-
Kʼo ütz qayoʼen apü tapeʼ kʼo kʼayewalRi Chajinel (2011) | 1 mayo
-
-
Kʼo ütz qayoʼen apü tapeʼ kʼo kʼayewal
«Pa rukʼisbʼäl taq qʼij, janina kʼayewal xkejeʼ y kan kʼayewal xtuʼän kikʼwaxik» (2 TIMOTEO 3:1).
¿KʼO jmul akʼoxan o atzʼeton re kʼayewal reʼ?
● Jun itzel yabʼil ri kan kʼïy winäq yerukamsaj.
● Ye kʼïy winäq yekäm rma wayjal.
● Kan pa mil winäq yekäm y ye kʼïy ntzaq kachoch rma jun mamaʼ slonel.
Chpan re revista reʼ xtqatzjoj kij jojun nmaʼq taq kʼayewal ri ye bʼanatajnäq. Rït chqä xtatzʼët chë le Biblia ya rubʼin chik chë re kʼayewal reʼ xkebʼanatäj chpan ri tiempo ri yoj kʼo komä ri nbʼix ri «rukʼisbʼäl taq qʼij» che rä.
Re artículos reʼ ma bʼanon ta pä rchë nukʼüt chawäch chë lawaloʼ rubʼanon le Ruwachʼlew —rma ya riʼ kan nqʼalajin—. Pa rukʼexel riʼ, re artículos reʼ bʼanon pä rchë yatkitoʼ rchë kʼo ütz nayoʼej apü. Rït xtatzʼët achkë rubʼanik najin yetzʼaqät seis profecías bíblicas, chqä chë ya reʼ nukʼüt chë ri poqonal kʼo chwäch le Ruwachʼlew ya nbʼekʼis. Ye kʼa ma jontir ta nkinmaj chë yoj kʼo chik chkipan ri rukʼisbʼäl taq qʼij, rma riʼ xtqatzʼët achkë rma ütz nqayaʼ chwäch qan chë ri kʼayewal chwäch le Ruwachʼlew ya xa nkʼis chqä chë kʼo jun kʼaslemal más ütz ri qayoʼen chqawäch apü.
-
-
1. Mamaʼ taq slonelRi Chajinel (2011) | 1 mayo
-
-
1. Mamaʼ taq slonel
«Xkebʼanatäj mamaʼ taq slonel» (LUCAS 21:11).
● Ri winäq ri najin yeyaʼö äl pa noticia ri najin nbʼanatäj Haití xkikʼoxaj chë chkikojöl ri jay ri ye tzaqnäq chik kʼo wä jun ri najin ntoqʼ. Taq xkesaj jontir, xkitzʼët chë yë jun ti neʼy ri jun rujunaʼ rkʼë kajiʼ rikʼ ri rubʼiniʼan Winnie. Ri ruteʼ rutataʼ ti neʼy riʼ xekäm.
RI NAJIN NBʼANATÄJ Taq pa enero rchë ri junaʼ 2010 xbʼanatäj jun mamaʼ slonel chlaʼ Haití, xekäm más 300,000 winäq y 1,300,000 xchaʼ chiʼ kachoch. Tapeʼ kan kïy kʼayewal xkʼäm pä re mamaʼ slonel reʼ, ma xa xuʼ ta reʼ xbʼanatäj chwäch le Ruwachʼlew. Chukojöl abril, 2009 y abril, 2010, xebʼanatäj jun dieciocho mamaʼ taq slonel.
RI NKIʼIJ JOJUN WINÄQ. Ri slonel kan ojer ye bʼanatajnäq pä. Ye kʼa komä ri tecnología nuʼän chë kan chaq bʼaʼ nqatamaj akuchï yebʼanatäj wä.
¿KANTZIJ KOMÄ RI NKIʼIJ RI WINÄQ? Tqʼax pa qajolon chë le Biblia ma nuʼij ta jaruʼ slonel xkebʼanatäj chkipan ri rukʼisbʼäl taq qʼij. Pa rukʼexel riʼ, nuʼij chë «xa bʼa akuchï» xkebʼanatäj «mamaʼ taq slonel». Rma riʼ, ya riʼ kan xtkʼüt chë yoj kʼo chik chkipan ri rukʼisbʼäl taq qʼij (Marcos 13:8; Lucas 21:11).
¿ACHKË NAQUʼ RÏT? ¿Najin yebʼanatäj nmaʼq taq slonel achiʼel nuʼij le Biblia?
Rkʼë jbʼaʼ nqaquʼ chë tapeʼ najin yebʼanatäj nmaʼq taq slonel, ya riʼ ma nukʼüt ta chë yoj kʼo chik chkipan ri rukʼisbʼäl taq qʼij. Tapeʼ ke riʼ, najin wä nbʼetzʼaqät jun profecía. Rma riʼ tqatzʼetaʼ chik jun.
[Comentario]
«Röj [ri geofísicos] nqaʼij nmaʼq taq slonel chkë. Ye kʼa chkiwäch ri winäq, reʼ kan jun mamaʼ kʼayewal». (KEN HUDNUT, SERVICIO GEOLÓGICO DE ESTADOS UNIDOS)
[Reconocimiento]
© William Daniels/Panos Pictures
-
-
2. WayjalRi Chajinel (2011) | 1 mayo
-
-
2. Wayjal
«Xtjeʼ wayjal» (MARCOS 13:8).
● Jun achï napon chpan jun tinamït ri kʼo chunaqaj Níger. Ryä nbʼerukanuj ruway chriʼ. Ri ru-primos chqä ruchʼalal ye bʼenäq chqä rkʼë rma pa kitinamit kowan wayjal kʼo. Ryä nukʼäq riʼ pa ruwiʼ jun pop. ¿Achkë rma? Sidi, ri ukʼwayon bʼey chpan ri tinamït, nuʼij: «Re achï reʼ kan ma nuköchʼ ta yerutzʼët apü ru-familia, rma ma nkowin ta yerutzüq».
RI NAJIN NBʼANATÄJ. Chwäch le Ruwachʼlew, jbʼaʼ ma 690 millones winäq najin nkiqʼaxaj wayjal. Chkë ri winäq riʼ, 235 millones ye kʼo pa África subsahariana. Rchë nqʼax más pa qajolon, tqabʼanaʼ chë ye kʼo oxiʼ winäq chpan jun familia: ri teʼej ri tataʼaj chqä jun akʼal. We ri rukïl wäy xa xuʼ yeruqʼiʼ ye kaʼiʼ, ¿achkë xtqʼaxan wayjal: ri teʼej o ri tataʼaj? Ya riʼ nkiqʼaxaj ye kʼïy familias ronojel qʼij.
RI NKIʼIJ JOJUN WINÄQ. Le Ruwachʼlew nkowin nqrtzüq jontir; xa xuʼ nkʼatzin nyaʼöx kiway jontir.
¿KANTZIJ KOMÄ RI NKIʼIJ RI WINÄQ RIʼ? Kantzij na wä chë chpan ri tiempo yoj kʼo komä kowan kʼïy kʼo rchë natäj. Y jontir kʼo ta nqajoʼ chë ri qʼatbʼäl taq tzij nkiksaj riʼ rchë ma njeʼ ta chik wayjal chwäch le Ruwachʼlew. Ye kʼa, tapeʼ kan kʼïy junaʼ kitjon pä kiqʼij, ryeʼ ma ye kowinäq ta chrij riʼ.
¿ACHKË NAQUʼ RÏT? ¿Najin komä nbʼetzʼaqät Marcos 13:8? Tapeʼ kan kʼïy tecnología kʼo, ¿rubʼanon komä ya riʼ chë ma ta jun chik wayjal?
Ri mamaʼ taq slonel chqä ri wayjal kan ronojel bʼaʼ mul nukʼäm pä jun chik kʼayewal ri ntzjöx chpan le Biblia.
[Comentario]
«Ye kʼïy akʼalaʼ ri yekäm rma neumonía, rma yaʼ chkipan o rma nkʼaj chik yabʼil, ma ta yekäm xa ta kʼo kiway». (ANN M. VENEMAN, EX DIRECTORA EJECUTIVA DE UNICEF)
[Reconocimiento]
© Paul Lowe/Panos Pictures
-
-
3. YabʼilRi Chajinel (2011) | 1 mayo
-
-
3. Yabʼil
«Xtjeʼ [...] yabʼil ri kan pa molaj winäq xkerumäj» (LUCAS 21:11).
● Bonzali, jun doctor ri nsamäj rkʼë ri qʼatbʼäl tzij, ri kʼo chpan jun tinamït rchë África ri akuchï najin nbʼanatäj chʼaʼoj, xuʼän jontir ri kʼo pa ruqʼaʼ rchë yeruknaj ri achiʼaʼ ri yesamäj chkipan minas ri ye kʼo chpan rutinamit. Re achiʼaʼ reʼ kilon wä jun virus ri kan yaturkamsaj. Tapeʼ xyaʼ äl rubʼixik chkë ri yetzʼetö re yabʼil reʼ, xqʼax na más kajiʼ ikʼ rchë xapon ri toʼïk xkʼutuj äl. Ye kʼa taq xapon ri toʼïk, Bonzali ya kamnäq wä chik. Ryä xrïl qa ri virus ri kʼo wä chkë ri achiʼaʼ ri xrajoʼ xeruknaj.
RI NAJIN NBʼANATÄJ. Ronojel junaʼ, kan ye kʼïy winäq yekäm kimä yabʼil achiʼel ri neumonía, ri yaʼ chë apan, ri sida, ri tuberculosis chqä ri paludismo. Chpan ri junaʼ 2004, re cinco yabʼil reʼ xekikamsaj jbʼaʼ ma 11 millones winäq; reʼ achiʼel ta nkäm jun winäq taq nqʼax oxiʼ segundos.
RI NKIʼIJ JOJUN WINÄQ. Rma ri winäq más najin yekʼiyär chwäch le Ruwachʼlew ya riʼ nbʼanö chë más winäq yeyawäj.
¿KANTZIJ KOMÄ RI NKIʼIJ RI WINÄQ RIʼ? Kantzij na wä chë ri winäq xekʼiyär chwäch le Ruwachʼlew ye kʼa komä chqä más chanin nilitäj achkë yabʼil kʼo che rä jun winäq chqä achkë rubʼanik nknäx (nqʼomäx). Rma riʼ kʼo ta chë ma ta kʼïy winäq yeyawäj. Ye kʼa pa rukʼexel nbʼanatäj riʼ, xa más yabʼil kʼo.
¿ACHKË NAQUʼ RÏT? ¿Najin komä yekiqʼaxaj ri winäq itzel taq yabʼil, achiʼel rubʼin pä le Biblia?
Ri mamaʼ taq slonel, ri wayjal chqä ri yabʼil, kan pa millón winäq najin yekitzʼlaʼ. Chqä kan pa millón yetzʼil-öx pa kiqʼaʼ ri winäq, y kʼïy chkë ryeʼ yetzʼil-öx pa kiqʼaʼ ri kʼo ta chë yekichajij. Tatzʼetaʼ achkë nkiʼij ri profecías bíblicas chrij riʼ.
[Comentario]
«Achiʼel nanaʼ taq jun león o jun chik chköp yaturkamsaj, ke riʼ chqä nanaʼ taq natzʼët chë jun yabʼil najin yaturkʼïs». (MICHAEL OSTERHOLM, EPIDEMIÓLOGO)
[Reconocimiento]
© William Daniels/Panos Pictures
-
-
4. Ri winäq ma xtkajoʼ ta chik kiʼRi Chajinel (2011) | 1 mayo
-
-
4. Ri winäq ma xtkajoʼ ta chik kiʼ
«Ri winäq [...] ma xtkikʼüt ta ajowabʼäl» (2 TIMOTEO 3:1-3).
● Chris, ri kʼo pa norte rchë Gales, nsamäj rkʼë jun molaj winäq ri yekitoʼ ri najin yetzʼil-öx pa kiqʼaʼ ri ye kʼo pa kachoch. Ryä nuʼij: «Kʼo jun qʼij, xkʼlun pä jun ixöq ri kan lawaloʼ rubʼanon rma kowan xchʼay, rma riʼ kan ma natamaj ta ruwäch. Jojun chik mul yekʼlun pä ixoqiʼ ri kowan qasan kiqʼij chqä ri nkinaʼ chë kan majun yekʼatzin wä. Rma riʼ kan ma yekowin ta yatkitzuʼ».
RI NAJIN NBʼANATÄJ. Chpan jun tinamït ri kʼo África, kan ye kʼïy ixoqiʼ xebʼan violar taq kʼa ye akʼalaʼ na. Kan chpan chqä ri tinamït riʼ, jun encuesta xkʼüt chë kan ye kʼïy achiʼaʼ nkiquʼ chë ma itzel ta we nkichʼäy kixjayil. Ye kʼa ma xa xuʼ ta ri ixoqiʼ yetzʼil-öx pa kiqʼaʼ ri ye kʼo pa kachoch. Chlaʼ Canadá, kan ye kʼïy ixoqiʼ yekichʼäy o kʼo chik jun rubʼanik yekitzʼlaʼ kichjil.
RI NKIʼIJ JOJUN WINÄQ. Re kʼayewal reʼ kan ojer kʼo pä, ye kʼa komä ri winäq ma kan ta nkixiʼij chik kiʼ nkitzjoj riʼ.
¿KANTZIJ KOMÄ RI NKIʼIJ RI WINÄQ RIʼ? Kantzij na wä chë komä, ri winäq ma kan ta nkixiʼij chik kiʼ nkitzjoj riʼ. Ye kʼa, ¿rubʼanon komä ya riʼ chë majun ta chik kʼayewal kiqʼaxan ri winäq pa kachoch? Manä. Chkipan ri junaʼ ri ye qʼaxnäq pä, más tzʼeton chë ri winäq ma nkajoʼ ta chik kiʼ pa kachoch.
¿ACHKË NAQUʼ RÏT? ¿Najin komä nbʼetzʼaqät ri nuʼij chpan 2 Timoteo 3:1-3? ¿Nkajoʼ komä más kiʼ ri winäq pa kachoch o xa manä?
Ri quinta profecía xtqatzʼët qa ntzjon chrij le Ruwachʼlew, ri qachoch yaʼon qa. Tqatzʼetaʼ achkë nuʼij le Biblia chrij riʼ.
[Comentario]
«Kan konojel bʼaʼ chkë ri winäq ri yetzʼil-öx pa kiqʼaʼ ri ye kʼo pa kachoch ma yebʼetzjun ta chwäch ri qʼatbʼäl tzij. Kan ronojel bʼaʼ mul, jun ixöq nchʼay na jun treinta y cinco mul kʼa riʼ nbʼetzujun chkiwäch ri policías» (PORTAVOZ DEL SERVICIO DE AYUDA CONTRA EL MALTRATO DOMÉSTICO DE GALES).
-
-
5. Najin nchaʼ chiʼ le ruwachʼlewRi Chajinel (2011) | 1 mayo
-
-
5. Najin nchaʼ chiʼ le ruwachʼlew
«[Dios xtchüp] kiwäch ri winäq ri najin nkitzʼlaʼ le Ruwachʼlew» (APOCALIPSIS 11:18).
● Jun achï ri rubʼiniʼan Pirri nukʼayij vino ri elesan che rä palma chpan ri tinamït Kpor (Nigeria). Ye kʼa majun chik achkë rubʼanik nuchʼäk rurajil rma chpan ri raqän yaʼ Níger xtix kʼïy petróleo. Ya riʼ xuʼän chë xechaʼ chiʼ ri palmeras. Ryä kan nbʼison taq nuʼij reʼ: «Yerukamsaj ri kär, nutzʼlaʼ qachʼakul chqä nutzʼilbʼisaj ri raqän taq yaʼ. Majun ta chik jun rubʼanik ntzüq wiʼ».
RI NAJIN NBʼANATÄJ. Ri winäq ri nkitzʼët achkë najin nbʼanatäj rkʼë le Ruwachʼlew, nkiʼij chë ronojel junaʼ kan kʼïy mes nkʼaq pa mar, jun 65 millones de quintales. Pa nkʼaj che rä ri mes riʼ ruyon plástico, ri kan pa ciento junaʼ xtkʼwaj rchë xtchaʼ chiʼ. Ri winäq ma xa xuʼ ta najin nkiʼän tzʼil che rä le Ruwachʼlew, xa kan chanin chqä najin nkikʼïs ri kʼo chwäch. Ri yenukʼun rij riʼ, nkiʼij chë le Ruwachʼlew nukʼwaj jbʼaʼ ma jun junaʼ rkʼë nkʼaj rchë nutzolij pä ri nkiksaj ri winäq chpan jun junaʼ. Ri prensa ri rubʼiniʼan Sydney Morning Herald, nuʼij: «Chë ri junaʼ 2035 xtkʼatzin jun chik Ruwachʼlew chqë we ri winäq más xkekʼiyär chqä kan xtqʼax ruwiʼ ri xtkiksaj».
RI NKIʼIJ JOJUN WINÄQ. Ri winäq yekowin nkiʼän chë ma nchaʼ ta chiʼ le Ruwachʼlew.
¿KANTZIJ KOMÄ RI NKIʼIJ RI WINÄQ RIʼ? Kantzij na wä chë ri molaj winäq ri nkitäj kiqʼij rchë ma nchaʼ ta chiʼ le Ruwachʼlew, kibʼanon chë ye kʼïy winäq nkikanuj rubʼanik rchë ma nchaʼ ta chiʼ. Tapeʼ ke riʼ, le Ruwachʼlew kʼa kowan na najin ntzʼilbʼisäx.
¿ACHKË NAQUʼ RÏT? ¿Nkʼatzin chë yë Dios nbʼanö chë ma nchaʼ ta chiʼ le Ruwachʼlew, achiʼel wä rubʼin qa?
Tapeʼ xqatzʼët qa cinco profecías ri nkikʼüt chë kan kʼayewal xtuʼän chkipan ri rukʼisbʼäl taq qʼij, le Biblia chqä nuʼij chë kʼo ütz xkebʼanatäj. Tqatzʼetaʼ jun chkë riʼ.
[Comentario]
«Rubʼanon qa, ri njuyuʼ kan achiʼel wä jun paraíso, ye kʼa komä kan ma natamaj ta chik ruwäch» (YA RIʼ XUʼIJ ERIN TAMBER, JUN RI KʼO RACHOCH PA COSTA SUR RCHË ESTADOS UNIDOS, CHRIJ RI KʼAYEWAL XKʼÄM PÄ TAQ XTIX PETRÓLEO PA GOLFO RCHË MÉXICO PA JUNAʼ 2010).
[Recuadro]
¿Yë komä Dios ajmak?
Rma kan yë le Biblia nbʼin achkë kʼayewal xkebʼanatäj chkipan ri rukʼisbʼäl taq qʼij, ¿ntel chë tzij riʼ chë yë Dios nbʼanö chë ri winäq nkitäj poqän? Xtawïl ruqʼalajsaxik re kʼutunïk reʼ chpan ri tjonïk 26 ri kʼo chpan ri wuj Nawajoʼ rït yakʼaseʼ. Re wuj reʼ yë ri testigos de Jehová ye bʼanayon rchë.
[Reconocimiento]
U.S. Coast Guard photo
-
-
6. Ntzjöx ruchʼaʼäl Dios chwäch jontir le ruwachʼlewRi Chajinel (2011) | 1 mayo
-
-
6. Ntzjöx ruchʼaʼäl Dios chwäch jontir le ruwachʼlew
«Ri utziläj taq rutzjol chrij ri Ruqʼatbʼäl Tzij Dios xttzjöx chwäch jontir Ruwachʼlew» (MATEO 24:14).
● Chpan ri océano Pacífico, kʼo jun molaj islas ri kibʼiniʼan Tuamotú. Chpan re peraj reʼ, xa xuʼ ye kʼo 16,000 winäq. Chpan jun chkë ri islas riʼ, ri kʼa näj kʼo wä, kʼo ya Vaiatea. Tapeʼ kʼa näj kʼo wä, ri testigos de Jehová ye aponäq rkʼë re ixöq reʼ chqä kikʼë ru-vecinos. ¿Achkë rma ye aponäq kʼa chlaʼ? Rma nkajoʼ nkitzjoj ri utziläj taq rutzjol chrij ri Ruqʼatbʼäl Tzij Dios chkë jontir winäq, yajün chkë ri kʼa näj ye kʼo wä.
RI NAJIN NBʼANATÄJ. Ri utziläj taq rutzjol chrij ri Ruqʼatbʼäl Tzij Dios najin ntzjöx chwäch jontir le Ruwachʼlew. Xa xuʼ pa junaʼ 2010, ri Testigos xkiksaj más 1,600 millones de horas rchë xkitzjoj Ruchʼaʼäl Dios chkipan 236 tinamït; reʼ achiʼel ta jontir Testigos xkitzjoj Ruchʼaʼäl Dios 30 minutos ronojel qʼij chpan ri junaʼ riʼ. Chkipan ri diez junaʼ ri xeqʼax qa, xkijäch más 20,000 millones de publicaciones rchë xkitzjoj Ruchʼaʼäl Dios.
RI NKIʼIJ JOJUN WINÄQ. Kan ojer riʼ najin ntzjöx pä Ruchʼaʼäl Dios.
¿KANTZIJ KOMÄ RI NKIʼIJ RI WINÄQ RIʼ? Tapeʼ kan ye kʼïy winäq kikanun rubʼanik rchë nkitzjoj Ruchʼaʼäl Dios, kan konojel bʼaʼ chkë ryeʼ ma kan ta yalöj nkiʼän riʼ chqä ma kan ta näj yebʼä wä. Ye kʼa ri testigos de Jehová nkitzjoj Ruchʼaʼäl Dios chkë kan pa millón winäq chwäch jontir le Ruwachʼlew. Ryeʼ kibʼanon riʼ tapeʼ kʼo nmaʼq qʼatbʼäl taq tzij chqä organizaciones ri kikanun rubʼanik rchë yekiqʼaton (Marcos 13:13).a Chqä ri testigos de Jehová ma ntoj ta chkë rchë yeʼel chutzjoxik le Biblia o rchë yekiyaʼ qa publicaciones chkë ri winäq. Ronojel ri nkiʼän, nbʼan rkʼë ri kchaj ri nkiyaʼ ri winäq.
¿ACHKË NAQUʼ RÏT? ¿Najin ntzjöx ri Ruchʼaʼäl Dios chwäch jontir le Ruwachʼlew? ¿Ntel komä chë tzij chë rma najin nbʼetzʼaqät re profecía reʼ kʼo ütz qayoʼen chqawäch apü?
[Nota]
a We nawajoʼ natamaj más chrij reʼ, tatzʼetaʼ ri videos Fieles ante las pruebas, Los triángulos púrpuras chqä Los testigos de Jehová se mantienen firmes ante el ataque nazi. Reʼ yë ri testigos de Jehová ye bʼanayon rchë.
[Comentario]
«Röj kan rkʼë ronojel qan xtqatzjoj Ruchʼaʼäl Dios kʼa taq ryä xtuʼij chë ma xtqaʼän ta chik riʼ. Y kan xtqakanuj rubʼanik rchë xtqapon kikʼë ri winäq» (ANUARIO DE LOS TESTIGOS DE JEHOVÁ 2010).
-
-
Xa jbʼaʼ chik apü xtqïl jun ütz kʼaslemalRi Chajinel (2011) | 1 mayo
-
-
Xa jbʼaʼ chik apü xtqïl jun ütz kʼaslemal
«Xa jbʼaʼ chik apü, ri itzel taq winäq ma xkejeʼ ta chik […]. Ye kʼa ri ma qʼaqʼ ta kijolon xtyaʼöx qa le Ruwachʼlew chkë y kan kiʼ kikʼuʼx xtkiʼän rma kan xtqʼax ruwiʼ ri uxlanen xtkinaʼ» (SALMO 37:10, 11).
¿NAWAJOʼ natzʼët rït taq xtbʼetzʼaqät re profecía reʼ? Rkʼë jbʼaʼ kan ke riʼ. Y kʼo kʼïy rma ri ütz nqakʼuqbʼaʼ qakʼuʼx chë xtbʼanatäj.
Chkipan ri artículos ri xeqatzʼët qa, xa xuʼ jojun chkë ri profecías xqanukʼuj kij ri nkikʼüt chë yoj kʼo chik chkipan ri «rukʼisbʼäl taq qʼij» (2 Timoteo 3:1-5). Dios xeruksaj winäq rchë xkitzʼibʼaj qa re profecías reʼ rchë ke riʼ röj kʼo ütz nqayoʼej apü (Romanos 15:4). Y rma najin chik yetzʼaqät re profecías reʼ, ya riʼ nukʼüt chë xa jbʼaʼ chik nrajoʼ rchë ma xkeqaqʼaxaj ta chik kʼayewal.
¿Achkë xtbʼanatäj taq xkekʼis ri rukʼisbʼäl taq qʼij? Ri Ruqʼatbʼäl Tzij Dios xtqʼät tzij pa kiwiʼ ri winäq (Mateo 6:9, 10). Tatzʼetaʼ achkë nuʼij le Biblia chrij ri xtbʼanatäj:
● Ma xtjeʼ ta chik wayjal. «Chwäch le Ruwachʼlew kan pa rukʼiyal ruwäch tkoʼn xtjeʼ, y kan xtqʼax ruwiʼ ri ruwäch tkoʼn xtjeʼ pa kiwiʼ ri juyuʼ» (Salmo 72:16).
● Ma xkejeʼ ta chik yabʼil. «Majun ta chik jun winäq xtbʼin: ‹Yïn yawaʼ›» (Isaías 33:24).
● Xtchʼajchʼobʼej riʼ le Ruwachʼlew. «Ri tzʼiran ilew chqä ri juyuʼ ri chaqiʼj rubʼanon ruwäch achiʼel ta kan xtkinaʼ kiʼkʼuxlal, y ri liʼan ilew ri chaqiʼj rubʼanon ruwäch achiʼel ta kan kiʼ rukʼuʼx xtuʼän y xtsijan ruwäch kan achiʼel ri azafrán» (Isaías 35:1).
Ya reʼ xa xuʼ jojun chkë ri profecías bíblicas ri xa jbʼaʼ chik apü xkebʼetzʼaqät. We nawajoʼ natamaj más chrij reʼ, taʼij che rä jun testigo de Jehová chë tuʼij chawä achkë rma kan ruyaʼon chwäch ran chë xa jbʼaʼ chik apü xtqïl jun ütz kʼaslemal.
-