Ariñahani le lunbei lakutihóun lidan adamuridaguni Habagari Kristiánugu luma Heseriwidun
4-10 LIDAN SEINGÜ-HATI
ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 36, 37
“Gimugatiña meha líbirigu Hosé lun”
w14-S 1/8 páh. 12 pár. 4, 5
“Aganba humana, nabahüdaguaali nuénedü hun”
Ariñagatu Bíbülia dan le lan “hasubudirunbalin líbugañanu [Hosé] luagu hínsiñe lan lun háguchi sügǘ hau sun hagía, aba liyereegudun houn, mabusurungubeitiñaha lun” (Agumesehani 37:4). Lau sun gunfurandawa lan ka lan uéigiñe hasandira líbugañanu Hosé gimugaü, moun lumuti hamuga meha hígiraguagüdün houngua lun luriban katei le hasandirubei (Ariñawagúni 14:30; 27:4). Susereñahaali san le hun? Sandiñahaadün san gimugaü ladüga leresibirun amu gürigia aban katei le habusenrubei hungua? Anhein ítara liña lubéi, haritagua humá hawagun líbirigu Hosé. Barǘ lumutiña meha gimugaü adüga katei hanarimeti luriban le uágubei hasaküriha lárigiñe. Adügati le asuseredubei houn lun haritaguni kristiánugu buídutima lan “[wagundaarun] hama ha gúndaabaña” (Rómana 12:15).
Chóuruti sandí lani Hosé hayereehabu líbirigu. Ragá lumutu funa san ligounun dan meha le hámañein lan líbirigu? Háfuga dagagua lan meha luagu lun ladügüni. Lau sun lira, haritagua waméi ladüga lan meha lugundan Hakobu lau Hosé luma línsiñe lun líchigoun daüguaü tuguya lun, ligía meha mabusenrun lubéi Hosé laragachunu luéi leferidiruni afiñeni le lasandirubei lúguchi luagu. Furendeitiwa saragu katei lídangiñe lira. Lau sun ua lan himei lan Bungiu aban gürigia luéi amu, anihein dan lóuseruniña lubúeingu lidan aban igaburi espechaliti. Agurabati giñe lun mítaran hamá lumutuniña kei lílana ubóu le, le buinbei lau magíaguni luma liwiye igaburi. Seriwiti ligaburi hóuserun kristiánugu inarünitiña kei meha ligounun Hosé: adügati lun amu hamá hawéi ha geyegubaña hau. Anihein dan ladügün ligaburi hóuserun lun hasandirun amu gimugaü luma iyereehabúni hawagu (1 Féduru 4:4). Lunti hamuga san haramuduni kristiánugu lubúeingu hamá Bungiu lun hadireirun luéi turobuli? Uá, ítara kei maramudun lanu Hosé ladaüragun (Lúkasi 11:33).
w14-S 1/8 páh. 13 pár. 2-4
“Aganba humana, nabahüdaguaali nuénedü hun”
Lúmagiñeti meha Heowá bián uénedü ligía ani lánina meha profesía le labusenrubei Heowá lun lasubudiragüdüni Hosé. Mosu meha lóuserun Hosé kei binadu profetagu ha meha asubudiragüdübaña uganu luma eweridihani lúmagiñeti Heowá houn lumutuniña ha mabuchahabaña.
Aba lariñagun Hosé houn líbirigu lau inebesei: “Aganba humana, nabahüdaguaali nuénedü hun”. Lau lóufudagun, aba gunfuranda hamani líbugañanu le mini lubéi uénedü ligía ani magundantiña lau. Ábati hóunabuni: “Bariñaguñati lau lira luagu warúeitebadibu lan, luagu giñe bagumadirubadiwa lan?”. Sigiti abahüdaguni ariñaga: “Ábatimati liyereegudun houn luéigiñe luénedü luma luagu ligaburi labahüdaguni houn”. Danti le labahüdagunbalin Hosé libiaman luénedü lun lúguchi luma houn líbugañanu: “Aba ladeinhan lúguchi lun, lariñaga lun: ‘Kagia mini ban lau uénedü le buénedübei? Gasu funagia wabuluchagun búguchu, bíbugañanu, nabu bigibugiñe?’”. Lau sun lira, aba lerederun Hakobu asaminara luagun katei le. Lasubudiragüdüña meha funa san Heowá ariñahani lun irahü le? (Agumesehani 37:6, 8, 10, 11).
Mama Hosé furumiñetibei lubúein Bungiu le eyereegudubei houn gürigia ladüga uganu le lasubudirágüdübei, mama giñe ligía agumuhóunibei. Hesusu súdinitimabei hádangiñe íchaahatiña uganu lúmagiñeti Heowá, ani wéridi lumutiña lani disipulugu: “Anhein éibaaha hamaadina lubéi, héibaahabadün giñe” (Huan 15:20). Sun kristiánugu, meberesenga harumudiri, gayaraati hafurendeirun saragu katei lídangiñe afiñeni luma ganigi le larufudubei nibureinti Hosé.
Darí wamá pérüla lánina lichú aau
it-1-S páh. 735
Edomu
(Funati), EDOMUNA.
Edomu libiamanbei liri Esaú le louba Hakobu ladüga laluguruni liricha keisi íbugañaü luagu aban asiedu gisóu funati (Agu 36:1; 25:30-34). Ani funati meha lídiburi Esaú dan le nasirua lubéi (Agu 25:25), funayumati giñe hara gürigia ha aganóubaña lidan fiu lídangiñe fulasu le meha ñein lubéi laganóua Esaú hama ladügawagun dan lárigiñe.
it-1-S páh. 618 pár. 1, 2
Óunigihati
Dan meha le lánharun aban hóuniri mudún lun lóunigiruniña lilügüniña amu, lánharuña meha lábugiñe lúrudu lun herederun animaalugu hagía lábugiñe laríaahan. Chóurugüda lumuti meha lun habureme mudún léigagüdübaña lan, míweruhounbaña lan luéi ani líchuguba lan afayeiruahaü ánhaña íweruhoua luéi. Íbini ítara, mábürühanbei meha sun duru luagun óunigihati lugundun ariñagati lúrudu le buga uágubei layanuhóua lesefuruba lan luéi duru anhein ladüga lubéi aban katei le hásiñarun gürigia aransera lasuseredunbei somu katei houn ibiñanigu, kéiburi hábürühan animaalugu gáñitiña hawagun. Ani lun meha mábürühan lan duru luagun, mosu meha larufuduni lúgubu animaalu le afarúbei lun labureme. Gayaraabei meha lariñagun labureme mudún madurun lan óunigihati lárigiñe larihini lúgubu animaalu ligía.
Falawati meha ligiaméme adundehani lidan likesin furumiñeguarügü katei le igirúti lábugiñe laríaahan amu gürigia, íbini lidan hakesin iduheñu. Kei hénpulu, lábugiñe lúrudu, arihúati meha íbugañaü keisi hóuniri lamulenu. Ligía gunfuranda wabalin ka lan uagu ladiherida Rubén le ígiramaü dan le hariñagunbei ha híbiri lamulenu háfaraali lan Hosé hilagubei, kei labahüdawagún lidan Agumesehani 37:18-30: “Aba lariñagun: ‘Máfara waméi. Máwiyuragüda humá hitaü [...] máfara huméi’. Lariñagunbei Rubén ítara, lun lesefuruni Hosé, óunaha láamugei lárigoun lun lúguchi”. Danti le lasubudirunbalin Rubén úaali lan Hosé lidan fusu, “aba laheiridagunu ladaüragun le ligarigu”, ábati lagúaragun: “Úaali Hosé lidan fusu! Kábati nadüga guentó?”. Subudi lumuti meha gayara lan lichugúniwa duru luagun luagu leferidirun Hosé. Lun mábürühan lan duru luagun, aba hadaseirunu lamulenu ligounun Hosé lau lita aban gábara le háfarubei lun lasaminarun háguchi aban lan animaalu gáñiti áfarubalin Hosé. Lárigiñe, aba hanügünu lun Hakobu le háguchi le eseriwidubei houn kei aguseragüdüti le agidarubalin duru luéi Rubén ladüga adüga tan daüguaü to hanügüboun lun lun lasaminarun aban lan animaalu gáñiti áfarubalin Hosé (Agu 37:31-33).
11-17 LIDAN SEINGÜ-HATI
ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 38, 39
“Mígirun lumuti Heowá Hosé”
w14-S 1/11 páh. 12 pár. 4, 5
“Siñati lubeiti nadügün aban katei wuribati ítara”
“Dan le lanügǘnbei Hosé Ehiptun, aba lagañeihani aban Ehiptuna gíriti Potifárü hámagiñe Ísümaelina ha anügübalin ñeinhin” (Agumesehani 39:1). Anihán libiaman wéiyaasu lalugurúniwa Hosé, máfuna luriban lasandiragun lungua lau hóuseruni kamá hamuga aban ebegidinaü ligía. Aningira lárigi lárigi iseri labureme, éibugeina labadinaguagiñe burí bísinisi lidan üma le buinbei hau gürigia lun lachülürün tidoun iseri luban.
Luban! Menegeguagubeiti fulasu le luma fulasu le meha ñein lubéi lawinwanda Hosé. Tidan meha kianpu hawinwanda liduheñu ani yagüroun yárounñanu meha hau halügüniña mudún. Ánhounti luban Potifárü, ítara tiña meha kei haban saragu ehiptuna rísitiña: wéndetu ani buiti tefeindirún. Arufudatiña sásaamu ha akutihabaña libügürü binadu burí umegeguni hínsiñe lan meha houn binadu ehiptuna hábunaguagüdün lubuidun burí fuluri-agei tau burí tídibu wewe hilumatu, papiru, fuluri luma burí amu nadü dúnaruguna. Anuhein meha muna abunútu lamidangua óunwenbu burí fuluri-agei, ani anihein meha fulasu tábulugu le ñein lubéi gayara lan lidin gürigia afurúa, lau luéinamun burí funedera, saragu sóunburu, aban óunwenbu éigagülei luma burí hasounburun músugu.
w14-S 1/11 páh. 14, 15
“Siñati lubeiti nadügün aban katei wuribati ítara”
Lau sun darí hamaali lan sásaamu ha akutihabaña binadu burí umegeguni tárigirugu fiu furisun ehiptuna, lóuguati hasubudirun tuagu. Le subudiwabei, aban lan meha luwuyeri bunaguaü le adügǘti lábugiñe múa. Ariñagati Hosé aban lan meha huyu furisun to ñein lubéi, adügati lira lun wasaminarun aban lan meha fulasu búriti ani le adügüti lun lasandirun saragu íruni (Agumesehani 40:15). Afuranguagüda lumuti Sálumu súfurigüda hamani Hosé: “Güragua hamuti lugudi lau güringüri, murú hamuti [ligiina] lau gürabu” (Sálumu 105:17, 18). Anihein meha dan hagüraguniña ehiptuna adaürǘtiña lau güringüri luéigiñe hágünügü hanagangiñe. Chóuruti weiri lan meha lasufurirun Hosé luagu abeichúni mébunati ligía.
Leti hírubei lü lan furisunrugu. Abahüdaguatu Bíbülia redei lan saragu dan lidan luriban fulasu ligía. Ani ibidiñeti meha lun anhein láfuriduba lubéi ñéingiñe. Aba ásügüreina lan dan: dimaasu, hati luma burí irumu. Ka ladügübei lun meferidirun lani luguraasun?
Afuranguagüda tumuti Bíbülia lau dimurei gíchigaditi gurasu le: “Ñeinñein Bungiu luma; aba lóuseruni lau areini” (Agumesehani 39:21). Úatu ni aban furisun to gayaraati tadügün lun marufudun lan Heowá úaraguni luma ínsiñehabuni houn lubúeingu (Rómana 8:38, 39). Gayaraati san wasaminarun luagun Hosé abahüdaguei sun le lasandirubei lidan tilulin-agei lanigi lun Lúguchi le siélubei? Gayaraati san warihini ligaburi lóunabuni Bungiu le gíchigadibei gurasu lafurieidun Hosé lau líchugun darangilaü luma ñuruguaü lun? (2 Korintuna 1:3, 4; Filipuna 4:6, 7). Ka amu katei ladügübei Heowá luagu Hosé? Ariñagatu Bíbülia adüga lan lun “línsiñedun lun tábuti furisun”.
w14-S 1/11 páh. 15 pár. 2
“Siñati lubeiti nadügün aban katei wuribati ítara”
Afuranguagüda tumuti Bíbülia lau dimurei gíchigaditi gurasu le: “Ñeinñein Bungiu luma; aba lóuseruni lau areini” (Agumesehani 39:21). Úatu ni aban furisun to gayaraati tadügün lun marufudun lan Heowá úaraguni ni ínsiñehabuni houn lubúeingu (Rómana 8:38, 39). Gayaraati san wasaminarun luagun Hosé abahüdaguei sun le lasandirubei lidan tilulin-agei lanigi lun Lúguchi le siélubei? Gayaraati san warihini ligaburi lóunabuni Bungiu le gíchigadibei gurasu lafurieidun Hosé lau líchugun darangilaü luma ñuruguaü lun? (2 Korintuna 1:3, 4; Filipuna 4:6, 7). Ka amu katei ladügübei Heowá luagu Hosé? Ariñagatu Bíbülia adüga lan lun “línsiñedun lun tábuti furisun”.
Darí wamá pérüla lánina lichú aau
it-2-S páh. 550
Onán
(lídangiñeti aban dimurei le mínibei: “furumiñeti lin erei; erei”).
Le libiaman lisaani Hudá tau liráü Sua le kananna (Agu 38:2-4; 1 Kro 2:3). Aba meha lagidaruni Heowá libagari Erü, le líbugaña Onán, ladüga luriban. Kei meha hilá lan Erü masaaniga, aba lariñagun Hudá lun Onán lun lagunfulirun lau maríei keisi uguñouni tuma Tamarü to meha lúmari Erü. Anhein meha nasirua aban irahü lídangiñe maríei le, mámaba meha lídangiñe hayabin ladügawagun Onán, ligía lunba lubéi meha isaani le lichugúa alagan le yuubei lun lígirama Erü; anhein méhati ua nasirua lan le lunbei leresibiruni alagan, lunba meha Onán leredera. Ligía sagü lubéi meha lagamaridunu Onán Tamarü, aba “lígiragüdün múarugun”. Lau lira, mama layanuhóuña luagu lamulidaagun Onán lungua lugundun ariñagatu Bíbülia ígiragüda lan múarugun lárigiñe “lagamaridunu lúmari meha líbugaña”. Genegeti dürüguarügü lani lagamaridunu, ligíati, lau meha sun lichú lau Onán mígiragüdün lubéi tidan Tamarü. Ladüga lubeiti lumaganbadin Onán lun lúguchi, luéinamun lagu luagu umegeguni luma luagu lafigouhan lau larufudun menebenehabuni lun óundaruni lúmagiñeti Bungiu le lánina maríei, lagidarunbalin Heowá libagari, mama ladüga lamulidaagun lungua (Agu 38:6-10; 46:12; 1 Lu 26:19).
w04-S 15/1 páh. 30 pár. 4, 5
Álügüdahani burí le hadügübei aliihatiña
Wuribati ladüga Hudá lau míchugun lani Selá, le lisaani, tun Tamarü kei füramase lani. Dáguati giñe Hudá lungua tumoun aban horu. Múaranti lira luma lisuuni Bungiu luáguti hádanrügübei lan maríeitiña ñein lan agamariduni (Agumesehani 2:24). Ani le linarün katei, mama meha aban horu lagamariduboun Hudá. Lubaragiñe lira, ragürügü lumuti lubara Selá le lisaani, míchugunga fe, lun lagunfulirun lau maríei keisi uguñouni tuma Tamarü, ligíati, mama isaanigu ha bóuguditiña luéi maríei isaanigu ha lagaraüdübaña tau.
Mama meha giñe tóuseruña Tamarü lau magíaguni. Marihínwatiña tisaanigu keisi lirahüñü magíaguni. Dan le lagunfulirunbei Boosu le belenna lau maríei keisi uguñouni tuma Rudu to moábüna, ayanuhatiña wéiyaaña ha Belenbaña buidu luagu Fáresi le tiráü Tamarü, dan hariñagunbei lun Boosu: “Rula Wabureme saragu isaanigu bun tau würi to. Gibe hamá biduheñu kei meha liduheñu Fáresi le tiráü Tamarü lau Hudá” (Rudu 4:12). Iridúati giñe Fáresi haganagua lagüchagu Hesukrístu (Matéu 1:1-3; Lúkasi 3:23-33).
18-24 LIDAN SEINGÜ-HATI
ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 40, 41
“Lasagaruni Heowá Hosé furisunrugúgiñe”
w15-S 1/2 páh. 14 pár. 4, 5
“Ma funagia Bungiu íchugubalin lanichigu katei?”
Gayaraati bulieilá lan eseriwihati diwéin Hosé, ánheinti Heowá, mabulieidun lumuti. Aban áriebu, aba lóunahan Bungiu bián uénedü lun lurúeite Ehiptu le lásiñarubei abulieida. Lidan furumiñeti uénedü, aba larihin urúei háfuridun sedü bágasu dibunetiña ani buíduburitiña lídangiñe duna Nilu, lárigiñe, arihati háfuridun sedü bágasu wuribatiña ani dúreitiña. Ábati héiginiña bágasu ha dúreibaña ha dibunebaña. Lidan libiaman uénedü, arihati sedü lugule türigu buiti ani ginti ani lárigiñe, aba larihin sedü lugule türigu le mábeiti ani churá laali garabali. Ábati léigini limu le minbei sedü le ginbei. Larugan binaafin, aba lásaarun urúei lau saragu idiheri ladüga luénedü, ábati lóunahan hawagu sun garíaahatiña hama chu tau lun hariñaguni lanichigu uénedü burí ligía lun ani siñá hamuti (Agumesehani 41:1-8). Rédeitiña funa san maniñu? Ariñagatiña funa san somu libidiounigan aau? Ibidiñeti woun. Le wasubudirubei, hírugüda hamani lau magunfulirun hamá lau le agurabúbei hámagiñe ani memeniha lan meha lanigi urúei lun lasubudiruni óunabagülei.
Chülüdüga dan lun laritagun eseriwihati diwéin luagun Hosé! Sandiguati lungua wuriba, ábati layanuhan lun urúei luagu nibureinti chuti lau le meha ariñagubalin lanichigu luénedü lun luma lanichigu luénedü adaaguti fein lun bián irumu lubaragiñe lira. Aba líchugun urúei gumadi lun lanügǘniwa Hosé lun lau lóufudagun (Agumesehani 41:9-13).
w15-S 1/2 páh. 14 pár. 7
“Ma funagia Bungiu íchugubalin lanichigu katei?”
Wéiriti hínsiñe gürigia ǘnabugutiña ani úaraguatiña lun Heowá; ligía maweiridun tubéi wanigi lau lun lan Hosé líchigei óunabagülei le yebe háluahabei garíaahatiña hama chu tau ha Ehiptubaña. Ariñagati Hosé lun lurúeite Ehiptu ligiaméme lan mini lubéi biángubei luénedü. Lau ábanmeme lan le mini lubéi biángubei uénedü le, arufudati “anihein [lan] lidan Bungiu lun ladügüni katei le” ani chóuruti lagunfuliruba lan. Sedü bágasu ha dibunebaña luma sedü lugule türigu le ginbei, mini lan, liábinba lan sedü irumu lau saragu éigini lidan sun Ehiptu. Ánhañati sedü bágasu ha dúreibaña luma sedü lugule türigu le mábeibei, sedü irumu lau ümi le lunbei liabin lárigiñe mini habéi. Wéiribei ümi le lunbei liabin darime lun maritagun habéi lan gürigia dan le ídanbei gibe lan éigini (Agumesehani 41:25-32).
w15-S 1/2 páh. 15 pár. 2
“Ma funagia Bungiu íchugubalin lanichigu katei?”
Gúnfuli lumuti urúei lererun. Aba líchugun gumadi lun hadaüraguagüdüni Hosé tau daüguaü to tautu gamisa to fínutu. Ábati laragachuni lubagün le gawagubalin liseyun ani aba ladaürüni luagu Hosé. Ruti giñe aban iñari golu luagu ligiina, aban karü tídangiñe to layusuruboun urúei luma ubafu dayarüti lun laweiyasuhan lidan sun ageiraü gayara láamuga ladügüni sun le lasaminarubei (Agumesehani 41:42-44). Ma lanarime katei: lagumeserei Hosé luéyuri furisunrugu, lagumuchei lúbiñe urúei, lagumeserei kei adaürǘti, lagumuchei keisi libiaman gürigia le súdinitimabei Ehiptu. Ma furangu lan mabulieidagun lan Hosé lau lafiñerun luagu Heowá. Ariha lumuti Lubungiute sun marichaü le lasufurirubei lidan sun irumu le ásügürübei ani aranseha lumuti sun katei lidan dan luma igaburi le buídutimabei. Ani mámarügü meha lun laransehani Heowá marichaü ladügei katei le, adüga lumuti lun lóunigiruniña ha meha lúnbaña lílana hamá néchani Ísüraeli. Luáguba le wayanuha lidan amu arütíkulu.
Darí wamá pérüla lánina lichú aau
w15-S 1/11 páh. 9 pár. 1-3
Subuditi san hun?
Ka uagu lásaragua Hosé lubaragiñe lidin arihei lurúeite Ehiptu?
Ariñagati abahüdaguni le lídanbei Agumesehani ru lan lurúeite Ehiptu gumadi lun lanügǘniwa aban adaürǘti ebüréu gíriti Hosé lun, lau lóufudagun, ariñaga láamugei lanichigu uénedü burí le adiheridagüdübalin lun. Lumoun meha dan ligía, barühali meha Hosé saragu irumu furisunrugu. Lau sun meha busenhali lan urúei larihini barǘ lumuti Hosé lidaani lun lásaragun (Agumesehani 39:20-23; 41:1, 14). Íbini genege lan masudinin lan lira, adügati líriduni abürühati katei le lun larihíniwa subudi lani meha échuni ehiptuna buidu buidu.
Ígiratiña meha lílana saragu ageiraü lidan binadu dan lun lamiginagudun hádiuma, ebüréugu haganagua. Ánhounti líburu Comentario exegético y explicativo de la Biblia ariñagatu “ehiptunarügüñanu lan meha úntiña línsiñeda hásaragun hádangiñe sun lílana fulasu ligía”.
Hádiumarügüñein meha san hásaragua? Según fiu échuni le meha hafalarubei ehiptuna mosu meha laranseragun aban wügüri lungua lubaragiñe lebelurun arihei urúei kei laranseragun lungua lubaragiñe lebelurun tidoun aban ténpulu kei tarufuduni garüdia Biblical Archaeology Review. Mini lan lira, mosu lan meha lásaraguni Hosé sun lúgubu, lúmagiñe lábulugu dagá lugudi.
w09-S 15/11 páh. 28 pár. 14
Lunti buidu lan hamene lubúeingu Bungiu
14 Adüga hamuti meha lubúeingu Bungiu ha lánina binadu dan sun hayaraati lun harufudahan lubuidun umenei houn hasaanigu hábiñe. Teni humá lun inebesei luma ínsiñehabuni le aubei layanuha Abüraámü luma Isaakü hámagua lidan Agumesehani 22:7. Menefánti giñe arufudaha hamá meha lagübürigu Hosé lubuidun umenei lun, lugundun dan le furisunruguñein lubéi ayanuhati lau inebesei houn ha híbiri adaürǘtiña (Agu. 40:8, 14). Arufudati ligaburi layanuhan Hosé lun lurúeite Ehiptu furendeihali lan meha ida luba lan lóuserun hagibugiñe gürigia ha íñuti habara (Agu. 41:16, 33, 34).
25-31 LIDAN SEINGÜ-HATI
ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 42, 43
“Arufudati Hosé ragüguaü unguaü”
w15-S 1/5 páh. 13 pár. 5
“Siñati níchaagun nungua kei Bungiu”
Subudigubei lumutiña Hosé líbirigu! Dan le habuluchagunbei ligibugiñe, aba laritaguni uénedü burí le meha larufudubei Heowá lun dan meha le nibureingili. Ariñagati abahüdaguni: “Ábati laritagun Hosé luagu burí uénedü le luénedübei hawagu”, le ñein lubéi larihaña abuluchagua ligibugiñe kei hadügüni oura ligía (Agumesehani 37:2, 5-9; 42:7, 9). Kaba bugati ladüga Hosé? Léibaagun óuburaña o lafayeiragüdüniña luagu le hadügübei lun?
w15-S 1/5 páh. 14 pár. 1
“Siñati níchaagun nungua kei Bungiu”
Lau sun hénrengubei lan wadariragun woungua lidan aban sügǘ ítarati, uguñe weyu, kamaniti hageindagun iduheñu hámagua o hafanreinragun. Lidan burí kesi lira, másiñati ménrenguntimabei lan lun aban gürigia lafalaruni le lasandirubei luma le lasaminarubei furumiñe. Lun hamuga wagagibudagun luma turobuli le, buítimabei wáyeihani Hosé lau wáfaagun lun wasubudiruni ida liña lan labusenrun Heowá lun wóuserun (Ariñawagúni 14:12). Lau sun súdini lan lun wanaagun woungua buidu hama waduheñu, súdinitimati lun buidu lan wamadagua luma Heowá luma luma Hesusu le Lisaani (Matéu 10:37).
w15-S 1/5 páh. 14 pár. 2
“Siñati níchaagun nungua kei Bungiu”
Meferidirunga dan, aba lóuchaguniña Hosé líbugañanu lun lasubudiruni ka lan tídanbei hanigi. Yúsuti aban gürigia lun layanuhan lau irofuni houn ani ariñagati houn aríaahatiña lan fulasu hagía. Lun hayanuhan haweigiñegua, aba hariñagun lun iduheñu lan hagía ani redei lan hamulen le agumuhóuni hábiñe. Máfuna lueirin lugundan Hosé lau lasubudiruni wínwangili lan lamulen! Ábati lasubudiruni Hosé kaba lan ladüga. Aba lariñagun houn: “Wachoururaali [...], máfuridunbadün [...] yáagiñe darí liabin hamulen le agumuhóuni”. Fiu weyu lárigiñe, aba lígiruniña lun hagiribudun hábiñoun gayara láamuga hagiribudun lau Benhamín, lunti lachoururuni hagiribuduba lan aban lerederun aban hádangiñe ñein (Agumesehani 42:9-20).
it-2-S páh. 125 pár. 1
Hosé
Lau harihini le asuseredubei, aba hagumeserun líbugañanu Hosé asaminara lafayeiragüdüñanu lan Bungiu luagu haluguruni hamulen keisi idamuni saragu irumu lubaragiñe ani aba hánharun lun hadurun ligibugiñe, ibidiñega houn ligía lan. Dan laganbunbaliña Hosé ani aba líchugun fe asakürihaaña lan, aba láfuridun ayahuaha. Dan le lagiribudunbei, aba lagüraguágüdüni Simeón darime hagiribudun ha híbiri lau hamulen le agumuhóuni (Agu 42:21-24).
Darí wamá pérüla lánina lichú aau
it-2-S páh. 873 pár. 5
Rubén
Arihúati fiu lídangiñe lubuidun ligaburi Rubén dan le lariñagunbei houn nefu lamulenu lun háguruni Hosé lidoun aban fusu mábeiti lubaragiñe háfaruni hilagubei ladüga samina lan lesefuruni aramudaguarügü (Agu 37:18-30). Lóugiñe wein irumu lárigiñe, dan le hasaminarunbei íbirigu hagía ladüga lan meha hóuseruni Hosé lau magudemehabuni híridahounbei luagu hóudiña lan aríaahei lumúan Ehiptu, haritaguagüda lumutiña Rubén mafanran lan lidan le hadügübei lun Hosé (Agu 42:9-14, 21, 22). Lárigiñe, dan le mígirun lubéi Hakobu lun lidin Benhamín hama líbirigu lidan libiaman haweiyasun Ehiptun, derege lumutiña Rubén bián lisaanigu keisi achoururuni luagu lagiribudagüdübei lan ani ariñagati: “Anhein magiribudagüdün nan [Benhamín] bun, báfaraguañame bián nirahüñü hilagubei” (Agu 42:37).
w04-S 15/1 páh. 29 pár. 1
Puntu méiniti tídangiñeti líburu Agumesehani (fánreinti 2)
43:32. Ka meha uagu mínsiñe lubéi houn ehiptuna heigin hama ebüréugu? Másiñati ladüga lan meha hasaminarun buídutima hamá hawéi lílana amu rasa o ladüga mínsiñe lan hani relihión houn. Ani iyereegutiña meha hóuniri mudún houn ehiptuna (Agumesehani 46:34). Ka uagu? Háfuga ladüga lan meha ru hamaniña ehiptuna hóuniri mudún haganagua gürigia ha ǘnabutimabei harihín o háfuga ladüga lan sandí hamá iyereehabúni hawagu ha meha áluahabaña sagadi houn halügüniña mudún ladüga lougua lan meha múa lun labunawagún nadü ñein.