Tqatzʼetaʼ ri rutjik yaʼ achiʼel nutzʼët Dios

JEHOVÁ kan kʼïy spanïk ruyaʼon pä chqë, y jontir röj nqtyoxin che rä rma ruyaʼon qʼij chqë rchë nqachaʼ achkë rubʼanik yeqaksaj ri spanïk riʼ. Jun chkë ri spanïk riʼ ya riʼ ri vino. Le Biblia nuʼij: «Ri kaxlanwäy chqä ri vino nkiʼän chë kiʼ akʼuʼx naʼän pan akʼaslemal» (Ecl. 10:19; Sal. 104:15). Ye kʼa rkʼë jbʼaʼ qatzʼeton chë ye kʼo jojun winäq ma yekowin ta nkiqʼät kiʼ rkʼë rutjik yaʼ. Chqä, tapeʼ xa bʼa akuchï na ye kʼo wä, ri winäq ma junan ta nkiquʼ chqä jalajöj pixaʼ kiyaʼon chrij ri rutjik yaʼ chpan kitinamit. Ye kʼa ¿achkë rubʼanik kʼo chë nqatzʼët röj, ri cristianos, ri rutjik yaʼ?

Taq röj kʼo jun nqachaʼ nqaʼän, pa rukʼexel nqchʼobʼon achiʼel yechʼobʼon ri winäq pa qatinamit, röj kʼo chë nqatzʼët ri rutjik yaʼ achiʼel nutzʼët Jehová, rchë ke riʼ más kiʼ qakʼuʼx xtqaʼän.

Rkʼë jbʼaʼ qatzʼeton chë ye kʼïy winäq chaq nkitäj yaʼ chqä kan nqʼax ruwiʼ nkiʼän che rä rutjik. Ye kʼo jojun nkitäj yaʼ taq ye kosnäq y jojun chik rchë nkimestaj ri kʼayewal najin nkiqʼaxaj. Chqä, ye kʼo jojun jay ri akuchï nkʼayïx yaʼ ri akuchï ri winäq nkimöl kiʼ xa xuʼ rchë nkitzʼët achkë ri más nkowin ntjä yaʼ.

Ye kʼa röj, ri cristianos, yë Jehová nbʼin chqë achkë kʼo chë nqaʼän. Ryä nuʼij chqë achkë xtbʼanatäj qkʼë we kan xtqʼax ruwiʼ yaʼ xtqatäj. Jun tzʼetbʼäl. Proverbios 23:29-35 nutzjoj achkë kʼayewal xrïl jun winäq rma xqʼabʼär.a Daniel, jun ukʼwäy bʼey ri kʼo Europa, nutzjoj achkë xuʼän chpan rukʼaslemal taq majanä ttok Testigo. Ryä nuʼij: «Rma kan xqʼax ruwiʼ yaʼ xintäj, kʼo jojun ri ma ütz ta ri xinchaʼ xinbʼän chqä jojun chkë ri xinqʼaxaj rubʼanon chë kʼo mul yibʼison».

¿Achkë xtqtoʼö rchë ma xtqïl ta ri kʼayewal nukʼäm pä ri kan nqʼax ruwiʼ yaʼ nqatäj? Ri xtqtoʼö ya riʼ nqatzʼët ri rutjik yaʼ achiʼel nutzʼët Dios.

Tqatzʼetaʼ achkë nuʼij le Biblia chrij rutjik yaʼ y achkë rma ri winäq nkitäj yaʼ.

RI NUʼIJ LE BIBLIA

Ri Ruchʼaʼäl Dios ma nuʼij ta chë xajan natäj yaʼ, pa rukʼexel riʼ, nuʼij chë ri vino nuʼän chë kiʼ akʼuʼx naʼän. Eclesiastés 9:7 nuʼij: «Kan kiʼ akʼuʼx kawaʼ chqä kan kiʼ akʼuʼx tatjaʼ a-vino». Le Biblia nuʼij chë Jesús chqä nkʼaj chik rusamajelaʼ Jehová xkitäj vino (Mat. 26:27-29; Luc. 7:34; 1 Tim. 5:23).

Ye kʼa ri natäj jbʼaʼ yaʼ ma junan ta rkʼë ri yaqʼabʼär. Le Biblia kan chöj nuʼij reʼ: «Ma kixqʼabʼär ta rkʼë vino» (Efes. 5:18). Chqä nuʼij chë «ri qʼabʼarelaʼ […] ma xkeʼok ta chpan Ruqʼatbʼäl Tzij Dios» (1 Cor. 6:10). Achiʼel nqatzʼët, chwäch Jehová kan xajan ri nqʼax ruwiʼ yaʼ natäj chqä yaqʼabʼär. Pa rukʼexel nqchʼobʼon achiʼel yechʼobʼon ri winäq pa qatinamit, röj nqatäj qaqʼij rchë nqatzʼët rutjik yaʼ achiʼel nutzʼët Jehová.

Ye kʼo jojun nkiʼij: «Rïn yikowin ntäj kʼïy yaʼ y ma yiqʼabʼär ta». Ye kʼa ya riʼ xa kʼayewal xtkʼäm pä chkij. Le Biblia kan chöj nuʼij chë ri winäq ri kan nqʼax ruwiʼ yaʼ nkitäj, kʼo mul yekiʼän nmaʼq taq mak chqä nkitzʼlaʼ kachbʼilanïk rkʼë Jehová (Tito 2:3; Prov. 20:1). Jesús chqä xuʼij chë ye kʼo jojun ma xtkïl ta kikʼaslemal chwäch ri kʼakʼakʼ Ruwachʼlew rma kan nqʼax ruwiʼ yaʼ nkitäj (Luc. 21:34-36). Rma riʼ ¿achkë ütz nuʼän jun cristiano rchë ma nrïl ta ri kʼayewal ri nukʼäm pä ri rutjik yaʼ?

TAQUʼ ACHKË RMA, AJÄN CHQÄ JARUʼ YAʼ XTATÄJ

Achiʼel xqatzʼët, rkʼë jbʼaʼ kʼo kʼayewal yeqïl rma nqchʼobʼon achiʼel yechʼobʼon ri winäq pa qatinamit chrij rutjik yaʼ. Rma riʼ taq röj nqwaʼ o nqatäj yaʼ, nqatäj qaqʼij rchë nqaʼän ri nqä chwäch Jehová. Le Biblia nuyaʼ re naʼoj reʼ chqë: «We rïx najin yixwaʼ, najin nitäj iyaʼ o najin niʼän xa bʼa achkë chik jun, tibʼanaʼ chë nyaʼöx ruqʼij Dios rkʼë jontir riʼ» (1 Cor. 10:31). Qtzjon chkij jojun kʼutunïk chqä jojun textos ri nkʼatzin ma yeqamestaj ta.

¿Ntäj yaʼ xa xuʼ rchë ri nkʼaj chik kiʼ kikʼuʼx nkiʼän wkʼë? Éxodo 23:2 nuʼij: «Ma keʼatzeqelbʼej ta ri winäq». Chpan re versículo reʼ, Jehová najin wä nuʼij chkë ri israelitas chë ma tkikʼän ta kinaʼoj chkij ri winäq ri nkiʼän ri ma ütz ta. Y ri naʼoj riʼ kan nkʼatzin chqë röj chqä. We röj nqchʼobʼon achiʼel yechʼobʼon ri nkʼaj chik chqä nqaʼän ri nkiʼän ryeʼ, rkʼë jbʼaʼ xa xtqaqʼäj rutzij Jehová chqä xtchaʼ chiʼ ri qachbʼilanïk rkʼë (Rom. 12:2).

¿Ntäj yaʼ xa xuʼ rchë nkʼüt chkiwäch ri nkʼaj chik chë rïn ma chanin ta nuchäp njolon? Chkipan jojun tinamït, ri winäq ma xajan ta chkiwäch chaq natäj yaʼ o kan nqʼax ruwiʼ naʼän che rä rutjik (1 Ped. 4:3). Ye kʼa tqatzʼetaʼ achkë naʼoj nuyaʼ 1 Corintios 16:13. Chriʼ nuʼij: «Kixkʼaseʼ apü, ma tiyaʼ ta qʼij chë kʼo jun nbʼanö chiwä chë yixel qa chpan ruchʼaʼäl Dios chqä ma tixiʼij ta iwiʼ». Achiʼel nqatzʼët, ri rutjik yaʼ ma nuʼän ta chawä chë njeʼ más awchqʼaʼ, xa kan nusüqʼ ajolon chqä ma yë ta chik ri ütz nachaʼ naʼän. Isaías 28:7 nuʼij chë ri winäq ri kowan nkitäj yaʼ ma chöj ta chik yebʼiyïn chqä chaq yetzaq.

We röj nqajoʼ nqaʼän ri ütz, nkʼatzin nqakʼutuj qatoʼik che rä Jehová, nqkʼaseʼ apü chqä ma nqayaʼ ta qʼij chë kʼo jun nbʼanö chqë chë nqayaʼ qa ryä (Sal. 18:32). Rchë nqaʼän riʼ, nkʼatzin nqatzʼët na achkë yeqaʼän, rchë ke riʼ ma xtqaʼän ta jun ri xa xttzʼlaʼ qachbʼilanïk rkʼë Jehová. Ya riʼ xuʼän Jesús taq xjeʼ chwäch le Ruwachʼlew. Ryä kan xyaʼ chwäch ran nuʼän ri ütz, rma riʼ kan xjeʼ ruqʼij chkiwäch ri winäq.

¿Ntäj yaʼ xa xuʼ rchë nmestaj ri kʼayewal najin nqʼaxaj? Jun chkë ri salmistas xuʼij reʼ che rä Jehová: «Taq kowan xchʼpü nkʼuʼx kimä ri kʼayewal, rït xakʼuqbʼaʼ nkʼuʼx chqä xaʼän chë xinnaʼ uxlanen pa wan» (Sal. 94:19). We kʼo jun kʼayewal najin nbʼanö chawä chë nchʼpü akʼuʼx, takʼutuj atoʼik che rä Jehová y ma tatäj ta yaʼ. Jun rubʼanik naʼän riʼ ya riʼ chaq taqïl yachʼö rkʼë Jehová. Ye kʼïy chqä yerutoʼon nkikʼutuj kinaʼoj chkë qachʼalal ri kan junan rubʼanon kiwäch rkʼë Dios. Ye kʼa ri winäq ri nutäj yaʼ xa xuʼ rchë numestaj rukʼayewal, ma nkowin ta nupabʼaʼ riʼ chkiwäch ri mak ri nkikʼüt pä kiʼ chwäch chqä ma yë ta chik ri ütz nuchaʼ nuʼän (Os. 4:11). Daniel, ri xqatzjoj qa chkipan ri naʼäy taq peraj, nuʼij: «Rïn kan kowan wä xchʼpü nkʼuʼx chqä ma yenmestaj ta wä ri mak ri xenbʼän ojer, rma riʼ ntäj wä yaʼ. Ye kʼa xa más kʼayewal xinwïl, ri wachiʼil xinkiyaʼ qa chqä xintzäq nkʼïx». ¿Achkë xtoʼö rchë re qachʼalal reʼ? Ryä nuʼij: «Xintzʼët chë nkʼatzin wä nkʼutuj ntoʼik che rä Jehová pa rukʼexel ntäj yaʼ rchë nmestaj ri najin wä nqʼaxaj. Rkʼë rutoʼik ryä, rïn xikowin xiqʼax chkiwäch ri nkʼayewal». Ma tqamestaj ta chë tapeʼ röj nqanaʼ chë ma xtqkowin ta xtqqʼax chkiwäch ri kʼayewal, Jehová ronojel mul xtqrtoʼ pä (Filip. 4:6, 7; 1 Ped. 5:7).

We rït kʼa jantäq na natäj yaʼ, ütz naquʼ kij jojun kʼutunïk. «¿Rubʼin chik jun wachʼalal chwä o jun wachiʼil chë kan nqʼax ruwiʼ yaʼ ntäj?». Ya riʼ xkaturtoʼ rchë xtatzʼët we xa najin chik nkʼuluj chawä natäj yaʼ y rït ma anaʼen ta. «¿Ntäj más yaʼ komä chwäch rubʼanon qa?». Ya reʼ xkaturtoʼ rchë xtatzʼët chë tapeʼ ma rukʼulun ta chawä natäj yaʼ, rkʼë jbʼaʼ xa xtkʼuluj chawä. «¿Kʼayewal nnaʼ we yeqʼax jojun qʼij y ma ntäj ta yaʼ?». Ri ruqʼalajsaxik re kʼutunïk reʼ xtkʼüt chawäch we xa xkʼuluj yän chawä natäj yaʼ, y rma riʼ rkʼë jbʼaʼ xtkʼatzin xkabʼä rkʼë jun doctor rchë xtayaʼ qa rutjik.

Ye kʼo jojun cristianos kiyaʼon chkiwäch ma nkitäj ta yaʼ rchë ma nkïl ta kʼayewal. Ye kʼo chik jojun ma nkitäj ta yaʼ rma ma nqä ta chkiwäch ri ru-sabor. We rït ataman ruwäch jun qachʼalal ri ke riʼ ruchʼobʼon, ri más ütz ya riʼ ma natzüj ta yaʼ che rä chqä ma itzel ta yatzjon chrij.

Ye kʼo chik jojun nkiyaʼ chkiwäch jaruʼ yaʼ xtkitäj. O rkʼë jbʼaʼ nkiyaʼ chkiwäch ma chaq nkitäj ta yaʼ o nkitäj jbʼaʼ yaʼ taq yewaʼ o jmul pa jun semana. Jun chik ri nkiʼän ryeʼ ya riʼ nkitzʼët achkë chë yaʼ nkitäj y achkë manä. Jun tzʼetbʼäl. Ye kʼo jojun nkitäj jbʼaʼ vino o cerveza, ye kʼa ma nkitäj ta yaʼ ri kʼo más alcohol rkʼë tapeʼ ya xolon chik kikʼë nkʼaj chik bebidas ri majun ta alcohol kikʼë. Taq röj qataman chik achkë xtqaʼän, ma kʼayewal ta xtuʼän chqawäch xtqaqʼät qiʼ. Jun cristiano ri kan junan rubʼanon ruwäch rkʼë Dios ri ruyaʼon chwäch nuʼän ya reʼ ma jun rma nkʼïx rma ri nuʼän.

Röj chqä kʼo chë nqaquʼ kij ri nkʼaj chik. Romanos 14:21 nuʼij: «Más ütz ma natäj ta tiʼäj o naqüm vino o naʼän chik jun ri xa nutzäq awachʼalal». Re tzij reʼ nkikʼüt chqawäch chë nkʼatzin nqaquʼ kij ri nkʼaj chik chqä nqakʼüt chkiwäch chë yeqajoʼ. We röj nqatzʼët chë xa xtqatzäq jun qachʼalal rma nqatäj yaʼ, kantzij na wä chë rma nqajoʼ ri qachʼalal riʼ ma xtqatäj ta yaʼ ri qʼij riʼ. We xtqaʼän riʼ, xtqakʼüt chë ma xa xuʼ ta röj nqaquʼ qa qiʼ, xa kan nqaquʼ kij ri nkʼaj chik chqä (1 Cor. 10:24).

Kantzij na wä chë röj, ri cristianos, nqasmajij ri pixaʼ ruyaʼon ri qʼatbʼäl tzij pa qatinamit chrij ri rutjik yaʼ. Jun tzʼetbʼäl. Rkʼë jbʼaʼ ri qʼatbʼäl taq tzij ma nkiyaʼ ta qʼij chkë jojun winäq nkitäj yaʼ rma majanä nuʼän kijunaʼ rchë nkiʼän riʼ, nkikʼwaj chʼichʼ o nkismajij jojun máquinas (Rom. 13:1-5).

Jehová ruyaʼon qʼij chqë rchë röj nqchaʼö achkë rubʼanik yeqaksaj ri spanïk ri yeruyaʼon pä chqë. Rma riʼ röj nqchaʼö achkë xtqatäj chqä achkë xtqaqüm. Tqatjaʼ qaqʼij rchë kan yë ri ütz nqachaʼ nqaʼän chqä nqakʼüt chwäch ri Qatat kʼo chkaj chë nqajoʼ nqaʼän ri nqä chwäch ryä.