Génesis

2 Ya reʼ xbʼanatäj pa rkʼaslemal Jacob. Taq José 17 wä rjnaʼ, ryä najin wä yeryuqʼuj ri karneʼl kikʼë ri rnimal ri ye ral Bilhá chqä ZiIpá, ri ye rxjayil wä ri rtataʼ. Y José xtzjun rkʼë rtataʼ chrij ri ma ütz ta ri najin yekiʼän ri rchʼalal. 3 Chqä Israel nrajoʼ wä más José chkiwäch ri nkʼaj chik ri rkʼajol, rma José xaläx taq Israel ya riʼj wä chik. Rma riʼ Israel xtäq rbʼanik jun utziläj tzyäq ri nüm raqän rchë xyaʼ che rä José. 4 Taq ri rnimal xkitzʼët chë ri kitataʼ más nrajoʼ wä José chkiwäch ryeʼ, kan itzel xkinaʼ che rä chqä kan itzel wä rbʼanik xetzjon rkʼë. 5 Chrij riʼ José xuʼän jun achïkʼ chqä xtzjoj chkë ri rnimal, y rma riʼ ryeʼ kan más itzel xkinaʼ che rä. 6 Ryä xuʼij chkë: «Tiyaʼ ixkïn che rä ri achïkʼ xinbʼän. 7 Najin wä yeqaʼän pa bʼoraj chkë ri qatkoʼn pa jyuʼ taq ri nubʼoraj rïn xpaʼeʼ qʼanaj, y ri ibʼoraj rïx xkistij rij ri nubʼoraj rïn chqä xkiqasaj kiʼ chwäch». 8 Ri rnimal xkiʼij kʼa che rä: «¿Xkatok komä jun qʼatöy tzij chqä xtaqʼät tzij pa qawiʼ?». Rma riʼ, ryeʼ kan más itzel xkinaʼ che rä, rma ri achïkʼ ri xuʼän chqä rma ri xuʼij chkë. 9 Chrij riʼ, José xuʼän chik jun achïkʼ y xtzjoj chkë ri rnimal. Ryä xuʼij chkë: «Xinbʼän chik jun achïkʼ. Rïn xintzʼët chë ri Qʼij chqä ri Ikʼ chqä 11 chʼumilaʼ xkiqasaj kiʼ chi nwäch». 10 Chqä xtzjoj ri achïkʼ riʼ che rä rtataʼ, achiʼel wä xuʼän kikʼë ri rnimal, y ri rtataʼ kan xchapon che rä. Ryä xuʼij: «¿Achkë kʼa ntel chë tzij ri achïkʼ ri xaʼän? ¿Ntel chë tzij riʼ chë rïn, ri ateʼ chqä ri awachʼalal xtqpë chqä xtqaqasaj qiʼ pa ilew chawäch?». 11 Y ri rnimal kan itzel xkinaʼ che rä, ye kʼa ri rtataʼ xa xchʼöbʼ rij ri xuʼij ri rkʼajol che rä. 18 Taq ryeʼ xkitzʼët apü José chqä taq jbʼaʼ nrajoʼ rchë napon kikʼë, xkichäp rtzjoxik chkiwäch chrij ri achkë rbʼanik xtkikamsaj. 19 Xkiʼij kʼa chkiwäch: «¡Titzuʼ! Chriʼ xpë wä ri xa xuʼ nachikʼan. 20 Tqakamsaj kʼa chqä tqakʼaqaʼ qa chpan jun jül rchë yaʼ ri ye kʼo aweʼ, y xtqaʼij chë jun itzel chköp xtjö rchë. Ke riʼ xtqatzʼët we kantzij xkebʼanatäj ri xrachikʼaj». 21 Taq Rubén xkʼoxaj riʼ, xkanuj rbʼanik rchë xuköl äl pa kiqʼaʼ. Rma riʼ xuʼij: «Ma tqesaj ta ri rkʼaslemal». 22 Rubén chqä xuʼij chkë: «Ma titzʼilbʼisaj ta iqʼaʼ rkʼë kïkʼ. Tikʼaqaʼ qa chpan re jül reʼ ri kʼo aweʼ pa tzʼiran ilew, ye kʼa ma titzʼlaʼ ta». Ryä nrajoʼ wä nuköl José pa kiqʼaʼ ri rchʼalal rchë nukʼwaj äl rkʼë ri rtataʼ. 23 Ye kʼa kan xa xuʼ xapon José kikʼë ri rnimal, ryeʼ xkesaj ri nüm raqän rtzyaq chrij, ri utziläj rtzyaq ri rksan wä äl; 24 y xbʼekikʼamaʼ pä chqä xkikʼäq qa chpan jun jül rchë yaʼ. Chkipan qa ri qʼij riʼ, majun ta wä yaʼ chpan ri jül riʼ. 25 Chrij riʼ, ri rnimal xetzʼyeʼ qa rchë xewaʼ. Ye kʼa taq xetzuʼun apü, xkitzʼët chë ye kʼo wä jun molaj winäq ismaelitas ri ye petenäq wä Galaad. Ri kicamellos ri winäq riʼ kikʼwan wä jalajöj kiwäch jubʼuläj taq aqʼon y najin wä yebʼä Egipto. 26 Rma riʼ, Judá xuʼij chkë ri rchʼalal: «¿Achkë ta kʼa nqachʼäk röj we nqakamsaj ri qachaqʼ chqä nqewaj ri nqaʼän? 27 Xa tqakʼayij äl chkë ri ismaelitas, ye kʼa ma tqatzʼlaʼ ta. Tqʼax chqawäch chë xa qachʼalal chqä xa jnan qakikʼel rkʼë». Ke riʼ, xkinmaj rtzij ri kichʼalal. 28 Y taq ri ajkʼayinelaʼ aj Madián najin wä yeqʼax äl, ri rnimal José xkesaj pä chpan ri jül chqä xkikʼayij äl chkë ri ismaelitas chë 20 raqän päq, ri bʼanon rkʼë plata. Ri achiʼaʼ riʼ xkikʼwaj äl José kʼa Egipto. 29 Jbʼaʼ chrij riʼ, Rubén xapon akuchï xyaʼöx wä José, ye kʼa taq xutzʼët chë ma kʼo ta wä chik chriʼ, kan xrätz rtzyaq. 30 Taq ryä xtzolin kikʼë ri rchʼalal, ryä xuʼij chkë: «¡Ri akʼal ma kʼo ta chik! Y rïn, ¿achkë kʼa xtinbʼän komä?». 31 Kʼa riʼ, ri rnimal José xbʼekikʼamaʼ pä ri tzyäq ri nüm raqän ri rchë wä José chqä xkikamsaj jun ksïkʼ y xkijuʼ kʼïy mul ri tzyäq riʼ chpan ri rkik’el ri ksïkʼ. 32 Chrij riʼ xkitäq äl ri utziläj tzyäq ri nüm raqän che rä kitataʼ chqä xkiʼij che rä: «Ya reʼ ri xqïl. Tabʼanaʼ utzil tatzʼetaʼ we ma rtzyaq ta ri akʼajol». 33 Jacob xnukʼuj kʼa ri tzyäq riʼ chqä xuʼij: «¡Ya reʼ ri rtzyaq ri nkʼajol! ¡Rkʼë jbʼaʼ jun itzel chköp xtjö rchë chqä rkʼë jbʼaʼ kan xuxïl José!». 34 Rma riʼ Jacob xrätz rtzyaq chqä xksaj tzyäq rchë bʼis chqä kan kʼïy qʼij xroqʼej kʼa ri rkʼajol. 35 Y jontir ri rkʼajol chqä jontir ri rmiʼal kan xkajoʼ xkikʼuqbʼaʼ rkʼuʼx, ye kʼa ryä ma xrajoʼ ta xkʼuqbʼäx rkʼuʼx chqä nuʼij wä chkë: «¡Kʼa taq xkikäm, kʼa ya riʼ ma xtinwoqʼej ta chik ri nkʼajol!». Y Jacob kan xroqʼej kʼa ri rkʼajol. 36 Chkipan qa ri qʼij riʼ, ri madianitas xkikʼayij qa José chriʼ Egipto, pa rqʼaʼ Potifar, jun achï ri kan kʼo rqʼij pa rqʼatbʼäl tzij Faraón chqä ukʼwayon bʼey chkiwäch ri chajinelaʼ rchë ri tinamït.