Yéhôva a yi na bebo bisaé bé be bo mfuban

1-3. (a) Amu jé nyia bon a jeñ a ngul ése na bon be bo mfuban? (b) Amu jé Yéhôva a yi na bebo bisé bé be bo mfuban?

YE Ô yeneya ane nyia a nye’e mone wé a kômesane nye asu sikôlô? A kôme mane wo’o nye, a jalé fe nye biyé bi ne mfuban a abeñe ya yen. Nalé a bo na mon a bo mvo’é, nalé a liti fe bôte bevo’o na bebiaé bé ba yeme ba’ale nye.

² Yéhôva, Ésa wongan, a yi na bi bo mfuban a étyi. (Besam 18:26) A yeme na nalé a ne mfi asu dangan. Éyoñe bi ne mfuban, bia ve nye duma.​—Ézéchiel 36:22; lañe’e 1 Pierre 2:12.

³ E bo mfuban a tinan aya? Amu jé nalé a ne mfi asu dangan? Éyoñe bia ye jeñe biyalane ya minsili mite, bi ne yene bone be mam bia yiane tyendé asu na bi bo nya mfubane.

AMU JÉ MA YIANE BO MFUBAN?

4, 5. (a) Amu jé bia yiane bo mfuban? (b) Aval avé bitétéa bi Zambe bia liti bia na Yéhôva a nye’e mfuban?

⁴ Yéhôva émien a liti bia mbamba éve’ela ya tôñ mfa’a ya bo mfuban a étyi. (Lévitique 11:44, 45) Ajô te, bia yiane dañe kômbô bo mfuban amu bi ne “bevu be Zambe.”​—Beéphésien 5:1.

⁵ Bitétéa bi Zambe bia liti bia na Yéhôva a ne nya mfubane. A nga kômesane biôme bia bo na évuñelu a mendim bi bo mfuban kom ése. (Jérémie 10:12) Tame simesan avale si ébien ja bo asu ya na é bo mfuban, to’o na bone be bôt ba mane ve je mvit. Yéhôva a nga té bone bitétéa ba loone na bemicrobe, bi vo’o yene be a mis. Bemicrobe be ne ngule ya bo na nsul ô veñesane jôm é ne mfi asu ényiñ. K’a ne fo’o beta jam! Beyeme mam ba belane bemicrobe béziñe na be vaa mvit bone be bôt ba ve si, mañ a évuñulu.​—Beromain 1:20.

6, 7. Aval avé Metiñe me Moïse ma liti na bebo bisaé be Yéhôva ba yiane bo mfuban?

⁶ Metiñe Yéhôva a nga ve ayoñ Israël a zene ya be Moïse ma liti fe bia na a nye’e mfuban. A nga jô na, nge b’Israëlite ba yi na Yéhôva a kañese ékaña’a ba ve nye, ba yiane bo mfuban. Môse beta prêtre a mbe a yiane ke ve metuna’a, a mbe a yiane taté wobane biyoñe bibaé. (Lévitique 16:4, 23, 24) Beprêtre bevo’o fe be mbe be yiane sôbe mo a mebo ôsusua na ba ve metuna’a. (Nkôlan 30:17-21; 2 Minkañete 4:6) Biyoñ biziñ, môt a mbe a tyame’ atiñ ete a mbe a yian awu.​—Lévitique 15:31; Nlañane Bôt 19:17-20.

⁷ Den, Metiñe me Yéhôva mete me ne kate bia aval a yene mvit. (Malachie 3:6) Da yené fo’o na bebo bisaé be Yéhôva ba yiane bo mfuban. Ôsimesane wé ô nji tyendé. A yi na bebo bisaé bé be bo mfuban a étyi.​—Jacques 1:27.

E BO MFUBAN A TINAN AYA?

8. Mimfa’a mivé bia yiane bo mfuban?

⁸ Asu Yéhôva e bo mfuban a nji su’u ve na bi ba’ale nyule jangan, biyé biangan a étaba’a jangane mfuban. Bia yiane bo mfuban ényiñe jangan ése, to’o ékaña’a bia ve nye, ntabane wongan, a asimesane dangan. Nge bia kômbô bo mfubane mise me Yéhôva, bia yiane bo mfuban a étyi mimfa’a mise ya ényiñe jangan.

9, 10. Jé bi ne bo asu ya na, ékaña’a bia ve Yéhôva é bo mfuban?

⁹ Ékaña’a jangan. Bi nji yiane nyoñe ngap a évus ñyebe mfa’a éziñ. Éyoñ ayoñe Israël é mbe minkôme Babylon, be mbe be nyiñe’ mfula’ane a bôte ba kañe bezambe ba wumulu mvine mame ya bisôk. Nkuli mejô Ésaïe a nga kate be foé Yéhôva na, ba ye bulane si jap a beta telé nya ékaña’a. Yéhôva a nga jô be na: “Kuiané vôm ate, te nambané jôm é ne mvin! Kuiané zañe jé, tunane miabebien.” Yéhôva a nji be ngule ya kañese ékaña’a ba ve nye nge é ne mbudan a miñye’elan, mimboon, a metume ya bivuse miñyebe ya Babylon.​—Ésaïe 52:11.

¹⁰ Dene fe, benya Bekristene ba sa’ale bivuse miñyebe. (Lañe’e 1 Becorinthien 10:21.) Mesi mese, metum, mimboon, a mame bôte ba buni ma so bivuse miñyebe. Éve’an é ne na, abui meyoñ, bôte ba buni na jôm éziñ é ne nyule môt, nje ja ke ôsu a nyiñ éyoñ a wuya, ñye’elan ôte wo tindi be na be bo abui mam asu bewu. (Écclésiaste 9:5, 6, 10) Bekristen ba yiane sa’ale mam mete mese. Nda bôte jangan é ne tindi bia na bi bo mame méziñe y’été. Ve mbôle bia kômbô bo mfubane mise me Yéhôva, bia ye ke bo ane ba yi.​—Mam Minlôman 5:29.

11. E bi mbamba ntaban a tinan aya?

¹¹ Mbamba ntaban. Asu na bi bo mfubane mise me Yéhôva, bia yiane sa’ale mvine mame ya bisôk mevale mese. (Lañe’e Beéphésien 5:5.) Yéhôva a jô bia na: “Mata’ane mejian.” A jô bôsa na, bôte ba bo mvine mame ya bisôk ba “ye bo te nyoñe ngab Éjôé Zambe.”​—1 Becorinthien 6:9, 10, 18; lañe’e Ayemé 22.

12, 13. Amu jé bia yiane ba’ale mbamba b’asimesan?

¹² Mbamba b’asimesan. Asimesane dangan é tii a mimboane miangan. (Matthieu 5:28; 15:18, 19) Nge bi bili mbamba b’asimesan, bia ye fe bi mbamba mimboon. E ne été na bi nga bialé abé été, ajo te, bi ne bi mbia b’asimesane biyoñe biziñ. Nge nalé a kui, bia yiane titane de été été. Nge bi teke titane de, nlô wongan wo ye jaé a mbia b’asimesane bete. Bi ne kômbô bo mam mbia b’asimesane bangan ba tindi bia na bi bo. Bia yiane jalé nleme wongan a mbamba b’asimesan. (Lañe’e Bephilippien 4:8.) Bia yiane sa’ale mimvômane mia wumulu mvine mame ya bisôk a njet. Bia yiane tu’a top mam bia yen, mame bia lañ, a mam ma kui bia anyu.​—Besam 19:8, 9.

¹³ Nge bia kômbô ba’ale biabebien nye’ane Zambe été, bia yiane ba’ale ékaña’a bia ve Yéhôva, ntabane wongan, a asimesane dangane mfuban. Ve bia yiane fe ba’ale nyule jangan a biôme biangan mfuban.

AVAL AVÉ ME NE BA’ALE NYULE JAM A BIÔME BIAM MFUBAN?

14. Amu jé bia yiane bo mfuban?

¹⁴ Nge nyule jangan a biôme biangan bi ne mfuban, nalé a ne mfi asu dangan a asu bôte bevok. Bia ye bo mvo’é minsôn, bôte bevok ba ye nye’e ba bo mam a bia. Ve bia yiane dañe bo mfuban amu nalé a ve Yéhôva duma. Tame fase mone jôm: nge wo yene mon éziñ a too kom ése mvit, ke wo ye jô na bebiaé bé fe be ne mvit? Aval ete fe, éyoñe bi ne mvit, bôte ba ye simesane na Yéhôva fe a ne Zambe a ne mvit. Paul a nga jô na: “Bi ne te ve jame ya kolé ôba’a mfa’a éziñ, nde mboan ésaé wongan ô bo te bijô; ve mimfa’a mise bi [liti] biabebien ane bebo bisaé be Zambe.”​—2 Becorinthien 6:3, 4.

15, 16. Jé bi ne bo asu na bi ba’ale biabebien mfuban?

¹⁵ Nyule jangan a biyé biangan. Bia yiane bo mfuban. Bia yiane woban môs ôse, nge bi bili ngule ya bo de. Bia yiane sôbe mo mangan a mendim a sobô, e dañe dañ ôsusua na bia yame bidi, ôsusua na bia di, éyoñe bia so éduk a éyoñe bia te nambe jôm é ne mvit. E sôbe mo a ne yené a ne zezé jam, ve nalé a ne nya mfi asu na ô mane wôé bemicrobe, a na akon é bo teke yametan. Fulu ya sôbe mo mangan é ne bo na bi sa’ale awu. Nge bi nji bi bidu’u mintangan, nge ke benya bidu’u, bia yiane kôme mbamba vôme ya woban a ke éduk. Melu mvus ayoñ Israël é nji be é bili bidu’u mintangan, ve b’Israëlite be mbe be jame’e mebi map si été, ôyap a menda, a menjeñe mendim.​—Deutéronome 23:12, 13.

¹⁶ E nji dañe sili na biyé biangan bi bo dia, abui tañ, nge ke bi bia dañe wum. Ve bia yiane bo mfuban a abeñe ya yen. (Lañe’e 1 Timothée 2:9, 10.) Bia yi na mbote wongan ô ve Yéhôva duma.​—Tite 2:10.

17. Amu jé bia kômbô ba’ale nda, nseñ a fala’a jangan mfuban?

¹⁷ Nda jangan, nseñ a falak. Vôm ase bia nyiñ, bia yiane ba’ale nda jangane mfuban. Bia véé fe mise na metua, metôtô, minsini wongan, nge ébi’iti ése bi bili é bo mfuban, e dañe dañ nge nje bia belane je éyoñe bia ke bisulan nge ke nkañete. Nalé a ne nya mfi amu na éyoñe bi ne nkañete, bia kate bôte na si nyi ja ye bo nya mfubane éyoñe ja ye bo paradis. (Luc 23:43; Nlitan 11:18) Nge bia ba’ale nda, nseñ a fala’a jangan mfuban, nalé a ye liti na bi ntoo nkômesane ya nyiñe mfefé émo.

18. Amu jé bia yiane ba’ale vôme bia kañe Zambe mfuban?

¹⁸ Vôme bia kañe Zambe. Bia liti na mfuban ô ne nya mfi éyoñe bia ba’ale vôme bia kañe Zambe mfuban, a ne bo Aba Éjôé, nge ke vôme bia bo bitôkan. Bôte ba so Aba Éjôé éyoñ ôsu, be wô’ô kam éyoñe ba yen ane é ne mfuban. Nalé a ve Yéhôva duma. Mbôle bi ne bibu’a ya akônda, bia yiane futi mo éyoñe ba bo mfuban Aba Éjôé, bia yiane fe bo abime bi ne bo na, bi ba’ale de mvo’é.​—2 Minkañete 34:10.

SA’ALE’E MBIA MEFULU A MBIA MIMBOON

19. Mam mevé bia yiane sa’ale?

¹⁹ To’o na Bible a nji mane lañe mbia mefulu a mbia mimboone mise bia yiane sa’ale, a ve bia miñye’elane mia volô bia na bi yem avale Yéhôva a yene mie. A nji yi na bi nyu meyok a lôt nné, a nji yi na bi nyu ta’a, nge drogue éziñ. Nge bi ne bemvôé be Zambe, bia ye sa’ale avale mimboon ete. Amu jé? Amu bia semé ényiñ Zambe a nga ve bia. Avale mimboon ete e ne wôé bia, nge ve bia akon, é ne fe bo bôte bevok abé. Abui bôte da jeñe na e telé avale mimboon ete asu na é bo mvo’é minsôn. Ve bia bemvôé be Yéhôva bi bili amu a dañ, bia telé mimboone mite amu bia nye’e Yéhôva. Ngone minga éziñ é nga jô na: “Yéhôva a nga volô ma na me fubu ényiñe jam, a telé mbia mboon ate. . . . Ma buni na me nji be ngule ya telé mbia mboon ate a ngule jam mamien.” Bi tame yene miñye’elane ya Bible mitane mi ne volô môte na a jô’é mbia mefulu.

20, 21. Mbia mefulu mevé Yéhôva a yi na bi vaa?

²⁰ “Amu bi bili avale mengaka’a te, a bôte ma dañe nye’e, entunane biabebien mfa’a avale mvin ése ya minsôn a nsisim. Ensonda’ane telé biabebien étyi e nkoone Zambe woñ été.” (2 Becorinthien 7:1, Mfefé Nkôñelan) Yéhôva a yi na bi vaa mbia fulu nge mbia mboan ase a ne ndaman asimesane dangan nge ke nyule jangan.

²¹ Kalate 2 Becorinthien 6:17, 18 a ve bia beta amu ya tune “biabebien mfa’a avale mvin ése.” Yéhôva a jô bia na: “Te nambane jôm é ne mvin.” A bo bia ngaka’a na: “Me aye beta nyoñe mia. A me aye bo mia ésa, a mi aye bo me bo’ befam a bo’ be binga.” Nge bia sa’ale mame mese me ne bo na bi bo mvit mise mé, Yéhôva a ye nye’e bia ane ésa a nye’e bone bé.

22-25. Bifuse bivé ya Bible bi ne volô bia na bi vaa mbia mimboon?

²² “Nyeke’e Éso Zambe wôé a nleme wôé ôse, a nsisime wôé ôse, a nlô wôé ôse.” (Matthieu 22:37) Atiñe da dañe metiñe mese le. (Matthieu 22:38) Yéhôva nnye bia yiane nye’e ngumba ngumba. Aval avé bi ne nye’e nye ngumba ngumba nge bia bo mam me ne tyik ényiñe jangan étun, nge ke mame me ne ndamane boo wongan? Jame bia yiane bo é ne na, bi ve ngule jangan ése na bi semé ényiñ a nga ve bia.

²³ “[Yéhôva] a ve bôte bese ényiñ, a mvebe, a mam mese.” (Mam Minlôman 17:24, 25) Nge mvôé jôé ja ve wo beta das éziñ, ye wo ye wua nye fé, nge ke na ye wo ye ndamane nye? Ényiñ é ne beta das Yéhôva a nga ve bia. Bia nye’e das ete nya nye’ane. Jôm éte nje bia yi na fatan ényiñe jangan é ve nye duma.​—Besam 36:9.

²⁴ “Nyeke’e bôte befe ane wo anye’e womien.” (Matthieu 22:39) Mbia be mam bia bo, ba bo ke ve bia étam abé. Be ne fe bo bôte bevok abé, to’o bôte bia dañe nye’e. Nge wo nyiñe nda jia a môt a nyu ta’a, wo fe ô ne be’e akon fo’o v’amu wo vebe ôtita a kuli. Ve nge bia telé mbia mimboon, bia liti na bia nye’e bôte bevok.​—1 Jean 4:20, 21.

²⁵ “Bo’o be be simesane na be tabe’e bejô bôt a ba be ne ngule ya jôô, si, be bo’o mewôk.” (Tite 3:1) Abui mesi, atiñe da kamane bôte na be bi, nge belane bedrogue béziñ. Mbôle Yéhôva a jô bia na bi semé ngovina, bia bo avale metiñ ete mewôk.​—Beromain 13:1.

26. (a) Jé bia yiane bo nge bia yi na Yéhôva a kañese ékaña’a jangan? (b) Amu jé e ba’ale biabebien mfuban mise me Zambe a ve bia ényiñe ja dañe mvaé?

²⁶ Nge bia kômbô bo bemvôé be Yéhôva, bia ye yene mfi ya tyendé mefulu méziñ. Nge wo yeme mefulu wo yiane tyendé, bo’o de été été. Mbia mefulu méziñ me nji bo tyi’ibi ya kôlô, ve bi ne bo de! Yéhôva a bo bia ngaka’a na, a ye volô bia. A jô na: “Me ne Yéhôva, nyô a ye’ele wo ane w’aye yen mvolan, nyô a wulu wo zen w’ayiane ke.” (Ésaïe 48:17) Nge bia ve ngule jangan ése na bi ba’ale biabebien mfuban a étyi, bi ne tabe ndi na, nalé a ve Yéhôva duma.