Sora i Fas Mo Mi Mi Blaen, Be Mi Stap Sefgud

JANICE ADAMS I TALEM STORI YA

Taem mi mi bon, sora blong mi i fas, be mi lanem blong laef wetem ol man we oli save harem evri samting. Taem mi stap go long haeskul, mi sek we ol dokta oli talem long mi se bambae mi blaen tu. Man we i givim advaes long ol yangfala long skul i givim wan buk long mi we i tokbaot olsem wanem blong laef taem yu no save luk samting mo harem samting. Hem i ting se i mekem wan gudfala samting. Wantaem nomo, ae blong mi i fas long tok ya se olgeta we oli no save harem mo luk samting, oli harem nogud moa i bitim olgeta narafala man long wol, from we oli no gat fren nating. Taem mi ridim samting ya, mi krae bigwan.

MI MI bon long taon ya Des Moines, Iowa, Amerika, long Julae 11, 1954. Mi wan nomo we mi pikinini blong Dale mo Phyllis Den Hartog. Tufala i no save se tufala i gat wan sik long blad blong tufala we tufala i save pasem i go long pikinini blong tufala, nem blong sik ya se Usher. Sik ya i save mekem sora blong pikinini i fas, mo sloslou, hem i kam blaen tu.

Fastaem, papa mama blong mi tufala i no luksave se i gat wan samting i rong long mi, maet from we mi save harem ol noes we oli no antap tumas, mo sam samtaem mi sek long olgeta. Be taem tufala i luk we mi no stat blong toktok, tufala i save se i gat wan bigfala trabol. Ol dokta oli traem faenemaot sik blong mi, gogo taem mi gat tri yia, oli luk se sora blong mi i fasgud.

Nogud nius ya i mekem papa mama blong mi i harem nogud tumas. Nating se i olsem, tufala i gat strong tingting se mi mas kasem wan gudfala edukesen. Ale, oli putum mi long wan kindagaten blong ol pikinini we sora blong olgeta i fas smol. Be from we sora blong mi i fasgud, mi no gohed gud long skul ya. Sam samtaem mi kam kros mo mi bangem hed blong mi long wol.

Go Long Wan Spesel Skul

Papa mama blong mi tufala i jusum blong sanem mi mi go long Central Institute for the Deaf, (CID) (Sentrol Institiut blong Olgeta We Sora i Fas), long St. Louis, Missouri. Skul ya i sas, mo tufala i harem nogud tumas blong sanem mi mi go longwe long tufala taem mi gat faef yia nomo. Be tufala i ting se hemia nomo rod blong mi mi save gat wan gudfala mo hapi laef. Long taem ya, mi mi no save toktokgud wetem papa mama blong mi.

Mi stap lukluk mama blong mi we i stap fulumap ol klos blong mi long wan bokis. Trip we mifala i mekem long trak, i olsem we i longfala tumas. Long CID, mi luk ol narafala pikinini we mama blong olgeta i no stap wetem olgeta, nao mi tingting se: ‘Bambae mi mi no nid blong stap long ples ya from we mi mi gat wan mama mo wan papa.’ Taem papa mama i rere blong go, tufala i traem blong eksplenem long mi se bambae tufala i kambak afta we sam manis i pas. Mi krae we mi krae mo mi holemtaet tufala, be woman we i bos blong skul ya i pulumaot mi long han blong papa mama blong mi, nao tufala i go.

Mi mi harem olsem we tufala i no moa wantem mi. Faswan naet we mi stap wetem ol gel long skul ya, mi traem blong leftemap tingting blong wan gel we i stap krae. Mi mekem olsem we mi stap toktok long hem, be mi no save toktok. Woman we i bos blong skul ya i tok long mi mo i putum wan wol blong seraotem mitufala, mo blong mekem se mitufala i no traem toktok tugeta. Oli livim wol ya i stap olwe. Mi harem nogud tumas blong stap mi wan olsemia.

Sloslou, mi kasem save se mifala i stap long skul ya from we sora blong mifala i fas. Taswe, maet papa mama blong mi i laekem mi yet, be mi gat tingting se i fol blong mi we mi no mekem gudfala wok long kindagaten. Mi gat strong tingting blong wok gud long skul ya, mo wan dei, bambae mi gobak long famle blong mi.

Long CID, oli tijimgud mifala. Oli no letem mifala i toktok wetem han blong mifala, be oli givim plante tijing long mifala wanwan, olsem wanem blong lukluk maot blong narafala blong save samting we hem i talem, mo olsem wanem blong toktok. Mo tu, oli tijim mifala long ol semfala save we ol narafala skul oli tijim. Mi luk se plante pikinini oli no save lanem fasin ya blong lukluk maot blong narafala blong save samting we hem i talem, mo lanem blong toktok, be mi mi kasem save long hem. Taswe, mi harem se mi stap gohed gud. Wetem wan smosmol samting we mi save pusum i go long sora blong mi blong mekem ol saon oli kam bigwan moa, mi lanem blong kasem save long toktok blong narafala mo wajemgud maot blong hem. Plante man we sora blong olgeta i no fas, oli stat kasem save long toktok blong mi, nating se mi no save toktok gud. Papa mama blong mi mo ol tija long skul oli glad tumas long mi. Nating se i olsem, mi stap wantem tumas blong gohom.

Evri yia long hot taem mi go spel wetem papa mama blong mi, mo mi askem strong long tufala blong letem mi mi stap wetem tufala mo go skul long Iowa. Be i no gat ol spesel klas blong ol pikinini olsem mi long ples ya. Taem mi kambak long skul bakegen, Mama i raetem leta evri dei mo i putum wan junggam long hem. Mi mi glad tumas long junggam ya from we hem i saen blong lav blong mama blong mi. Mi mi no kakae, mi putum gud i stap nomo. Taem tingting blong mi i foldaon, mi holem junggam ya mo tingbaot papa mama blong mi.

Mi Gohom, Be Trabol i Kamaot

Taem mi mi gat ten yia, papa mama blong mi tufala i karem mi mi gohom. !Mi glad tumas, mo mi harem se mi stap sefgud wetem famle blong mi! Mi go long wan spesel skul long Des Moines we i blong ol pikinini we oli no save harem samting. Be from we mi bin lanem blong kasem save long toktok blong narafala, mo from we mi save toktok lelebet, oli putum mi mi go long klas wetem ol pikinini we sora blong olgeta i no fas. I gat plante hadtaem long niufala klas ya.

Long haos we mifala i bin slip long hem long CID, ol fren blong mi we sora blong olgeta i fas, oli kasem save long mi. Be naoia, mi stap long medel blong ol pikinini we evriwan oli stap toktok tugeta, mo mi no save lukluk maot blong olgeta evriwan blong kasem save long ol toktok blong olgeta. Ale, oli no moa traem toktok tumas long mi. !Mi mi wantem tumas we oli laekem mi!

From samting ya, mi traehad blong pulum ol yangfala boe blong laekem mi, nao mi mekem sam fasin we oli no stret. Mi no save talem ‘no’ long olgeta. Taem mi mi gat 14 yia, wan boe i fosem mi blong slip wetem hem, be mi neva talemaot samting ya. Oltaem papa mama blong mi oli soem se oli wari long mi mo oli laekem mi, be mi mi harem se mi lusum rod finis mo mi stap mi wan nomo.

Taem mi pusum spesel samting long sora blong mi blong mekem ol saon oli kam bigwan moa, mi save lesin long miusik. Be mi mi stap jusum ol miusik we i nogud nomo. Mi lesin long ol rok miusik we i tokbaot drag. Mi stat blong yusum drag ya mariuana. Samting ya i mekem se mi stap mi wan moa, mi no moa wantem joen wetem ol narafala. Mi stap harem nogud yet, taem mi tingting bak long ol nogud samting we mi bin mekem long yangtaem blong mi, mo ol trabol we mi mekem long famle blong mi mo long mi wan.

Traehad Blong Mekem Laef i Kamgud

Long ol yia ya, mi bin wantem tumas blong lanem moa mo blong mekem ol gudfala wok. Oltaem mi stap rid, dro, mo somap. Mi wantem wan laef we i gud moa, i no wan fiuja olsem ol fren blong mi we oli stap tekem drag. Ale, mi putum nem blong mi long wan skul klosap long haos blong mifala, blong mi save lanem blong dro gud. Long semtaem, mi lanem blong toktok wetem han blong mi, from we mi mi taed blong stap mi wan we mi no save joengud wetem ol narafala.

Biaen, mi go long wan narafala skul, Nasnal Teknikal Institiut Blong Olgeta We Sora i Fas, long Rochester, New York, blong lanem blong dro long ol graonpot. Tufala ae blong mi i stap kam slak moa, be mi no wantem save long samting ya. Mi harem se laef blong mi i stap kamgud. Be man we i givim advaes long ol yangfala long skul ya, i mekem mi mi luksave se i no longtaem, bambae mi mi blaen.

Skul ya i no save tijim mi long fasin we mi mi nidim, ale mi aot long hem. ?Bambae mi mekem wanem naoia? Mi mi harem nogud blong tingbaot se bambae mi blaen. Nating se i olsem, mi gat strong tingting blong faenem wan rod blong lukaot long mi wan. Mi no wantem kam olsem we buk ya we oli givim long mi fastaem i bin talem, ‘harem nogud moa i bitim olgeta narafala man long wol.’ Ale, mi gobak long Iowa blong lanem blong yusum han blong mi blong ridim ol tok we oli raetem blong ol blaen man, mo mi lanem tu blong yusum wan stik, blong mi no foldaon taem mi wokbaot.

Muf i Go Long Washington, D.C.

Gallaudet Yunivesiti long Washington, D.C., hemia wan skul nomo long wol we i tijim olgeta we sora i fas, long saed blong ol samting olsem lanwis, histri, mo olsem wanem blong dro. Mo hem i gat ol spesel kos blong ol studen we oli blaen tu. Ale, mi stadi long skul ya mo mi kasem stefeket blong mi long 1979 wetem wan mak we i gud tumas. Bakegen, mi harem gud blong winim eksam blong mi.

Be mi harem yet se mi no save joengud wetem ol narafala yangfala. Mi no moa save lukluk gud, be from we mi bin lanem blong toktok wetem han blong mi, mi stat blong harem se mi joen long wan grup, hemia komuniti blong olgeta we sora i fas. Fasin blong mi blong toktok wetem han i sem mak long fasin we grup ya i yusum. Be from we mi mi blaen, mi mas putum han blong mi antap long han blong olgeta blong kasem save long olgeta. Samting ya i mekem samfala oli sem nao oli no moa wantem joen wetem mi. Mi stat tingting se neva bambae i gat wan grup we i laekem mi.

Lukaotem Trufala Skul

Jos i no bin mekem mi mi haremgud long ol yia we mi stap gruap. Mo nating se mi mekem wan kos long saed blong jos long haeskul, be mi neva kasem ol stret ansa long ol kwestin blong mi. Taem mi finis long haeskul, mi stap gohed blong lukaotem ol ansa. Long taem ya, mi mi no glad long ol fren blong mi, ale mi prea long God blong i lidim mi.

Long 1981, mi muf i gobak long Gallaudet Yunivesiti blong kasem stefeket blong givim advaes long ol sikman blong halpem olgeta blong kamgud bakegen. Mi gohed blong prea long God blong i givhan long mi blong faenem trufala jos. Plante man oli wantem tekem mi mi go long jos blong olgeta, be from ol defren risen oli no mekem. Nao mi mitim wan man we nem blong hem Bill. Sora blong hem i gud nomo, mo hem i stap long yunivesiti tu. Hem i luk se mi mi intres long Baebol olsem hem, mo i talem long mi se ol Witnes blong Jeova oli stap lanem hem long plante niufala save.

Mi mi stap gat semfala tingting olsem plante narafala we sora blong olgeta i fas. Oli ting se Witnes blong Jeova i wan krangke skul blong ol man Jiu. Bill i talem long mi se tingting ya i no stret, mo se beswan rod blong kasem save long skul ya i blong go long ol miting blong olgeta. Mi mi no wantem go, be mi tingting bak long prea blong mi. Ale, mi agri blong go, sipos mitufala i sidaon biaen olgeta, long ples we i isi blong ronwe sipos oli traem fosem mitufala blong mekem samting we mitufala i no wantem.

Mi Harem Gud

Mi fraet taem mitufala i stap ron long trak blong go long ples blong miting. Mitufala i werem blu jins wetem wan sot we i olbaot nomo. Mi mi glad we mitufala i kamtru let, olsem nao mitufala i no nid blong toktok wetem eniwan bifo long miting. Bill i eksplenemgud ol samting we mi no save luk mo harem. Nating se mi no kasem save long evri samting we i kamaot, be i gat tu samting we mi laekem: man we i stap stanap i toktok long fored i yusum Baebol oltaem, mo ol pikinini we oli stap sidaon wetem papa mama blong olgeta, oli stap joen long miting mo givim ansa. I no gat wan i fosem mitufala blong mekem samting we mitufala i no wantem. Defren olgeta, afta long miting oli welkamem gud mitufala, nating se klos blong mitufala oli narakaen mo skin i defren kala.

Mitufala nomo i waetman long Haos Kingdom ya. Mi mi no gat tingting we i defren long saed blong ol blakman, be fastaem mi harem se i narakaen blong stap wetem olgeta. Be, ol trutok blong Baebol we oli kamaot, oli pulum tingting blong mi tumas, nao mi harem gud. Ale, mitufala i stat blong go long olgeta miting. Samting we i hadwok moa long mi, hemia se i no gat wan long kongregesen ya we sora blong hem i fas. Taswe, taem mitufala i save se i gat wan narafala kongregesen we samfala long hem sora blong olgeta i fas, ale mitufala i stat blong go long hem. Bakegen, long niufala kongregesen ya, mitufala nomo i waetman. Nating se i olsem, oli welkamem gud mitufala.

Mitufala i agri blong stadi Baebol wetem ol Witnes. Naoia, mi stap kasem ansa long ol kwestin blong mi. Mi no kasem save fulwan long olgeta ansa, be mi luk se oli stanap long Baebol. Taem mi gohed blong stadi mo tingting dip, mi kasem save long ol trutok ya blong Baebol. Hemia fastaem long laef blong mi we mi harem se mi stap klosap long trufala God ya Jeova. Long semtaem, mi mo Bill i stap frengud. Mi save se hem i laekem mi, be mi sapraes taem hem i askem long mi blong mared wetem hem. Mi glad blong talem yes long hem. Smoltaem biaen long mared blong mitufala, Bill i tekem baptaes, mo sam manis biaen, long Februari 26, 1983, mi tu mi tekem baptaes.

Harem Se Mi Sefgud, Olsem Mi Bin Wantem

Fastaem, mi fraet se bambae mi no gat plante fren, from we i gat tu narafala nomo long kongregesen we sora blong tufala i fas, mo tufala i no save olsem wanem blong toktok wetem wan we sora i fas mo i blaen tu. Mi haremsave se kongregesen ya i gat lav long hem, be mi no save toktok stret wetem evriwan. Samting ya i mekem mi mi harem nogud. Plante taem tingting blong mi i foldaon mo mi harem se mi no gat fren. Be stret long taem ya, wan Kristin brata no sista bambae i mekem wan samting we i tajem hat mo i leftemap tingting blong mi. Bill tu i pulum mi blong traehad long wok blong talemaot gud nius mo blong prea long Jeova blong pulum moa man we sora blong olgeta i fas, oli kam joen long kongregesen.

Mi mekemap tingting blong mi blong karem wan dog we i save lidim blaen man, olsem nao, mi no nid blong dipen long ol narafala oltaem. Mo tu, dog i givhan long mi blong no moa harem se mi stap mi wan nomo. Taem Bill i stap long wok, mi mi save wokbaot i go long Haos Kingdom blong joen long olgeta we oli goaot long Kristin wok blong prij. Long ol yia we oli pas, mi bin gat fo dog, mo evriwan oli olsem wan memba blong famle.

Dog i givhan gud long mi, be mi wantem tumas blong joen wetem ol narafala man. Biaen, Jeova i blesem ol traehad blong mitufala blong pulum olgeta we sora blong olgeta i fas, blong oli stadi Baebol. Plante oli gohed gud gogo oli stanemap wan kongregesen long Washington, D.C., we evriwan oli toktok long han nomo. !Naoia, mi save toktok wetem evriwan long kongregesen!

Bill i kam naf blong mekem wok blong elda mo oli putumap hem olsem presiden elda long kongregesen ya. Mi mi kasem bigfala glad taem mi mekem ol Baebol stadi wetem ol narafala we sora blong olgeta i fas mo samfala we oli blaen tu. Plante long olgeta oli stap mekem wok blong Jeova tede. Mo tu, mi tijim sam sista we sora blong olgeta i no fas, blong oli save toktok long han blong olgeta. Olsem nao, oli karem moa frut long wok blong prij.

Wan Traem

Long 1992, tingting blong mi i foldaon olgeta. Hemia i kamaot from ol samting we i hapen long mi blong spolem mi taem mi yangfala. Blong tu yia, klosap mi no save mekem wan samting. Mi harem se mi handikap, i no from we mi no save harem mo lukluk samting, be from we ol filing blong mi oli olbaot tumas. Plante taem mi harem se mi no save go long miting no long wok blong prij, ale mi plis long Jeova blong givim naf paoa long mi blong holemstrong long hem. From samting ya, klosap mi neva mestem wan miting, mo mi neva mestem blong prij evri manis long ol yia ya we mi harem nogud tumas.—Matiu 6:33.

Long 1994, mitufala i muf i go long Vancouver, British Colombia, Kanada, blong givhan blong stanemap wan narafala kongregesen blong olgeta we sora i fas. I no isi blong livim wan taon we mi savegud hem, mo blong livim ol gudfala fren blong mitufala. Tingting blong mi we i foldaon i no kamgud fulwan yet, be taem mi luk wan niufala kongregesen i stanap long Vancouver, mi glad tumas mo mi luk se i no blong nating nomo we mitufala i livim plante samting biaen. Mi faenem ol gudfala fren long niufala kongregesen ya, ale hem i kam olsem hom blong mi.

Papa We i Gat Lav i Givim Blesing

Long 1999, mi wetem man blong mi mo tu narafala Witnes, mifala i wokbaot i go long Haiti blong sikis wik, blong givhan blong prij long olgeta we sora i fas. Ofis blong ol Witnes blong Jeova long ples ya i mekem plan se bambae mifala i tijim sam memba blong kongregesen blong toktok long han blong olgeta, mo mifala i prij long plante man we oli neva harem trutok bifo. Long sam wik nomo, mifala i statem 30 Baebol stadi wetem olgeta we sora i fas. Ale, mi kambak long ples blong mi wetem niufala paoa, mo long Septemba 1999, mi stat blong prij fultaem olsem wan paenia. Sam samtaem tingting blong mi i stap foldaon, be from help blong Jeova, gudfala man blong mi, mo kongregesen we i sapotem mi, trabol ya i no save karemaot glad we mi mi gat.

Long ol yia we oli pas, mi mi luksave olsem wanem Jeova i kaengud mo i gat lav. (Jemes 5:11) Hem i stap lukaotgud long ol man blong hem, antap moa, olgeta we oli nidim spesel help. Tru long ogenaesesen we hem i putumap, mi bin kasem New World Translation of the Holy Scriptures mo plante narafala buk we oli tokbaot Baebol long lanwis blong ol blaenman. Mi harem gud long ol asembli blong olgeta we sora i fas. Wetem lav, olgeta long kongregesen oli stap givhan long mi, taem oli tajem han blong mi blong eksplenem ol toktok we i stap kamaot long miting, mekem se mi save joen fulwan long ol miting. Nating se mi gat tu bigfala trabol long laef blong mi, be mi mi faenem sefples long medel blong ol man blong Jeova. Mi no jes stap kasem samting, be mi save givim plante samting long ol narafala tu, mo mi kasem bigfala glad from.—Ol Wok 20:35.

Mi stap wet long niufala wol, we Jeova bambae i mekem se mi save lukluk mo harem samting bakegen. Be go kasem taem ya, mi mi no stap harem nogud moa i bitim olgeta narafala man long wol. Mi mi gat wan famle blong plante milian Kristin brata mo sista, long olgeta ples blong wol. Mi talem tangkiu long Jeova, we hem i promes se bambae hem i neva livim mi no lego mi. Yes, nating se mi kasem plante traem, mi save talem se: “Hae God i stap givhan long mi, nao bambae mi mi no save fraet.”—Hibrus 13:5, 6.

[Tok blong pija long pej 15]

Oli tajem han blong mi blong toktok

[Tok blong pija long pej 15]

Mi wetem man blong mi, Bill, naoia