De Emwi Ne Baibol Khare Vbekpa Okuo Na Na Ya Ugbe Ne Ọwẹwẹ Khọn?
Te emwa ni bun ghi wa kakabọ mu ohan wẹẹ, a gha ya ugbe ne ọwẹwẹ guọghọ uhunmwu otagbọn na (nuclear war), rhunmwuda te avbe arriọba ni mwẹ ẹtin ghi wa silo ugbe ne ọwẹwẹ ni bun ba ne iran ka mwẹ. Vbene avbe ugbe ne ọwẹwẹ ya bun sayọ erriọ ẹre emwa ya mu ohan wẹẹ, avbe agbẹnvbo gha suẹn gha ya ugbe ne ọwẹwẹ gu egbe khọn. Emwa kue mu ohan wẹẹ, avbe agbẹnvbo gha loo ugbe ne ọwẹwẹ nọ ma kpọlọ gbe, ọ sẹtin wa ya avbe agbẹnvbo ọvbehe suẹn gha loo ugbe ne ọwẹwẹ nọ gha sẹtin guọghọ uhunmwu otagbọn na hia. Zẹvbe ne ebe na tie ẹre Bulletin of the Atomic Scientists khare, ẹghẹ ne “okuo ne emwa gha sẹtin ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn” gha na sẹtin sunu ẹre ima wa ye na.
Okuo vbenian gha sẹtin sunu ra? Adeghẹ erriọ ẹre nọ, a gha sẹtin guọghọ uhunmwu otagbọn na rua ra? De emwi nọ gha ru iyobọ ne ima, ne ima ghẹ gha si osi vbekpa okuo ne emwa na ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn? De emwi ne Baibol khare?
Vbe uhunmwuta na, ma gha zẹ iro yan avbe ọta na
Vbọ khian iyobọ ne ima, ne ima ghẹ gha si osi vbekpa okuo na ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn?
E Baibol tae yotọ wẹẹ, ugbe ne ọwẹwẹ ẹre a khian ya khọn okuo Amagẹdọn ra?
De emwi ne Baibol tae vbekpa vbene okuo khian ya sẹ ufomwẹ hẹ?
Ebe Arhie Maan guan kaẹn okuo na na ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn ra?
E Baibol tae yotọ wẹẹ, a gha ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn okuo ra?
E Baibol ma wa ya unu kaẹn okuo na na ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn. Ẹ i zẹdẹ kpa ima odin we emwa hoo ne iran gha ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn okuo vbe ẹdẹnẹrẹ rhunmwuda e Baibol ka tae yotọ wẹẹ, erriọ ẹre uyinmwẹ emwa khian gha ye, emwi eso ne Baibol we ọ khian sunu vbe so igie ye ọna.
Gia ghee vbene emwi nọ sunu vbe ẹdẹnẹrẹ ya khọ emwi ne Baibol ta hẹ:
Ako ọghe Baibol: Erhuanegbe Jesu keghi nọ Jesu wẹẹ: “De ẹghẹ ne avbe emwi na khian ya sunu? De ama nọ khian rhie ẹre ma wẹẹ u rre nẹ, kevbe wẹẹ, ẹghẹ ufomwẹ agbọn sẹ nẹ?” Jesu keghi kha wẹẹ: “Agbẹnvbo ghi gha gu agbẹnvbo khọn, arriọba ghi vbe gha gu arriọba khọn.”—Matiu 24:3, 7.
Emwi nọ sunu vbe ẹdẹnẹrẹ: Te avbe agbẹnvbo ni bun, uhiẹn ya sẹ egbe avbe agbẹnvbo ni sẹtin kun ugbe ne ọwẹwẹ ghi wa gu egbe khọn.
“Ke ukpo eso gha dee nian okhọn ẹre ọ ghi wa gba uhunmwu otagbọn hia: te ọ ghi wa tua sayọ.”—The Armed Conflict Location & Event Data Project.
Ako ọghe Baibol: “Vbe ẹghẹ okiekie ẹdẹ, ọba ọghe ahọ ghi gha gu ọba ọghe okuọ suan.”—Daniẹl 11:40.
Emwi nọ sunu vbe ẹdẹnẹrẹ: Zẹvbe ne Baibol tae yotọ, te avbe agbẹnvbo eso wa gu egbe suan rhunmwuda iran hoo ne iran gha re arriọba nọ mwẹ ẹtin sẹ. Ẹmwata nọ wẹẹ, avbe agbẹnvbo ni mwẹ ugbe ne ọwẹwẹ ni gha sẹtin guọghọ uhunmwuta agbọn na i loo ẹre ya gu egbe khọn, sokpan te iran ye hia na miẹn wẹẹ, avbe ugbe ne ọwẹwẹ ne iran mwẹ maan sẹ vbe nọ ka ye.
“Ke ukpo igbe nọ gberra gha dee nian, te agbẹnvbo ni bun ghi wa gu egbe khọn, uhiẹn avbe arriọba eso ni mwẹ ẹtin wa vbe ye eso ike.”—The Uppsala Conflict Data Program.
Ako ọghe Baibol: “Ẹghẹ nọ wegbe ẹre ẹdẹ okiekie khian gha khin, te emwi hia khian gha lọghọ. Rhunmwuda, emwa . . . i ghi hoo ne iran ru adọlọ, emwa ghi gha ta ọtakhọ, emwa i ghi sẹtin da egbe iran yi, aro emwa ghi gha kpannọ ugiọnmwẹ erhẹn.”—2 Timoti 3:1-3.
Emwi nọ sunu vbe ẹdẹnẹrẹ: Vbe na ghee emwa ni bun vbe ẹdẹnẹrẹ, avbe arriọba ni bun i hoo ne iran gu egbe ru adọlọ. Ne iran gha te ya fẹko ru adọlọ iran ghi gha hoo ne iran ya ẹtin vbe iwegbe ru ẹre. Emwi vbenian ẹre ọ ya emwa mu ohan wẹẹ, agbẹnvbo ni bun sẹtin suẹn gha ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn.
“Adeghẹ iran ma na gualọ odẹ ne iran khian ya ru adọlọ, ẹzọ nọ rre otọ sẹtin do si emwi ọvbehe.”—S. Saran and J. Harman, World Economic Forum.
Osanobua gha kue na ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn okuo ra?
E Baibol ma wa rhie ewanniẹn ye ọta na. Sokpan e Baibol gi ima rẹn wẹẹ, “emwi ni gbe orrirri” gha sunu vbe ẹghẹ ne ima ye na. (Luk 21:11) Ọkpa vbe usun ẹghẹ ne emwi ugborrirri vbenian ya sunu ọre ẹghẹ na ya fi ugbe ne ọwẹwẹ na tie ẹre atomic bomb vbe ẹghẹ Okuo Ọgbagbọn Ne Ukpogieva. E Baibol gi ima rẹn emwi nọ si ẹre ne Osanobua na kue yọ ne emwa gha khọn okuo. Adeghẹ u hoo ne u ruẹ sayọ, ya ghee video nọ khare wẹẹ, Vbọzẹe Ne Osanobua Na Kue Ne Emwa Gha Susẹ?
A gha guọghọ uhunmwu otagbọn na rua ra?
Ẹn o. Ọ gha khọnrẹn ne emwa nagbọn dọlegbe fi ugbe ne ọwẹwẹ ọvbehe, Osanobua i khian kue na ho uhunmwu otagbọn na kevbe emwi hia nọ rre uwu ẹre bẹkun. E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, a i khian sẹtin guọghọ uhunmwu otagbọn na rua, ọ vbe gi ima rẹn wẹẹ, emwa nagbọn a gha rọọ vbe etẹbitẹ vbe uhunmwu otagbọn na.
Emwa eso roro ẹre wẹẹ, vbe ẹghẹ nọ dee vbe odaro, ibozẹghẹ emwa ni ye mitan mitan ni miẹn uhunmwu ẹre ọ khian ghi kẹ, iyeke vba gha ghi ya ugbe ne ọwẹwẹ guọghọ uhunmwu otagbọn na nẹ. Sokpan, e Baibol gi ima rẹn wẹẹ, emwi ke emwi ne emwa nagbọn ru ne iran ya mu uhunmwu otagbọn na rhia, e Jehova gha dọlọe yi.
Osanobua hoo ne ima gha sọyẹnmwẹ vbe uhunmwu otagbọn ne mose mose
Vbene Osanobua ya yi uhunmwu otagbọn na, te ọ yi ẹre nọ sẹtin gha dọlọ egbe ẹre yi. Ma vbe rẹn wẹẹ, Osnaobua gha loo ẹtin ẹnrẹn ya dọlọ uhunmwu otagbọn na yi; ọ ghi gha ehe ne emwa nagbọn gha yin vbe etẹbitẹ.—Psalm 37:11, 29; Arhie Maan 21:5.
Vbọ khian iyobọ ne ima, ne ima ghẹ gha si osi vbekpa okuo na na ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn?
Emwa eso sẹtin gha si osi wẹẹ, okuo na na ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn sẹtin sunu. Eyan nọ rre uwu e Baibol gha sẹtin mu orhiọn emwa vbenian sotọ. Odẹ vbo?
E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, emwi rhọkpa i khian sunu daa uhunmwu otagbọn na kevbe wẹẹ, agbọn gha maan emwa hia ni khian gha rre uhunmwu otagbọn na. Emwi ne ima ya aro yi na, gha wa sẹtin ru iyobọ ne ima, ọ ghi do yevbe na ghee ‘adẹn ematọn nọ ya ẹdagbọn ima deziẹn’ vbe ima ghaa si osi. (Hibru 6:19, futnot) Adeghẹ ima i si osi ba ẹmwẹ ẹdẹ nakhuẹ, ọ gha ru iyobọ ne ima, ne ima ghẹ gha si osi gberra egbe. Zẹvbe ne Jesu khare, “dọmwadẹ ẹdẹ mwẹ ọlọghọmwa ọghe obọ iran.”—Matiu 6:34.
Ọghe ne ẹmwata, te ọ wa khẹke ne ima gha gbaroghe egbe ima, ne orhiọn ima mieke na sotọ kevbe ne ima sẹtin gha roro emwi ẹse. Emwi nọ gha ru iyobọ ne ima ọre ne ima ghẹ gha danmwehọ iyẹn ni gha sẹtin ya ima gha si osi, vbe na ghee vbe emwa ghaa guan kaẹn ugbe ne ọwẹwẹ kevbe emwi ne ugbe ne ọwẹwẹ gha sẹtin si kevbe vbene emwa he mwẹ alaghodaro sẹ hẹ vbe ugbe ne ọwẹwẹ ne iran ru. Ọna ma rhie ma wẹẹ, te ima mu egbe ma rẹrẹ, ra we ima ma gele rẹn emwi nọ sunu. Nọghayayerriọ, te ima ru emwi nọ gha ru iyobọ ne ima, ne ima ghẹ gha si osi ba ẹmwẹ emwi nẹi khian kue sunu ra ne ima i khian sẹtin sọfurre yi.
Ghẹ gha danmwehọ iyẹn dan, nọghayayerriọ, u ghi rhie aro tua emwi ne u sọyẹnmwẹ ọnrẹn vbe ẹdagbọn ruẹ.
E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, emwi hia gha dunna vbe odaro
U gha rẹn emwi ne Osanobua we irẹn khian ru ne ima vbe odaro, ọ gha mu ruẹ orhiọn sotọ, ọ ghi vbe ya ruẹ gha mwẹ ọyẹnmwẹ nọ sẹ otọ ẹko.
E Baibol tae yotọ wẹẹ, ugbe ne ọwẹwẹ ẹre a khian ya khọn okuo Amagẹdọn ra?
Emwa eso keghi kha wẹẹ, okuo na khian na ya ugbe ne ọwẹwẹ khọn ẹre Amagẹdọn khin. Ẹ i mwẹ iran ma muẹn roro ọguọghua ọghe ọhanabe ne okuo vbenian gha sẹtin si.
Sokpan, e Baibol gi ima rẹn wẹẹ, “Amagẹdọn” ọre okuo ne “avbe ọba ni rre uhunmwu otagbọn hia,” ra arriọba emwa nagbọn kevbe Osanobua khian khọn.a (Arhie Maan 16:14, 16) Okuo Amagẹdọn i khian wa gha gbẹlẹ emwa nọ rhirhi miẹn, vbene ugbe ne ọwẹwẹ ne emwa nagbọn filo ye. Nọghayayerriọ, emwa dan ẹre Osanobua khian gbelua, ọna ẹre ọ khian ghi ya ọfunmwegbe kevbe igbẹkunsotọ gha rre uhunmwu otagbọn na.—Psalm 37:9, 10; Aizaia 32:17, 18; Matiu 6:10.
De emwi ne Baibol tae vbekpa vbene okuo khian ya sẹ ufomwẹ hẹ?
E Jehovab gha rhie ẹre ma wẹẹ, irẹn ọre Osa ne Olẹtin, ọ ghi dobọ okuo ne arriọba emwa na gbọn khọn yi, ọ ghi vbe wabọ emwi ne iran ya khọn okuo. Arriọba ọghẹe, ẹre ọ khian ya ru ọnọna, arriọba na keghi re arriọba nọ rre ẹrinmwi, nọ khian rhie ihe arriọba emwa nagbọn.—Daniẹl 2:44.
Arriọba Osanobua gha ma emwa vbe na ya gu egbe yin vbe ọfunmwegbe. Rhunmwuda, ẹghẹ nii, Arriọba ọkpa ẹre ọ khian gha kha yan uhunmwu otagbọn hia, a i ghi miẹn ighaegbe; emwa i ghi vbe ruẹ vbene a ya khọn okuo hẹ! (Maika 4:1-3) De vbene emwi khian ghi gha ye hẹ? “Edọmwadẹ ọghẹe ghi gha rrọọ vbe ọfunmwegbe vbe ugbo azara kevbe oliv ọghẹe, ọmwa rhọkpa i ghi vbe mu ohan.”—Maika 4:4, Today’s English Version.
a Ya ghee uhunmwuta nọ khare wẹẹ, “What Is the Battle of Armageddon?”
b E Jehova ọre eni Osanobua. (Psalm 83:18) Ya ghee uhunmwuta nọ khare wẹẹ, “Who Is Jehovah?”