Maio

Ku ni mbimo ayi ku nga va ni “nzala ka dotshe ditiko.” Phela nzala yoneyo yi pekile vo tala kupata ni Makristu yale. Ditshuri ti to misungo ya timwaya yi karatekile ngu ti to yi di na si mana hani sakudya kasi kuxayisa timwaya tawe. Se ku wombwa txani ngu majovhem ya ma nga ti ti mahete makungo o engetela mthumo wawe wo txhumayela? Ina va thindekisile makungo awe ve emela kuguma ka nzala? Vona va ti pfananisile ni siemo. Va simamile ve txhumayela nga ha va nga txi tikota ngu kona ni ku va txi abana asi va nga ti naso ni Makristu kulowe a khe Judheya. (Mith. 11:29, 30) Ava va nga amukela txivhuno va woni Jehovha a txi va khatalela ngu kukongoma. (Mat. 6:31-33) Ti nga maha va di tsanisile wungana wa hombe ni Makristu ale ma nga ta va vhuna. Ava va nga humisa miningelo ngu ku tidhunda mwendo kuvhuneta ngu tinzila timwani va mani litsako la hombe ali li tiswako ngu kuha.—Mith. 20:35. w23.04 16 ¶12-13

Mbimo yimwani Jehovha wa xamula mikombelo ya malanda akwe ngu kuthumisa vathu va va si mkhozeliko ti to ve va vhuna. Ngu txikombiso, a gwesile mbilu ya Mkoma Aritasasta e tumela txikombelo txa Nehemiya txo tshumela eya Jerusalema kasi kuya wuseta didhoropa. (Neh. 2:3-6) Ni nyamsi, Jehovha a nga thumisa vathu va va si mthumeliko ti to ve hi vhuna ngako hi di ni txilaveko. Hi nga mbimo yotshe mikombelo yathu yi xamulwako ngu nzila yo xamatisa. Kambe totshe tixamulo ti hi ti manako, ngu tonti hi ti lavako kasi kusimama hi di thembekile ka Tate wathu wa nzumani. Ngu toneto lavetela tixamulo ta mikombelo yako ka Jehovha. Mbimo yotshe, alakanyisisa ngu nzila yi Jehovha a xamulako ngu yona mikombelo yako. (Mas. 66:19, 20) Hi kombisa likholo i si nga ngu kumaha mkombelo ka Jehovha dwe, kambe ngu ku amukela xamulo ti si nga ni mhaka ni nzila yi yi tako ngu yona.—Vaheb. 11:6. w23.05 12 ¶13; 12-13 ¶15-16

Mbimo yi hi nga tiningetela ka Jehovha hi mthembisile ku mthumela ni kumaha kuranda kwakwe. Hi fanete kusimama ni txithembiso txathu. Kuhanya ngu nzila yi hi nga thembisa Jehovha kha ti karati ngutu. Nguku Jehovha a hi mahile ngu nzila yo hi maha kuranda kwakwe. (Mtu. 4:11) A vekile mndani kwathu txilaveko txo mziva ni ku mkhozela ni ku hi maha ngu txifananiso txakwe. Kota wuyelo ha si kota kutshuketa hafuhi kwakwe ni kuva ni litsako ngu ku maha kuranda kwakwe. Ku engetela keto, hi txi maha kuranda ka Txizimu ni kuetetela mwanana wa txona “ha mana kuhumula.” (Mat. 11:28-30) Simama u tsanisa lirando lako ngu Jehovha. U nga alakanyisisa ngu totshe tatinene ti a nga ku mahela ni makatekwa aya a no ta ku ninga ka mbimo yi yi tako. Mbimo si lirando lako ngu Jehovha li yako li kula ti na hehuka ku u mu engisa. (1 Joh. 5:3) Jesu a tikoti kumaha kuranda ka Txizimu ngu ku a txi maha mkombela a txi kombela txivhuno txa Jehovha ni ku veka mapimo ka wuyelo yi a ndi no yi mana. (Vaheb. 5:7; 12:2) Kufana ni Jesu simama u maha mkombelo ni ku veka mapimo ka themba ya wutomi wo mbi guma. w23.08 27-28 ¶4-5

Hotsethu ha tsaka ngako vathu va txi laphisa mbilu. Athu ha va xonipha ava va emelako to kari va si gumi mtamo. Ha tsaka mbimo yi vamwani va hi laphiselako mbilu ngako hi txi maha tiphazamo to kari. Ha kombisa kubonga nguku m’gondisi wathu wa Bhiblia a nga hi laphisela mbilu mbimo si hi nga ti gonda, hi amukela ni ku hanya ngu ti Bhiblia yi ti gondisako. Txitimwi ka totshe ha bonga a ku Jehovha a nga hi laphisela mbilu! Hambiku hi ningako lisima kulaphisa mbilu ka vamwani, hi nga mbimo yotshe ti hi hehukelako kumaha ngu ha kufanako. Ngu txikombiso, u nga karateka ngako u di ka bhixa yo va swelako ku kutendera, ngutu-ngutu u di ni txikuluveta. Hi nga pandiseka ngutu ngako vamwani va txi hi henyisa. Ngu yimwani mbimo ti nga hi nemelela kuemela mafu a maphya aya hi nga thembiswa ngu Jehovha. Hambiketo ka sotse siemo siya ti lava hi laphisa mbilo. w23.08 20 ¶1-2

Jehovha a kombete Gidhiyoni ti to e hungula masotxhwa akwe. Ku ti lava a ndi na tiwotisa tiya: ‘Ina kutxitxa ku wa ka laveka? Ina ti na thuma tonti?’ Hambiketo Gidhiyoni a engisile. Nyamsi madhota ma londisa txikombiso txa Gidhiyoni ngu kuengisa sengeletano ngako ma txi kombelwa ku me maha to kari ngu nzila yo hambana ni yi ma nga di yi tolovete. (Vaheb. 13:17) Gidhiyoni a engisile Jehovha hambiku a nga txi thava ati ti nga txi lava kuhumelela. (Val. 9:17) Msana ko mana txitsanisekiso txa Jehovha, Gidhiyoni a txi kholwa ngu ditshuri ti to Txizimu txi ndi na mseketela ka txiavelo txakwe txo vhikela vathu va Txizimu. Madhota aya ma zumbako ka wukhalo awu mthumo wathu wu tsimbiswako ma etetela txikombiso txa Gidhiyoni. Ngu txibindi ona ma thangela ka mitshangano ni ka mthumo wo txhumayela ti si nga ni mhaka ni ti to ma na betwa jele, ma na xuxiswa, ma na luza mthumo mwendo kudhumelwa. Ka mbimo ya xanisa ya hombe, madhota ti na ta lava me va ni txibindi txo engisa sialakanyiso asi ma no si amukela ti si nga ni mhaka ni ti to wutomi wawe wu na va ha phangoni mwendo nem. w23.06 5-6 ¶12-13

Jehovha a mahile ti to mithumo ya yinene ya Joyadha yi bhalwa amu ka Bhiblia kasi ku hi gondisa. (Var. 15:4) Ni ku mbimo yi Joyadha a nga fa a ningilwe txithavo txo sawuleka, ngu ku ya mu tshotsha “Didhoropani ka Dhavhidha, kumweko ni vafumeli vamwani, nguko ati mahile to lulama masoni ka va ka Israyeli, ni ka Txizimu, ni ka nyumba ya txona.” (2 Mak. 24:15, 16) Matimu yawa a Joyadha ma nga hi vhuna kukulisa kuthava Txizimu. Madhota ma nga etetela txikombiso txa Joyadha ngu ku va o thembeka ni kuvhikela dibanza. (Mith. 20:28) Ava va nga kula ngu tanga va nga gonda ka Joyadha ti to ngako va txi thava Jehovha ni kusimama va di thembekile kwakwe ene a nga va thumisa ti to e hetisisa txikongomelo txakwe. Majovhem ma nga wona nzila ayi Jehovha a nga ñola ngu yona Joyadha ni ku mu etetela ngu kukombisa txixonipho ka va va nga kula ngu tanga, ngutu-ngutu ava va ku ni malembe o tala va txi thumela Jehovha ngu kuthembeka. (Mav. 16:31) Ahi seketeleni ngu ku thembeka ava va thangelako ngu ku va engisa.—Vaheb. 13:17. w23.06 17 ¶14-15

Mitshanganoni, dinganisela ka makhambi ya u no guleta ti to u xamula. Ngako hi txi zumbela kuguleta diwoko mbimo yotshe ti nga maha mtsimbitisi e tipfa a txi sinziseka ku hi ningeta hambi i di ti to ku ni vamwani va si se mana mkhanjo wo xamula. Eto ti nga godholisa vamwani va si guleti. (Ekl. 3:7) Ngako vahuweleli vo tala va txi guleta mawoko ngu mbimo ya gondo ti nga maha hi si xamuli nga ha hi nga txi lava ngu kona. Ni ku ti nga maha mtsimbitisi a si hi ningeti mbimo yotshe. Eto ti nga hi godholisa, kambe kha ha fanela kuhenya ngako va si hi ningeti. (Ekl. 7:9) Idi ti to khu xamuli ngu ha u nga txi lava ngu kona, engisela kwati tixamulo ta vamwani se msana ka mitshangano u nga va bonga ngu tixamulo tawe. Kundunduzela vanathu ngu tixamulo tawe ta va tsanisa, ti fana ni ku nawe u di xamute. w23.04 23-24 ¶14-16

Gonda Dipswi da Txizimu ni ku alakanyisisa ngu dona. Kufana ni mndonga awu wu simamako wu di tsani ngu ku va ni mikoloti yo lapha, nathu hi na simama hi di tsani ngako mikoloti ya likholo lathu yi di navile ka Dipswi da Txizimu. Mbimo yi mndonga wu kulako, mikoloti ni yona yo ya yi nava. Mbimo yi hi gondako ni ku tshumela hi alakanyisisa ngu ti hi ti gondako, ha tsanisa likholo lathu ni ku ha tsaniseka ngutu ti to tinzila ta Jehovha ndinene. (Vakl. 2:6, 7) Alakanyisisa ngu nzila yi Jehovha a nga vhikela ni ku kongomisa ngu yona malanda akwe a kale. Ngu txikombiso, Ezekhiyele a riyile kwati nzeve mbimo yi ngelozi yi nga ti m’gela tipimo ta dithepele di a nga woniswa. Muwoniso wuwa wu tsanisile Ezekhiyele, ni ku wu hi ninga tigondo ta lisima ta nzila yi hi nga simamako hi thumisa matshina a milayo ya Jehovha ka wukhozeli wa ditshuri. (Eze. 40:1-4; 43:10-12) Athu hi nga wuyelwa ngako hi txi ti ninga mbimo yo gonda ni kutshumela hi alakanyisisa ngu timhaka to tshima ati hi ti gondako ka Dipswi da Txizimu. Hi nga tsanisa mbilu yathu ngu ku themba Jehovha ti txi huma mbiluni.—Mas. 112:7. w23.07 18 ¶15-16

Amu ka Bhiblia ku ni sikombiso sa sinene a si majovhem a txiwamna ma nga si etetelako. Sikombiso soneso sa mu ka Bhiblia nza vavamna ava va nga ti randa Jehovha va nga ziva kuwonisana kwati ni wutixamuleli wo hambana-hambana kasi kukhatalela vathu va Txizimu. U nga tshumela u mana sikombiso sa sinene hagari ka Makristu o vitwa hamwayani kwako mwendo dibanzani. (Vaheb. 13:7) Niku u ni txikombiso txo pelela txa Jesu Kristu. (1 Pedro 2:21) Mbimo yi u xolisisako kwati sikombiso soneso, nda dhum u alakanyisisa kwati ngu tifanelo tatinene ati vavamna vonevo va ti kombisako. (Vaheb. 12:1, 2) Ngu msana wona nzila yi u nga va etetelako ngu yona vavamna vonevo. Wamwamna awu a ku ni wusikoti wo pfisisa kha nga ni magwava kambe a wonisisa kwati nzila yi a nga yi tekako kasi ku e maha to kari. Ngu toneto ti karatele kusakulela ni ku xayisa wusikoti wonewo. Khata ngu kugonda matshina a milayo ya mu ka Bhiblia u tshumela u alakanyisisa ngu ti to ngu kutxani i di a lisima kwako. Se msana keto thumisa matshina oneyo mbimo yi u mahako sisungo a si si no tsakisa Jehovha. (Mas. 119:9) Eyo yimweyo ta tinzila ayi yi no kuvhuna ku u hokelela ku va Mkristu wo vitwa.—Mav. 2: 11, 12; Vaheb. 5:14. w23.12 24-25 ¶4-5

Vaveleki va nga gondisa vanana vawe kuxamula ngu nzila yo thutha ngaku va txi wotiswa ngu wukhozeli wawe. (Jak. 3:13) Vamwani vaveleki va bhula ngu toneto ka gondo yawe ya mwaya. Vona va bhula ngu misungo ya timhaka a yi yi nga thukako yi humelela txikolwani, ve kombisa nzila yi va nga xamulako ngu yona, ni ku gondisa vanana vawe kuwomba womba ngu nzila yo thutha. Mikombiso ka gondo ya mwaya yi nga vhuna majovhem ti to me tsaniseka ka ti va ti kholwako ngu wukhozeli wawe ni kuvhuna vamwani. Mlongoloko wu wu ku “Vampsha Va Vutisa” wu manekako ka jw.org, wu ni tigondo ati ti nga vhunako majovhem. Mlongoloko wuwa wu lulamisetwe kasi kuvhuna majovhem ti to ve tsaniseka ka ti va ti kholwako ni ku ve lulamisela tixamulo tawe va pune. Hotshethu hi nga vhuneka mbimo yi hi gondako kota mwaya, kasi ku hi ziva ku emela likholo lathu ngu nzila yo thutha. w23.09 17 ¶10; 18 ¶15-16

Ina u ta nga ti vekela makungo a moya u gwita ti ku karatela ku ma hokelela? Ngako xamulo i di ina, khu nga wekha. Ngu txikombiso, Philip a txi lava kutshukwatisa mikombelo yakwe ni makhambi ya a mahako ngu ona, kambe a si yi mani mbimo yo maha toneto. Erika a ti ti vekete makungo o xongolela kuhoka mitshanganoni ni ka mtshangano wa mthumo wa thembwe, kambe a txi hoka a di txhetwe ka mitshangano yoneyo. Ngako u di ni makungo aya u si se ku ma hokela, u nga godholi. Hambi kuhokelela makungo o hehuka ti nga lava mbimo ni mizamo. Totshe ati u nga ti mahako kasiku u hokelela makungo aku a moya, ti kombisa to wa ninga lisima wuxaka wako ni Jehovha ni ku u lava kumaha totshe ati u nga ti kotako kasi ku mtsakisa. Jehovha wa ninga lisima mizamo yako ni ku ene kha emeli to pinda ati u nga ti kotako. (Mas. 103:14; Mika 6:8) U fanete kudinganisela ngako u txi sawula makungo, me tsimbitisana ni siemo sako. w23.05 26 ¶1-2

Vathu va txibindi ti nga maha ve wonisana ni kuthava, kambe kha va tumeleli ti to kuthava koneko ku va lekisa ku maha ti u ku tatinene. Dhaniyeli i ti dijovhem da txibindi txa hombe ngutu Ene a gondile Mibhalo ya vaprofeti va Txizimu, kupata ni wuprofeti wa Jeremiya. Ngu kuya ngu ti a nga gonda, a pfisisile to wukhumbi wule wa Vajudha wu nga teka mbimo yo lapha se wu ti hafuhi ni kuguma. (Dhan. 9:2) Kuwona wuprofeti wa mu ka Bhiblia wu txi hetiseka ti tsanisile themba ya Dhaniyeli ka Jehovha, ni ku ava va thembako ngutu Txizimu va nga va ni txibindi txa hombe. (Fananisa Varoma 8:32, 37-39.) Ta lisima ngutu, ngu ti to Dhaniyeli a txi maha mkombelo mbimo yotshe ka Tate wakwe wa nzumani. (Dhan. 6:10) A kombete divalelo ya sionho sakwe ka Jehovha ni ku m’gela ta mbiluni. Ni ku Dhaniyeli a kombete txivhuno. (Dhan. 9:4, 5, 19) Ene i ti m’thu wo fana ni nathu, kha velekwa ni txibindi, kambe a sakulete fanelo yoneyo ngu kugonda kumaha mkombelo ni kuthemba Jehovha. w23.08 3 ¶4; 4 ¶7

Hi txi engisa wukoma hi na wuyelwa athu ni vamwani. Ngu nzila muni? Nguku hi vayilela wuyelo yo biha hi nga yi manako ngu kwa mbi engisa milayo. (Var. 13:1, 4) Hi txi engisa wukoma, vona va na wona to Tifakazi ta Jehovha vathu va vanene. Ngu txikombiso malembe msana khe Nigeria, masotxhwa ma bete Nyumbani ka Mfumo vanathu va di ka mitshangano va txi lavetela avale va mahako txitereka txo mbi diha resa. Kambe mthangeli wa masotxhwa a ma rumile ku me huma ma si gwesi m’thu. Ene a wombile tiya: “Tifakazi ta Jehovha yotshe mbimo ta diha resa.” Tiwombako to yotshe mbimo u engisako mlayo u ninga nduma ya yinene Tifakazi ta Jehovha, —nduma ya yinene ayi ditshiku dimwani yi nga vhunako kuvhikela Makristu kulowe. w23.10 9 ¶13

I kale malanda a Jehovha ma di emete kuwona kugumiswa ka mafu yawa. Kambe ngu kuya ngu mawonelo a vathu kuhetiseka ka txikongomelo txa Txizimu ti ti komba nga ka swela kumaheka. Jehovha a womba-wombile mayelano ni toneto mbimo yi a nga tsanisekisa mprofeti Habhakuki: “Nguko txiwoniso njo dingana mbimo yo kari, se kala magwito txi na womba-womba, kha txi na mbi hemba; ngako txiwoniso txi txi swela, txi verele, nguko kha ditshuri txi nata, kha txi na mbi swela!” (Hab. 2:3) Ina txi tsanisekiso txiya a txo gela Habhakuki dwe mwendo dipswi dakwe di ni txhamuselo nyamsi? Ngu kususumetwa ngu moya wo sawuleka mpostoli Paulo a thumisile mapswi awa ka Makristu ya ma nga ti emete mafu a maphya. (Vaheb. 10:37) Hambi txithembiso txo hulukisa vathu txi woneka nga txa swela hi nga tsaniseka to “kha ditshuri txi nata. Kha txi na mbi swela!” w23.04 30 ¶16

Vaisrayeli kha va kholwa ka sotshe sikombiso si si nga txi veka hakubasani ti to Jehovha a txi thumisa Mosi kasi kuwomba-womba navo. (Mit. 14:10, 11) Makhambi a mangi va lambile kukholwa ti to Jehovha a txi thumisa Mosi. Ngu toneto, Jehovha kha tumelela ti to liveleko lile la Vaisrayeli li bela ka Ditiko da Txithembiso. (Mit. 14:30) Ngu didhawa dimwani, Vaisrayeli vamwani va londisile mkongomiso wa Jehovha. Ngu txikombiso, Jehovha a ti khene: “Kalebhe . . . a ni engisile ngu kuhetiseka.” (Mit. 14:24) Jehovha a hakete Kalebhe ni ku a tshumete e mninga txienge txi a nga txi sawula ka Ditiko da Txithembiso. (Jox. 14:12-14) Liveleko li li nga londisela la Vaisrayeli ni lona li simamile li londisa mkongomiso wa Jehovha. Mbimo yi Joxuwa a nga vhaleta Mosi kota mthangeli, wa va Israyeli, “va to va ni txithavo . . . ka otshe masiku ya kuhanya kwakwe.” (Jox. 4:14) Kota wuyelo, Jehovha a katekisile Vaisrayeli ni ku a va tekile kala ka ditiko di a nga ti va thembisile.—Jox. 21:43, 44. w24.02 21 ¶6-7

Nga ha dhokodhela a nga zivako dihanyo da mbilu yathu ngu ku yi txheka ka diwoko, nathu hi nga ziva mtamo wa lirando li hi ku nalo ngu Txizimu ngu kuxolisisa lirando li hi ku nalo ngu vamwani. Se ngaku hi txi tumbula to, lirando li hi ku nalo ngu vanathu li hote, eto ti nga kombisa ti to lirando li hi ku nalo ngu Txizimu la hola. Kukombisa lirando mbimo yotshe ngu vanathu txikombiso txa txinene txa ti to lirando lathu ngu Txizimu li tsani. Ngaku lirando lathu ngu vanathu li txi hola, eyo i phango ya hombe. Ngu kutxani? Nguko eto ti nga womba to lirando lathu ngu Jehovha li ha phangoni. Mpostoli Johani a ti vekile hakubasani mbimo yi a nga hi khumbuxeta to: “Awu asi randiko mwanawe, awu a mu wonako, kha na kusikota kuranda Txizimu txi asi txi woniko.” (1 Joh. 4:20) Ngu yihi gondo kwathu? Ati ti tsakisako Jehovha ngu tiya: “He randaneni.”—1 Joh. 4:7-9, 11. w23.11 8 ¶3; 9 ¶5-6

Mbimo yi i nga ti nga di jovhem, tate wakwe a di fite, Jowasi a londetete mkongomiso wa mphaxeli wa hombe wo thembeka Joyadha. Mphaxeli wa hombe a gondisile Jowasi nga i ti ko va mwanana wakwe. Jowasi a angute ngu nzila ya yinene, a sawula kukhozela Jehovha ni kuvhuna vamwani kasi ku ve thangetisa wukhozeli wo sawuleka wa Jehovha. Ni ku a mahile malulamiselo yo dithepele da Jehovha di wusetwa. (2 Mak. 24:1, 2, 4, 13, 14) Ngako u txo gondiswa kuranda Jehovha ni kuhanya ngu milayo yakwe, eyo i ningo ya lisima. (Mav. 2:1, 10-12) Vaveleki vako va ku gondisa tinzila to tala to thumisa sileletelo si siku mu ka Bhiblia. Mbimo yi u ti karatelako ku si thumisa vona va na tsaka nguto. Txa lisima ngutu ngu ti to Tate wako wa nzumani a na tsaka ni ku u na va ni wuxaka wo mbi guma nayo. (Mav. 22:6; 23:15, 24) Ina eto kha ti ku ningi txivangelo txa txinene txo etetela Jowasi mbimo yi i nga ti nga di jovhem? w23.09 8-9 ¶3-5

Jehovha a thembisa kuengisa mikombelo yathu. Txizimu txathu txa varanda vakhozeli va txona vo thembeka, ngu toneto kha txi na mbi thuma txi leka kuengisa mikombelo yawe. (Mas. 10:17; 37:28) Kambe eto kha ti wombi to a na hi ninga sotshe si hi si kombelako. Timwanyani ti hi ti kombelako ti na lava hi emela mafu a maphya kasi ku hi ta ti mana. Jehovha a yelanisa ti hi ti kombelako ni makungo akwe. (Isaya 55:8, 9) Yimweyo ya makungo oneyo ngu ku tata mafu ngu vathu ava va ku ni litsako ni wumwewo hahatshi ka mfumo wakwe. Kambe Sathani a womba to ta tshuku ngu ku vathu ve ti fuma. (Gen. 3:1-5) Jehovha a tumelete ku vathu ve ti fuma, kasi kukombisa to a ti Sathani a ti wombako makuho. Kambe mfumo wa vathu wu vangile sikarato so tala asi hi wonisanako naso nyamsi. (Ekl. 8:9) Ha ti pfisisa to Jehovha kha na mbi thavisa sotshe sikarato si hi wonisako naso konkuwa. w23.11 21 ¶4-5

Jehovha a thembisile ti to ngu kona hawa ka Abrahamu totshe tixaka ti ndi na katekiswa. Kambe, mbimo yi to pinda Abrahamu se ati ni 100 wa malembe Sara ati ni 90, kambe va ti si se va ni mwanana. Ngu mawonelo a vathu, ti si na kukoteka ku Abrahamu ni Sara ve va ni mwanana. “A verete ati ti nga ti si koteki kuverelwa, e kholwa ti to a na va tate wa tixaka to tala.” (Var. 4:18, 19) Ngu magwito, a velekilwe mwanana wu a nga ti veretwe ngu kale, Abrahamu e va tate wa Isaake. (Var. 4:20-22) Hi nga sikota kuamukeleka ka Jehovha, hi wonwa ngu ngene hi di vo lulama kufana ni Abrahamu. Ngu ditshuri, Paulo a wombawombile to engeteleka ngu mhaka yiya, mbimo yi a nga khene: “Kha ta bhalelwa ene [Abrahamu] dwe ti to ‘a wombilwe mlulami’, aniko ti bhaletwe ni kwathu hi kholwako ka wule a nga wusa ka vafi Jesu Mkoma wathu.” (Var. 4:23, 24) Kufana ni Abrahamu, ti lava hi va ni likholo, mithumo ni themba. w23.12 7 ¶16-17

Ngako u txi wonisana ni txikarato txi ku mahako u ti pfa u txi thava, khumbula ti to Jehovha wa txi wona txikarato txako. Ngu txikombiso, mbimo yi va Israyeli va nga ti Egipta, Jehovha a txi wona txiemo txo karata atxi va nga txi wonisana natxo, e tshumela e womba ti to a txi “kuziva kupandiseka kwawe.” (Eks. 3:7) Ina wa thuka u ti wotisa ti to Jehovha a kuvhunisa kutxani ku u wonisana ni txikarato? Ti ngo txani u maha mkombelo kasi ku e kuvhuna ku u wona nzila yi a kuvhunako ngu yona? (2 Vafu. 6:15-17) Alakanyisisa ngu tiya: Ina dhixkursu mwendo xamulo ya mwanathu wo kari dibanzani yi ti nga kutsanisa? Ina dibhuku, vhidhiyo mwendo wutxenje wo kari si ti nga kumaha u tsaka? Ina mwanathu wo kari a ti nga ku komba m’bhalo wa mu ka Bhiblia awu wu nga kutsanisa? Mbimo yimwani hi nga divala txivhuno txi hi txi manako ngu lirando la vanathu ni ngu txitsanisekiso txi hi txi manako mu ka Bhiblia. (Isaya 65:13; Marku 10:29, 30) Tiningo toneto, sikombiso sa ti to Jehovha wa khatala ngutu ngu ngathu. (Isaya 49:14-16) Ni ku txikombiso kambe txa ti to Jehovha wa fanelwa ngu ku hi mthemba. w24.01 4-5 ¶9-10

A si se tsula nzumani, Jesu a khumbutisile vagondiswa vakwe ngu txiavelo txawe txo ningela wufakazi mayelano ni nene “khe Jerusalema ni ka dotshe ditiko da Judheya ni Samariya kala magemeta-mitshi ka ditiko.” (Mith. 1:8; Luka 24:46-48) Msana ka mbimonyana, vathangeli va Vajudha va ñote mpostoli Pedro ni Johani ve va yisa masoni ka dibanza, ve va gela to ve ema kutxhumayela ni ku va va xanisile ngutu. (Mith. 4:18, 21) Pedro ni Johani va wombile tiya: “Ati ti nga lulama masoni ka Txizimu ngu tihi kani: Kuengisa anu mwendo kuengisa Txizimu kani? Athu kha hi na kusikota kumalala ni ti hi nga ti wona, ni ti hi nga tiengisa.” (Mith. 4:19, 20) Mbimo yi va nga humiswa vona va to guleta mapswi awe va txi maha mkombelo awu wu nga txi yelana ni kuranda ka Jehovha.—Mith. 4:31. w23.05 5 ¶11-12

Kudingana tibhiliyoni ta malembe, Jehovha ni Jesu va zumbile kumweko nzumani ni ku va kombisanile lirando la hombe ngutu. Jehovha a ti vekile hakubasani ti to a txi m’randa Jesu nga ha hi ti gondako ngu kona ka mbalo wa nyamsi. Jehovha a di wombile basi to: ‘Awuwa ngu wu ni tsakiswako ngutu ngu ngene.’ Kambe ti txi lava hi ti ziva ati a m’randisako tona Jesu. Ngu toneto ene a wombile ti to Jesu i “mwanana wakwe wo randeka ngutu.” Jehovha a txi ti guleta ngutu ngu Jesu ngutu-ngutu a ku a nga ti ti emisete kuningela wutomi wakwe. (Vaef. 1:7 ) Jesu a si kanakani ti to Tate wakwe a txi m’randa. Ene a txi tsaniseka ngutu ka lirando la Jehovha ni ku a womba-wombile makhambi a mangi ti to Tate wakwe a txi m’randa.—Joh. 3:35; 10:17; 17:24. w24.01 28 ¶8

Alakanyisisa ngu tiya: M’thu awu u mdhundako ngutu a womba-womba wubihi ngu ngawe. Awe wa tiziva ti to eto makuhu, kambe vamwani vathu va kholwa. Tximwani txa hombe txa ku nyenyeza, vathu vonevo va khata ku hangalasa makuhu oneyo se vamwani ni vona vo tala va kholwa. U nga tipfisa kutxani? Ti hakubasani ti to makuhu oneyo ma di na ku nyenyeza u tshumela u swireka. Txiemo txiya txa hi vhuna kupfisisa ati Jehovha a nga tipfisa tona mbimo yi nduma yakwe ya yinene yi nga nyetiswa. Mmweyo wa vanana vakwe va moya a wombile makuhu mayelano ni nene ka wamsikati wo khata i ku Evha. Evha a khotwe ka makuhu oneyo. Ngu mhaka ya makuhu oneyo vaveleki vathu vo khata va tshuralete Jehovha. Ni ku wuyelo ku ve yi yo, txionho ni lifo si tshapete ka vathu votshe ha mafuni. (Gen. 3:1-6; Var. 5:12) Sotshe sikarato asi hi si wonako ha mafuni nyamsi so nga lifo, tiyimbi ni kuxaniseka, si ho ngu kona ha ka makuhu aya Sathani a nga ma womba-womba. Jehovha a tipfisa kutxani a txi wona sotshe sikarato asi makuhu oneyo ma nga si vanga? Ti hakubasani ti to eto ta m’karata ngutu. Hambiketo Jehovha kha nga veka txiviti, ene wa simama e va “Txizimu txa makatekwa mwendo txo tsaka.”—1 Tim. 1:11. w24.02 8 ¶1-2

Hi nga sikotisa ku txani ku va ni ku tiemisela ko fana ni ka Josefa? U nga sunga konku to u na maha txani mbimo yi u no wonisana ni txikarato. U nga pimisi kumbidi kuwomba to ahim-him ka ti Jehovha ati nyenyako ni ku u nga zumbi u txi pimisa ngu tona. (Mas. 97:10; 119:165) Ngako u txi maha eto u na sikota kuwonisana ni txiduko. Ti nga maha u txi tsaniseka to u mani ditshuri ni ku u lava ku thumela Jehovha ngu yotshe mbilu yako. Kambe ti nga maha u si tipfi u di lungekile kutiningetela ka Jehovha ni kubhabhatiswa. Ka txiemo txonetxo u nga maha to fana ni ti Mkoma Dhavhidha a nga maha. Ene a mahile mkombelo ka Jehovha atxi khene: “Ni xolisise, Txizimu, kasi kuziva mbilu yangu, ni duke kasi kuziva mi alakanyo yangu. Wona ti to mwendo ni tsimbila ngu nzila yo biha u txi ni tsimbitisa ngu nzila yi ni yisako ka wutomi wo mbi guma.” (Mas. 139:23, 24) Jehovha a katekisa vale “va mlavako ngu ditshuri.” Mizamo yako yo hokelela makungo o tiningetela ni kubhabhatiswa yi kombisa ti to awe u lava Jehovha ngu ditshuri.—Vaheb. 11:6. w24.03 6 ¶13-15

Mphaxeli wa hombe a txi emela vathu masoni ka Txizimu. Mphaxeli wa hombe wo khata wa Israyeli Aroni, a vekilwe ngu Jehovha mbimo yi ditenda da sengeletano di nga khata kuthuma. Nga ha a nga txhamusela ngu kona mpostoli Paulo “vaphaxeli va txitumelelano txa kale va ve vavangi, nguko va si sikoti kuhanya kala kupinduka, ngu kukomiswa masiku ngu lifo.” (Vaheb. 7:23-26) Kota vathu va kwa mbi pelela, vaphaxeli vonevo va hombe ti ti lava ve ningela magandelo ya ku divalelwa sionho sawe va pune. Akuwa ngu kona kuhambana ku kuho ka vaphaxeli va hombe va kale ni mphaxeli wa hombe Jesu Kristu. Mphaxeli wathu wa hombe Jesu Kristu “mthumeli wa wukhalo wo Sawuleka wa ditenda da ditshuri, di di nga akwa ngu Mkoma, i si nga ngu m’thu.” (Vaheb. 8:1, 2) Paulo a txhamusete to “ngako [Jesu] wutomi wakwe wu si gumiko, wuphaxeli wakwe ni wona kha wu nga ni magwito.” Paulo a tshumete e txhamusela to Jesu mbwa “kubasa mbilo, wa ku hambana ni vaonhi” kuhambana ni vaphaxeli va hombe va Israyeli “kwakwe kha kulaveki ti to ditshiku ni ditshiku a txi wuyelela kuphaxa mhamba ya sionho sakwe kukhata.” w23.10 26 ¶8-9

“Nzuma yo khata” kuwombwa mifumo ayi yi kuzetelwako ngu Sathani ni madhimoni akwe. (Mat. 4:8, 9; 1 Joh. 5:19) Ati ti nga bhalwa ka Bhiblia ti ku, “mafu” kuwombwa vathu, ava va hanyako ha mafuni. (Gen. 11:1; Mas. 96:1) Ngu toneto , “mafu o khata” kuwombwa vathu vo biha nyamsi. Jehovha kha na mbi gwitela basi ko txitxa mwendo ko lungisa “nzuma” ni “mafu” asi si kuho nyamsi, kambe a na si hiyela e tshumela e si vhaleta. Ene a na vhaleta nzuma ni mafu aya ma ku ho nyamsi ngu “nzuma ya yiphya ni mafu a maphya” i ku ti to a na veka Mfumo wa wuphya, wu no fuma vathu vavanene. Jehovha a na hundula sotshe si va so pelela, i ku mafu ni vathu. Nga ha a nga womba ngu kona Isaya, otshe mafu ma na hunduka me fana ni jaradhi ya Edheni. Se mmweyo ni mmweyo wathu a na hunduka e va m’thu wamphya wo pelela. Silima,maphanzeve ni mabhofu va na hanyiswa ni ku vafi va na wuswa.—Isaya 25:8; 35:1-7. w23.11 4 ¶9-10

Xanisa ya hombe” yi na khata ngu txitshuketi. (Mat. 24:21) Kambe xanisa ya hombe yi na ta hambana ni timwani tiphango nguko ha ti ziva to ya ta. Kona mu ka 2000 wa malembe msana, Jesu a gete valondeteli vakwe ti to ve zumba va di ti lulamisete kasi kuta wonisana ni ditshiku donedo. Ngako hi di ti lulamisete, ti na ta hi hehukela kuwonisana ni mbimo yoneyo yo karata ni kutshumela hi vhuna vamwani ku ve maha ti ti fanako. (Luka 21:36) Ti na lava hi tsanisela ti to hi engisa Jehovha ni kuthemba ti to ene a na hi vhikela. Hi nga maha txani ngako vanathu va txi luzekelwa ngu silo sawe sotshe? (Vaheb. 3:17, 18) Ti na ta lava hi va ni wumbilu kasiku hi kota ku va ninga txivhuno txi va txi lavako. Hi na ta angulisa kutxani msana kova hi di xasetwe ngu mtxawa wa matiko, se ti lava hi zumba ni vanathu wukhalo wumwewo ta mbimonyana? (Eze. 38:10-12) Ti na lava hi va ni lirando la hombe ngu vanathu ali li no hi vhuna kuwonisana ni txiemo txiya txo karata. w23.07 2 ¶2-3

Ava va nga txhadha va nga gonda ka txikombiso txa Akila ni Prisila, i ku mpatwa awu wu nga txi dhundwa ngutu ngu Makristu o khata. (Var. 16:3, 4) Vona va txi thuma, va txi txhumayela ni kuvhuna vamwani va di votshe. (Mith. 18:2, 3, 24-26) Kotshe amu Bhiblia yi womba wombako ngu Akila ni Prisila, yi womba to va di votshe. Alakanya ngu timhaka to tala ati awe ni mkatako ti lavako mi ti maha. Ina ku ni mithumo yo kari ayi mi nga yi mahako kota mpatwa hahanze ko yi maha wekha? Ngu txikombiso, Akila ni Prisila va txi txhumayela votshe. Ina ma ti vekela makungo o maha ati ti fanako? Akila ni Prisila va txi thuma votshe. Ti nga maha awe ni mkatako mi si nga ni mithumo yo fana, kambe ti ngo txani mi txo maha motshe mithumo ya ha mtini? (Ekl. 4:9) Ngako mi txi vhunana ka mithumo yanu mi na thuma kota mtxawa, mi na va ni mbimo ya yingi yo bhula. w23.05 23 ¶10-12

Hotshethu mbimo yimwani a thuka hi thava. Ngu txikombiso, mbimo yi Mkoma Sawule a nga txi hinga Dhavhidha a txi lava ku m’daya, Dhavhidha a tutumile eya ka didhoropa da Vafilista akhe Gati. Mkoma wa Gati Akisi a tumbute ti to Dhavhidha i ti m’lwi wa hombe wa tiyimbi awu vathu va nga ti m’embelelela va txi “digumi da magumi a mazana” a Vafilista. Mbimo yi Dhavhidha a nga ziva toneto, “a to thava ngutu.” (1 Sam. 21:10-12) Se Dhavhidha a to karateka ngutu, e pimisa ngu ti Akisi a ndi no mmaha. Se Dhavhidha a mahile txani kasiku e xula kuthava koneko? Ka Masalmo 56 Dhavhidha a txhamusela ati a nga ti ti pfisa tona mbimo yi a nga ti Gati. Ka Masalmo onewo Dhavhidha a txhamusete ti to nji txani txi nga ti mmaha e thava ni ku nji txani txi nga m’vhuna ku e xula kuthava koneko. Mbimo yi a nga txi thava, Dhavhidha a thembile Jehovha. (Mas. 56:1-3, 11) Dhavhidha a ti ni sivangelo sa singi so themba Jehovha. Ngu kukatekiswa ngu Jehovha, Dhavhidha a mani ati a ndi no ti maha ngu txikuluveta: A khatile ku timaha nga o xanga. Se hahanze ko la kudaya Dhavhidha, Akisi a ti ko lava to Dhavhidha e khukha ngu txikuluveta masoni kwakwe. Koneho Dhavhidha a koti kuhuluka.—1 Sam. 21:13–22:1. w24.01 2 ¶1-3

Mba mani vonevo va wombwako ka m’bhalo wa nyamsi? Vasawuleki ava va nga wuswa! Se, mbimo yi vasawuleki vo gwita va no tsula nzumani, hafuhi ni magwito ka xanisa ya hombe, txiavelo txo khata va no txi mana nja ku yalwa. Vona va lekile kuseketela tiyimbi. Kambe, msana ka kuva va di tekilwe ve tsula nzumani, vona va na ya ti pata ni Jesu ni tingelozi timwani to sawuleka, ve lwa ka yimbi yo gwita ni valala va Txizimu. Pimisa ngu tiya. Nyamsi vasawuleki vavangi va ku ha mafuni, va kumbile ni ku kha va nga ni mtamo. Kambe mbimo yi va no wuswa ti to ve ya hanya nzumani, vona va na va siwumbiwa sa moya sa kwa mbi fa, sa mtamo, ni ku va na va va di kumweko ni Ndena ya Mtamo, Jesu Kristu. Msana ko gwita yimbi ya Armagedhoni, vona va na thuma kumweko ni Jesu kasi kuvhuna vathu ti to ve va vo pelela. Kha ti kanakanisi ti to, mbimo yi va no va nzumani vona va na ti kota kumaha ta tingi ngu vanathu ava va no va va di ha mafuni kupinda ti va nga ti maha mbimo yi va nga ti ha mafuni kota vathu vo mbi pelela! w24.02 6-7 ¶15-16

Vathu vamwani ava se va nga lungeka ku tiningetela ni kubhabhatiswa va nga txi kana-kana ti to va nga maha toneto mwendo ahim-him. Ti nga maha ve ti wotisa tiya: ‘Se ngako msana ko bhabhatiswa ni txo maha txionho txa hombe ni thaviswa dibanzani?’ I di ku u thava toneto, u nga tsaniseka ti to Jehovha a na kuninga totshe ti u ti lavako kasi ku ‘u tsimbila ngu tifanelo ati ti lavekako masoni ka Mkoma u txi mtsakisa ka totshe timhaka.’ (Vakl. 1:10) Ene a na tshumela e kuninga mtamo awu wu lavekako kasi ku u kota kumaha ati i ku ta tinene. Jehovha se a vhuni vathu vo tala ti to ve kota ku muengisa. (1 Vak. 10:13) Ngu toneto ti mahako ti to mtengo wa va va wilwako dibanzani i di wa wudotho. Jehovha ahi ninga totshe ti hi ti lavako kasi ku hi simama hi di thembekile kwakwe. Hotshethu ha dukwa ku hi maha ati i ku to biha. (Jak. 1:14) Kambe awe u nga sawula ati u nga ti mahako mbimo yi u dukwako. Ku womba ditshuri ngu magwito ngawe u nga mahako txisungo txa ti to u nga maha txani ngu wutomi wako. Vamwani va womba ti to hi nge sikoti kufuma matipfelo athu ni ti hi ti mahako kambe toneto makuho. w24.03 5 ¶11-12