Ariñahani le lunbei lakutihóun lidan adamuridaguni Habagari Kristiánugu luma Heseriwidun
7-13 lidan Widü-hati
ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | ESEKIÉLI 28-31
“Ruti Heowá afayeiruahaü lun aban néchani le meseriwidunbei lun”
(Esekiéli 29:18.)
it-2-S páh. 1136 pár. 9
Tiru
Lagünrinchawagun uburugu. Lidan sun dan le ladurarubei legeyedaguni Nabukodonosoru Tiru, élehati hábulugu lisudaranigu “dagá ligía guméi hégewagu” ladüga hanaahan katei burí lánina ábunaguni lidan hegeyedaguni uburugu. Kei meresibirun lubéi Nabukodonosoru afayeiruahaü luagu wadagimanu le ladügübei lun Heowá lau láburuhan luagun Tiru, ligía füramase lubéi Heowá lun líchugubei lan lirisin Ehiptu kei afayeiruahaü lun (Ese 29:17-20). Ariñagati abürühati huríu Hosefu, tareisiñein lan irumu lidura legeyedawagun Tiru (Contra Apión, líburu I, sek. 21) ani fériditiña babilóniana saragu irisini. Mariñagun lumuti abürüdǘni burí sun le ladügübei Nabukodonosoru, gama lumoun, másiñati gibe hamá óunwegutiña luma umegeguni le heferidirubei lílana Tiru lúhaburugun Nabukodonosoru (Ese 26:7-12).
(Esekiéli 29:19.)
it-1-S páh. 777 pár. 7
Ehiptu, Ehiptuna
Dariwati aban abürüdǘni babilóniana, lánina irumu darandi-Sedü lidan larúeihan Nabukodonosoru (588 lb.l.K.), le ayanuhabei luagu aransehani le ladügübei urúei le lubá lábürühan luagun Ehiptu. Ibidiñewati anhein luagu lubéi furumiñeti agañeiruni layanuha o luagu amu agañeiruni lárigiñe. Íbini ítara, resibi lumuti Nabukodonosoru lirisin Ehiptu keisi afayeiruahaü luagu lábürügüdüni Tiru, aban hágani lumutuniña Bungiu (Ese 29:18-20; 30:10-12).
(Esekiéli 29:20.)
g86-S 8/11 páh. 27 pár. 4, 5
Mosu san lafayeirúniwa sun liseinsuna gumadi?
Lun wóunabuni álügüdahani le konparárua waméi luma ligaburi lafayeiruni Heowá aban dúeiti lun aban urúei le máhuduragunbei lun lárigiñe ladügün aban wadagimanu lun. Ínchaha lumuti liricha Heowá lun lasiadiruni binadu uburugu Tiru lun lagünrinchawagun. Lun lagunfuliruni Heowá katei le, yusu lumutiña lisudaranigu Nabukodonosoru, le lurúeite Babilónia. Íbini gañei hamani babilóniana wuribu ligía, fériditiña saragu irisini. Ligía lasaminarubei Heowá mosu lan hafayeirúniwa luagu wadagimanu le hadügübei lun. Dariwati dimurei le lariñagubei lidan Esekiéli 29:18, 19: “Liráü wügüri, óunaha laaña Nabukodonosoru le lurúeite Babilónia lisudaranigu luagun Tiru. [...] Gama lumoun ni ligía, ni lisudaranigu, masagatiña katei buiti houngua lau houdin luagun Tiru. Ligía nariñagunbei au le Aburemei: Nadügüba lun lárügüdüni Nabukodonosoru Ehiptu, lun lagidaruni lirisin luéi luma sun le lúmati; laume le líweruhabei luéi, leseriwiduba lun lun lafayeiruniña lisudaranigu”.
Subudi hamuti aturiahatiña Bíbülia luagu aban lan meha urúei le íñuti lanaagun lungua Nabukodonosoru, luouguounrügüñein lasaminara, ani meseriwidunti meha lun Heowá. Subudiwatiña meha babilóniana hama hasudaranigu luagu lanarime luriban hóuseruniña gürigia ha meha hanügübaña adaürǘwa. Iyereeguti meha igaburi ligía lun Heowá, gama lumoun, ariha lumuti dúei lániña ani fayei lumutiña sunsuinagubei.
Darí wamá pérüla lánina lichú aau
(Esekiéli 28:12-19.)
it-2-S páh. 640 pár. 4, 5
Mafigounga
Furumiñeti afigouhati luma lurúeite Tiru. Ítara kei larufuduni dimurei le lariñagubei Hesusu lidan Huan 8:44 luma le larufudubei Agumesehani kapítulu 3, gumeseti figóu haganagua ánheligu lubaragiñe lagumeserun hadan gürigia. Íbini lun lan “lurúeite Tiru” labürüdǘwa uremu lánina ábunahani le lídanbei Esekiéli 28:12-19, chóuruti genegegua lan giñe luma ligaburi lóuserun furumiñeti lisaani Bungiu le afigouhabei sielu. Kéiburi liñun lanaagun “lurúeite Tiru” lungua, ladügagun lungua búngiume, laguarún lun “kerubín” (TNM), luma layanuhóun luagu “Edén, le lufulurin-agei Bungiu”, úaraguati dimurei burí le luma le tariñagubei Bíbülia luagu Satanási le Mafia: aban lanaagun lungua saragu, le ayusurubalun hewe fuluri-ageirügü Edén, ani ariñawagúati ligía lan lubungiutebei ubóu le (1 Tim 3:6; Agu 3:1-5, 14, 15; Aruf 12:9; 2 Ko 4:4).
Lidan meha aban uburugu le uágubei lariñawagúa wende lan “sunsuinagubei” laganóua lurúeite Tiru le masubudirúnwabei liri, urúei ligía buin liña meha lau lichú aau, wende ligía “le gumuti” (dimurei asagarúti lídangiñe ebü. ka·lál). Úati meha mégeiti luagu (ebü. ta·mím) lóuserun lúmagiñe weyu le ladügǘnbei darí lasaliragun wuribani lidan (Ese 27:3; 28:12, 15). Gayaraati hawagu lan urúeigu tíruna ha hádangiñetiña hagíameme iduheñu lagunfulira uremu lánina ábunahani furumiñe, mámarügü luagu aban urúei (konparárua lan luma profesía le lídanbei Isa 14:4-20 luáguti “lurúeite Babilónia”, le masubudirúnwabei liri). Ligíati, másiñati layanuhaña lan uremu le luagu umadaguaü le meha hádanbei urúeigu tíruna ha hádangiñetiña hagíameme iduheñu luma Dawidi luma Salomón lidan lidaani harúeihan biángubei hagía, dan meha ídeha hamá giñe tíruna lidan tábunawagun litenpulun Heowá ligibuagu wübü Moría. Maribanti meha lóuseruniña lurúeite Tiru ísüraelina furumiñe, ha lumutuniña Bungiu (1 Uru 5:1-18; 9:10, 11, 14; 2 Kro 2:3-16). Gama lumoun, aban hígiruni urúeigu ha ñǘbuinbaña lárigiñe lubuidun igaburi le, ligía layusurubaliña Heowá lani profetagu kei Hoeli, Amosu, luma Esekiéli lun lasiadiruni uburugu Tiru (Hoe 3:4-8; Amos 1:9, 10). Chóuruti genegegua lan lóuserun “lurúeite Tiru” luma létima Láganibei Bungiu, amu luéi lira, arufudaya lumuti profesía le luagu gébehati lan ligaburi layusurúniwa dimurei “úati mégeiti luagu”.
(Esekiéli 30:13, 14.)
w03-S 1/7 páh. 32 pár. 1-3
Ka asuseredubei houn?
Nof luma No meha iri burí le tíchugubei Bíbülia luagu Ménfisi luma Tébasi, bián meha uburugu wéiriti laganbahóun hawagu ha meha lichügüdinabaña Ehiptu. Kéiburi wein-ǘrüwa meha kilometuru (14 maili) suru lun Kairu lidise Nof (Ménfisi), luéigiñe oubaü le ñéingiñe lubéi lálüda weyu libiti duna Nilu. Gama lumoun, lau lásügürün dan mámaali meha Ménfisi lichügüdina Ehiptu. Dan lagumeserunbei sígulu keinsi lubaragiñe lidaani Kristu, uburuguhali meha No (Tébasi) iseri lichügüdina Ehiptu, kéiburi 500 kilometuru (300 maili) suru lun Ménfisi. Taganagua saragu tídangiñe lani Tébasi ténpulu to burí günringuawaaruboun, anuhein Kárünakü, to uáguboun lariñawagúa tuguya lan muna tótima wéiritimaboun to ábunawaguboun lau burí wagabu. Lun meha láhudurawagun lun Amón, lábuti habungiutegu ehiptuna, ladügǘwa uburugu Tébasi tuma ténpulu.
Ka tariñagubei Bíbülia lidan aban profesía luagu Ménfisi luma Tébasi? Aba lasiadirún lurúeite Ehiptu hama habungiutegu ehiptuna, siadiwatimaati Amón, lubungiute No (Heremíasi 46:25, 26). Hagünrinchawaguba meha giñe gürigia ha áhuduragubaña ñein (Esekiéli 30:14, 15). Ani ítara liña lasuseredun. Tárigirugu haali litenpulun Amón eredera ñein. Iseri uburugu Lukusoru luma burí amu liraüraü aüdü ligíaali adarirúa labadinagua murusun lídangiñe fulasu le meha ñein lubéi binadu uburugu Tébasi.
Murusunrügaali eredera lárigi uburugu Ménfisi luma burí ligabusándu. Ariñagati Louis Golding, aban aturiahati Bíbülia: “Lau lásügürün dan, yusu hamuti arawiana ha árügüdübalin Ehiptu lueirin burí lárigirugu uburugu Ménfisi lun hábunaguni Kairu, uburugu le lichügüdinabei Ehiptu ani le luágunbei louba laru duna Nilu. Wéiriti lubuidun lumúan duna Nilu luma hawadigimari arawiana hagía darí lun ua lan mégeiti lidan hábunaguni uburugu ligía”. Ítara kei aubei tariñagei Bíbülia saragu dan lubaragiñe, rédeiti Ménfisi kei aban fulasu hanufunati “úouga aganóuti ñein” (Heremíasi 46:19).
14-20 lidan Widü-hati
ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | ESEKIÉLI 32-34
“Lueirin buligasion le lánibei óunigiruti o awisahati”
(Esekiéli 33:7.)
it-1-S páh. 246 pár. 6
Óunigiruti
Le íchugubei kei hénpulu. Anúadirati Heowá profetagu lun heseriwidun keisi “óunigirutiña o awisahatiña” houn ísüraelina (Her 6:17), ani anihein meha dan yusu hamutiña óunigirutiña kei hénpulu lun harufudahan somu katei (Isa 21:6, 8; 52:8; 62:6; Ose 9:8). Mosu meha heweridiruniña profetagu o óunigirutiña ha gürigia salufuritiña luagu hagünrinchawaguba lan, ani anhein meha madügün hamani gadurunbaña luagu hounwen. Gama lumoun, ánhaña meha madügün gürigia gasu hau meberesenga hagía luagu eweridihani ligía, hóunweba luagu hafigoun, ánheinti profeta lesefurubei meha libagari (Ese 3:17-21; 33:1-9). Mebegiti meha aban profeta múaranti ítara kei aban óunigiruti le marihinti o aban ounli le mariñagaditi (Isa 56:10).
(Esekiéli 33:8, 9.)
w88-S 1/1 páh. 28 pár. 13
Sigí humá apurichihei uganu buiti luáguti Larúeihan Bungiu
Lesefurún luéi duru luagu habagari amu
13 Gayaraati konparárua lan hani gefentiña luagu Heowá buligasion lun heweridiruniña gürigia luagu luéyuri lagünrinchawagun ubóu le luma lani Esekiéli buligasion lidan lidaani. Anúadiruati keisi óunigiruti houn ísüraelina. Mosu meha leweridiruniña ísüraelina hagünrinchawaguba lan ánhaña masansirun hamani luriban hóuserun. Anhein meha mariñagun lani óunigiruti eweridihani ligía hagünrinchawaguba meme salufuritiña, gama lumoun lafayeiruba meha óunigiruti meberesenhabuti ligía hawagu. Ítara, arufuda lumuti Heowá le lasaminarubei libügürü lasiadiruniña gürigia: “Fiñutina luagu nibagari luagu mabusenrun nani lounwen le salufuribei, le nabusenrubei lun lasansirun ligaburi lun lawinwandun. Ísüraelina, ígira huméi lagübüri ibagari le gádanbalün móunwegun humaamuga” (Esekiéli 33:1-11).
(Esekiéli 33:11.)
(Esekiéli 33:14-16.)
w12-S 15/3 páh. 15 pár. 3
Sigí humá apurichihei uganu le hemegeirubei gürigia haganbun lau lóufudagun
KA UAGU LUNTI LUBÉI WAPURICHIHANI UGANU LE HEMEGEIRUBEI GÜRIGIA HAGANBUN LAU LÓUFUDAGUN?
3 Dan le wasaminarun luagu le gayara lubéi lagañeirún o leferidirún ladüga wapurichihan másiñati sandí wamá lunti lan wapurichihani uganu buiti houn gürigia lau lóufudagun (Rom. 10:13, 14). Ariñagatu Lererun Bungiu: “Anhein nasiadira aban gürigia wuribati lun lounwen, aba lígiruni gürigia ligía figóu, abagarida ligía buidu, lau irichaü [...] labagariduba gürigia ligía, móunwenbei. Maritagun nuguyame luagu ni aban lídangiñe figóu le buga ladügübei” (Ese. 33:14-16). Lanwoun lira, füramaseti Heowá houn sun ha arufudahabalin uganu buiti lánina Larúeihan Bungiu: “basalbaruba, salba hagíame giñe ha aganbubalibu” (1Tim. 4:16; Ese. 3:17-21).
Darí wamá pérüla lánina lichú aau
(Esekiéli 33:32, 33.)
w91-S 15/3 páh. 17 pár. 16, 17
Awanse wamá úara luma fánreinti tani lóundarun Heowá to siéluboun
Mábürühanti larüna íbini arufuda hamá amu mínsiñehabuni lun
16 Ruti Esekiéli aban lubuidun hénpulu lau gaganbadi lan mígirun ligía lun lábürühan larüna dan hadügünbei amu bula lau o harufudun mínsiñehabuni luagu uganu le lapurichihabei houn. Ítarameme, dan le gaganbadi wamá lun arufudahani le tídanbei Bíbülia wafalaruñein ladundehan Heowá. Ítara liña waranserun lun wóunabun lun lugumadin luma lun wárügüdün erei mábürühan láamuga warüna dan le hadügün amu bula wau o harufudun mínsiñehabuni luagu uganu lánina asiadirúni le wapurichihabei houn. Kei Esekiéli, wéridi laadiwa Bungiu ñéinbaña lan gürigia arufuda mínsiñehabuni sagü dan ladüga deré lan hachügü deré tuguya hanigi. Añaheinbaña giñe amu maganbunbaña ladüga mabusenrun hamá haganbuni Heowá (Esekiéli 3:7-9). Ñéinbaña giñe amu ha biangua tigibu kei aubei lariñaguni Esekiéli 33:31, 32: “Ábati hayabin numutuniña, aba hañuurun bigibugiñe kei hadüga súnwandan, lun haganbuni bererun. Gama lumoun madügün hamuti. Águyuguagüdatiña ariñagei kamá hamuga uremu, gama lumoun ánhounti hanigi luagu seinsu taritagua. Ítara liña hanügünibu kei aban eremuhati uremu lánina adarihani, le buiti lumalali, gáfaradi ligía árüpa. Aganba hamuti bererun gama lumoun madügün hamuti”.
17 Kaba meha lanüga katei le? Ariñagati bérusu 33: “Lau sun lira, lagunfuliruba sun le bariñagubei; danme lagunfulirun, hasubudirubei luagu inarüni lan luagu ñeinñein lan buga aban profeta haganagua”. Arufudati dimurei burí le mábürühan lan larüna Esekiéli ladügarügü móunabun hamá gürigia lun uganu le lapurichihabei. Madügünti mínsiñehabuni le harufudubei amu lun lun giñe meberesenhabu lan hawagu. Íbini ánhaña meha aganba o maganba hamá gürigia, gaganbaditi meha Esekiéli lun Bungiu ani gúnfuliti lau wadagimanu le ichugúbei lun.
(Esekiéli 34:23.)
w07-S 1/4 páh. 26 pár. 3
Ǘnabugu wamá gaganbadi wagíame houn ha adundehabaliwa
3 Arufuda lumuti Isaíasi 40:10, 11 ínsiñeni le larufudubei Heowá dan ladundehaniña lumutuniña (Sálumu 23:1-6). Dan le lapurichihanbei Hesusu ubouagu arufudati giñe ínsiñeni hawagu lani disipulugu hama híbiri gürigia (Matéu 11:28-30; Márükosu 6:34). Ererehati Heowá luma Hesusu houn hábutigu ísüraelina ladüga móunigirun hamaniña gürigia, óusera hamutiña lau mínsiñehabuni luma lau wuribani lun hanügün buiti hóunguarügü (Esekiéli 34:2-10; Matéu 23:3, 4, 15). Füramaseti Heowá: “Nasalbarubaña nilügüniña mudún. Mígirunbadina lun hasigirun íweruhaña. Naguseragüdüba haganagua mudún. Nadügüba lun lagiribudun Dawidi le nubúein, ábame níchuguni lun ligíarügü lan hóuniri, ábame lóunigiruniña. Ligíaba hóuniri” (Esekiéli 34:22, 23). Lidan lagumuhóun dan le, írida laali Heowá Hesukrístu, Dawidi le Wéirigutimabei, hóuniri sun Lubúeingu ubouagu, dandu kristiánugu anuadirúaaña kei “amu mudún” (Huan 10:16).
21-27 lidan Widü-hati
ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | ESEKIÉLI 35-38
“Málühali Gogu le magoguna agünrinchawagúa”
(Esekiéli 38:2.)
Álügüdahani burí le hadügübei aliihatiña
Káteiti Gogu luma Magogu? Lun wasubudiruni, mosu waturiahanu Bíbülia ani akutiha wameime kaba lan agayuaha hawagu lumutuniña Bungiu. Ayanuhatu Bíbülia luagu lagayuahan Gogu, lagayuahan “lurúeite nórute” luma hagayuahan “lurúeitegu ubóu” (Esekiéli 38:2, 10-13; Danieli 11:40, TNM; Danieli 11:44, 45; Arufudúni 17:14; 19:19). Genegeti mama lan ámuñegueinarügüti sügǘ burí le, genegeti ligiaméme lan sügǘ lau ámuñegueinarügü iri. Ka uagu wariñagei le? Ladüga ariñaga tan Bíbülia gadan lubaña lan lagumuhóun wuribu ligía sun néchanigu ha ubouagubaña, ani ligíaba lan lagumeseha wuribu le gíribei Arümahedón (Arufudúni 16:14, 16).
Dan le waliihani sun bérusu le ayanuhabei luagu lagumuhóun wuribu kóntüra lumutuniña Bungiu, aba gunfuranda wamani mama lan Satanási Gogu magogubei. Saragu néchanigu lidan aban Gógubei. Lurúeiteba san nórute alidihaña néchanigu ha? Machourun wamuti. Gama lumoun, gayarati ítara luba lan lugundun ariñagati Heowá lun Gogu: “[Biábinba] bageiragiñe hau súdaragu héretiña ani gíbetiña, hama agalufehatiña gabayu” (Esekiéli 38:6, 15).
(Esekiéli 38:14-16.)
Ida luba liabin lagumuchagüle ubóu le?
8 Lárigiñeme gumuguagüda waali lan relihión mama inarüniti, larihíba añahagua lan lubúeingu Bungiu awinwanda “lidan burí uburugu le mabarieirunti”, le “ñein hamuti gürigia darangilutiña [lidan ichouruni]” (Ese. 38:11, 14). Kaba asusereda houn gürigia ha hame lúnbaña hasigirun áhuduragua lun Heowá ani genegebei úabei lan ageindaguti haweigiñe? Genegeti hábürühaba lan “súdaragu héretiña ani gíbetiña” hawagun. Ariñagatu Lererun Bungiu luagu ‘Góguba’ lan lememe Satanási le lídangiñeti lumúan “Magogu” alidihaña saragu gürigia hagía (aliihoualá Esekiéli 38:2, 15, 16). Lunti san ladiheridagüdüniwa katei le?
9 Mawinwanduntiña lubúeingu Heowá lau anufudei ladüga hábürühaba lan saragu áganiñu hawagun. Ladüga ladügǘniwa liri Heowá sándume luma larufudúniwa ligía lan garichabei lun larúeihan, ligía katei súdinitimabei woun mama wesefuruni wabagari. Lidan Ebüréu lóugiñe ǘrüwa-wein wéiyaasu ariñagati: “Ligíame hasubudiruni luagu Au lan [Heowábei]” (Ese. 6:7). Ladimurehaña bérusu le luagu ladügǘniwa liri Heowá sándume ya ubouagu. Ligía ayumaha wabéi lun lagunfulirun fánreinti súdiniti lídangiñeti profesía le tídanbei liliburun Esekiéli, ani afiñetiwa luagu “salba lumutiña [lan] [...] Bungiu ha deregeguabaña houngua lun luéi óuchawaguni” (2 Fe. 2:9). Lidan wagurabahaña lan lagunfulirun profesía le, meferidira wamá chansi lun wederebudagüdüni wafiñen lun gayara lan úaragua wamá lun Heowá meberesenga kaba lan asusereda. Kati lunbei wadügüni? Wafurieidun, waturiahanu Lererun Bungiu, wararamagun asaminara luagu le waliihabei, apurichiha wameime uganu buiti luáguti Larúeihan Bungiu. Ítarati, derebugubei wakipuruni wemenigin luagu ibagari magumuchaditi, kamá hamuga aban óunguru (Ebü. 6:19; Sal. 25:21).
(Esekiéli 38:21-23.)
“Iseri lumutuniña Bungiu uguñe weyu”
16 Lárigiñeme tagünrinchawagún Babilónia to Wéiriboun, hasufuriruba lumutuniña Bungiu aban lanarime éibaahouni. Megei wabéi lídehan Heowá lun gayara lan wasigirun awinwanda. Heowá guánarügüba aransehei sun katei ani desidírüleime ídaba lan lasusereda katei ligía. Ani éibaahouni ligía, ligíaba adüga lun lagumeserun lagumuhóun fánreinti lánina ‘óunwenbu asufuriruni’ (Mat. 24:21; Ese. 38:2-4). Lagayuahaba Gogu hawagu ‘gürigia ha asagarúbaña lídangiñe saragu néchani’ (Ese. 38:10-12). Gama lumoun, danme le lagayuahan Gogu, ábame lesefuruniña Heowá lumutuniña, ani ábame lageindagun luma Gogu luma hama lisudaranigu. Ábame larumadahani liri sunsuinagubei. Ariñagati: “Ítara luba narufuduni nuéirigun luma sandu nan houn saragu gürigia. Narufudaguba nungua houn, ábame hasubudiruni luagu au lan [Heowábei]” (Ese. 38:18-23).
Darí wamá pérüla lánina lichú aau
(Esekiéli 36:20, 21.)
w02-S 15/6 páh. 20 pár. 12
Furendei waméi ani arufudaha waméi lúrudu luáguti laruman ibagari
12 Ariñagati apostolu aban resun súdiniti lun wafurendeiruni luma lun warufudahani lúrudu luáguti laruman ibagari le tídanbei Bíbülia. Anabagua hamuti huríu liri Heowá lau luriban hóuserun: “Pántatibu lau lilurudun Bungiu, gama lumoun rútibu minebesei lun Bungiu lau magunfulirun bani. [...] Hídangiñeti, hadimurehanbei ha mámabaña huríu wuriba luagu Bungiu” (Rómana 2:23, 24). Ligiaméme asuseredubei uguñe, anhein mafalarun wabalin lúrudu luáguti laruman ibagari, wanabaguñein Le adügübalin lúrudu ligía. Gama lumoun, ánhawa afalarei lilurudun Bungiu, lanügüba uéiriguni lun (Isaíasi 52:5; Esekiéli 36:20). Líderagubadiwa wasubudiruni katei le lúntima aranseñu wamá lun wafalaruni lilurudun Heowá dan le wagagibudagun luma óuchawaguni o sügǘ burí le gayaraabei ladügün lun wasaminarun ménrenguntimabei lan o buídutimabei lan ánhawa maganbadi lun lúrudu luáguti laruman ibagari. Lanwoun lira, furendeitiwa amu katei lídangiñe le lariñagubei Pábulu. Mabuídunrügüti wasubudiruni gayara lan wanabuni liri Bungiu lau ligaburi wóuserun, dan le warufudahan houn amu lunti wíderaguniña arihei gayara lan giñe hanabuni liri Bungiu ánhaña maganbadi lun lilurudun luáguti laruman ibagari, o hanügüba lan uéiriguni lun liri ánhaña gaganbadi lun lilurudun. Mámarügüñein átuadi buiti luma lasandiragun gürigia lungua buidu lanüga gaganbadi lun lúrudu luáguti laruman ibagari. Ínchaha lumutiña giñe amu lun hafalaruni lúrudu ligía ani barüti uéiriguni lun Heowá (Sálumu 74:10; Santiagu 3:17).
(Esekiéli 36:33-36.)
w88-S 15/9 páh. 24 pár. 11
“Lunti hasubudiruni néchanigu au lan Heowábei”
11 Lárigiñebei hagiribudun fiu hádangiñe ha meha asagarúbaña hageiragiñe Hudáun aba ladügǘn fulasu málati ligía ábanme lubuidun “fuluri-agei Edén” (aliiha huméi Esekiéli 36:33-36). Ítarameme, lúmagiñe irumu 1919 adügaali Heowá lun ítara hamá kristiánugu anuadirúaaña kei aban fuluri-agei le ídehabei lun hagibedagun lumutuniña Heowá lidan aransehani le ladügübei lun láhudurawagun lun lidan úarani luma darangilaü, le ídanbei heseriwida úara hama “saragu gürigia”. Lubaragiñe lira, ítara liña meha fuluri-agei ligía kei aban fulasu mageirawati. Guentó, kei buin liña lan fuluri-agei le hau gürigia sándutiña, lunti láfaagun kada kristiánu le deregeguaali lungua lun Heowá lun lakipuruni harumañu (Esekiéli 36:37, 38).
28 lidan Widü-hati darí 3 lidan Nefu-hati
ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | ESEKIÉLI 39-41
(Esekiéli 40:2.)
“Ka uagu mosu lubéi hebereserun tuagu ténpulu to larihiboun Esekiéli lidan aban arufudúni?”
w99-S 1/3 páh. 11 pár. 16
“Tenibá” tun litenpulun Bungiu
16 Lun wadariruni óunabagülei, akutiha waméi arufudúni ligía. Abürühati Esekiéli: “Aba lanügünina [Bungiu] lidan uénedü lumúanrugun Ísüraeli. [...] Aba líchugunina Aburemei luagu aban wübü íñuti; luéigiñe wübü ligía, aba narihin luagun suru, aba narihin saragu muna kamá hamuga aban uburugu” (Esekiéli 40:2). Haritaguagüda lumutiwa “wübü íñuti” le luagu le lariñagubei Mikeasi 4:1: “Lídanme lagumuhóun dan, lederebugüdüwaba le ñein tubéi litenpulun Wabureme. Ligíaba wübü íñutima; íñubei sügǘ lau furumiñeguarügü wübü. Hayabiba sun néchanigu luagun”. Ídabuga lagumesera profesía le agunfulira? Arufudati Mikeasi 4:5 gumeseti lan agunfulira lidan añahagua lan néchanigu áhuduragua houn búngiugu mama inarünitiña. Le linarün katei, lidan wadaani, “lagumuhóun dan”, adügaali Heowá lunya láhudurawagun lun lau arumani, lun hagiribudun lubúeingu lidoun áhuduraguni inarüniti.
(Esekiéli 40:3.)
(Esekiéli 40:5.)
w07-S 1/8 páh. 10 pár. 2
Puntu méiniti tídangiñeti liliburun Esekiéli (libiaman fánreinti)
40:3–43:17. Ka meha uagu súdini lubéi tamisurahóun ténpulu? Ladüga seriwiti tamisurahóun ténpulu keisi aban seini luagu lagunfulirubei lan Heowá lisuuni libügürü áhuduraguni inarüniti.
(Esekiéli 40:10.)
(Esekiéli 40:14.)
(Esekiéli 40:16.)
w07-S 1/8 páh. 11 pár. 5
Puntu méiniti tídangiñeti liliburun Esekiéli (libiaman fánreinti)
40:14, 16, 22, 26. Arufudati tiyawa tídibu yaraüwa le luágubei tebelaagüle ténpulu luagu hárügüñanu lan ha richabaña ebelura ñeinhin (Sálumu 92:12). Arufudahati le woun luagu lánharuba lan Heowá lun wáhuduragun ánheingubeirügü wafalara lilurudun lidan wabagari.
Darí wamá pérüla lánina lichú aau
(Esekiéli 39:7.)
w12-S 1/9 páh. 21 pár. 2
“Lunti hasubudiruni néchanigu au lan Heowábei”
Ariñagati Heowá: “Mígirunhadiname lun lasigirúniwa [niri awiyedúa]”. Dan le híchuguni gürigia duru luagu luagu sun marichaü le ubouagubei, hawiyeduñein liri Heowá. Ida? Dan le tayanuhan Bíbülia luagu liri somu gürigia, liibe-agei dan tayanuhaña luagu igaburi le uágubei lasubudirúa gürigia ligía. Ariñagatu aban líburu mini lan liri Bungiu “le hasubudirubei amu luagu, le ariñaga laalibei luougua. Arufuda lumuti giñe liri luéirigun luma weiri lan laganbahóun luagu”. Ligíati, arufuda lumuti liri Heowá igaburi le uágubei lasubudirúa. Kati wasubudirubei libügürü ligaburi larihini Heowá marichaü? Iyereeguti lun, ani gudemehabuti houn ha asufurirubaña marichaü (Áfuriduni 22:22-24). Le linarün katei, dan le híchuguni gürigia duru luagu luagu burí katei le iyereegubei lun, hawiyeduñein liri. Hóuseruñein liri lau menebenehabuni (Sálumu 74:10).
(Esekiéli 39:9.)
w89-S 15/8 páh. 14 pár. 20
Lichugúniwa chansi houn gürigia lunya hebelurun lidoun Paraísu
20 Ka gayaraabei lariñawagún luagu sun le ayusurúbei lun lageindawagún lidan burí wuribu le lunbei hígiruni néchanigu? Dan le lasaminarúniwa luagu dan le lunbei ladurarun wayusuruni lídangiñe katei burí ligía aba wíchugun fe gíbebei lan (Esekiéli 39:8-10). Másiñati hayusurubei lan ha lúnbaña hesefurun lídangiñe Arümahedón lárigirugu katei le ayusurúbei lidan wuribu lun burí katei buiti (Isaíasi 2:2-4).