Vbene Jehova Ya Ru Iyobọ Ne Ima Ne Ima Mieke Na Sẹtin Zin Egbe

1. Vbọzẹ nọ na khẹke ne ima gha mwẹ izinegbe, kevbe wẹẹ, de ọmwa nọ gha sẹtin ru iyobọ ne ima? (1 Pita 5:10)

VBE ẹdẹ okiekie nọ wegbe ne ima ye na, te ọ wa khẹke ne emwa ọghe Jehova gha mwẹ izinegbe. Eso khuọnmwi emianmwẹ nọ wegbe. Eso rre uwu akhiẹ rhunmwuda ọmwa iran nọ wu. Vbene eso na werriẹ aro daa ukpokpo, vbe obọ ẹgbẹe ọghe iran ra vbe obọ avbe arriọba. (Mat 10:​18, 36, 37) Gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, emwi ke emwi ne u rhirhi gha werriẹ aro daa, e Jehova gha ru iyobọ nuẹn ya sẹtin zin egbe ẹre.​—Tie 1 Pita 5:10.

2. Vbọ ru iyobọ ne ima ya sẹtin zin egbe?

² Na gha mwẹ izinegbe rhie ma wẹẹ, na rhikhan mu e Jehova, na ye gha ya ọyẹnmwẹ gae, ọ gha khọnrẹn wẹẹ, ma rre uwu ọlọghọmwa, a zẹ ima kpokpo, ra ma werriẹ aro daa edanmwẹ. Te ọ vbe khẹke ne ima ya aro yọ wẹẹ, emwi gha maan vbe odaro. Ẹ i re ẹtin obọ ima ẹre ima khian ya sẹtin zin egbe, nọghayayerriọ, “ẹtin nẹi re ọghe kẹkan” ne Jehova rhie ne ima ẹre ọ khian ru iyobọ ne ima. (2 Kọr 4:7) Vbe ako iruẹmwi na, ma gha zẹ iro yan emwi enẹ ne Jehova ya ru ima ẹse, nọ gha ru iyobọ ne ima ya sẹtin zin egbe. Ma gha vbe guan kaẹn emwi ne ima gha ru nọ gha ya ima miẹn ere vbe avbe emwi na.

ERHUNMWU

3. Vbọzẹ ne ima gha na sẹtin kha wẹẹ, emwi ọyunnuan ẹre erhunmwu khin?

³ E Jehova keghi ya emwi ọyunnuan ru ima ẹse, nọ gha ru iyobọ ne ima ya sẹtin zin egbe. Ọ kie ẹkpotọ yọ ne ima sẹtin gha gu irẹn guan agharhemiẹn wẹẹ, emwa orukhọ ẹre ima khin. (Hib 4:16) Muẹn roro: Ma gha sẹtin tama e Jehova emwi ke emwi nọ rhirhi gha rre ima orhiọn vbe ẹghẹ ke ẹghẹ nọ rhirhi gha khin. Urhuẹvbo ke urhuẹvbo ne ima rhirhi ya gu ẹre guan ra ehe ke ehe ne ima rhirhi gha ye, ọ họn erhunmwu ima, ọ gha khọnrẹn wẹẹ, ma ọkpa ẹre ọ rrọọ ra ima rre uwu eghan. (Jona 2:​1, 2; Iwinna 16:​25, 26) Adeghẹ osi na si ima sẹrriọ wẹẹ, ma ma ghi rẹn vbene ima khian ya tama e Jehova vbene emwi ye ima hẹ, e Jehova rẹn otọ emwi ne ima hoo ne ima ta. (Rom 8:​26, 27) Ọghe ne ẹmwata, emwi ọyunnuan ẹre erhunmwu gele khin!

4. Vbọzẹ ne ima gha na sẹtin kha wẹẹ, ọ gua iho ọghe Jehova ro vbe ima ghaa na erhunmwu nọ ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ izinegbe?

⁴ Vbe Baibol, e Jehova keghi rhie ilẹkẹtin ne ima wẹẹ, “ma gha nọ [irẹn] emwi ke emwi nọ gua iho [ọghe irẹn] ro, [irẹn] gha họn erhunmwu ima.” (1 Jọn 5:14) Ma gha sẹtin nọ e Jehova nọ ru iyobọ ne ima ya sẹtin zin egbe ra? Ẹn! Rhunmwuda, egbe erhunmwu vberriọ wa gua iho ọghẹe ro. Vbọzẹ ne ima gha na sẹtin kha vberriọ? Ma gha sẹtin zin egbe edanmwẹ, te ima kie ẹkpotọ ne Jehova ya sẹtin zẹ ẹmwẹ wanniẹn ọmwa nọ gbodan ghee ẹre, ọni ọre Esu ne ọka ẹrhia. (Itan 27:11) Yevbesọni, e Baibol gi ima rẹn wẹẹ, e Jehova hoo nọ “rhie ẹtin ne iran ne ekhọe ọre mudia ẹse vbe ehe nọ ye.” (2 Krọ 16:9) Nọnaghiyerriọ, ma mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova mwẹ ẹtin nọ khian ya ru iyobọ ne ima ya sẹtin zin egbe kevbe wẹẹ, ọ vbe hoo nọ ru vberriọ.​—Aiz 30:18; 41:10; Luk 11:13.

5. De vbene erhunmwu ya fu ima ẹko rre hẹ? (Aizaia 26:3)

⁵ E Baibol gi ima rẹn wẹẹ, adeghẹ ima na fannọ otọ ẹko ima ma e Jehova vbe erhunmwu, “ọfunmwegbe ọghe Osanobua nọ gberra ne ọmwa gha sẹtin rẹn otọ re, gha gbogba ga ekhọe [ima] kevbe iziro ọghe [ima].” (Fil 4:7) Gi ima guan kaẹn emwi ne ọna demu. Emwa nẹi ga e Jehova werriẹ aro daa ọlọghọmwa, erriọ ẹre iran vbe ya hia vbe odẹ ke odẹ ne orhiọn iran sẹ otọ. Vbe igiemwi, ọ mwẹ odẹ eso ne emwa eso ya ru erria (mental exercise), ne iran mieke na mianmian emwi hia nọ te rre iran ekhọe, ya sẹ egbe ni kpokpo iran vbe orhiọn. Egbe emwi vbenian sẹtin zẹ ẹbe, rhunmwuda, ọ keghi kie ẹkpotọ ne avbe orhiọn dan ya loo egbe emwa vberriọ. (Yae taa Matiu 12:​43-45.) Vbe deba ọni, ọfunmwegbe ne Jehova rhie ne ima vbe ima gha na erhunmwu, gberra emwi ke emwi ne emwa ru ne iran ya mu orhiọn iran sẹ otọ. Ma ghaa na erhunmwu gie Jehova, te ima rhie ẹre ma wẹẹ, ma ya ekhọe hia mu ẹtin yan e Jehova, irẹn keghi vbe rhie “ọfunmwegbe etẹbitẹ” ne ima. (Tie Aizaia 26:3.) Odẹ ọkpa ne Jehova ya ru ọna, ọre nọ na ru iyobọ ne ima ya ye ẹre rre, avbe emwi ne ima he ruẹ vbe Baibol nọ fu ima ẹko rre. Avbe emwi na keghi mu ima orhiọn sẹ otọ, rhunmwuda ọ ya ima rẹn wẹẹ, e Jehova hoẹmwẹ ima kevbe wẹẹ, ọ hoo ne ima musọe.​—Psm 62:​1, 2.

6. De emwi eso ne ima gha sẹtin nọ vbe erhunmwu? (Vbe ya ghee efoto.)

⁶ Emwi ne u gha sẹtin ru. U ghaa rre uwu ọlọghọmwa, “zẹ ọlọghọmwa ruẹ obọ ne Jehova,” u ghi vbe na erhunmwu nọ fu ruẹ ẹko rre. (Psm 55:22) Na erhunmwu nọ rhie ẹwaẹn nuẹn ne u mieke na rẹn emwi nọ khẹke ya ru. (Itan 2:​10, 11) Zẹvbe ne u ya nọ rẹn nọ ru iyobọ nuẹn ya sẹtin zin egbe, ghẹ mianmian ya kpọnmwẹ ọnrẹn. (Fil 4:6) Hia ne u gualọ odẹ eso ne Jehova he ya ru iyobọ nuẹn vbe u rre uwu ọlọghọmwa, u ghi vbe kpọnmwẹ ọnrẹn yọ. Ghẹ gi ọlọghọmwa ne u werriẹ aro daa ya ruẹ rhie aro gberra afiangbe ne u he miẹn vbe obọ e Jehova.​—Psm 16:​5, 6.

ẸMWẸ OSANOBUA

7. Vbọzẹ ne Baibol gha na sẹtin ru iyobọ ne ima ya zin egbe?

⁷ Emwi ọvbehe ne Jehova ya ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ izinegbe, ọre Baibol nọ ya ru ima ẹse. Ako ni bun wa rre Baibol nọ rhie ilẹkẹtin ne ima wẹẹ, e Jehova gha ru iyobọ ne ima. Gi ima zẹ iro yan igiemwi ọkpa. Ebe Matiu 6:8 khare wẹẹ: “Erha uwa nọ rre ẹrinmwi rẹn emwi ne uwa gualọ, uwa ke nọ rẹn.” E Jesu ẹre ọ ta ẹmwẹ na, irẹn ọre ọmwa nọ ghi rẹn e Jehova sẹ vbe agbọn vbe ẹrinmwi. Rhunmwuda ọni, ọ ma zẹdẹ khẹke ne ima gha gbe awawẹ deghẹ e Jehova mwẹ ẹmwẹ ima vbe orhiọn vbe ima ghaa rre uwu ọlọghọmwa. Avbe ako vbenian nọ rhie igiọdu ne ọmwa wa vuọn e Baibol, iran gha sẹtin ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ izinegbe.​—Psm 94:19.

8. (a) Ya unu kaen ilele ọkpa nọ rre Baibol nọ gha sẹtin ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ izinegbe. (b) De emwi nọ gha sẹtin ru iyobọ ne ima ya ye avbe ilele ni rre Baibol rre?

⁸ Avbe ilele ni rre Baibol gha sẹtin ru iyobọ ne ima ya zin egbe. Rhunmwuda, emwi ni rre uwu e Baibol gha sẹtin rhie ẹwaẹn ne ima ya ru azẹ nọ khẹke. (Itan 2:​6, 7) Vbe igiemwi, e Baibol gi ima rẹn wẹẹ, ne ima ghẹ gha si osi ba ẹmwẹ ẹdẹ nakhuẹ, sokpan, ne ima mu ẹtin yan e Jehova. (Mat 6:34) Ma ghaa tie Baibol vbe ẹghẹ hia, ma na vbe gha mu emwi ne ima tie roro, ma ghi sẹtin ye ẹre rre, ilele nọ gha ru iyobọ ne ima vbe ima ghaa rre uwu ọlọghọmwa.

9. De vbene okha ni rre Baibol ya ya ima mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova gha ru iyobọ ne ima?

⁹ E Baibol vbe guan kaẹn okha ọghe emwa ni mu ẹtin yan e Jehova, kevbe ne Jehova ru iyobọ na, emwa vbene ima ye ẹre iran vbe khin. (Hib 11:​32-34; Jems 5:17) Ma ghaa mu avbe okha na roro, ọ gha ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova nọ re “ugue kevbe ẹtin ima, . . . mu egbe vbe ẹghẹ hia nọ ya ru iyobọ ne ima vbe ẹghẹ ibavbaro.” (Psm 46:1) Zẹvbe ne ima ya muẹn roro amuẹtinyan kevbe izinegbe ne eguọmwadia e Jehova ghaa mwẹ vbe ẹghẹ nẹdẹ, ọ ghi gua ima kpa ya gha ya egbe taa iran.​—Jems 5:​10, 11.

10. Vbe ima khian ru ne Baibol mieke na gele ru iyobọ ne ima?

¹⁰ Emwi ne u gha sẹtin ru. Gha tie Baibol vbe ẹdẹgbegbe, u ghi vbe gbẹnnẹ ako eso ye otọ ne u rẹnrẹn wẹẹ, ọ gha sẹtin ru iyobọ nuẹn. Emwa ni bun keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, iran ghaa tie Ebe Ẹdẹ vbe owiẹ, ọ wa gele ru iyobọ ne iran, rhunmwuda iran ghi sẹtin gha mu emwi ne iran tie re roro vbene ẹdẹrriọ te fo. Ọtẹn Nokhuo Mariea keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, ẹmwata ẹre ọna wa gele khin vbe ẹghẹ ne evbibiẹ ọre ya gha khuọnmwi emianmwẹ kansa. Vbọ ru iyobọ nẹẹn ya sẹtin gha gbaroghe iran a ke miẹn wẹẹ, iran wu? Ọ khare wẹẹ, “Vbe owiẹ owiẹ, I ghi tie ebe nọhuanrẹn ne Ebe Ẹdẹ ọghe ẹdẹrriọ ke ladian, I ghi vbe mu emwi ne I tie re roro. Ọna keghi ru iyobọ mẹ ya gha muẹn roro vbe ẹdẹgbegbe aro ọmwa ne Jehova khin kevbe emwi nọ ya Ẹmwẹ ọnrẹn ma ima re, ne I gha te ya gha mu ọlọghọmwa ne I ye roro.”​—Psm 61:2.

ETẸN NE IMA GBA GA

11. Vbọzẹ nọ na fu ima ẹko rre ne ima na rẹn wẹẹ, etẹn ima vbe werriẹ aro daa egbe ọlọghọmwa ne ima vbe werriẹ aro daa?

¹¹ Etẹn ne ima gba ga mu egbe ne iran khian ya ru iyobọ ne ima ya sẹtin zin egbe, ẹse nọ ke obọ e Jehova rre, ẹre ọna wa vbe khin. Ọ keghi fu ima ẹko rre ne ima na rẹn wẹẹ, “egbe oya ne [ima] re na, ẹre [etẹn ima] ne [ima] gba ga, ni rre ehe hia vbe agbọn na vbe ya egbe miẹn.” (1 Pit 5:9) Ọna rhie ma wẹẹ, ọlọghọmwa ke ọlọghọmwa ne ima rhirhi gha werriẹ aro daa vbe ẹdẹnẹrẹ, etẹn ima ka vbe werriẹ aro daa ẹre nẹ, iran na vbe zin egbe ẹre. Nọnaghiyerriọ, ma gha vbe sẹtin zin egbe!​—Iwinna 14:22.

12. De vbene etẹn ne ima gba ga ya ru iyobọ ne ima hẹ, kevbe wẹẹ, de emwi ne ima gha sẹtin ru ne iran? (2 Kọrint 1:​3, 4)

¹² Etẹn ne ima gba ga gha sẹtin ru iyobọ ne ima ya zin egbe. Erriọ ẹre ọ wa gha ye ne ukọ ighẹ e Pọl. Ẹghẹ hia ẹre ọ ya gha kpọnmwẹ emwa ni ru iyobọ nẹẹn vbe ẹghẹ na na muẹn khui ye owa ẹre, uhiẹn ọ na kue sunu ye eni iran. Iran fu e Pọl ẹko rre, iran rhie igiọdu nẹẹn, erriọ ẹre iran vbe ya ru iyobọ nọ khẹke nẹẹn. (Fil 2:​25, 29, 30; Kọl 4:​10, 11) Etẹn vbe ru iyobọ vbenian ne ima vbe ẹdẹnẹrẹ. Etẹn ima i sẹ ima rae vbe ima ghaa gualọ iyobọ, iran ghaa gualọ iyobọ, ma i vbe sẹ iran rae.​—Tie 2 Kọrint 1:​3, 4.

13. Vbọ ru iyobọ ne ọtẹn nokhuo ọkpa na tie ẹre Maya ya sẹtin zin egbe?

¹³ Ẹ i re iyobọ nekherhe ẹre etẹn ru ne ọtẹn nokhuo ọkpa nọ rre Russia, na tie ẹre Maya. Avbe olakpa keghi ya zanzan owa ẹre vbe ukpo 2020. Vbe ọ ma he kpẹẹ vba, iran keghi muẹn gha rrie ekọtu rhunmwuda nọ na gha tama emwa ọvbehe emwi nọ yayi. E Maya khare wẹẹ, “Vbe uwu ẹghẹ nii, iro te han mwẹ nẹ, sokpan, etẹn nikpia kevbe etẹn nikhuo eso keghi tie mwẹ vbe efoni, vbene eso na gbẹn elẹta gu mwẹ ne iran ya gu mwẹ rẹn wẹẹ, iran hoẹmwẹ mwẹ. I ka wa rẹn wẹẹ, ẹgbẹe nọ kpọlọ nọ wa vbe hoẹmwẹ egbe ẹre otu e Jehova khin. Sokpan ke ukpo 2020 kpa, te I ghi wa ya ọna yi sayọ.”

14. Vbe ima khian ya kie ẹkpotọ yọ hẹ ne etẹn mieke na sẹtin ru iyobọ ne ima? (Vbe ya ghee efoto.)

¹⁴ Emwi ne u gha sẹtin ru. Zẹvbe ne u ya zin egbe ọlọghọmwa, u ghi hia ne u gha gu etẹn ne uwa gba ga e Jehova mu obọ vbe ẹghẹ hia. Nọ avbe ediọn ne iran ru iyobọ nuẹn, ghẹ si egbe. Iran gha sẹtin gha re “ehe na lẹre yi vbe ẹhoho ghaa hoho, kevbe ehe na lẹẹ fi vbe ẹghẹ okpẹhoho.” (Aiz 32:2) U ghi vbe yerre wẹẹ, etẹn ne uwa gba ga vbe werriẹ aro daa ọlọghọmwa ughughan. U gha sẹtin ru iyobọ ne iran, ọ ghi ya ruẹ gha ghọghọ, ọ ghi vbe ru iyobọ nuẹn ya zin egbe ọlọghọmwa ne u ye.​—Iwinna 20:35.

EMWI NE IMA YA ARO YI

15. De vbene emwi na ya aro yi ya ru iyobọ ne emwa ni rhikhan muẹn e Jehova, uhiẹn ya sẹ egbe Jesu? (Hibru 12:2)

¹⁵ Emwi ọvbehe nọ ru iyobọ ne ima ya zin egbe ọre ne Jehova na yan wẹẹ, emwi hia gha maan vbe odaro, ma rẹnrẹn wẹẹ, ẹ i mwẹ ọna ma sunu. (Rom 15:13) Yerre wẹẹ, emwi ne Jesu ya aro yi ẹre ọ ru iyobọ nẹẹn ya zin egbe ọlọghọmwa nọ wegbe nọ werriẹ aro daa, vbe ọ rre uhunmwu otagbọn na. (Tie Hibru 12:2.) Jesu rẹnrẹn wẹẹ, adeghẹ irẹn na rhikhan mu e Jehova ya sẹ ufomwẹ, ọ gha rhie ẹre ma wẹẹ, ohoghe ẹre Esu tae vbekpa e Jehova. Jesu ya aro yọ wẹẹ, irẹn gha werriegbe bu Erha irẹn vbe ẹrinmwi, kevbe wẹẹ, ọ gha sẹ ẹghẹ, irẹn vbe etẹn na hannọ zẹ gha koko kha yan uhunmwu otagbọn na. Erriọ ẹre ọ vbe ye, ne ima na ya aro yọ wẹẹ, ma a gha rre agbọn na vbe etẹbitẹ vbe Paradais, keghi ru iyobọ ne ima ya zin egbe ọlọghọmwa ke ọlọghọmwa ne ima ya egbe miẹn vbe agbọn Esu na.

16. De vbene emwi na ya aro yi ya ru iyobọ ne ọtẹn nokhuo ọkpa, kevbe wẹẹ, vbe ima miẹn ruẹ vbe ẹmwẹ nọ tae?

¹⁶ Gia guan kaẹn vbene emwi na ya aro yi ya ru iyobọ ne ọtẹn nokhuo ọkpa nọ rre Russia na tie ẹre Alla. A keghi mu ọdafẹn ọnrẹn ye eghan zẹvbe nọ ya gha khẹ ẹghẹ na khian ya muẹn gha rrie ekọtu. Vbe emwi na sunu, Alla keghi kha wẹẹ: “Emwi nọ ru iyobọ mẹ ne egbe ghẹ wọọ mwẹ, ọre ne I na gha na erhunmwu gie Jehova vbe ẹghẹ hia vbekpa emwi ne I ya aro yi, kevbe ne I na gha mu emwi ne I ya aro yi roro vbe ẹghẹ hia. I rẹnrẹn wẹẹ, emwi hia gha maan vbe odaro. E Jehova gha khọnmiotọ, ọ gha vbe san ima ẹse.”

17. Vbe ima khian ya rhie ẹre ma hẹ wẹẹ, ma gbọyẹmwẹ ye emwi ne ima ya aro yi? (Vbe ya ghee efoto.)

¹⁷ Emwi ne u gha sẹtin ru. Zẹ ẹghẹ kọ ne u ya gha muẹn roro, emwamwa ne Jehova mwẹ ne ima. Gha ya ekhọe zomwa rẹn vbene agbọn ọgbọn khian gha ye hẹ, u ghi vbe gha muẹn roro avbe afiangbe ne ima gha sọyẹnmwẹ ọnrẹn. Ẹghẹ nii, ma ghi gha ghee ọlọghọmwa ke ọlọghọmwa ne ima werriẹ aro daa nian zẹvbe “ọlọghọmwa kherhe nẹi khian kpẹẹ vbe otọ.” (2 Kọr 4:17) Vbe deba ọni, hia vbe odẹ ke odẹ ne u gha tama emwa ọvbehe vbekpa emwi ne u yayi. Ma rẹnrẹn wẹẹ, agbọn wa lọghọ emwa ne ima kporhu ma, katekate ne iran ma na rẹn emwi rhọkpa vbekpa emwamwa ne Osanobua mwẹ ne ima vbe odaro. Uhiẹn, emwi kherhe ne u khian ta, sẹtin ya iran gha hoo ne iran rẹn vbekpa emwi ne ima ya aro yi.

18. Vbọzẹ ne ima na mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, emwi ne Jehova tae gha sẹ?

¹⁸ Vbe Job ghi sẹtin miẹn uhunmwu vbe edanmwẹ ni bun nọ werriẹ aro daa, ọ na tama e Jehova wẹẹ: “Nian I rẹnrẹn wẹẹ, a i miẹn emwi nẹi gi uwẹ ru. Ẹ i mwẹ emwi ọkpa nọ rrọọ ruẹ ekhọe, ne u i khian sẹtin ru.” (Job 42:2) E Job keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, emwi rhọkpa i khian sẹtin da obọ e Jehova yi, nẹ ghẹ ru emwi nọ yan rẹn. Ma gha kọ ọna ye orhiọn, ọ gha sẹtin ru iyobọ ne ima ya zin egbe. Vbe igiemwi, gia kha wẹẹ, ọ mwẹ okhuo ọkpa nọ khuọnmwi, ọbo ebo rhọkpa ma sẹtin mu ẹnrẹn egbe rran, rhunmwuda ọni, egbe keghi wọọ okhuo na. Sokpan, ọbo ebo ọkpa nọ wa gele guẹ iwinna ne emwa wa vbe rẹn keghi tama okhuo na emwi nọ ru ẹre, ọ na vbe tama rẹn vbene irẹn khian ya gbaroghe ẹre hẹ ne emianmwẹ nii mieke na fo. Ẹ i mwẹ ọna ma mu orhiọn ọnrẹn sẹ otọ agharhemiẹn wẹẹ, ọ gha rhie ẹghẹ egbe ke rran ẹnrẹn. Nian, ọ gha khuẹrhẹ ne okhuo na ya sẹtin zin egbe, rhunmwuda ọ ya aro yọ wẹẹ, emwi gha maan. Erriọ ẹre ọ vbe ye, ma keghi sẹtin zin egbe rhunmwuda ne ima na ya aro yọ wẹẹ, emwi hia gha maan vbe odaro vbe Paradais gha rre nẹ.

19. De emwi nọ gha ru iyobọ ne ima ya sẹtin zin egbe?

¹⁹ Ma bẹghe ẹre nẹ wẹẹ, e Jehova keghi loo erhunmwu, Ẹmwẹ ọghẹe, etẹn ne ima gba ga kevbe emwi ne ima ya aro yi ya ru iyobọ ne ima ya sẹtin zin egbe. Ma na hia ne ima gha tie avbe emwi na ne Jehova ya ru ima ẹse ekhuarho, e Jehova ghi ye gha ru iyobọ ne ima vbe ọlọghọmwa ke ọlọghọmwa ne ima rhirhi werriẹ aro daa, a te miẹn wẹẹ, ọ guọghọ agbọn Esu na rua.​—Fil 4:13.