“Ọ Gha Ya Ruẹ Wegbe”

1. De vbene Jehova ya rhie ẹtin ne eguọmwadia ẹre vbe ẹghẹ nẹdẹ?

EBE NỌHUANRẸN wa mobọ gie emwa ni ya ekhọe hia ga Osanobua zẹvbe emwa ni wegbe. Sokpan, ẹ i re ẹghẹ hia ẹre iran ya gha ghee egbe iran zẹvbe emwa ni wegbe. Vbe igiemwi, ọ mwẹ ẹghẹ eso ne Ọba e Devid ya gha ghee egbe ẹre zẹvbe ọmwa nọ wegbe vbe na ghee oke; sokpan ọ vbe gha mwẹ ẹghẹ eso nọ ya kha wẹẹ, “ohan” wa mu irẹn. (Psm 30:7) Ẹmwata nọ wẹẹ, ẹtin ne orhiọn nọhuanrẹn rhie ne Samsin i gia gie, sokpan, e Samsin rẹnrẹn wẹẹ, deghẹ Osanobua i rre irẹn iyeke, ‘ẹtin ghi fo irẹn, irẹn ghi vbe ye mitan mitan vbene emwa ọvbehe vbe ye.’ (Giọg 14:​5, 6; 16:17) Rhunmwuda ne Jehova na rhie ẹtin ne avbe ikpia na, ẹre ọ si ẹre ne iran na wegbe.

2. Vbọzẹ ne ukọ e Pọl na kha wẹẹ, irẹn ghaa vburriẹ kevbe wẹẹ, irẹn vbe mwẹ ẹtin? (2 Kọrinti 12:​9, 10)

² Ukọ e Pọl wa vbe miẹn kue wẹẹ, irẹn gualọ iyobọ ọghe Jehova. (Tie 2 Kọrinti 12:​9, 10.) Vbe nọ vbe ye ne ima nibun, ukọ e Pọl wa vbe gha mwẹ emianmwẹ nọ ghaa gu suan. (Gal 4:​13, 14) Ugbẹnso, ọ vbe gha lọghọe nọ gha ru emwi esi. (Rom 7:​18, 19) Ẹghẹ eso vbe gha rrọọ ne osi ya gha si ẹre. (2 Kọr 1:​8, 9) Ọrheyerriọ, ẹghẹ ne Pọl na gha vburriẹ, ẹre ọ ya gha mwẹ ẹtin. Vbọzẹ? Rhunmwuda e Jehova keghi rhie ẹtin nọ khẹke nẹẹn. Ọ na vbe ru iyobọ nẹẹn ya gha re ọmwa nọ wegbe.

3. Vbe ima khian zẹ iro yan vbe ako iruẹmwi na?

³ E Jehova vbe yan rẹn wẹẹ, irẹn gha ru iyobọ ne ima ya gha re emwa ni wegbe. (1 Pit 5:10) Sokpan, ma i khian wa viọ obọ ku akhara gha khẹ ne Jehova do ru iyobọ ne ima ya gha re ọmwa nọ wegbe. Vbe igiemwi, engine imọto ẹre ọ ru iyobọ ne imọto ya vẹn, nọ zẹe ighẹ a sẹtin fi ẹre. Vbọrhirhighayehẹ, adeghẹ e draiva ma rhie owẹ ye accelerator, imọto nii i kpa hin eke nọ ye rre. Erriọ vbe ye, e Jehova mu egbe nọ ya rhie ẹtin ne ima gualọ ne ima, sokpan te ima gha zẹ owẹ nọ khẹke adeghẹ ima hoo nọ ru iyobọ ne ima. De emwi ne Jehova he kpemehe ẹre nọ gha ru iyobọ ne ima ya gha re nọ wegbe? Vbọ khẹke ne ima ru ne Jehova mieke na sẹtin ru iyobọ ne ima? Ma gha miẹn ewanniẹn ọghe avbe inọta na zẹvbe ne ima khian ya guan kaẹn vbene Jehova ya rhie ẹtin ne arhunmwu eha ne Baibol guan kaẹn, iran eha na ọre Jona, Meri ne iye Jesu, kevbe ukọ e Pọl. Ma gha vbe bẹghe vbene Jehova vbe ya ru iyobọ ne eguọmwadia ẹre vbe ẹdẹnẹrẹ.

ERHUNMWU KEVBE BAIBOL NA TIE GHA YA RUẸ WEGBE

4. De vbene Jehova khian ya sẹtin rhie ẹtin ne ima hẹ?

⁴ Ọkpa vbe usun emwi ne ima gha ru, nọ gha ya e Jehova rhie ẹtin ne ima, ọre ne ima gha na erhunmwu. Ma gha na erhunmwu gie Jehova, ọ gha rhie “ẹtin nọ sẹ ehia” ne ima. (2 Kọr 4:7) Ma ghaa tie Baibol, ma na vbe gha mu emwi ne ima tie roro, ọ gha vbe rhie ẹtin ne ima. (Psm 86:11) “Ekpakpasusu” ẹre Ẹmwẹ Osanobua khin. (Hib 4:12) U ghaa na erhunmwu gie Jehova, u na vbe gha tie Baibol, ọ gha ru iyobọ nuẹn ya sẹtin zin egbe, u ghi gha sọyẹnmwẹ, u ghi vbe musọe, ọ gha khọnrẹn wẹẹ, iwinna ne u ru lọghọ. Gia zẹ iro yan vbene Jehova ya rhie ẹtin ne Jona hẹ.

5. Vbọzẹ ne akhasẹ ighẹ Jona na gha gualọ iyobọ?

⁵ Te akhasẹ ighẹ Jona wa gha gualọ udinmwẹ. Ohan ma gi ẹre yo uhunmwu ne Jehova gie ẹre, ọ na lẹẹ gha rrie ihe ọvbehe. Rhunmwuda ọni, kherhe ẹre ọ ghi te kẹ ne irẹn vbe emwa ni ghaa rre uwu okọ nọ la ẹre wulo. Vba ghi fi ẹre ye uwu ẹzẹ, e Jona na ghi ya vba egbe ẹre vbe uwu ẹko ehẹn. Vbua yayi wẹẹ, ọ ghaa ye hẹ ne Jona? Ohan ghaa muẹn wẹẹ, irẹn gha wu ye uwu ẹko ehẹn ra? Ọ ghaa roro ẹre wẹẹ, te Jehova yangbe irẹn ra? Vbene ẹmwata, ẹ i mwẹ osi ma gha si e Jona.

6. Zẹvbe nọ rre ebe Jona 2:​1, 2, 7, vbọ ru iyobọ ne Jona vbe ẹghẹ nọ na gha rre uwu ẹko ehẹn?

⁶ Agharhemiẹn wẹẹ, e Jona ghaa rre uwu ẹko ehẹn, vbọ ru ne Jehova mieke na ru iyobọ nẹẹn? Ọkpa vbe emwi nọ ru ọre wẹẹ, ọ keghi na erhunmwu. (Tie Jona 2:​1, 2, 7.) Agharhemiẹn wẹẹ, ọ ma họn ẹmwẹ ne Jehova, ọ rẹnrẹn wẹẹ, irẹn gha mu egbe rriotọ, irẹn na vbe roro iro fi uyinmwẹ werriẹ, e Jehova gha họn erhunmwu irẹn. E Jona wa vbe gha mu avbe emwi nọ ka tie vbe Evbagbẹn Nọhuanrẹn roro. Vbọ ya ima kha vberriọ? Ẹmwẹ nibun nọ loo ro vbe erhunmwu nọ naẹn, nọ rre ebe Jona uhunmwu ẹnrẹn 2, vbe khọ ẹmwẹ ni rre ebe Psalm. (Vbe igiemwi, ya ebe Jona 2:​2, 5 tae Psalm 69:1; 86:7.) Ọ dewarorua wẹẹ, te Jona wa kakabọ rẹn avbe ako na. Nọ na vbe gha muẹn roro vbe ọ rre uwu ẹko ehẹn keghi ru iyobọ nẹẹn ya gha mwẹ ọnrẹn vbe ekhọe wẹẹ, e Jehova gha ru iyobọ ne irẹn. Ọ ghi sẹ ẹghẹ, e Jehova na ghi miẹn e Jona fan, e Jona na ghi mu egbe nọ ya gha rrie uhunmwu ne Jehova gie ẹre.—Jona 2:10–3:4.

7-8. Vbọ ru iyobọ ne ọtẹn nokpia ọkpa nọ rre Taiwan vbe ẹghẹ nọ na gha rre uwu ọlọghọmwa?

⁷ Okha ọghe Jona gha ru iyobọ ne ima deghẹ ima na gha ya egbe miẹn ọlọghọmwa ughughan. Vbe igiemwi, ọ mwẹ ọtẹn nokpia ọkpa na tie ẹre Zhiming,b nọ rre Taiwan, nọ khuọnmwi emianmwẹ ughughan nọ wegbe. Deba ọni, rhunmwuda nọ na re Osẹe Jehova, emwa rẹn vbe uwu ẹgbẹe keghi zẹ ọre kpokpo. Sokpan e Jehova keghi rhie ẹtin ne ọtẹn na lekpa erhunmwu nọ na kevbe Baibol nọ tie. Ọtẹn na khare wẹẹ: “Ugbẹnso, ọlọghọmwa gha wa de rre, orhiọn mwẹ i ghi sotọ sẹrriọ wẹẹ, I i ghi kue sẹtin tie Baibol.” Sokpan, ọtẹn na ma gi egbe wọọ re. Ọ khare wẹẹ, “I ghi ka na erhunmwu gie Jehova, iyeke ọni, I ghi mu earphone ye ehọ, I ghi gha danmwehọ ihuan Arriọba ọghomwa. Ugbẹnso, I ghi gha ya urhu ne khuẹrhẹ so nene ihuan. Iyeke ọni, I ghi suẹn gha tie Baibol.”

⁸ E Baibol kevbe avbe ebe ọghomwa na tie wa ru iyobọ ne Ọtẹn Nokpia Zhiming vbe odẹ nọ ma te ya aro yi. Vbe igiemwi, egbe ghi suẹn gha rran rẹn vbe iyeke vba ghi mwaa ẹre egbe nẹ, enọsi na tama rẹn wẹẹ, abọ ọghe esagiẹn na tie ẹre red blood cell i ghi mobọ bun vbe egbe ẹre, rhunmwuda ọni, ọ khẹke na mu esagiẹn nẹẹn. Vba ghi tie ẹre akhuẹ na khian mwaa ẹre egbe, ọtẹn na keghi tie vbekpa ọtẹn nokhuo ọkpa nọ vbe ru egbe operation ne irẹn khian ru na. Uhiẹn esagiẹn ọghe irẹn kue bun sẹ ọghe ọtẹn nokhuo na; sokpan, ọtẹn nokhuo na ma kue na mu esagiẹn ye irẹn egbe, ọrheyerriọ egbe na ye rran rẹn. Okha ọghe ọtẹn nokhuo na wa gele ru iyobọ ne Zhiming ya rhikhan mu e Jehova.

9. Vbọ khian ru iyobọ nuẹn, adeghẹ iro na han ruẹ rhunmwuda ọlọghọmwa ne u ye? (Vbe ya ghee efoto.)

⁹ Vbe u ghaa rre uwu ọlọghọmwa, ọ lọghọ ruẹ ne u ya fannọ otọ ẹko ruẹ ma e Jehova ra? Ra egbe zẹdia wọọ ruẹ sẹrriọ wẹẹ, u i ghi sẹtin tie Baibol ra? Ghẹ mianmian wẹẹ, e Jehova rẹn vbene emwi gele ye ruẹ hẹ. Nọnaghiyerriọ, ọ gha khọnrẹn wẹẹ, te erhunmwu ne u na ye kuẹi, gha mwẹ ọnrẹn vbe orhiọn wẹẹ, e Jehova gha ru emwi ne u gualọ nuẹn. (Ẹfis 3:20) Adeghẹ ọ mwẹ obalọ ne u ye, ra iro han ruẹ sẹrriọ wẹẹ, u ma ghi sẹtin tie Baibol, u sẹtin danmwehọ e rrẹkọdi ọghe Baibol ra ebe ọghomwa. U sẹtin vbe danmwehọ ọkpa vbe avbe ihuan ọghomwa, ra u ghi ya ghee vidio vbe jw.org. U ghaa na erhunmwu gie Jehova, u na vbe gha rhie aro sotọ ne u mieke na rẹn vbe nọ ya họn erhunmwu ruẹ hẹ, te u kie ẹkpotọ yọ ne Jehova ya ru iyobọ nuẹn ya gha re nọ wegbe.

ETẸN GHA RU IYOBỌ NUẸN YA GHA RE NỌ WEGBE

10. De vbene etẹn ne ima gba ga ya ru iyobọ ne ima hẹ?

¹⁰ E Jehova gha sẹtin loo etẹn ya ru iyobọ ne ima. Iran gha sẹtin ‘fu ima ẹko rre’ vbe ima ghaa rre uwu ọlọghọmwa, ra adeghẹ ọ lọghọ ima ne ima ru iwinna na mu ne ima. (Kọl 4:​10, 11) “Ẹdẹ oseghe” ẹre ima ya mobọ gualọ iyobọ ọghe avbe ọse. (Itan 17:17) Adeghẹ egbe na wọọ ima, etẹn gha sẹtin ru iyobọ nọ khẹke ne ima, iran gha sẹtin fu ima ẹko rre, iran gha vbe sẹtin ru iyobọ ne ima ya sikẹ e Jehova sayọ. Gia guan kaẹn vbene emwa ọvbehe ya ru iyobọ ne Meri ne iye e Jesu.

11. Vbọzẹ ne Meri na gha gualọ iyobọ?

¹¹ E Meri wa gha gualọ iyobọ. Ẹ i mwẹ egbe ma wọọ re vbe odibosa na tie ẹre Gebriẹl ghi tama rẹn iwinna nọkhua na khian waa re. Agharhemiẹn wẹẹ, e Meri ma he rọnmwẹ ọdọ, odibosa nii na tama rẹn wẹẹ, ọ gha hanmwa. E Meri ma he ka koko ọmọ obọ ọre ẹdẹ, sokpan nian, a na wẹẹ nọ do koko ọmọ nọ khian gha re Mẹzaia. Na kha na, e Meri ma he rẹn okpia, vbọ khian ghi ya ta ena hia ma e Josẹf hẹ nọ re okpia nọ khian rọnmwẹ?—Luk 1:​26-33.

12. Zẹvbe nọ rre ebe Luk 1:​39-45, vbọ ru iyobọ ne Meri?

¹² Vbọ ru iyobọ ne Meri nọ na sẹtin ru iwinna na ma he miẹn egbọre ẹdẹ na? Ọ keghi nọ iyobọ vbe obọ emwa ọvbehe. Vbe igiemwi, ọ na nọ e Gebriẹl ọta eso vbekpa iwinna na. (Luk 1:34) Vbọ ma he kpẹẹ vba, ọ na mu okhian gha rrie “ẹvbo ọkpa nọ rre uhunmwu oke” vbe Juda, ọ na ya miẹn ọtiẹn ọnrẹn ọkpa na tie ẹre Ẹlizabẹt. Otuẹ nii wa gele biẹ ọmọ esi. Ẹlizabẹt keghi tian e Meri, e Jehova na vbe loo Ẹlizabẹt ya ta ẹmwẹ akhasẹ nọ rhie igiọdu ne ọmwa, vbekpa ọmọ ne Meri khian biẹ. (Tie Luk 1:​39-45.) E Meri na ghi kha wẹẹ, e Jehova ya “ekuabọ ne olọ ọghẹe winna iwinna ọyunnuan.” (Luk 1:​46-51) E Jehova keghi loo e Gebriẹl kevbe Ẹlizabẹt ya rhie igiọdu ne Meri.

13. Vbọ ghi sunu vbe ọtẹn nokhuo ọkpa nọ rre Bolivia nọ iyobọ vbe obọ etẹn?

¹³ Vbe na ghee Meri, etẹn ne ima gba ga gha vbe sẹtin rhie igiọdu ne ima. Ọtẹn nokhuo ọkpa na tie ẹre Dasuri nọ rre Bolivia wa vbe gha gualọ iyobọ vbenian. Erha ọtẹn nokhuo na kegha khuọnmwi emianmwẹ nọ wegbe, ọbo ebo na wẹẹ, ẹ i khian fe vbe emianmwẹ nii. Vbe uwu ẹghẹ nọ ya gha rre owa isinmwiegbe, e Dasuri ẹre ọ ghaa gbaroghe ẹre. (1Tim 5:4) Ọna ma zẹdẹ gha khuẹrhẹ. Ọtẹn na khare wẹẹ, “Ẹghẹ nibun egbe emwi hia ghi wa wọọ mwẹ.” Ọtẹn na nọ iyobọ ra? Vbe okaro, ọ ma ru vberriọ. Ọ khare wẹẹ, “I ma te hoo ne I ya ọghomwẹ gha kpokpo etẹn. I na gha roro ẹre wẹẹ, ‘E Jehova ẹre ọ khian ru iyobọ mẹ.’ Sokpan I na do bẹghe ẹre wẹẹ, I ghaa zẹ egbe mwẹ hin usun rre, ọ rhie ma wẹẹ, te I hoo ne I tobọ mwẹ sọfurre ye ọlọghọmwa ne I ye.” (Itan 18:1) E Dasuri na ghi gbẹn gie ọsiọre eso, ọ na tama iran vbene emwi ye irẹn hẹ. Ọtẹn na khare wẹẹ, “Ẹmwẹ ne unu i sẹtin gie iyobọ ne etẹn ru mẹ. Iran keghi mu evbare gie ima vbe owa isinmwiegbe, iran na vbe tie ako ọghe evbagbẹn nọhuanrẹn ni mu ọmwa orhiọn sotọ ma mwẹ. I wa ghọghọ wẹẹ, I mwẹ etẹn ni mu egbe ne iran ya ru iyobọ mẹ. Ẹgbẹe ọghe Jehova ẹre ima ye; ẹgbẹe na, mu egbe ne iran ya ru iyobọ nọ khẹke ne ima, iran mu egbe ne iran ya gu ima viẹ, kevbe ne iran ya ru iyobọ ne ima ya rhikhan mu e Jehova.”

14. Vbọzẹ nọ na khẹke ne ima miẹn iyobọ ọghe ediọn yi?

¹⁴ E Jehova vbe loo ediọn ya rhie ẹtin ne ima. E Jehova ya iran ru ima ẹse, ne iran gha rhie igiọdu ne ima, ne iran vbe gha fu ima ẹko rre. (Aiz 32:​1, 2) Nọnaghiyerriọ, adeghẹ emwi na gha kpokpo ruẹ vbe orhiọn, gu ediọn guan vbekpa re. Ediọn gha khian ru iyobọ nuẹn, ya ekhọe hia miẹn ọnrẹn yi. E Jehova gha sẹtin loo iran ya ru iyobọ nuẹn, ne u mieke na gha re nọ wegbe.

GI EMWI NE U YA ARO YI GHA RHIE ẸTIN NUẸN

15. De emwi ne Ivbi Otu e Kristi hia ya aro yi?

¹⁵ Avbe eyan ni rre uwu e Baibol ne ima ya aro yi gha sẹtin rhie ẹtin ne ima. (Rom 4:​3, 18-20) Zẹvbe Ivbi Otu e Kristi, ma ya aro yọ wẹẹ, ma a gha rrọọ vbe etẹbitẹ; ọre vbe paradais vbe uhunmwu otagbọn na, ra vbe ẹrinmwi. Emwi ne ima ya aro yi keghi ru iyobọ ne ima ya zin egbe ọlọghọmwa, ọ ru iyobọ ne ima ya gha kporhu, ọ vbe ru iyobọ ne ima ya gha ru iwinna ughughan vbe uwu iko. (1 Tẹs 1:3) Ọ wa vbe ru iyobọ ne ukọ e Pọl.

16. Vbọzẹ ne ukọ e Pọl na gha gualọ iyobọ?

¹⁶ E Pọl wa vbe gha gualọ igiọdu. Vbe elẹta nọ gbẹn gie etẹn ni rre Kọrinti, ọ keghi ya egbe ẹre gie akhe na ya obuẹ ma. E Pọl miẹn “ọlọghọmwa” nibun, emwi nibun “sunsun” ye ọre aro, a “kpokpo” ẹre, a na kue rhie ẹre “kinmwi otọ.” Ẹghẹ eso vbe gha rrọọ nọ na kue rhie uhunmwu mwẹ atatabọ. (2 Kọr 4:​8-10) Ẹghẹ nogieha ne Pọl ya mu otuẹ gha rrie ẹvbo ughughan ya kporhu, ẹre Pọl ya gbẹnnẹ avbe ẹmwẹ na. Ọ gha kẹ, e Pọl ma he kue rẹn wẹẹ, ọlọghọmwa nibun khẹ irẹn vbe odaro. Emwa gbe ẹre ugbemwẹ a gha wu a rrie, a gbe ọgiọrọ ye ọre obọ, okọ nọ la re keghi nii, a na vbe muẹn khui ye eghan.

17. Zẹvbe nọ rre ebe 2 Kọrinti 4:​16-18, vbọ ru iyobọ ne Pọl ya zin egbe ọlọghọmwa nọ ghaa ye?

¹⁷ Emwi ne Pọl ya aro yi ẹre ọ ru iyobọ nẹẹn ya sẹtin zin egbe. (Tie 2 Kọrinti 4:​16-18.) Ọ keghi tama etẹn ni rre Kọrinti wẹẹ, ọ gha khọnrẹn wẹẹ, egbe irẹn “hẹko wiẹghua khian,” irẹn i khian gi ẹtin fu irẹn. E Pọl keghi rhie aro tua odaro. Ọ rẹnrẹn wẹẹ, arrọọ ọghe etẹbitẹ ne irẹn khian miẹn vbe ẹrinmwi wa kakabọ hin usi, rhunmwuda ọni, irẹn i khian kue ne ọlọghọmwa rhọkpa da irẹn obọ yi nẹ ghẹ sẹ irẹn obọ. Te Pọl wa gha mu avbe emwi nọ ya aro yi roro vbe ẹghẹ hia, ọna ẹre ọ ru iyobọ nẹẹn, ne orhiọn rẹn na gha “khian ọgbọn yọ ẹdẹgbegbe.”

18. De vbene emwi ne Tihomir vbe ẹgbẹe ọre ya aro yi ya ru iyobọ ne iran hẹ?

¹⁸ Ọtẹn nokpia Tihomir, nọ rre Bulgaria, khare wẹẹ, avbe emwi ne irẹn ya aro yi ẹre ọ rhie ẹtin ne irẹn. Vbe ukpo eso nọ lae, ọtiẹn ọnrẹn nokpia nekherhe na tie ẹre Zdravko, keghi miẹn odekun, ọ na wu. Ọna keghi si obalọ nọkhua ye Tihomir egbe. Emwi nọ ru iyobọ ne irẹn vbe ẹgbẹe ọre, ọre ne iran na gha muẹn roro vbene arhiọkpaegbe khian gha ye hẹ. Ọ khare wẹẹ: “Ugbẹnso, ma ghi wa gha muẹn roro eke ne ima khian na miẹn Zdravko, evbare ne ima khian le nẹẹn, emwa ne ima khian tie vbe ugie nokaro ne ima khian ya gbe ọbokhian nẹẹn, kevbe emwi ne ima khian tama rẹn vbekpa emwi nọ sunu vbe ẹdẹ okiekie.” E Tihomir khare wẹẹ, ne irẹn vbe ẹgbẹe ọghe irẹn na ya aro ye emwi nọ khian sunu vbe odaro ẹre ọ ru iyobọ ne iran ya zin egbe khẹ ẹghẹ ne Jehova khian ya huẹn ọtẹn irẹn kpaegbe.

19. Vbọ khẹke ne u ru, ne u mieke na gele yayi wẹẹ, avbe emwi ne u ya aro yi gha sunu? (Vbe ya ghee efoto.)

¹⁹ Vbọ khẹke ne u ru, ne u mieke na gele yayi wẹẹ avbe emwi ne u ya aro yi gha sunu? Vbe igiemwi, adeghẹ u ya aro yọ wẹẹ, uhunmwu otagbọn na ẹre u khian gha ye vbe etẹbitẹ, ya tie vbekpa vbene Baibol ya gie Paradais hẹ, u vbe mu emwi ne u tiere roro. (Aiz 25:8; 32:​16-18) Muẹn roro vbene agbọn ọgbọn khian gha ye hẹ, vbe na miẹn wẹẹ, u rre evba. De emwa ne u bẹghe vba? De emwi ne u họn? Vbọ ye ruẹ hẹ? Emwi nọ gha ru iyobọ nuẹn vbe u gha khian suẹn gha mu avbe emwi na roro, ọre vbe u gha ghee avbe efoto ọghe Paradais ni rre ebe ọghomwa, ra avbe vidio ọghe ihuan, vbe na ghee ni khare wẹẹ, Agbọn Ọgbọn Gha Rre Nẹ, Ena Hia Gha Mwẹ Amusẹ, ra Gia Gha Mu Agbọn Ọgbọn Nọ Dee Nii Roro. Adeghẹ ima na gha muẹn roro avbe afiangbe ne ima khian sọyẹnmwẹ ọnrẹn vbe agbọn ọgbọn, avbe ọlọghọmwa ọghe ima ghi gha re ne “kherhe nẹi khian kpẹẹ vbe otọ.” (2 Kọr 4:17) Deghẹ u na gha muẹn roro, emwi hia ne Jehova we irẹn khian ru, ọ gha ya ruẹ wegbe.

20. Vbọ khian rhie ẹtin ye ima iwu, ọ gha khọnrẹn wẹẹ egbe wọọ ima?

²⁰ Ọ gha khọnrẹn ne egbe wọọ ima, Osanobua gha sẹtin rhie ẹtin ye ima iwu. (Psm 108:13) E Jehova kpemehe emwi ughughan ne ima, ni gha sẹtin rhie ẹrhiọn ye ima iwu. Rhunmwuda ọni, adeghẹ ọ mwẹ iwinna eso ne u khian ru vbe otu e Jehova ra u werriẹ aro daa ọlọghọmwa eso, ra u i ghi ghọghọ vberriọ, fannọ otọ ẹko ruẹ ma e Jehova vbe erhunmwu, u ghi vbe gualọ adia vbe obọ ọre zẹvbe ne u ya tie Baibol kevbe avbe ebe ọghomwa. Etẹn gha rhie igiọdu nuẹn, u ghi vbe miẹn ọnrẹn yi. Gha mu avbe emwi ne u ya aro yi roro vbe ẹghẹ hia. Ẹghẹ nii, ‘ẹtin Osanobua nọ vuọn ne uyi gha ya ruẹ wegbe, ne u mieke na sẹtin ya izinegbe ya egbe miẹn emwi hia, u ghi vbe gha sọyẹnmwẹ.’—Kọl 1:11.