U Ka Rẹn Ra?
De aro ikẹkẹ ẹsin ne ọghẹrriẹnoguan nọ ghaa re Ovbi Ẹtiopia ghaa hin khian vbe Filip do vba ẹre?
ẸMWẸ Grik na ke zedu “ikẹkẹ ẹsin” vbe New World Translation gha vbe gia loo ya gie avbe ikẹkẹ ẹsin ọvbehe. (Iwinna 8:28, 29, 38) Vbọrhirhighayehẹ, ọ khọ wẹẹ, ne Ovbi Ẹtiopia na ghaa hin khian, kpọlọ sẹ ikẹkẹ ẹsin nekherhe na loo vbe okuo ra na ya rhulẹ. Gia guan kaẹn emwi eso nọ ya ima kha vberriọ.
Ovbi Ẹtiopia na kegha re ọkhaẹmwẹ ọba, nọ ke ehe nọ rree dee. “E Kandesi ne oloi ọghe Ẹtiopia ẹre okpia na ghaa winna lele, irẹn ẹre ọ vbe gha gbaroghe emwi ewe ọghẹe.” (Iwinna 8:27) Eke na ghi tie ẹre Sudan vbe ẹdẹnẹrẹ kevbe odẹ okuọ ọghe Igipt ghaa rre usun ẹvbo nọ ghaa rre Ẹtiopia vbe ẹghẹ nẹdẹ. A sẹtin miẹn wẹẹ, ẹ i re ikẹkẹ ẹsin na ọkpa ẹre okpia na la ẹre vbe okhian na, sokpan ẹ i mwẹ ọ ma mu emwi nibun lele egbe nọ gha loo vbe okhian na. Ọkpa vbe usun ikẹkẹ ẹsin na ya gha mu ekhẹn vbe ẹghẹ nii, keghi mwẹ ehe na viọ ihẹ yi, nọ mwẹ owẹ enẹ. Ebe ọkpa na tie ẹre Acts—An Exegetical Commentary khare wẹẹ, “A gha sẹtin viọ ihẹ nibun ye ikẹkẹ ẹsin na, ẹghẹ nii okhian nii i khian wiẹn ọmwa egbe rua, ọ ghi vbe sẹtin mu okhian gha rrie ehe nọ rree.”
Te Ovbi Ẹtiopia na ghaa tie ebe vbe Filip do vba re. E Baibol khare wẹẹ, “E Filip keghi rhulẹ sikẹ ọre, ọ na họn vbe ọ tie ẹmwẹ ne Aizaia ne akhasẹ gbẹnnẹ yotọ.” (Iwinna 8:30) Ikẹkẹ ẹsin na ya mu ihẹ i mobọ rhulẹ vberriọ. Ọ gha kẹ, rhunmwuda ne ikẹkẹ ẹsin na ma na mobọ gha rhulẹ vberriọ, ẹre ọ si ẹre ne Ovbi Ẹtiopia na na sẹtin gha tie ebe, ẹre ọ vbe zẹe ne Filip na sẹtin rhulẹ vba ẹre.
Ovbi Ẹtiopia na keghi “tama e Filip nọ la ikẹkẹ ẹsin ọghẹe, nọ do tota ke irẹn.” (Iwinna 8:31) Te emwa ni fi ikẹkẹ ẹsin na ya rhulẹ mudia vbe iran ghaa hin ẹre khian. Sokpan vbe ikẹkẹ ẹsin na ya mu ihẹ, aga ghaa rrọọ ne Ovbi Ẹtiopia kevbe Filip gha sẹtin tota yi.
Vbọ ma he kpẹẹ gbe na, rhunmwuda emwi ne ebe Iwinna uhunmwu ẹnrẹn 8 khare kevbe emwi ne avbe okha ọvbehe vbe ta, efoto ọghe ikẹkẹ ẹsin ọghe Ovbi Ẹtiopia ne ebe ọghomwa mu ladian, keghi re ọghe ikẹkẹ ẹsin nọ kpọlọ sẹ na ya khọn okuo kevbe na ya rhulẹ.