LE BIBLIA XJÄL KIKʼASLEMAL
Kan xel nkʼuʼx taq xintzʼët achkë rbʼanik le Biblia xqʼalajsaj ri nkʼutunik
XALÄX PA JNAʼ: 1948
RTINAMIT: HUNGRÍA
RBʼANON QA: KANTIJON PÄ NQʼIJ CHKANOXIJ RQʼALAJSAXIK RI KʼUTUNÏK RI KAN NWAJOʼ NTAMAJ PA NKʼASLEMAL
RI NKʼASLEMAL RBANON QA:
Xinaläx pa Székesfehérvár, jun tinamït ri kʼo Hungría ri más mil jnaʼ kʼo pä chqä kan kʼïy bʼanatajnäq pä chpan. Ye k’a kan kwest nnaʼ rma k’a kʼo na pan jalon ri kʼayewal xkäm pä ri Segunda Guerra Mundial chpan ri tinamït riʼ.
Rïn kikʼë watiʼt nmamaʼ xikʼïy wä. Y kowan yenatäj watiʼt nmamaʼ chwä, más Elisabeth ri watiʼt. Ryä xirtoʼ chë xinmaj chë kʼo jun Dios. Taq oxi’ wä njnaʼ ryä xirtjoj rchë xinkamluj rkʼë ri oración Padrenuestro. Ye k’a xqʼax pa njolon achkë ntel chë tzij ri oración riʼ taq xa jbʼaʼ nrajoʼ chë nuʼän 30 njnaʼ.
Taq k’a yïn koʼöl na ye watiʼt nmamaʼ yechajin wchë, rma nteʼ ntataʼ yesamäj paqʼij chë chaqʼaʼ rchë nkimöl päq rchë nkilöqʼ jun qachoch. Tapeʼ ke riʼ chi kakaʼ semanas ri q’ij sábados qa familia nqamöl wä qiʼ rchë jnan nqwaʼ. Kowan yenatäj ri q’ij riʼ chwä.
Pa 1958 ri nteʼ ntat xekowin xkilöqʼ jun qachoch: ri kowan kirayin pä. ¡K’a riʼ ütz xuʼän xijeʼ kikʼë! Kan kowan wä kiʼ nkʼuʼx, ye k’a xa jbʼaʼ tiempo ke riʼ xinnaʼ; rma taq xqʼax 6 ikʼ xkäm ntat rma cáncer.
Kan kowan xibʼison. Natäj chwä chë nbʼij wä chë Dios: «kan xintäj nqʼij chawä chë tabʼanaʼ chë ntat ma tkäm ta. ¡Rïn nwajoʼ chë ryä tjeʼ aweʼ wkʼë! ¿Achkë rma ma xinakʼoxaj ta?». Kan nwajoʼ wä ntamaj akuchï xbʼä wä. Rïn nquʼ wä reʼ: «¿Xbʼä komä chkaj, o jurayil xchüp rwäch?». Kan itzel wä nunaʼ wan taq yentzʼët ri akʼalaʼ kʼa kʼo na kiteʼ kitataʼ kikʼë.
Kan ronojel bʼaʼ mul chqä kan kʼïy jnaʼ xenbʼetzʼetaʼ akuchï xbʼemuq wä qa ntat. Nkixkeʼ wä chwäch rnich ntat chqä nbʼij wä reʼ che rä Dios: «Tabʼanaʼ utzil Dios, nwajoʼ ntamaj akuchï kʼo wä ntat». Chqä nkʼutuj wä che rä chë kirtoʼ rchë nqʼax chi nwäch achkë rma xqr·än.
Taq xuʼän 13 njnaʼ xinwajoʼ xintamaj ri chʼaʼäl alemán. Rïn xinquʼ chë rkʼë ri wuj ri nkesaj ri alemanes yikowin nwïl kiqʼalajsaxik ri nkʼutunik. Pa 1967 xinbʼenaʼ estudiar pa tinamït Jena, ri rbʼanon qa kʼo wä chpan ri tinamït Alemania oriental. Xinskʼij kiwäch jontir kiwuj ri alemanes, más ri nutzjoj achkë rma xeyaʼöx ri winäq chwäch le Rwachʼlew chkij. Ye kʼa tapeʼ xenwïl jojun jaʼäl taq naʼoj, majun ta jun xkowin xqʼalajsan nkʼutunik. Rma riʼ ma xinyaʼ ta qa rkʼutxik che rä Dios.
¿ACHKË RBʼANIK LE BIBLIA XJÄL NKʼASLEMAL?
Pa 1970 xitzolin Hungría y chriʼ xintamaj rwäch ya Rose ri xbʼeʼok wixjayil. Chpan ri tiempo riʼ, Hungría kʼo wä pa rqʼaʼ ri Unión Soviética. Rma riʼ taq majanäj ta tqkʼleʼ xqanmaj äl rchë nqbʼä Austria. Qachʼobʼon wä nq·el äl chriʼ nqbʼä Australia, chrij riʼ nqbʼä Sydney, akuchï kʼo wä rachoch jun nchʼutataʼ.
Taq majanäj ta tqapon Austria xinwïl nsamaj. Jun qʼij, jun wachiʼil pa samaj xuʼij chwä chë le Biblia nkowin yerqʼalajsaj nkʼutunik, y xyaʼ kaʼiʼ libros chwä ri ntzjoj rij riʼ. Xinchäp kiskʼixik rij ri libro riʼ, y jurayil xinkʼïs ye kʼa nwajoʼ ntamaj más. Rma riʼ, xitzʼibʼan äl chkë ri testigos de Jehová, ri xebʼanö ri libros riʼ, rchë xinkʼutuj más publicaciónes chkë.
Taq xuʼän jun jnaʼ yoj kʼlan, xapon jun kʼajol Testigo de Jehová qkʼë. Xkʼäm pä ri publicaciones ri nkʼutü wä äl y xtzüj jun tjonïk chrij le Biblia chwä. Y rïn xinbʼij che rä chë nwajoʼ. Rïn kan nrayij wä ntamaj más, rma riʼ ntjoj wiʼ kaʼiʼ mul chpan jun semana, ¡y jojun mul ri ntjoj wiʼ kajiʼ horas nqaʼän che rä!
Kan kowan wä nqä chwäch ri najin nkikʼüt ri testigos de Jehová rkʼë le Biblia. Taq xkikʼüt rbʼiʼ Dios chi nwäch chpan Biblia ri kʼo pa chʼaʼäl húngaro, kan ma nnmaj ta wä ri xintzʼët. Rma yïn bʼenäq wä 27 jnaʼ pa misa y nixta jmul nkʼoxan ri bʼiʼaj Jehová. Kan xel nkʼuʼx xintzʼët achkë rbʼanik le Biblia xqʼalajsaj nkʼutunik. Jun chkë ri naʼoj xintamaj ya riʼ chë ri kamnaqiʼ majun ta chik nkinaʼ, xa achiʼel ta ye warnäq (Eclesiastés 9:5, 10; Juan 11:11-15). Chqä xintzʼët chë Dios nuʼij chë chpan ri kʼakʼakʼ Rwachʼlew «ma xtjeʼ ta chik ri kamïk» (Apocalipsis 21:3, 4). Komä nkʼuqbʼan nkʼuʼx chë xkekʼastäj na pa ri kamnaqiʼ y chë xtintzʼët na chik jmul ntat chwäch ri kʼakʼakʼ Rwachʼlew (Hechos 24:15).
Ya Rose kan rkʼë ronojel ran xirtoʼ rkʼë jontir ri xinbʼän. Kan chanin xqachäp rsamajxik ri najin nqatamaj y xa pa kaʼiʼ ikʼ xqakʼïs qa tjonïk. Röj kan nqbʼä wä chkipan jontir reuniones nkiʼän ri testigos de Jehová; nqä wä chqachoch rma kowan yejowan, yespan chqä jnan kiwäch kibʼanon (Juan 13:34, 35).
Pa 1976 xyaʼöx qʼij chqä rchë xqbʼä Australia. Kan xa xuʼ xqapon, xeqakanuj ri Testigos y kan ütz qakʼulik xkiʼän. Rma riʼ, xqanaʼ chë achiʼel ta chqachoch yoj kʼo wä. Pa 1978 xq·ok testigos de Jehová.
RI UTZIL WLON:
Komä xinwïl kiqʼalajsaxik ri nkʼutunik, ri kan pa jnaʼ nquʼun pä kij. Chqä xinwïl jun Tataʼaj ri kowan jaʼäl rnaʼoj: Jehová (Santiago 4:8). Y ma xa xuʼ ta riʼ, komä chqä nyoʼen ntzʼët ntat chwäch ri kʼakʼakʼ Rwachʼlew ri rtzjun Dios chqë (Juan 5:28, 29).
Pa 1989 xqachʼöbʼ ntzolin Hungría rchë nqatzjoj chrij Jehová chkë qafamiliares, qamigos chqä chkë nkʼaj chik winäq. Ye kʼïy winäq yeqatoʼon rchë nkitamaj chrij Jehová. Más ye 70 winäq yeqatoʼon chë yetok testigos de Jehová, jun chkë ryeʼ ya ri nteʼ.
17 jnaʼ xinbʼän orar che rä Dios y xinkʼutuj che rä chë kerqʼalajsaj ri nkʼutunik y qʼaxnäq chik 39 jnaʼ rqʼalajsan pä chi nwäch. Komä kʼa najin na nbʼän orar y ya reʼ nbʼij che rä: «Matyox chwä Tat Jehová rma xaqʼalajsaj ri kʼutunïk nbʼanon pä taq k’a yïn akʼal na».