Bambae Oli No Moa Spolem Olting Blong Narafala

JANE NORMAN mo Myron W. Harris, we tufala i stap raetem buk, oli talem se: “Longtaem finis i kam, yumi save se ol yangfala we oli stap spolem olting blong narafala oli mekem olsem blong soemaot se oli no gat respek mo oli agensem ol bigman mo ol rul we oli stanemap.” Nating se plante yangfala oli ting se i no gat wan samting we bambae i jenisim problem ya, man mo woman ya we tufala i raetem buk, tufala i talem se, “wan long evri tri man i ting se problem ya i save godaon sipos ol papa mama oli lukaotgud long pikinini blong olgeta, mo sipos ol yangfala oli bisi blong mekem sam samting.” I tru se, sipos ol yangfala oli stap bisi mo ol papa mama oli lukaotgud long ol yangfala blong olgeta, maet problem ya i godaon smol. Be, ?tufala rod ya nomo oli naf blong karemaot stamba blong problem ya?

Taem ol yangfala oli stap olgeta wan nomo, oli no mekem trabol. Be, taem oli joen long wan grup no oli go tutu, oli wantem traem blong pulum ae blong ol man, ale oli mekem sam krangke samting no oli mekem i nogud long sam man. Hemia nao wanem i hapen long Nelson. Taem hem i tekem drag no alkol, hem i soemaot kros blong hem mo i spolem olting we oli stap raonabaot long hem. Wan narafala man we nem blong hem José, i harem ol tok long Katolik skul blong hem we i talem se oli mas serem graon blong olgeta, mo se olgeta wokman oli gat raet blong olgeta. From samting ya, hem i ting se hem i mas joen long ol straek, mo i mekem plan wetem ol narafala man, blong oli spolem olting blong narafala. Be, Nelson mo José, tufala i faenem wan samting we i moa gud i bitim ol grup blong man we oli faet long rod mo fasin blong spolem olting blong narafala.

Sam Stamba Risen Blong Fasin ya Blong Spolem Olting Blong Narafala

Naoia bambae yumi luk from wanem sam yangfala oli joen long fasin ya blong spolem olting blong narafala. Tingting blong plante yangfala i fasfas mo oli “talem se wol ya i wan krangke ples, we i olbaot nomo, mo i fulap long krangke man.” Nating sipos i olsem, wan ripot i talem se: “Ol yangfala oli wari long saed blong laef blong olgeta. Maet ol bigman oli no luksave be, ol yangfala oli intres bigwan long saed blong wol.” Nating se wan yangfala i minim blong mekem trabol no nogat, be taem hem i spolem olting blong narafala maet hemia rod blong hem blong soemaot se hem i wari bigwan, hem i gat sam problem we hem i no save winim, no hem i gat sam nid we hem i no save kasem. Folem stadi we yumi tokbaot fastaem, “i no gat wan long ol [yangfala] ya we oli talem se oli sapotem fasin ya blong spolem olting blong narafala, mo i no gat wan we i talem se i stret blong mekem olsem.”

I no gat plante man we bambae oli talem ol gudfala tok long wan yangfala blong soemaot se oli laekem hem no leftemap tingting blong hem. Sam boe no gel maet oli fraet, from we tede, i impoten tumas blong gat wan gudfala edukesen, mo blong faenem wan wok i nidim moa hae save mo gudhan. Antap moa, ol papa mama, ol tija, no ol narafala yangfala maet oli jikim wan yangfala no oli pusum hem blong kasem wan mak we hem i no naf blong kasem. Olgeta ya maet oli tingting tumas long ol mak we yangfala ya i mas kasem, mo oli no tingbaot yangfala ya hem wan mo ol samting we hem i naf blong mekem. Plante yangfala oli rebel no oli spolem olting blong narafala from we oli harem nogud mo oli ting se oli nogud. ?Yu ting se sipos ol papa mama oli traem soem moa lav mo fasin kea long pikinini blong olgeta, bambae oli save daonem ol nogud filing ya we i spolem olgeta?

Ating yu luk se gavman i no moa traehad blong blokem fasin blong raet olbaot long ol wol mo ol narafala stronghed fasin bakegen. Taswe, ol man we oli kasem trabol olsem, oli lukluk i go long ol tija mo ol man we oli wok long ol skul blong oli mekem wan samting blong daonem fasin ya blong spolem olting blong narafala. Buk ya The World Book Encyclopedia i tokbaot aksin we loa i save tekem long saed ya, i se: “Sipos wan man i spolem olting blong narafala, bambae hem i mas pem wan faen no hem i mas go long kalabus. Sam lokol gavman oli putumap loa se papa mama bambae i gat fol sipos pikinini blong olgeta i spolem olting blong narafala. Be plante taem, olgeta we oli mekem ol trabol ya oli no kasem panis. I no isi blong mekem loa i wok long saed blong problem ya. Mo plante taem, praes blong ol samting we man i spolem oli no rili bigwan naf blong oli pas long kot from.” Wan ripot i soem se polis i stap kasem 3 pesen nomo blong olgeta man ya we oli brekem loa.

Ating bambae yu agri se, beswan rod blong blokem fasin stronghed blong ol yangfala, hemia sipos ol papa mama oli mekem gud wok blong olgeta. Be, taem laef blong wan famle i kam nogud, ol man raonabaot long famle ya tu oli safa. Woman ya Ana Luisa Vieira de Mattos, wan tija long Yunivesiti blong Sao Polo, Brasil, i givim sam risen from wanem ol yangfala oli mekem trabol: “Ol papa mama oli no lukaotgud long ol pikinini blong olgeta. Oli no putumap sam rul, oli no storeyan, kea, mo soem intres long ol pikinini blong olgeta tu.”

I sua se yumi luk ol tok blong Jisas oli kamtru long taem blong yumi, se: “Bambae ol fasin nogud oli kam bigfala moa, nao bighaf blong ol man bambae oli no moa gat lav.” (Matiu 24:​12, NW) Mo, i klia tu se, ol tok blong 2 Timoti 3:​1-4 oli stap kamtru. Aposol Pol i raetem se: “Yu mas save samting ya tu. Long taem ya we bambae i klosap long Lasdei [“long ol las dei,” NW] laef long wol ya bambae i kam strong tumas. Bambae ol man oli save tingbaot olgeta nomo, mo bambae oli wantem mane tumas. Bambae oli man blong tok flas, we tingting blong olgeta i go antap tumas, mo oli save tok nogud long ol man. Bambae oli no save ona long papa mo mama olgeta, oli no man blong talem tangkiu, mo oli no save tingbaot God. Bambae oli no man blong gat sore long man, mo oli man blong mekem i strong tumas oltaem long ol narafala man. Bambae oli man blong spolem nem blong narafala man, mo oli man blong lusum hed, mo oli wael olgeta. Bambae oli no wantem ol fasin ya we i gud, oli agens long hem. Bambae oli man blong spolem ol fren blong olgeta, mo oli man we oli no kea, mo oli praod tumas. Bambae oli man we oli wantem tumas ol samting we oli stap harem gud long hem, i winim we oli stap lavem God.” I sua se, taem man i laef wetem ol man we oli gat ol nogud fasin ya, samting ya i save pulum olgeta blong mekem stronghed. Be yumi no mas letem tingting blong yumi i foldaon yet. Nating se ol komuniti blong man oli no bin winim problem ya, be yumi save faenem sam man we olgeta wan oli bin jenisim laef blong olgeta, oli no moa spolem narafala man mo olting blong narafala. Long saed blong olgeta ya, fasin blong spolem olting blong narafala hem i lus finis.

Gudfala Advaes Blong Lidim Ol Yangfala

?Wanem i halpem ol man we oli gat stronghed fasin blong oli jenisim laef blong olgeta? Nating se maet i hadwok long sam tija mo papa mama blong bilif long samting ya, be Baebol i givim ol gudfala advaes we oli klia mo we oli stret long taem blong yumi. Ol man we fastaem oli bin spolem olting blong narafala, oli obei long wan spesel loa blong God we i talem se: “Nating sipos bighaf blong ol man oli mekem samting we i no stret, . . . be bambae yufala i no folem fasin blong olgeta.” (Eksodas 23:2) Plante man oli akseptem trutok blong Tok blong God from we ol bilif mo tijing we oli stap long hem oli kam klia long tingting blong olgeta. Mo tu, ol samting we oli lanem i pulum olgeta blong kam moagud. Tingbaot eksampel blong José, wan yangfala blong Sao Polo. Hem i bilif mo hem i yusum ol aedol long wosip blong hem. Be nao, José i lanem se God i gat wan nem, hemia Jeova, mo se Hem i no laekem fasin blong wosip long ol aedol. Ale, José i jenisim fasin blong hem blong mekem ol samting we oli stret long ae blong God.​—Eksodas 20:​4, 5; Ol Sam 83:18; 1 Jon 5:​21; Revelesen 4:​11.

Nelson, i no moa kasem ol trabol we oli kamaot taem hem i bin joen long raf fasin blong ol stronghed grup blong man we oli mekem trabol olbaot. Tede hem i faenem wan gudfala hop blong fiuja, mo from samting ya hem i haremgud tumas. Hem i talem se: “Bifo famle blong mi i no wantem save long mi from ol nogud fren blong mi mo from fasin blong mi blong tekem drag. Be, tede, oli respektem mi. Plante taem papa blong mi i askem long mi blong givim sam advaes long ol brata blong mi we oli fastaem long mi. Stat long taem ya we mi stadi Baebol wetem ol Witnes blong Jeova, mi glad tumas from we naoia laef blong mi i gat mining.” Mo long saed blong Marco, wan yangfala we i gruap long taon​—mo we i lan long ol raf fasin​—save long saed blong Kingdom blong God we bambae i mekem wol blong yumi i kam wan paradaes, i mekem hem i haremgud tumas.​—Revelesen 21:​3, 4.

Tingbaot eksampel blong wan narafala man we fastaem i memba blong wan grup blong stronghed man we oli faet long rod, mo we oli spolem evri samting. Man ya hem i Valter. From we papa mama blong Valter oli ded taem hem smol yet, hem i safa bigwan long laef blong hem. Be, hem i sapraes blong harem se long wol ya we i fulap long ol kruked fasin mo ol rabis fasin, God i gat ol man blong hem. Ol man ya oli rili traehad blong mekem ol loa blong Baebol oli wok long laef blong olgeta, olsem fasin sore, fasin blong tingbaot ol narafala, mo kaen fasin. Valter i eksplenem se: “Olsem promes we Jisas i mekem, naoia mi gat wan bigfala famle blong ‘brata mo sista mo mama mo papa.’ Naoia mi stap lukluk i go long fiuja, mi stap wet long taem ya we ol man bambae oli haremgud mo oli joengud tugeta aninit long gavman blong God we i stretgud olgeta.”​—Mak 10:29, 30; Ol Sam 37:10, 11, 29.

Samting We i Moa Gud i Bitim Fasin Agens

Ol man ya we bifo oli spolem olting blong narafala, naoia oli soem fasin kea mo lav long ol man raonabaot long olgeta. Antap long samting ya, oli lanem blong ‘agensem ol rabis fasin.’ (Ol Sam 97:10; Matiu 7:12) ?Olsem wanem long yu? Maet yu stap safa from trabol ya we narafala i spolem olting blong yu, be fasin blong stadi long Tok blong God bambae i givhan long yu blong luksave se Papa blong yu long heven, hemia Jeova, i lavem yu mo i kea long yu. (1 Pita 5:6, 7) Nating sipos yu gat sam slak fasin no yu pua, be God i save halpem yu blong gru long saed blong spirit. !Hemia wan nambawan ekspiryens!

Jeova mo Pikinini blong hem, Jisas Kraes, tufala i rili wantem givim jans long enikaen man blong lanem trutok blong Baebol. Tok blong God i no jes halpem ol man blong lego stronghed fasin ya blong spolem olting blong narafala. Hem i givhan tu long ol man ya blong mekem ol loa blong God oli wok long laef blong olgeta. From samting ya, oli kam memba blong wan bigfala kampani blong ol brata we oli gat ol gudfala mo klin fasin, we oli stap long kongregesen blong ol Witnes blong Jeova long olgeta ples long wol. Folem Efesas 4:​24, ol trufala Kristin ya oli ‘kam niufala man, we God i mekem olgeta i kam olsem hem. Nao bambae ol man oli save luksave se laef blong olgeta i folem trutok blong hem, mo i stret gud, i tabu, i blong hem nomo.’ I no longtaem, wol ya bambae i fulap long ol man olsem, from we olgeta nomo bambae oli stap laef long dei blong jajmen mo olgeta nomo bambae oli laef blong olwe.​—Skelem wetem Luk 23:43.

Wan Niufala Wol We i No Moa Gat Man Blong Spolem Evri Samting

?Yu yu bilif se fasin ya blong spolem evri samting i save lus samtaem? Sipos yes, ?olsem wanem bigfala jenis ya bambae i kamtru? I no longtaem Kingdom blong God bambae i finisim rabis wol ya. Ol man we oli brekem ol stret loa blong God, long wol tede, bambae oli kasem panis. (Skelem wetem Aesea 24:5, 6.) Long taem ya we ‘Hae God bambae i kilim ol man nogud oli ded,’ olgeta we oli laekem stret fasin bambae oli sef. “[Hae God] i stap halpem olgeta, i stap sevem olgeta. Hem i stap tekemaot olgeta long han blong ol man nogud, from we oli stap luk long hem blong hem i blokemgud olgeta oli stap gud.”​—Ol Sam 37:38-40.

Yes, stamba blong fasin ya blong spolem evri samting bambae i lus olgeta. Ol fasin blong kilim man i ded, fasin agens, safa mo rabis fasin bambae oli finis. Nao, niufala wol bambae i fulap long pis, trufala stret fasin, kwaet fasin, mo fasin sef. Aesea 32:18 i eksplenem wanem bambae i kamtru i se: “I no moa gat wan samting blong spolem tingting blong olgeta. Bambae olgeta oli no moa wari, oli save stap gud long ol haos blong olgeta, we i no gat samting i save spolem olgeta, laef blong olgeta bambae i stap gohed gud nomo.” Yes, naesfala paradaes ya we bambae i kavremap ful wol, bambae hem i fulap wetem ol man we oli soem lav mo we oli kea long ol narafala.

Ol man ya we bifo oli man blong spolem olting blong narafala, naoia oli joengud wetem plante milyan man mo oli gat gudfala fasin fren wetem Jeova God. Oli no moa joen long fasin ya blong spolem evri samting. ?Olsem wanem long yu? ?Bambae yu yu letem Tok blong God i lidim yu i go kasem laef long niufala wol blong hem? I gud yumi folem eksampel blong man we i raetem Sam, taem hem i raetem tok blong Jeova se: “Mi bambae mi tijim yu long rod we i stret blong yu yu folem. Bambae mi stap givim gudfala tingting long yu, mo mi stap lukaot gud long yu.”​—Ol Sam 32:8.

[Tok Blong Pija Long Pej 7]

Fasin keagud mo lav blong papa mama i save protektem ol yangfala