GONDO 7
Mana tithomba mbimo yi u lerako Bhiblia
“Kasi awe u gondisa kutxani kani?”—LUKA 10:26.
NDANDO 97 Dipswi da Txizimu da hi vhuna
ATI HI NO TI GONDAa
1. Nji txani txi kombisako to Mibhalo i di ya lisima ka Jesu?
ALAKANYA ngu va va nga ti engisela Jesu mbimo yi a nga ti gondisa. Mbimo yotshe a ti womba-womba ngu Mibhalo yo Sawuleka! Ka mapswi akwe ya ma nga bhalwa msana kova a di bhabhatisilwe ni o gwita a si se kufa, Jesu a gwesile Mibhalo.b (Dhewut. 8:3; Mas. 31:5; Luka 4:4; 23:46) Kudingana malembe mararu ni hafu hagari ka simahakalo sile sa simbidi, Jesu a lerile Mibhalo ha kubasani e tshumela e yi txhamusela.—Mat. 5:17, 18, 21, 22, 27, 28; Luka 4:16-20.
Mbimo yi a nga ti ha mafuni hawa, Jesu a kombisile to a ti yi dhunda Mibhalo ni ku a yi tumelete yi gwesa simaho sakwe (Wona gondo 7, paragrafu 2)
2. Nji txani txi nga vhuna Jesu ti to e ziva kwati Mibhalo mbimo yi a nga txiya e kula? (Wona mfota wa kapa.)
2 A sise khata kutxhumayela Jesu a txi lera ni kuengisela Dipswi da Txizimu mbimo yotshe. Kha ti kanakanisi ti to Mariya ni Josefa va txi womba-womba ngu Mibhalo ka mabhulo awe kota mwaya.c (Dhewut. 6:6, 7) Ha tsaniseka to otshe ma Sabata Jesu a txi tsula disinagogani ni mwaya wakwe. (Luka 4:16) Mbimo yi a ngadi konkheya, ene a txi engisela kha kwati ku txi lerwa Mibhalo, ngu kutsimbila ka mbimo Jesu a gondete kulera Mibhalo yoneyo yo Sawuleka. Kota wuyelo, Jesu a si ngo yi ziva dwe Mibhalo kambe a txi yi dhunda ni ku a yi tumelete yi gwesa wutomi wakwe. Ngu txikombiso khumbula ti ti nga humelela Jesu dithepeleni mbimo yi a nga ti ni 12 wa malembe. Vagondisi va va nga txi wu ziva kwati Mlayo wa Mosi va to “mxamala ta tinene [Jesu] ngu wuzivi wakwe ni tixamulo takwe.”—Luka 2:46, 47, 52.
3. Hi na xolisisa txani ka gondo yiya?
3 Nathu hi nga ziva Dipswi da Txizimu hi tshumela hi di dhunda ngako hi txi di gonda mbimo yotshe. Hi nga ti xotisa kutxani tithomba ta moya mbimo yi hi lerako? Hi nga gonda ka ti a nga gela ava va nga txi wu ziva Mlayo i ku vabhali, Vafarisi ni Vasadhusi. Phela vona va txi yi gonda Mibhalo mbimo yotshe kambe va si ti thumisi ati va nga txi ti gonda. Jesu a junyatisile tinzila tiraru ati vavamna vonevo va ngadi fanete ku ti maha kasi ku ve wuyelwa ngu Mibhalo. Mapswi akwe ma nga hi vhuna ti to hi tshukwatisa wusikoti wathu 1) wo pfisisa ati hi ti lerako, 2) wo mana tithomba ta moya 3) ni kutumelela Dipswi da Txizimu di txitxa wutomi wathu.
GONDA NGU NZILA YO U PFISISA
4. Dibhuku da Luka 10:25-29 di hi gondisa txani mayelano ni kulera Dipswi da Txizimu?
4 Hi lava kupfisisa txhamuselo ya ti hi gondako ka Dipswi da Txizimu. Phela hi nge wuyelwi ngako hi si ti pfisisi ati hi ti gondako. Ngu txikombiso, he woni mabhulo aya Jesu a nga va nawo ni “m’gondisi wo kari wa Mlayo.” (Lera Luka 10:25-29.) Mbimo yi wamwamna awu a nga wotisa ti to nji txani txi a ngadi fanete ku txi maha kasi ku mana wutomi wombi guma. Jesu a mu kongomisile ka Dipswi da Txizimu ngu ku m’wotisa tiya: “Ti bhatwe to txani ka Mlayo? Kasi awe u gondisa kutxani?” Ene a xamute kha kwati ngu kudhoda Mibhalo mayelano ni kuranda Txizimu ni kuranda muakelani. (Lev. 19:18; Dhewut. 6:5) Kambe wona ti a nga ti womba msana keto: “I mani muakelani wangu kani?” Xamulo yakwe yi kombisile ti to a sa ti pfisisa ati a nga ti lerile. Wuyelo ya toneto, ene asi ti zivi to a nga yi thumisisa kutxani Mibhalo ngu nzila ya yinene ka wutomi wakwe.
Hi nga tshukwatisa wusikoti wathu wo pfisisa ati hi gondako
5. Mkombelo ni kugonda ngu mthuthalo ti nga kuvhunisa kutxani?
5 Hi nga pfisisa kwati Dipswi da Txizimu ngako hi txi sakulela mkhuva wo di lera. Wona tinzila ti ti nga ku vhunako. Maha mkombelo u si se khata kugonda. Ti to hi pfisisa Mibhalo hi lava txivhuno txa Jehovha, se hi nga mkombela e hi ninga moya wakwe wo sawuleka kasi ku hi veka mapimo ka ti hi ti gondako. Msana keto gonda ngu mthuthalo. Eto ti na kuvhuna kupfisisa ati u ti gondako. Ti nga maha u vhuneka ngu kulera ngu dipswi do guleka mwendo kulera ngu kulondisela audhiyo ya didungula donedo da Bhiblia. Mbimo yi u engiselako audhiyo ni kuwona mapswi ka Bhiblia yako, eto ti na kuvhuna kupfisisa ni kukhumbula to tala mayelano ni Bhiblia. (Jox. 1:8) U txi gwita kugonda, tshumela u maha mkombelo u bonga Jehovha ngu ningo yakwe ya lisima i ku Bhiblia ni ku mkombela to e kuvhuna kuthumisa ati u nga ti gonda.
Kubhala manota ti nga ku vhunisa kutxani ti to u khumbula ni kupfisisa ati u ti gondako? (Wona paragrafu 6)
6. Ku ti maha siwotiso ni kubhala manota mbimo yi u gondako ti nga ku vhunisa kutxani? (Wona ni mfota.)
6 A hi woni tinzila timwani ta timbidi ati ti nga hi vhunako kupfisisa Bhiblia. Ti mahele siwotiso mayelano ni ti u ti gondako. Ngako u txi lera vhersikulo yo kari ti wotise tiya: ‘Mba mani va wombwako hawa? I mani a womba-wombako? A womba-womba ni mani ni ku ngu kutxani? Ti mahekile hayi ni ku ngu mbimo muni?’ Siwotiso siya si nga kuvhuna ti to u alakanyisisa kwati ni kupfisisa ponto ya lisima ka vhersikulo yoneyo. Timwani, bhala manota mbimo yi u gondako. U txi bhala ati u ti gondako ti na kuvhuna kubasisa mialakanyo yako ni kualakanyisisa ngu tona. Ti nga tshumela ti kuvhuna kukhumbula ati u nga ti gonda. Bhala siwotiso, bhala timhaka ti u nga ti mana mbimo yi u nga txi maha wuxolisisi, wuseta timhaka ta hombe, wona zila yi u nga ti thumisako ngu yona ati u nga ti gonda mwendo kubhala ati u ti pfisako tona mayelano ni ti u nga ti gonda. Kubhala manota oneyo ti nga kuvhuna u wona didungula da Bhiblia nga di do bhalelwa awe ngu kukongoma.
7. Ngu yihi mfanelo yi ti lavako hi va nayo mbimo yi hi gondako, ngu kutxani? (Matewu 24:15)
7 Jesu a kombisile fanelo yimwani ya lisima ayi ti lavako hi va nayo kasi ku hi wuyelwa mbimo yi hi gondako Bhiblia, i ku kupfisisa. (Lera Matewu 24:15.) Nji txani kupfisisa? Mbusikoti wo wona nzila yi didungula do kari di yelanako ni dimwani mwendo nzila yi di si yelaniko ni dimwani, mwendo kupfisisa ati ti nga mbi junyatiswa ka mhaka yoneyo. Kuengetela keto, Jesu a tshumete e kombisa ti to, kasi ku hi tumbula simahakalo asi si hetisisako wuprofeti wa mu ka Bhiblia ti lava hi va ni kupfisisa. Ha yi lava fanelo yiya yo pfisisa kasi ku hi wuyelwa ngu totshe ti hi gondako mu ka Bhiblia.
8. Hi nga lerisa kutxani ngu nzila yo hi kota kupfisisa?
8 Jehovha wa ninga kupfisisa malanda akwe. Tshuketa kwakwe ngu mkombelo, u mu kombela ti to e kuvhuna u sakulela fanelo yiya. (Mav. 2:6) U nga maha txani kasi ku u tsimbitisana ni ti u nga ti kombela? Xolisisa ati u nga ti gonda ni kuwona to ti yelanisa kutxani ni timhaka timwani ti u ti zivako. Thumisa tifarameti tathu to vhuna kupfisisa Bhiblia, to fana ni Guia de Pesquisa para Testemunhas de Jeová, kasi ku u vhuneka. Ona ma nga kuvhuna to u pfisisa txhamuselo ya ti u ti gondako mu ka Bhiblia ni kuwona nzila yi u nga ti thumisako ngu yona ka wutomi wako. (Vaheb. 5:14) Mbimo yi u lerako ngu mthuthalo u na engetela nzila yi u pfisisako ngu yona Mibhalo.
MANA TITHOMBA TA MOYA MBIMO YI U GONDAKO
9. Ngu yihi gondo ya lisima ayi Vasadhusi va nga si yi ningi lisima?
9 Phela Vasadhusi va txi ma ziva 5 wa mabhuku o khata a Mibhalo ya Txihebheru, kambe vona va si ningi lisima ditshuri di di nga bhalwa ka ona. Ngu txikombiso, wona nzila yi Jesu a nga xamula ngu yona mbimo si Vasadhusi va nga m’duka mayelano ni kuwuswa ka vafi. Ene a va wotisile tiya: “Ngako i di vafi ni kuwuka kwawe ina kha ma gonda dibhukuni ka Mosi, ngu tiya Txizimu txi nga womba nayo txipoponi txi txi kha txona: ‘Ngani Txizimu txa Abrahamu, Txizimu txa Isaake, Txizimu txa Jakobe?’” (Marku 12:18, 26) Hambiku Vasadhusi va nga ti lera matimu awa makhambi o tala, txiwotiso txa Jesu txi kombisa to vona va si ningi lisima ditshuri da mu ka Mibhalo i ku gondo ya kuwuswa ka vafi.—Marku 12:27; Luka 20:38.d
10. Ngu tihi ti hi fanelako kuveka mapimo ka tona mbimo yi hi lerako?
10 Ngu yihi gondo hi yi manako? Hi txi lera, hi lava kuveka mapimo ka ti vhersikulo mwendo matimu a Bhiblia ma hi gondisako tona. Athu kha hi lavi ku gwitela ko pfisisa ti mhaka to hehuka dwe, kambe hi lava kupfisisa matshina a lisima a ditshuri da Bhiblia nguko ona ma vhuna ngutu.
11. Ngu kuya ngu 2 Timoti 3:16, 17, u nga ti manisa kutxani tihomba ta moya u txi gonda Bhiblia?
11 Hi nga ti manisa kutxani tithomba ta moya mbimo yi hi gondako Bhiblia? Wona ati 2 Timoti 3:16, 17 yi ti wombako. (Yi lere.) Wona to “Yotshe Mibhalo ya vhuna” 1) ko gondisa, 2) ko laya, 3) ko tolovetisa tinzila to lulama, ni 4) ku kawuka. U nga vhuneka ngu timhaka tiya ta mune hambi ka mavhersikulo a Bhiblia aya u si ma leriko mbimo yotshe. Xolisisa mhaka yoneyo u wona ti yi ku gondisako tona ngu Jehovha, txikongomelo txakwe ni ngu matshina a Bhiblia. Wona to ti ku vhunisa kutxani ka mhaka yo laya. U nga maha toneto ngu kuwona nzila yi vhersikulo yoneyo yi ku vhunako ngu yona ku tumbula ni kuvayilela minavelo ni mahanyelo o biha ni kusimama ka nzila yo thembeka. Xolisisa nzila yi vhersikulo yoneyo u nga yi thumisako ngu yona kasi kululamisa mawonelo o biha aya ti nga mahako u di ma mani ka mthumo wo txhumayela, wona to vhersikulo yiya yi ku vhunisa kutxani ko kawuka, ku wona nzila yi Jehovha a pimisako ngu yona. U txi veka ha msungo timhaka tiya ta mune, ti nga kuvhuna ti to u mana tithomba ta moya ni ku engetela ku wuyelwa kwako ka gondo ya Bhiblia.
TUMELELA ATI U TI GONDAKO TI TXITXA WUTOMI WAKO
12. Ngu kutxani Jesu a di wotisile Vafarisi ti to “Ina kha ma gonda?”
12 Jesu a tshumete e maha txiwotiso txiya “Ina kha ma gonda?” kasi kukombisa to Vafarisi va ti ni mawonelo o biha ngu Mibhalo. (Mat. 12:1-7)e Ka dikhambi edo, Vafarisi va sote vagondiswa va Jesu va txi khona va ndaka Mlayo wa Sabata. Kasi ku va xamula, Jesu a dhodile sikombiso simbidi sa Mibhalo e tshumela e dhoda vhersikulo yi yi ku ka dibhuku da Hoseya kasi kukombisa to Vafarisi va si ti pfisisi to ngu kutxani ku di vekilwe Mlayo wa Sabata ni ku va si kombisi wuxinji. Ngu kutxani vavamna vava va nga si tumeli kutxitxwa ngu ti va nga txi ti gonda da Dipswi da Txizimu? Nguku va txi gonda ngu txikongomelo txo lava kusola-sola ni ku va ti ni moya wo ti guleta. Ngu toneto magondelo awe ma mahile to va si ti pfisisi kwati ati va nga txi ti gonda.—Mat. 23:23; Joh. 5:39, 40.
13. Ngu yahi mawonelo ya hi fanelako kuva nawo hi txi lera Bhiblia ni ku ngu kutxani?
13 Ka mapswi a Jesu, hi tshumela hi wona to ti lava hi gonda Bhiblia hi di ni mawonelo a manene. Kuhambana ni Vafarisi athu hi fanete ku ti veka hahatshi ni kutumela kugondiswa. Hi fanete ‘kuamukela ngu kudikha dipswi di di nga phaywa timbiluni kwathu.’ (Jak. 1:21) Hi txi ti veka hahatshi hi na tumelela ti to Dipswi da Txizimu di zima mikuluti ka timbilu tathu. Tigondo ta Bhiblia mayelano ni wuxinji, wumbilu ni lirando ti nga txitxa wutomi wathu ngako hi txi vayilela moya wo sola-sola ni ku ti guleta.
Hi nga ti kombisisa kutxani ti to ha tumelela Dipswi da Txizimu di txitxa wutomi wathu? (Wona paragrafu 14)f
14. Hi nga ti tumbulisa kutxani to ha tumelela Bhiblia yi txitxa wutomi wathu? (Wona mifota.)
14 Hi nga kombisa to ha tumelela Dipswi da Txizimu di hi txitxa ngu nzila yi hi ñolako ngu yona vamwani. Vafarisi va tandekile kutumelela Dipswi da Txizimu di gwesa timbilu tawe, wuyelo ya toneto vona “va ti lamula vathu vo mbi na mnando.” (Mat. 12:7) Ngu ha ku fanako nzila yi hi wonako ngu yona vamwani ni ti hi va ñolisako tona ta kombisa to ha tumelela Dipswi da Txizimu di hi txitxa mwendo nem. Ngu txikombiso, ngako hi txi wona ta tinene ka vamwani, ina ha va ndunduzela mwendo ho tutumela kuwona tiphazamu tawe? Ina ha kombisa wuxinji ni kutiemisela ku va divalela mwendo ho va sola-sola ni ku va vekela txiviti? Ku ti xolisisa ngu nzila yiya ti nga kombisa to ha tumelela ti hi ti gondako ti txitxa mialakanyo, matipfelo ni siamaho sathu.—1 Tim. 4:12, 15; Vaheb. 4:12.
KUGONDA DIPSWI DA TXIZIMU TA TISA LITSAKO
15. Jesu a txi ti pfisa kutxani ngu Mibhalo mbimo yi a ngadi ha mafuni?
15 Mbimo yi a ngati ha mafuni, Jesu a txi yi dhunda Mibhalo yo Sawuleka, ni ku mapswi ya ma ku ka Masalmo 40:8 ma kombisa ati Jesu a ndi no ti pfisa tona ngu Mibhalo yo Sawuleka, ma khene: “Ni tsaka ngutu ngu kumaha kuranda kwako Txizimu txangu, mlayo wako wu mndani ka mbilu yangu!” Aku Jesu a nga txi yi dhunda Mibhalo, ene adi ni litsako ni ku a simamile a thumela Jehovha. Nathu hi nga mana litsako ngako hi txi dhunda ni kugonda Dipswi da Txizimu ni kusimama hi thumela Jehovha.—Mas. 1:1-3.
16. Ngu tihi tinzila ti ti nga hi vhunako kugonda to tala ka Bhiblia? (Wona dibhokiso adi di ku: “Mapswi a Jesu ma nga kuvhuna kupfisisa ti u ti gondako.”)
16 Ngu kuetelela txikombiso txakwe hi nga sikota kutshukwatisa wusikoti wathu wo lera Bhiblia. Hi nga engetela kupfisisa kwathu Bhiblia ngu kumaha mkombelo, kulera ngu mthuthalo, kumaha siwotiso ni kubhala manota. Hi nga thumisa kupfisisa ngu kuxolisisa kwati ati hi ti lerako ni ngu kuvhunwa ngu mabhuku athu aya ma nga seketelwa ka Bhiblia. Hi nga engetela kupfisisa kwathu Mibhalo hambi ka mavhersikulo ya hi si maleriko ngutu, ngu kuxota tithomba ta moya ati ti ku ka matimu oneyo. Hi nga tumelela Dipswi da Txizimu di txitxa wutomi wathu ngu ku di gonda hi di ni mawonelo manene. Ngako hi txi thumisa tinzila tiya hi nga gonda to tala mu ka Bhiblia ni ku ti na hi tshuketisa hafuhi ka Jehovha.—Mas. 119:17, 18; Jak. 4:8.
NDANDO 95 Liwoningo se la woninga ngutu
a Hotshethu hi khozelako Jehovha ha ti karatela kulera Bhiblia ditshiku ni ditshiku. Vathu vo tala va lera Bhiblia, kambe kha va ti pfisisi ati va ti lerako. Eto ti wonekile ka vathu vo kari ka timbimo ta Jesu. Mbimo yi hi xolisisako ati Jesu a nga ti womba ngu va va gondako Dipswi da Txizimu hi na mana tigondo ta lisima ati ti nga hi vhunako kuxota tithomba mbimo yi hi lerako Bhiblia.
b Mbimo yi Jesu a nga bhabhatiswa ni kusawulwa ngu moya wo sawuleka totshe ti a nga ti gonda a di nzumani ti wuyisetwe kwakwe.—Mat. 3:16.
c Mariya a txi yi ziva kwati Mibhalo ni ku a txi womba-womba ngu yona. (Luka 1:46-55) Ti nga maha Mariya ni Josefa va si nga nayo male yo ti xavela makopiya ya Mibhalo. Se ti txi lava ve engisela kwati mbimo yi yi nga txi lerwa disinagogani kasi ku ve ta yi thumisa va di mtini.
d Wona msungo mhaka wu wu ku “Achegue-se a Deus—‘Ele é o Deus . . . de vivos’” ka A Sentinela de 1 de Fevereiro de 2013.
e Tshumela u wona Matewu 19:4-6, aha Jesu a nga wotisa Vafarisi txiwotiso txonetxo txa tximwetxo: “Ina kha ma gonda?” Hambiku va nga ti gondile mayelano ni wuvangi vona va txi ma tekela hahatshi mawonelo a Txizimu mayelano ni mtxhadho.
f TI TXAMUSELO TA MIFOTA: Mwanathu wu a vhunetako ka audhiyo ni vhidhiyo a maha tiphazamu mbimo yi mitshangano yi tsimbilako Nyumbani ya Mfumo, hambi keto msana ka mitshangano vanathu va mu ndunduzela ngu mizamo yakwe i si nga kuveka mapimo ka tiphazamo takwe.