INỌTA NE AVBE IGBAMA NỌ

Vbia Khian Ru Deghẹ Emwa Na Gha Na Iyẹn Mwẹ?

Inọta nọ dekaẹn ọta wẹwẹwẹ

U họn wẹẹ, ọse ruẹ ta ọta wẹwẹwẹ khian vbekpa ruẹ. Ọ gha lọghọ ne u sẹtin bizugbe emwi nọ sunu na ra?
- Ẹ i khian lọghọ mwẹ
- Ọ gha lọghọ mwẹ
- A wa wua, I i khian sẹtin
U họn wẹẹ, ọse ruẹ ta ọta wẹwẹwẹ khian vbekpa ruẹ. Ọ gha lọghọ ruẹ ne u bu ọse ruẹ na, (vbene u i na mu ohu) ne uwa gba guan kaẹn emwi nọ sunu na ra?
- Ẹ i khian lọghọ mwẹ
- Ọ gha lọghọ mwẹ
- A wa wua, I i khian sẹtin
U họn wẹẹ, ọse ruẹ ta ọta wẹwẹwẹ khian vbekpa ruẹ, sokpan u rẹn emwi eso nọ gbe ọmwa otiti vbekpa ọse ruẹ na, ne u gha sẹtin ya ta ẹre ọtakhọ. Ọ gha lọghọ ruẹ ne u ghẹ ru ẹre werriegbe ra?
- Ẹ i khian lọghọ mwẹ
- Ọ gha lọghọ mwẹ
- A wa wua, I i khian sẹtin

Adeghẹ “ọ gha lọghọ mwẹ” ra “a wa wua, I i khian sẹtin” ọre ewanniẹn ne u zẹ ye erhọkpa vbe avbe inọta na, uhunmwuta na gha ru iyobọ nuẹn ya rẹn emwi ne u gha ru, vbe emwa ghaa ta ọta wẹwẹwẹ khian vbekpa ruẹ.

Evbọzẹe nọ na da ọmwa

Iyẹn ne emwa eso na khian vbekpa ruẹ sẹtin gha re ọtakhọ. Vbe igiemwi, ọmwa sẹtin wa mema ta ohoghe nọ ya mu ruẹ eni rhia. Sokpan, agharhemiẹn wẹẹ, iyẹn na na khian vbekpa ruẹ i wa re nọ wegbe gbe, te ọ ye da ọmwa, katekate deghẹ ọmwa nọ tae khian, na gha re ọmwa nọ sikẹ ruẹ!—Psalm 55:12-14.

“I keghi do rẹn wẹẹ, ọsẹ mwẹ ọkpa wa gha na iyẹn mwẹ khian vbe iyeke, ọ na gha tama emwa wẹẹ, I i mwẹ ẹmwẹ ọmwa vbe orhiọn. Ọna wa gele da mwẹ! I ma rẹn emwi nọ si ẹre nọ na ta egbe ẹmwẹ vberriọ.”—Ashley.

Ẹmwata nọ rrọọ: Ọre ọmwa nọ sikẹ ima, ra ọmwa nọ ma sikẹ ima, ẹre ọ ta ọtakhọ khian vbekpa ima, ẹ i mwẹ ọ ma da ima vbe ima gha họn vbekpa ẹre.

Ẹ i mwẹ emwa ma na iyẹn ruẹ

Emwi bun nọ gha sẹtin ya emwa gha na iyẹn ọmwa, eso vbọ na khin:

Iran mwẹ ẹmwẹ ruẹ vbe orhiọn. Te Osanobua yi ima ne ima gha gu emwa ọvbehe guan kevbe ne ima gha gu emwa ọvbehe ru ọse. Rhunmwuda ọni, ẹ i re emwi dan vbe ima ghaa gu egbe guan, ra vbe ima ghaa guan kaẹn emwa ọvbehe. Uhiẹn, e Baibol rhie igiọdu ne ima, ne ima gha “mu ọghe emwa ọvbehe roro.”—Filipai 2:4.

“Emwi nọ yẹẹ ọmwa nọ na gha ta ẹmwẹ ọmwa!”—Bianca.

“Ọghe ne ẹmwata, I wa hoo ne I gha rẹn vbene emwi ye emwa hẹ kevbe ne I gha gu emwa guan vbekpa ẹre. I ma rẹn emwi nọ si ẹre, emwi nọ yẹẹ mwẹ na ru, ẹre nọ.”—Katie.

Deghẹ emwa ma miẹn emwi ru, ra iran i mwẹ iwinna. Vbe ẹghẹ nẹdẹ, emwa eso ghaa rrọọ, “iran i ru emwi ọvbehe vbọ gberra na gha na iyẹn emwi ọgbọn, ra na gha danmwehọ emwi ọgbọn ne emwa ta.” (Iwinna 17:21) Erriọ vbe ye vbe ẹdẹnẹrẹ!

“Ugbẹnso, deghẹ ehe hia na ye hii, emwa ghi mu iyẹn ọmwa rre.”—Joanna.

Adeghẹ ọmwa ma ghee egbe ẹre sẹ ọmwa. E Baibol ya obọ sekhae ne ima, ne ima ghẹ gha ya egbe ima gie emwa ọvbehe. (Galetia 6:4) Evbọ da ọmwa nọ wẹẹ, rhunmwuda wẹẹ, emwa eso ma ghee egbe iran sẹ ọmwa, iran ghi gha ta ọmwa ọtakhọ.

“Emwa ghaa ta ọtakhọ, a gha sẹtin yae rẹn aro emwa ne iran khin. Vbe ẹghẹ ni bun, ọ rhie ma wẹẹ, iran gbọvbo ọmwa nii ne iran ta ẹre ọtakhọ. Rhunmwuda wẹẹ, iran hoo ne iran gi egbe iran rẹn wẹẹ, iran maan sẹ ọmwa nii, iran ghi gha ta ọtakhọ khian vbekpa ọmwa nii.”—Phil.

Ẹmwata nọ rrọọ: Ẹ i mwẹ emwa ma na iyẹn emwa ọvbehe, ẹ i mwẹ a ma na iyẹn ruẹ.

U gha sẹtin kha wẹẹ, u i khian gi ẹre gbe ruẹ egbe

U i khian sẹtin ru ẹre ne emwa ghẹ gha na iyẹn ruẹ, sokpan, u gha sẹtin zẹ ne egbuẹ emwi ne u gha ru. Adeghẹ u na họn wẹẹ, emwa na iyẹn ruẹ khian, emwi eva rrọọ ne u gha sẹtin ru.

NOKARO: Ghẹ kae yọ. Vbe ẹghẹ ni bun, emwi ne ima gha ru ọre ne ima bizugbe ẹre, katekate deghẹ ọna gha re ẹmwẹ nọ ma khianrẹn. Lele ibude nọ rre Baibol: “Ohu gha muẹn, zin egbe ẹre, uyinmwẹ ọzuọ nọ na gha rhie emwi nọ sọnnọ ọmwa ye ekhọe.”—Asan Ibo 7:9.

“Emwa kegha tae khian wẹẹ, mẹ vbe ọvbokhan okpia ọkpa si egbe obọ, I ma he kue ya aro mwẹ bẹghe ọmokpia na ẹdẹ! Vbe I ghi họn, ogiẹ na wa fe mwẹ, rhunmwuda ẹ i re ẹmwẹ agbọn.”—Elise.

“Uyinmwẹ esi ne ọmwa mwẹ ẹre ọ sinmwi oseghe nẹẹn, vbe a ghaa ta ẹre ọtakhọ. Ọ gha khọnrẹn ne emwa gha ta ruẹ ọtakhọ, ibozẹghe emwa ẹre ọ khian yaeyi. Ẹmwata ne emwa rẹn vbekpa ruẹ, ẹre emwa ni bun khian yayi.”—Allison.

Emwi ne u gha sẹtin ru: Gbẹnnẹ ọnrẹn ye otọ (1) emwi na ta vbekpa ruẹ, kevbe (2) vbene ọ ghaa ye ruẹ hẹ vbe ekhọe. U gha ghi muẹn roro nẹ, ọ gha ru iyobọ nuẹn ya mianmian emwi nọ sunu.—Psalm 4:4.

NOGIEVA: Bu ọmwa okaro nọ suẹn gha na iyẹn nii. Vbe ẹghẹ eso, u sẹtin ghee ẹre wẹẹ, iyẹn na na vbekpa ruẹ wegbe sẹrriọ wẹẹ, te ọ khẹke ne u bu ọmwa okaro nọ suẹn ọnrẹn.

“U gha bu emwa ni na iyẹn ruẹ khian, iran ghi do rẹn wẹẹ, u rẹn vbekpa iyẹn ne iran ghaa na vbekpa ruẹ. Deba ọni, u ghi gi iran rẹn ẹmwata nọ rre ẹmwẹ nii, ughaghe wa ghi sẹtin zuze ye ẹmwẹ nii.”—Elise.

A te miẹn wẹẹ, u bu ọmwa nọ ghaa na iyẹn ruẹ, te ọ khẹke ne u ka mu ukpa mu uwerhẹn ghee avbe ilele ọghe Baibol ni rre ototọ mwa, u ghi vbe nọ egbuẹ avbe inọta ni lelẹe.

“Gha danmwehọ ẹmwẹ nẹ, u kegha rhie ewanniẹn yọ, adeghẹ ẹ i re vberriọ, te u ru emwi ọzuọ.” (Itan 18:13) ‘Mẹ gele rẹn emwi hia nọ sunu ra? Ọmwa nọ do tama mwẹ wẹẹ, a na iyẹn mwẹ, gele rẹn otọ emwi nọ họẹn ra?’
“Gha re nọ rherhe danmwehọ ẹmwẹ, sokpan nẹi rherhe guan, kevbe nẹi rherhe mu ohu.” (Jems 1:19) ‘Ẹghẹ na ẹre ọ khẹke ne I ya bu ọmwa na ra? Mẹ yayi wẹẹ, odẹ ne I khian ya la ẹmwẹ na ẹre ọ maan sẹ ra? Ọ gha maan sẹ, ne I gi ẹghẹ eso gberra nẹ ra, ne ohu nọ mu mwẹ ka rrie otọ nẹ ra?’
“Emwi hia ne uwa hoo ne emwa ru ne uwa, ọ khẹke ne uwa vbe ru ẹre ne iran.” (Matiu 7:12) ‘Deghẹ mẹ ọre nene ọmwa, de odẹ ne I gha hoo na ya bu mwẹ gha dee? De eke ne I gha hoo na ya gu mwẹ zẹ iro ẹmwẹ na? De ẹmwẹ na gha ta nọ gha gele mu mwẹ ekhọe, de vbene I hoo ne ugbaro ọmwa na vbe gha ye hẹ?’

Emwi ne u gha sẹtin ru: U ke bu ọmwa nọ ghaa na iyẹn ruẹ, ka gbẹnnẹ ẹmwẹ ne u hoo ne u ta ye otọ. Iyeke ọni, u ghi zin egbe la uzọla ọkpa ra eva, dọlegbe tie emwi ne u gbẹnnẹ, ghee ẹre deghẹ ọ khẹke ne u fi ẹmwẹ rhọkpa werriẹ. Deba ọni, u sẹtin vbe gu evbibiẹ ruẹ zẹ iro ẹre, ra ọse ruẹ nọ wẹro, u ghi we ne iran bu ruẹ ude.

Ẹmwata nọ rrọọ: Emwi eso rrọọ nai sẹtin fi werriẹ. Ma i khian sẹtin ru ẹre ne emwa ghẹ ghi na iyẹn ima. Sokpan u gha sẹtin kha wẹẹ, u i khian kue ne iyẹn na na vbekpa ruẹ gha kpokpo ruẹ vbe orhiọn!