Givim Samting We i Stret Blong Jeova i Kasem
TIMOLEON VASILIOU I TALEM STORI YA
Polis i holem mi from we mi stap tijim Baebol long vilej blong Aidhonochori. Oli tekemaot sus blong mi nao oli stat kilkilim aninit long leg blong mi. Oli gohed blong mekem olsem gogo mi no moa save filim leg blong mi, ale mi no moa save harem soa tu. Long taem ya, ol trabol olsem oli hapen plante taem long Gris. Be, bifo we mi eksplenem from wanem mi kasem trabol ya, mi wantem storebaot olsem wanem mi stat blong tijim Baebol.
SMOLTAEM nomo afta we mi bon long 1921, famle blong mi i muf i go long taon blong Rodholívos, long not blong Gris. Long yangtaem blong mi, mi gat wan laef we i olbaot nomo. Taem mi gat 11 yia, mi stat blong smok tabak. Biaen, mi stat blong dring alkol bitim mak, mi plelaki, mo mi go long ol wael lafet, klosap evri naet. From we mi laekem myusek, mi joenem wan lokol ban. Klosap wan yia biaen, mi save plei long olgeta tul blong myusek blong grup ya. Be, long taem ya, mi wan man blong stadi mo mi laekem stret fasin.
Long stat blong 1940, taem we Namba Tu Bigfala Faet blong Wol i stap gohed, sam man oli singaot grup blong mifala blong plei myusek long ded blong wan smol gel. Long beregraon, ol memba blong famle mo ol fren blong smol gel ya, oli krae bitim mak. Mi sapraes bigwan blong luk we ol man ya oli no gat hop nating. Mi stat askem long mi wan se, ‘?From wanem yumi ded? ?I gat wan samting moa, bitim sotfala laef ya blong yumi? ?Mi save faenem ol ansa long weples?’
Sam dei biaen, mi luk wan kopi blong Niu Testeman i stap antap long wan kabod long haos blong mi. Mi tekem Baebol ya mo mi stat blong ridim. Taem mi ridim ol tok blong Jisas long Matiu 24:7, long saed blong ol bigfala faet we bambae oli soemaot se Jisas i stap finis, mi kasem save se ol tok blong vas ya oli stap kamtru naoia. Long ol wik we oli kam biaen, mi ridim kopi ya blong Kristin Grik haf blong Baebol, bakegen mo bakegen.
Ale, long Desemba 1940, mi go visitim wan famle we i stap klosap long haos blong mi—wan wido mo faef pikinini blong hem. Long wan rum antap long haos blong olgeta, mi faenem wan bigfala hif blong ol buk. Long olgeta ya, i gat wan we taetel blong hem se, A Desirable Government. Hem i wan buklet we Watch Tower Bible and Tract Society i prentem. Mi stap long rum ya antap, mo mi ridim buklet ya fulwan. Moa mi ridim buklet ya, moa mi sua se, yumi stap laef long wan spesel taem we Baebol i kolem “ol las dei.” Mo mi sua se, klosap nao bambae Jeova God i finisim wol ya, mo stanemap wan niufala wol we stret fasin nomo bambae i stap long hem.—2 Timoti 3:1-5; 2 Pita 3:13.
Wan samting we i kasem tingting blong mi, hemia pruf we Baebol i givim se ol man we oli stap tru long hem, bambae oli laef blong olwe long wan paradaes long wol. Mo tu, fasin blong safa mo ded, bambae oli no moa stap long niufala wol ya, aninit long rul blong Kingdom blong God. (Ol Sam 37:9-11, 29; Revelesen 21:3, 4) Taem mi stap rid, mi prea blong talem tangkiu long God from olgeta samting ya we mi lanem, mo mi askem hem blong soemaot long mi wanem samting we mi mas mekem. I kam klia long tingting blong mi se, mi mas givim wosip long Jeova God, wetem olgeta laef blong mi.—Matiu 22:37.
Folem Samting We Mi Stap Lanem
Stat long taem ya i go, mi lego sigaret, mi lego fasin blong dring bitim mak, mo mi no moa plelaki. Mi tekem ol faef pikinini blong wido ya, wetem trifala brata sista blong mi, mo mi talemaot long olgeta, wanem samting we mi bin lanem long buklet ya. I no longtaem biaen, mifala evriwan i stat talemaot smol save we mifala i jes kasem. Ol man long eria blong mifala oli stat talem se mifala i Witnes blong Jeova, nating se mifala i no mitim wan Witnes yet. Long stat finis, mi stap mekem moa long wan handred aoa evri manis long wok blong talemaot ol gudfala samting we mi lanem long narafala.
Wan long ol lokol pris blong Grik Otodoks jos, i go luk mea blong komplen long saed blong mifala. Be sam dei bifo long samting ya, wan yangfala Witnes blong Jeova, we mifala i no save long hem, i faenem hos we wan man i bin lusum, nao hem i karem hos ya i gobak long masta blong hem. From gudfala fasin blong yangfala ya, we i no stil, mea i respektem ol Witnes, mo hem i no lesin long pris.
Wan dei, long Oktoba 1941, taem mi stap prij long ples blong maket, wan man i tokbaot wan Witnes blong Jeova we i laef long taon klosap long mifala. Bifo, Witnes ya hem i wan polisman, nem blong hem, Christos Triantafillou. Mi go luk hem mo mi lanem se hem i wan Witnes stat long 1932 finis. !Mi glad tumas taem hem i givim plante olfala buk blong Watch Tower long mi! Samting ya i rili halpem mi blong gohedgud long saed blong spirit.
Long 1943, mi baptaes long wota blong soemaot se mi givim laef blong mi long God. Long taem ya, mi gat sam Baebol stadi long tri vilej klosap long mifala—Dhravískos, Palaeokomi, mo Mavrolofos. Mi yusum buk ya The Harp of God blong mekem Baebol stadi. Biaen, mi gat blesing ya blong luk fo kongregesen blong ol Witnes blong Jeova oli stanap long ol ples ya.
Gohed Blong Prij Nating Se i Gat Problem
Long 1944, ol ami blong Jemani oli aot long Gris. Mo samtaem biaen, mifala i kasem nius long branj ofis blong Watch Tower Sosaeti long Atens. Branj ofis i singaot mi blong go prij long wan teritori we i no gat plante man oli harem mesej blong Kingdom yet. Afta we mi muf i go long ples ya, mi stap wok long wan plantesin tri manis evri yia, mo long ol narafala manis, mi mekem wok blong prij.
Long semfala yia ya mi kasem blesing blong luk mama blong mi mo wido ya wetem ol pikinini blong hem, oli tekem baptaes. Lasbon gel blong wido ya, nem blong hem Marianthi, i tekem baptaes biaen, long 1943, mo long sem yia ya, long manis Novemba, hem i kam gudfala waef blong mi. Toti yia biaen, long 1974, papa blong mi tu, i tekem baptaes blong kam wan Witnes blong Jeova.
Long stat blong 1945, branj ofis i sanem faswan kopi blong Wajtaoa we oli prentem long mesin, i kam long mifala. Bigfala toktok insaed long Wajtaoa ya hemia se, “Go, Mekem Disaepol Long Olgeta Nesen.” (Matiu 28:19, The Emphatic Diaglott) Kwiktaem nomo, mi mo Marianthi, mitufala i lego haos blong mitufala blong wok long ol teritori long Is blong Strymon Reva. Biaen, sam narafala Witnes oli joenem mitufala.
Plante taem, mifala i wokbaot leg nomo blong go kasem ol vilej. Mifala i wokbaot plante kilometa, tru long ol krik mo ol bigfala hil. Mifala i mekem samting ya blong no spolem ol sus blong mifala, from we sipos oli kam nogud, mifala i no moa gat narafala sus bakegen. Bitwin ol yia 1946 mo 1949, faet i kamaot bitwin ol man Gris, mo long taem ya i denja tumas blong wokbaot. I no wan sapraes blong luk plante dedbodi oli slip olbaot long big rod.
Mifala i no letem ol trabol ya oli mekem tingting blong mifala i foldaon, be mifala i gohed blong wok strong. Plante taem mi filim samting ya we man blong raetem Sam i talem se: “Hae God. Nating we mi pas long ples we i tudak olgeta i ples blong ded, be mi mi no save fraet long wan samting, from we yu yu stap wetem mi. Yu stap blokemgud mi long nalnal blong yu mo long wokingstik blong yu, nao mi mi stap sef.” (Ol Sam 23:4) Long taem ya, mifala i aot long haos blong plante wik, mo samtaem mi spenem 250 aoa wan manis, long wok blong prij.
Kristin Minista Wok Blong Mifala Long Aidhonochori
Vilej blong Aidhonochori i stap antap long wan bigfala hil. Hemia wan long ol vilej we mifala i visitim long 1946. Long vilej ya mifala i faenem wan man we i talemaot long mifala se, tu man long vilej oli wantem harem mesej blong Baebol. Be, from we man ya i fraet long ol man we oli stap laef klosap long hem, hem i no wantem tekem mifala i go long tufala man ya. Nating se i olsem, mifala i faenem haos blong tufala ya mo oli welkamem mifala long haos blong olgeta. !Afta long sam menet nomo, haos i fulap long ol man! I gat sam memba blong famle mo sam fren tu. Mi sapraes tumas blong luk olsem wanem we olgeta evriwan oli sidaon kwaet mo oli lesingud long mifala. Mifala i faenemaot se oli wet longtaem finis mo oli glad blong mitim ol Witnes blong Jeova, from we long taem we ol man Jemani oli stap long Gris, i no gat wan Witnes nating i kam long ples blong olgeta. ?Wanem i mekem se oli intres tumas olsem?
Tufala papa blong tufala famle ya, tufala i bin gat hae posisen long lokol Komunis pati. Tufala i bin tijim tingting blong ol Komunis long ol man blong vilej blong olgeta. Be wan dei oli faenem wan kopi blong buk ya Government, we Watch Tower Sosaeti i prentem. Taswe, afta we tufala i ridim buk ya, tufala i sua se i gat wan hop nomo blong faenem wan gavman we i stret, hemia Kingdom blong God.
Mifala i toktok wetem tufala man ya mo ol fren blong tufala, go kasem medel naet. Oli askem kwestin mo oli glad tumas blong kasem ol ansa we oli stanap long Baebol. Smoltaem biaen long storeyan ya, sam Komunis insaed long vilej oli mekem plan blong kilim mi from we oli talem se mi pulum ol lida blong olgeta oli gowe long Komunis pati blong joenem ol Witnes. Wan samting we i gud blong save hemia se, man ya we i talemaot long mifala se sam man long vilej oli wantem harem mesej blong mifala, hem tu i stap long faswan naet blong storeyan blong mifala. Biaen, man ya i gohedgud long ol save blong Baebol, hem i tekem baptaes, mo biaen hem i kam wan Kristin elda.
Bigfala Hadtaem
I no longtaem afta we mifala i mitim ol man ya we bifo oli folem Komunis gavman, tu polisman wetem masket oli kam insaed long haos we mifala i stap mekem miting long hem. Tufala i holem fo long mifala mo oli karem mifala i go long polis stesen. Long ples ya, haeman blong polis, we hem i fren wetem ol lida blong Grik Otodoks jos, i tok strong long mifala. Nao hem i askem se: “Man, ?bambae mi mekem wanem wetem yufala?”
Ol narafala polisman we oli stanap biaen long mifala oli singaot wantaem se: “!Yumi kilim gud olgeta!”
Long taem ya i let naet finis. Ale, ol polisman ya oli lokem mifala long rum we i stap aninit long kalabus mo oli go dring long wan ba we i stap klosap. Taem oli drong finis, oli kambak, nao oli tekem mi mi go antap.
Taem mi luk we oli drong, mi save se bambae oli naf blong kilim mi mi ded naoia nomo. Ale, mi prea long God blong hem i givim paoa long mi blong stanap strong, nomata se mi safa olsem wanem. Ol polis ya oli tekem sam pis wud, olsem mi eksplenem long stat blong stori, nao oli stat kilkilim aninit long leg blong mi. Biaen oli kilim fulwan bodi blong mi, mo oli sakem mi mi gobak insaed long rum we i stap daon. Ale, oli tekem narawan long mifala mo oli stat kilkilim hem tu.
Long taem ya, mi tekem jans blong rerem tingting blong tu narafala yangfala Witnes we i stap, blong oli naf blong fesem trabol ya. Be, ol polisman oli jusum mi bakegen, mo oli tekem mi mi gobak long rum antap. Oli tekemaot ol klos blong mi, mo faef blong olgeta oli faetem mi blong klosap wan aoa. Oli purumbut long hed blong mi wetem ol bigfala but blong ami blong olgeta. Ale, oli sakem mi mi godaon long ol step. Mi slip daon long ol step ya blong 12 aoa, we mi olsem haf ded nomo.
Biaen, taem oli letem mifala i aot long kalabus, wan famle long vilej i tekem mifala i go long haos blong olgeta blong slip long naet mo oli lukaotgud long mifala. Long nekis dei, mifala i aot long olgeta blong gobak long haos. Oltaem mifala i tekem tu aoa nomo long trep ya, be naoia, we bodi blong mifala i soa tumas mo i taed from ol kil we mifala i kasem, trep ya i tekem eit aoa. Fastaem we Marianthi i luk mi, hem i no luksave mi from we fulwan bodi blong mi i solap gud long ol kil we mi kasem.
Namba i Go Antap Nating Se i Gat Hadtaem
Long 1949, long sem taem we faet i gohed, mifala i muf i go long Thessalonica. Oli putum mi blong wok olsem man blong givhan long wan long ol fo kongregesen blong taon. Afta long wan yia, namba blong ol pablisa i go antap, mekem se mifala i stanemap wan niufala kongregesen. Oli askem long mi blong lukaot long niufala kongregesen ya, no mekem wok blong presiden elda. !Wan yia biaen, namba blong ol memba blong niufala kongregesen ya i dabol, taswe oli stanemap wan narafala kongregesen bakegen!
Ol man we oli agensem mifala oli kros from we namba blong ol Witnes blong Jeova i kam antap bigwan long Thessalonica. Wan dei, long 1952, taem mi finis wok mo mi kambak long haos, haos blong mifala i no moa gat, faea i kakae hem fulwan. Marianthi i gat jans blong ronwe bifo we faea ya i kakae hem tu. Long miting blong naet ya, mitufala i mas eksplenem long ol brata sista from wanem nao mitufala i werem ol doti klos—from we mitufala i bin lusum evri samting long faea. Ol Kristin brata blong mifala oli soemaot sore long mifala mo oli sapotem gud mifala.
Long 1961, oli putum mi long wok blong visitim ol kongregesen. Mi stap visitim wan kongregesen evri wik, blong leftemap tingting blong ol brata long saed blong spirit. Long ol 27 yia we oli kam biaen, mi mo Marianthi, mitufala i visitim ol seket mo distrik blong Macedonia, Thrace, mo Thessaly. Nating se, gudfala waef blong mi, Marianthi, klosap i blaen stat long 1948 finis, be hem i gat fasin no fraet taem hem i wok wetem mi. Hem i stanap strong tru long plante traem long bilif. Hem tu, ol polis oli holem hem plante taem, oli traem mekem hem i lego bilif blong hem, mo oli putum hem long kalabus. Biaen, helt blong hem i kam nogud, mo hem i ded long 1988, afta we hem i faet longtaem agensem nogud sik ya, kansa.
Long sem yia ya we hem i ded, oli putum mi long wok blong spesel paenia long Thessalonica. Naoia, afta long bitim 56 yia long wok blong Jeova, mi save wok strong yet mo mi joen long ol defren haf blong wok blong prij. Long ol taem we oli pas, samtaem mi mekem 20 Baebol stadi, evri wik, wetem ol man we oli intres.
Mi luksave se, yumi stap long stat blong wan bigfala program blong tij, we bambae i gohed go kasem niufala wol blong Jeova mo i gohed blong wan taosen yia. Mi harem save se, naoia i no taem blong kam slak, blong slou long wok we yumi mas mekem, no blong spenem taem blong ronem ol samting we yumi nomo i wantem long saed blong bodi. Mi tangkiu long Jeova se hem i halpem mi blong holem promes we mi mekem long stat, from we i stret we yumi wok mo wosipim Jeova wetem ful laef blong yumi.
[Tok Blong Pija Long Pej 24]
Mi givim tok ya long taem gavman i putum tabu long wok blong prij blong mifala
[Tok Blong Pija Long Pej 25]
Wetem waef blong mi, Marianthi