STADI 30
SINGSING 36 Yu Mas Lukaot Long Hat Blong Yu
Ol Impoten Lesen We Yumi Lanem Long Ol King Blong Isrel
“Bambae yufala i luksave bakegen olsem wanem wan stret man i defren long wan rabis man, mo olsem wanem man we i stap wok blong God i defren long man we i no stap wok blong hem.” —MAL. 3:18.
BIGFALA TINGTING
Bambae yumi tokbaot fasin blong ol king blong Isrel, blong yumi save faenemaot samting we yumi mas mekem blong Jehova i glad long yumi.
1-2. ?Baebol i talem wanem long saed blong sam king blong Isrel?
BAEBOL i tokbaot bitim 40 man we oli rul olsem ol king long Isrel.a Mo i tokbaot tu evri samting we oli mekem. Eksampol, hem i tokbaot sam gudfala king we oli bin mekem ol rabis samting. Traem tingbaot King Deved. Jehova i tokbaot hem se: “Man blong wok blong mi Deved . . . i biaen long mi long fulhat blong hem, i mekem ol samting nomo we oli stret long ae blong mi.” (1 King 14:8) Nating se i olsem, Deved i mekem adaltri wetem wan mared woman mo i mekem plan blong kilim i ded hasban blong woman ya long faet.—2 Saml. 11:4, 14, 15.
2 Baebol i tokbaot tu plante rabis king we oli mekem sam gudfala samting. Traem tingbaot Rehoboam. Jehova i talem se hem i “mekem samting we i nogud.” (2 Kron. 12:14) Be yet, hem i obei long oda blong Jehova blong no faet agensem ten traeb blong Isrel, mo letem olgeta oli jusum wan narafala king. Mo tu, hem i protektem nesen blong hem, taem i givhan blong mekem ol taon blong hem oli strong gud.—1 King 12:21-24; 2 Kron. 11:5-12.
3. ?Wanem impoten kwestin we yumi mas tingbaot? ?Bambae yumi tokbaot wanem long stadi ya?
3 Tingbaot impoten kwestin ya: Sipos ol king blong Isrel oli mekem ol gudfala samting mo ol rabis samting, ?wanem nao i mekem se Jehova i luk wan king se hem i stret long ae blong hem? Ansa blong kwestin ya bambae i halpem yumi blong kasemsave samting we yumi mas mekem blong Jehova i glad long yumi. Taswe, long stadi ya bambae yumi tokbaot tri samting we Jehova i luk long ol king blong Isrel, hemia hat blong olgeta, fasin blong olgeta blong tanem tingting o nogat, mo sipos oli wosipim hem long rod we i stret.
OLI LAVEM JEHOVA LONG FULHAT BLONG OLGETA
4. ?Baebol i talem wanem long saed blong ol gudfala king mo ol rabis king?
4 Ol king we Jehova i glad long olgeta, oli wosipim hem long fulhat blong olgeta.b Gudfala king ya Jehosafat i “lukaot Jehova long olgeta hat blong hem.” (2 Kron. 22:9) Mo Baebol i tokbaot Josaea se: “I no gat wan king bifo long hem o afta long hem we i mekem olsem hem. Hem i kambak long Jehova long olgeta hat blong hem.” (2 King 23:25) ?Olsem wanem long Solomon, we i bin mekem sam nogud samting afta? Baebol i talem se: “Hem i no moa folem Jehova long fulhat blong hem.” (1 King 11:4) Mo Baebol i tokbaot wan narafala rabis king hemia Abaejam, i se: “Hat blong hem i no stap fulwan long Jehova we i God blong hem.”—1 King 15:3.
5. ?I minim wanem blong wosipim Jehova long fulhat?
5 ?I minim wanem blong wosipim Jehova long fulhat? Man we i mekem wosip long fulhat, hem i no wosipim Jehova nomo from we hem i mas mekem, be hem i mekem olsem from we hem i lavem mo i respektem Jehova. Mo hem i mekem olsem long ful laef blong hem.
6. ?Olsem wanem blong wosipim Jehova long fulhat? (Ol Proveb 4:23; Matiu 5:29, 30)
6 ?Olsem wanem blong folem fasin blong ol gudfala king mo gohed blong wosipim Jehova long fulhat? Hemia taem yumi blokem ol nogud samting we i save pulum yumi. Eksampol, ol rabis pleplei, ol rabis fren, mo tingting ya blong wantem kam rijman, i save mekem se hat blong yumi i seraot. Sipos yumi luksave se wan samting olsem i stat blong mekem se yumi no moa lavem Jehova, yumi mas tekem aksen kwiktaem blong sakemaot.—Ridim Ol Proveb 4:23; Matiu 5:29, 30.
7. ?From wanem yumi mas blokem ol rabis samting we i save pulum yumi?
7 Yumi no mas letem hat blong yumi i seraot, from sipos no, yumi save gat tingting ya se yumi no save foldaon long sin, from we yumi stap mekem plante wok long saed blong spirit. Traem tingbaot se yu stap long wan dei we i kolkol we i kolkol. Ale blong stap wom, yu gobak long haos mo yu werem kolkol klos. ?Be wanem bambae i hapen sipos yu letem doa blong haos i open? Kwiktaem nomo kolkol win bambae i kam insaed. ?Yumi lanem wanem? I no naf nomo blong mekem ol gudfala samting blong fren gud wetem Jehova. Yumi mas sarem doa tu blong kolkol “win” blong wol ya o ol nogud fasin, oli no kam insaed long hat blong yumi mo mekem i seraot.—Efes. 2:2.
OLI TANEM TINGTING FROM OL SIN BLONG OLGETA
8-9. ?King Deved mo King Hesekia i mekem wanem taem oli stretem tufala? (Yu luk pija.)
8 Olsem we yumi bin tokbaot, King Deved i mekem wan bigfala sin. Be taem profet Natan i mekem hem i luksave bigfala sin blong hem, hem i gat tingting daon mo i tanem tingting blong hem. (2 Saml. 12:13) Long Ol Sam 51, Deved i soemaot se hem i rili sore from samting we hem i mekem. Be hem i no mekem olsem blong trikim Natan nomo o blokem panis we hem i sud kasem.—Sam 51:3, 4, 17, supaskripsen.
9 King Hesekia tu i mekem sin agensem Jehova. Baebol i talem se: “Hat blong hem i kam praod tumas, nao i pulum kros blong God i kam long hem, mo long Juda wetem Jerusalem.” (2 Kron. 32:25) ?From wanem Hesekia i kam praod? Maet hem i harem se hem i hae moa, hem i rij, i winim ol man Asiria, o from we Jehova i hilim sik blong hem. Mo hemia i pulum hem blong soemaot olgeta sas samting blong hem long ol man Babilon. Taswe, profet Aesea i go talem long hem se Jehova i kros long hem. (2 King 20:12-18) Be Hesekia i gat tingting daon mo i tanem tingting blong hem, olsem Deved. (2 Kron. 32:26) Taswe, Jehova i luk hem olsem wan gudfala king we i “gohed blong mekem samting we i stret.”—2 King 18:3.
King Deved mo King Hesekia i gat tingting daon mo tanem tingting blong tufala afta we tufala i kasem save se tufala i bin mekem wan bigfala sin (Haf 8-9)
10. ?King Amajia i mekem wanem taem oli traem blong stretem hem?
10 King Amajia blong Juda i mekem samting we i stret “be i no wetem fulhat blong hem.” (2 Kron. 25:2) ?Wanem i pulum hem i gorong? Afta we Jehova i halpem hem blong winim ol man Edom, hem i bodaon long ol god blong olgeta.c Mo taem profet blong Jehova i go givim advaes long hem, hem i no wantem lesin mo i sanemaot hem i gowe.—2 Kron. 25:14-16.
11. Folem 2 Korin 7:9, 11, ?yumi mas mekem wanem blong Jehova i fogivim yumi? (Mo tu, yu luk pija.)
11 ?Yumi lanem wanem long ol eksampol ya? Yumi lanem se yumi mas tanem tingting blong yumi mo no moa mekem ol sin ya bakegen. ?Be olsem wanem sipos ol elda oli stretem yumi from sam smol mastik nomo? Yumi no mas ting se Jehova o ol elda oli no lavem yumi. Tingbaot se Jehova i givim advaes long ol king blong Isrel mo stretem olgeta tu. (Hib. 12:6) Taswe, taem oli stretem yumi, yumi mas (1) gat tingting daon mo akseptem, (2) jenisim fasin blong yumi, mo (3) gohed blong wosipim Jehova long fulhat. Sipos yumi tanem tingting blong yumi, Jehova bambae i fogivim yumi.—Ridim 2 Korin 7:9, 11.
Taem oli stretem yumi, yumi mas (1) gat tingting daon mo akseptem, (2) jenisim ol fasin blong yumi, mo (3) gohed blong wosipim Jehova long fulhat (Haf 11)f
OLI WOSIPIM JEHOVA LONG FASIN WE I STRET
12. ?Ol gudfala king oli mekem wanem?
12 Ol gudfala king, oli wosipim Jehova long fasin we i stret. Mo oli leftemap tingting blong ol man we oli rul long olgeta, blong oli mekem sem mak. Be olsem we yumi luk, olgeta tu oli save mestem. Nating se i olsem, oli gat strong tingting blong wosipim Jehova long fulhat blong olgeta, mo oli wok strong blong tekemaot wosip blong ol aedol long kantri blong olgeta.d
13. ?From wanem Jehova i jajem King Ehab se hem i rabis?
13 ?Olsem wanem long ol king we Jehova i jajem olgeta se oli rabis? I tru se i no evri samting we oli mekem we i nogud. Eksampol, afta we Ehab i harem se oli kilim Nabot i ded, hem i mekem tingting blong hem i stap daon mo i harem nogud tumas. (1 King 21:27-29) Mo tu, hem i bildim ol taon mo i winim ol enemi blong ol man Isrel. (1 King 20:21, 29; 22:39) Be hem i mekem wan samting we i nogud tumas, hem i letem waef blong hem i pulum hem blong leftemap wosip blong ol aedol. Mo hem i neva tanem tingting blong hem from.—1 King 21:25, 26.
14. (1) ?From wanem Jehova i tokbaot King Rehoboam olsem wan rabis king? (2) ?Wanem samting we ol rabis king oli mekem we i sem mak?
14 Wan narafala rabis king, hemia Rehoboam. Hem i bin mekem plante gudfala samting taem i rul. Be taem rul blong hem i kam strong moa, hem i lego loa blong Jehova mo i wosipim ol aedol. (2 Kron. 12:1) Samtaem, hem i wosipim Jehova mo samtaem hem i wosipim ol giaman god. (1 King 14:21-24) Be i no King Rehoboam mo King Ehab nomo we oli tanem baksaed long tru wosip. I gat plante narafala king tu we oli wosipim ol giaman god mo pulum ol narafala blong oli mekem sem mak. I klia se long ae blong Jehova, fasin blong wosipim Jehova nao i soemaot se wan king i gud o i rabis.
15. ?From wanem wosip i impoten tumas long Jehova?
15 ?From wanem wosip i impoten tumas long Jehova? Wan risen, hemia from we wok blong ol king i blong lidim ol man blong God blong mekem tru wosip. Mo tu, giaman wosip i save lidim man blong mekem samting we i no stret o bigfala sin. (Hos. 4:1, 2) Antap moa, ol man mo ol king we oli rul long olgeta, evriwan oli blong Jehova. Taswe, Baebol i skelem wosip long ol giaman god se i olsem adaltri. (Jer. 3:8, 9) Wan man we i mekem adaltri, hem i mekem sin agensem hasban o waef blong hem stret. Long sem fasin, wan man blong Jehova we i wosipim ol giaman god, hem i mekem sin agensem Jehova stret.e—Dut. 4:23, 24.
16. ?Long ae blong Jehova, wanem i mekem se wan gudfala man i defren long wan rabis man?
16 ?Yumi lanem wanem? Hemia se yumi mas gat strong tingting blong blokem giaman wosip. Mo yumi mas wosipim Jehova nomo mo no lego hem. Profet Malakae i eksplenem klia olsem wanem wan gudfala man i defren long wan rabis man. Hem i raetem se: “Bambae yufala i luksave bakegen olsem wanem wan stret man i defren long wan rabis man, mo olsem wanem man we i stap wok blong God i defren long man we i no stap wok blong hem.” (Mal. 3:18) Taswe, yumi no mas letem eni samting olsem ol slak fasin blong yumi o ol mastik blong yumi i mekem tingting blong yumi i foldaon, nao yumi stop blong wosipim God. From we i wan bigfala sin taem wan man i stop blong wosipim Jehova.
17. ?From wanem i impoten blong jusum gud wan we yu wantem mared wetem?
17 Sipos yu singel mo yu stap tingting blong mared, ?olsem wanem ol tok blong Malakae oli save givhan long yu blong jus gud? Maet wan we yu jusum i gat sam gudfala fasin. Be sipos hem i no wosipim Jehova, ?bambae Jehova i luk hem olsem wan stret man? (2 Kor. 6:14) ?Mo bambae hem i pulum yu blong gohed long saed blong spirit? Traem tingbaot: Ol waef blong King Solomon, maet oli gat sam gudfala fasin. Be from we oli no wosipim Jehova, sloslo oli pulum hat blong Solomon blong wosipim ol giaman god.—1 King 11:1,4.
18. ?Ol perens oli mas tijim wanem long ol pikinini blong olgeta?
18 Ol perens, yufala i save yusum stori blong ol king long Baebol blong halpem ol pikinini blong yufala, blong oli gat strong tingting blong wosipim Jehova. Halpem olgeta blong luksave se Jehova i glad long ol king we oli wosipim hem nomo mo oli pulum ol man tu blong mekem tru wosip. Soemaot long ol toktok mo eksampol blong yufala se yufala i tinghae moa long ol samting long saed blong spirit olsem, stadi Baebol, go long ol miting, mo wok blong prij. (Mat. 6:33) Sipos no, maet ol pikinini blong yufala oli save gat tingting ya se i no impoten blong kam wan Witnes blong Jehova from we papa mo mama i wan Witnes finis. Nao maet oli putum tru wosip long seken ples o oli lego trutok fulwan.
19. ?Wan man we i stop blong wosipim Jehova i save kam fren blong hem bakegen? (Mo tu, yu luk bokis ya “!Yu Save Kambak Long Jehova!”)
19 Sipos wan man i stop blong wosipim Jehova, ?hemia i min se hem i no moa save kam fren blong Jehova bakegen? Nogat, from we hem i save tanem tingting blong hem mo wosipim Jehova bakegen. Be blong mekem olsem, hem i mas sakemaot fasin praod mo akseptem help blong ol elda. (Jem. 5:14) Yes, traehad we hem i mekem blong kam fren blong Jehova bakegen, i no blong nating.
20. ?Sipos yumi folem fasin blong ol gudfala king, Jehova bambae i luk yumi olsem wanem?
20 ?Wanem ol lesen we yumi lanem long ol king blong Isrel? Yumi lanem se yumi save kam olsem ol gudfala king ya, sipos yumi gohed blong wosipim Jehova long fulhat blong yumi. I gud yumi lanem samting from ol mastik blong yumi, yumi tanem tingting, mo jenisim ol fasin blong yumi. Mo i gud blong tingbaot se i impoten blong wosipim Jehova long fasin we i stret. Yes, sipos yu fasgud long Jehova, bambae hem i luk yu olsem wan man we i mekem samting we i stret long ae blong hem.
SINGSING 45 Mi Stap Tingting Dip Long Olgeta
a Long stadi ya, tok ya “ol king blong Isrel” i minim olgeta king we oli rulum ol man blong Jehova, nating se oli rul long tufala traeb blong Juda, ten traeb blong Isrel, o 12 traeb blong Isrel.
b MINING BLONG TOKTOK: Baebol i yusum tok ya “hat” blong tokbaot ol samting we oli haed insaed long man, olsem ol samting we man i wantem, ol tingting, fasin, tingting we i pusum man blong mekem samting, mo ol mak we man i wantem kasem.
c Long taem ya, plante taem ol king we oli no wosipim Jehova, oli stap wosipim ol god blong ol nesen we oli winim olgeta long faet.
d King Asa i bin mekem wan bigfala sin. (2 Kron. 16:7, 10) Be Baebol i talem se hem i mekem samting we i stret long ae blong Jehova. Nating se fastaem hem i no bin akseptem we oli stretem hem, be biaen hem i tanem tingting blong hem. Yes, Jehova i tingbaot moa ol gudfala samting we hem i mekem, i bitim ol nogud samting we hem i mekem. Yumi makem se Asa i wosipim Jehova nomo, mo i traehad blong tekemaot evri aedol long kingdom blong hem.—1 King 15:11-13; 2 Kron. 14:2-5.
e Yumi luksave se wosip i impoten moa long Jehova from we long tufala faswan komanmen long Loa Blong Moses, i talem se yumi no mas wosipim eni narafala man o samting, be yumi mas wosipim Jehova nomo.—Eks. 20:1-6.
f OL PIJA,: Wan yangfala elda i stap talemaot se hem i wari from wan brata we i gat fasin ya blong dring alkol oltaem. Brata ya i gat tingting daon mo i akseptem advaes ya, i jenisim fasin blong hem, mo i gohed blong wosipim Jehova.