man. Be long taem ya, i gat tu samting we oli givhan blong sevem laef blong plante taosen man: (1) luksave denja mo (2) rere blong tekem aksin folem ol woning.

Ol Aksin We Oli Stret Oli Sevem Laef

Maon Pinatubo i no bin faerap blong plante handred yia finis. Kam kasem Epril 1991, sam saen oli stat kamaot blong soem se bambae hem i faerap i no longtaem. Volkeno ya i stat blong sakem bigfala smok mo salfa i go antap. Plante taem, ol man long ples ya oli harem se graon i seksek, mo oli luk ol strong lava we i denja tumas, i stap kamaot long volkeno ya. Ol sayentis blong Filipin Instityut blong Volkenoloji mo Sismoloji, oli wajemgud volkeno ya. Biaen, oli talem long ol haeman se i waes blong muvumaot ol 35,000 man we oli stap laef long ol taon mo ol velej kolosap long volkeno.

I klia se ol man long ples ya oli no wantem lego ol haos blong olgeta blong nating nomo. Be biaen, oli agri blong aot taem oli luk wan video kaset we i soem klia ol bigfala trabol we wan volkeno i mekem taem i faerap. Fulap man oli aot long stret taem. Tu dei biaen, volkeno ya i faerap bigwan mo i sakem bigfala hif blong ases i go antap long skae. Sofmad blong volkeno ya i kilim i ded plante handred man. Be, maet plante taosen man oli sevem laef blong olgeta from we oli bin luksave denja mo oli tekem aksin folem ol woning.

Ronwe Long Wan Trabol We Man i Mekem

Long faswan handred yia Kristin Taem, ol Kristin we oli stap long Jerusalem, olgeta tu oli mas mekem disisen se, bambae oli lego haos blong olgeta no bambae oli stap. Long 66 K.T., oli aot long Jerusalem. Taswe, oli no lus long bigfala trabol we i spolemgud ol narafala man wetem plante taosen man Jyu we oli kam long Jerusalem blong mekem Pasova long 70 K.T. I gat moa long wan milyan man oli stap mekem lafet blong Pasova insaed long taon ya, taem ol man Rom oli raonem hem, mekem se ol man insaed oli no moa gat jans blong ronwe. Kakae i sot, ol man oli faet from paoa, mo ol strongfala faet blong ol man Rom, oli mekem se namba blong ol man we i ded i bitim wan milyan.

Bigfala trabol we i finisim fasin ya we ol man Jyu oli agensem ol man Rom, yumi no save talem se i no gat man i talemaot fastaem. Sam yia bifo, Jisas Kraes i bin talem se bambae ol ami oli hivap raonabaot long Jerusalem. Hem i talem se: “Taem we yufala i luk ol soldia oli stap kam plante raonabaot long taon ya Jerusalem, blong oli blokem ol man oli stap insaed, yufala i mas save we bambae i no longtaem oli save spolemgud ples ya. Taem yufala i luk samting ya, yufala we i stap long Judia, yufala i mas ronwe blong go haed long ol hil. Mo yufala we i stap insaed long taon ya, yufala i mas aot. Mo yufala we i stap long ol ples raonabaot long taon ya, yufala i no mas go insaed long taon ya bakegen.” (Luk 21:20, 21) Ol advaes ya oli klia, mo ol man blong Jisas oli tinghevi long olgeta.

Eusebius blong Sisaria, wan man blong raetem histri long ol yia 300, i givim ripot se ol Kristin long olgeta ples long Judia oli tekem aksin folem woning blong Jisas. Taem ol man Rom oli gobak, afta we oli raonem Jerusalem long 66 K.T., plante Kristin man Jyu oli ronwe i go long Pela, wan taon blong ol Hiten man long Perea, we i provins blong Rom. Ol Kristin ya oli luksave taem we oli stap long hem mo oli tekem aksin folem woning blong Jisas. Taswe, oli ronwe long wan samting we ol man oli bin kolem se “wan long ol trabol we i moa nogud i bitim ol narafala trabol long histri.”

Tede, yumi tu i nidim fasin blong wekapgud olsem. Long sem fasin, yumi mas tekem aksin. Haf we i kam biaen, bambae i eksplenem from wanem.

[Foto Credit Line Blong Pija Long Pej 3]

Godo-Foto, West Stock