“Dhana madhota”

1. Jehovha a kombisa ngu nzila muni ti to tinvuta takwe nda lisima ngutu kwakwe?

TINVUTA ta Jehovha nda lisima ngutu kwakwe. Ene a ti xavile ngu mnoha wa lisima wa Jesu Kristu ni ku a vekile madhota dibanzani kasi ku me ti khatalela. (Mith. 20:28) Txizimu txi lava ti to tinvuta ta txona ti khatalelwa ngu nzila ya yinene. Ngu kulondisa mkongomiso wa Jesu Kristu, madhota ma kuzeta vanathu ni ku va vhuna ti to ve simama va di thembekile ka Jehovha.—Isaya 32:1, 2.

2. Mba mani ava Jehovha a khatalako ngutu ngu vona? (Ezekhiyele 34:15, 16)

² Jehovha wa khatala ngu votshe vathu vakwe, kambe ene a khatala ngutu-ngutu ngu vale va xanisekako. Vamwani ti nga maha va txi xaniseka ngu mhaka ya tiphazamo ti va nga ti maha, se Jehovha a thumisa madhota kasiku e va vhuna. (Lera Ezekhiyele 34:15, 16.) Hambiketo, ene a lava ti to hi kombela txivhuno ngaku hi txi txi lava. Phela Jehovha kha lavi ti to hi gwitela kumaha mkombelo kwakwe dwe kasiku e hi vhuna, a tshumela e lava ti to hi kombela txivhuno ka “vadyisi ni vagondisi” va dibanzani.—Vaef. 4:11, 12.

3. Hotshethu hi nga wuyeliswa kutxani ngu kuxolisisa mthumo awu madhota ma wu mahako?

³ Ka gondo yiya, hi na wona nzila yi Jehovha a thumisako ngu yona madhota kasi kuvhuna ava wungana wawe ni nene wu dekadekako. Hi na tshumela hi mana tixamulo ta siwotiso siya: Ngu yihi mbimo ayi hi fanelako kukombela txivhuno ka madhota? Ngu kutxani hi di fanete kumaha toneto? Ni ku ona ma nga hi vhunisa kutxani? Hambi i di ti to kha hi wonisani ni sikarato konku, tixamulo ta siwotiso siya ti na hi vhuna kuziva kubonga nzila yi Jehovha a thumisako ngu yona madhota ni ku hi vhuna kuwona ti to hi nga maha txani kasiku hi mana txivhuno txawe ngaku hi txi txi lava.

NGU YIHI MBIMO AYI HI NGA “DHANAKO NGU YONA MADHOTA”?

4. Hi ti zivisa kutxani ti to Jakobe 5:14-16, 19, 20 a womba-womba ngu m’thu awu wungana wakwe ni Jehovha wu nga hola? (Wona ni mifota.)

⁴ Jakobe a womba-womba ngu nzila yi Jehovha a thumisako ngu yona madhota kasiku me hi vhuna. Ene a bhate tiya: “Wa ho wa kulwala hagari kwanu, kani? A na dhane madhota a dibanza.” (Lera Jakobe 5:14-16, 19, 20.) Ti ti komba nga Jakobe a txi womba-womba ngu m’thu awu a lavako kululamisa wungana wakwe ni Jehovha. Ngu txikombiso, ka ndimana yiya m’thu wu a lwalako a gelwa ti to e dhana madhota i si nga dhokodhela. Ni ku Jakobe a tshumela e txhamusela ti to m’thu eneyo a tshumela e kalamuka ngaku a txi divalelwa sionho sakwe. Kasiku m’thu awu a lwalako e kota kukalamuka, a fanete kuya ka dhokodhela, e ya m’gela mpando wakwe ni kutshumela e londetela kha kwati sialakanyiso asi a no ningwa ngu dhokodhela. Ngu ha kufanako, ngaku hi txi lava kutshumela hi va ni wungana wo tsana ni Jehovha, hi fanete kubhula ni madhota, hi ma gela sikarato sathu ni kutshumela hi thumisa sialakanyiso asi ma no hi ninga sa mu ka Bhiblia.

5. Hi nga ti zivisa kutxani ti to wungana wathu ni Jehovha wa khata kuhola?

⁵ Dibhuku da Jakobe kapitulo 5 di hi kuzeta ti to hi womba-womba ni madhota ngako hi txi pfa nga wungana wathu ni Jehovha wa khata kuhola. Ndatinene ngutu kumaha toneto hi si se luza wungana wathu ni nene. Bhiblia yi hi tula maso ka ti to ngako hi si ti woneli hi nga thuka hi ti kanganyisa hi pimisa ti to wungana wathu ni Jehovha wu ngadi tsani kuveti se wu fite kale. (Jak. 1:22) Phela ngu toneto ti nga maheka ka Makristu aya ma nga ti zumba Sardhisi. Jesu a ma gete ti to ona ma si ngadi me tsakisa Jehovha. (Mtu. 3:1, 2) Se hi nga ti zivisa kutxani ti to hi ngadi ni wungana wo tsana ni Jehovha? Nzila yo maha toneto, ngu wona to ina konku ha hiseka kufana ni kale kani. (Mtu. 2:4, 5) Hi nga ti wotisa tiya: ‘Ina ni nga txi tidhunda kulera Bhiblia ni kualakanyisisa? Ina na tsula mitshanganoni ni sa lulamisela? Ina mthumo wo txhumayela i ngadi wa lisima kwangu? Ina konku na pimisa ngutu ngu kulava male kupinda kale?’ Tixamulo ta siwotiso siya ti na kombisa ti to wungana wathu ni Jehovha wu nga di tsani mwendo nem. Se ngako hi si tikoti kutsanisa wungana wathu ni Jehovha mwendo ngako hi di mahile ati hi ti zivako ti to Jehovha kha ti tsakeli, hi fanete kukombela txivhuno ka madhota.

6. Ava va nga maha txionho txa hombe va fanete kumaha txani?

⁶ Awu a nga maha txionho txa hombe atxi txi nga mahako ti to e thaviswa dibanzani, a fanete kuya womba-womba ni madhota. (1 Vak. 5:11-13) M’thu awu a nga maha txionho txa hombe a lava txivhuno kasiku e lulamisa wungana wakwe ni Jehovha. Kasiku Jehovha e hi divalela ngu kuthumisa mterulo, hi fanete kumaha “mithumo ayi yi kombisako ku ti sola.” (Mith. 26:20) Nzila yo maha toneto, ngu gela madhota ngako hi di mahile txionho txa hombe.

7. Mba mani vamwani va lavako txivhuno txa madhota?

⁷ Madhota kha ma gwiteli ko vhuna avale va nga maha sionho sa hombe dwe, kambe ma tshumela me vhuna avale wungana wawe ni Jehovha wu nga hola. (Mith. 20:35) Ngu txikombiso, ti nga maha u txi pimisa ti to khu na mbi sikota kuxula minavelo yo biha. Eto ti nga kukaratela ngutu, ngako mbimo yi u nga si se gonda ditshuri ku ti lava u txi dhaha ngutu mbangi, kuxalela pornografiya ni kumaha wugango. Phela kha ti lavi u wonisana ni sikarato soneso wekha. U nga lava didhota adi u thembako ti to di na kuengisela kha kwati, di kutxhamusela ati u fanelako ku ti maha kasi ku u simama u lwisana ni minavelo yo biha, ni ku ku khumbuxeta ti to Jehovha a na tsaka ngako u txi simama u m’engisa. (Ekl. 4:12) I di ti to mbimo yimwani wa godhola ngu ku u simamako u lwisana ni minavelo yo biha, didhota di nga kutsanisekisa ti to eto ti kombisa to u wona wungana wako ni Jehovha i di wa lisima ngutu ni ku khu thembi mtamo wako.—1 Vak. 10:12.

8. Ina hi fanete kugela madhota totshe tiphazamo ati hi ti mahako? Txhamusela.

⁸ Kha ti sungi kugela madhota totshe tiphazamo ati hi ti mahako. Ngu txikombiso, ti nga maha hi di wombile mapswi o kari a ya ma nga henyisa mwanathu mwendo ti nga maha i di athu hi nga m’henyela. Hahanze ko ya gela madhota, hi nga londisa txialakanyiso txa Jesu txo maha kurula ni mwanathu. (Mat. 5:23, 24) Awe u nga maha wuxolisisi ka mabhuku athu, u gonda kuva wo timisela, kuva wo ti nõla, kasi ku u thumisa tifanelo tiya ngako u txo thuka u henyisana ni mwanathu. Ngako u txi wona ti to ta ku karatela kululamisa txikarato, u nga kombela txivhuno ka madhota. Ka dipasi di a nga bhalela Makristu a Filipiya, Paulo a kombete mwanathu wo kari kasiku e vhuna Evhodhiya ni Sintike ti to ve divalelana. Se didhota do kari da dibanzani kwako di nga kuvhuna ngu nzila ayi yi fanako.—Vaf. 4:2, 3.

NGU KUTXANI HI DI FANETE KUDHANA MADHOTA?

9. Ngu kutxani hi sa fanela kuva ni tingana to kombela txivhuno ka madhota? (Mavingu 28:13)

⁹ Ngako hi di mahile txionho txa hombe mwendo ngako hi txi pfa nga kha hi na mbi sikota kuxula minavelo yo biha, ti lava txibindi kasiku hi kombela txivhuno ka madhota. Kha ha fanela kuva ni tingana to kombela txivhuno ka madhota. Ngu kutxani? Nguko Jehovha a vekile madhota kasiku me hi vhuna. Se ngako hi txi womba-womba ni madhota, hi kombisa ti to ha mthemba Jehovha, ha m’engisa ni ku ha ti ziva ti to hi lava txivhuno txakwe kasiku hi simama hi maha ati i ku tatinene. (Mas. 94:18) Se ngako hi di mahile txionho, hi nga tsaniseka ti to Jehovha a na hi divalela ngaku hi txi gela madhota ati hi nga maha ni ku leka kumaha txionho txonetxo.—Lera Mavingu 28:13.

10. Ngu tihi ati ti nga mahekako ngako hi txo zama kusisa sionho sathu?

¹⁰ Ngako hi txi gela madhota sionho asi hi nga maha, Jehovha a nga hi divalela ni ku hi nga tshumela hi va vangana vakwe. Kambe ngako hi si ma geli, hi zama ku si sisa, sona si na hi sokota. Mbimo yi mkoma Dhavhidha a nga zama kusisa sionho sakwe, ene a pandisekile nguko a txi ti pfisisa ti to a si nga ngadi e tsakelwa ngu Jehovha. (Mas. 32:3-5) Ngako hi txi lwala mwendo hi di ti dayisile, hi gwita hi si tsuli ka dhokodhela ngu txikuluveta, kupanda ku na simama. Ngu ha kufanako, ngako hi di mahile txionho txa hombe hi si lavi txivhuno txa madhota, wungana wathu ni Jehovha wu nga fa. Jehovha kha naveli ti to eto ti za ti maheka. Ngu toneto, a hi gela ti to hi womba-womba ni madhota aya a nga ma veka kasiku me hi vhuna ti to hi tshumela hi va vangana vakwe.—Isaya 1:5, 6, 18.

11. Vamwani va nga gweseka ngu nzila muni ngako hi txi zama kusisa sionho sathu?

¹¹ Ngako hi si geli madhota sionho asi hi nga maha, vathu vamwani ni vona va nga sokola. Hi nga maha ti to Jehovha asi ningeli moya wakwe wo sawuleka dibanzani ni ku hi nga tsulupeta kurula ka vanathu. (Vaef. 4:30) Ngako hi txi thuka hi ziva ti to mwanathu wo kari a mahile txionho txa hombe, hi fanete ku m’gela ti to e ya womba-womba ni madhota ngu mhaka yoneyo.a Kusisa sionho sa hombe sa m’thu mmwani ti nga hi maha nathu hi tipfa mnando. (Levhi 5:1) Aku hi dhundako Jehovha, hi fanete kugela madhota ngako mwanathu wo kari a di mahile txionho txa hombe. Ngako hi txi maha toneto, hi na vhikela vanathu dibanzani ni kuvhuna awu a nga maha txionho ti to e tshumela e va mngana wa Jehovha.

MADHOTA MA NGA HI VHUNISA KUTXANI?

12. Madhota ma vhunisa kutxani ava va lavako kutshumela ve va vangana va Jehovha?

¹² Bhiblia yi gela madhota ti to me vhuna avale va lavako kutshumela ve va vangana va Jehovha. (1 Vat. 5:14) Ngako u di mahile txionho, ti nga maha madhota me ku maha siwotiso kasi ku ziva ati u ti pimisako ni matipfelo ako. (Mav. 20:5) Se ma vhuni ngu ku ma gela totshe ati ti nga maheka, hambi eto ti txi kukaratela ngu mhaka ya m’dhawuko wako, ya wuthu wako mwendo ngu kupfa tingana ngu mhaka ya ti u wonisanako nato. Ngu toneto, u nga thave, nem u nga thuki u pimisa ti to vona kha va mbi “pfisisa mapswi ako.” (Jobe 6:3) Madhota kha ma na mbi tekela ku kuninga txivhuno, ona ma na kuengisela kha kwati kasiku me ziva totshe ati ti nga pateka. Se ngu msana, ma na kuninga txivhuno ngu kuthumisa Bhiblia. (Mav. 18:13) Ona ma tipfisisa ti to ti teka mbimo kasi kukhatalela tinvuta. Se ngu toneto, mbimo yimwani ti nga lava me tshangana ni nawe makhambi yo tala kasi ku me kuninga txivhuno atxi u txi lavako.

13. Mikombelo ni mkongomiso awu madhota ma hi ningako si nga hi vhunisa kutxani? (Wona ni mifota.)

¹³ Ngako u txi dhana madhota, ona ma na maha mizamo kasiku u si tipfi ngutu mnando ngu txionho txi u nga maha. Ona ma na ku mahela mkombelo. Ti nga maha u xamala ngu “mtamo” awu mikombelo yawe yi ku nawo. Txivhuno txawe txi pata ni “kutota mafura ngu ditina da Mkoma.” (Jak. 5:14-16) “Mafura awa” ma kombetela ditshuri adi di ku mu ka Dipswi da Txizimu. Madhota ma na kukomba tindimana ta mu ka Bhiblia ati ti nga ku tsanisako ni ku kuvhuna ku u tshumela u va mngana wa Jehovha. (Isaya 57:18) Sialakanyiso si va no kuninga sa mu ka Bhiblia si nga kuninga mtamo wo simama u maha ati i ku tatinene. Madhota ma nga kuvhuna kupfa dipswi da Jehovha di txi kugela tiya: ‘Nzila ngu yona yi; tsimbila ka yona.’—Isaya 30:21.

14. Ngu kuya ngu Vagalatiya 6:1, madhota ma nga va vhunisa kutxani ava va nga “maha ta walo”? (Wona ni mifota.)

¹⁴ Lera Vagalatiya 6:1. Mkristu awu “a mahako ta walo” kha hanyi ngu kuya ngu matshina a milayo o lulama a Txizimu. Kumaha ta walo ti nga pata kumaha sisungo so biha mwendo kumaha sionho sa hombe. Madhota aya ma ku ni lidhundo ‘ma zama kuzivisa m’thu eneyo kambe ngu moya wo rula.’ Dipswi da Txigriki di nga tradhuzirwa di txi “kululamiswa” di komba nzila yi dhokodhela a lulamisako ngu yona dirambu adi di nga funyeka kasiku di wuyela wukhaloni ka dona. Mbimo yi dhokodhela a lulamisako dirambu, a maha yotshe mizamo kasiku asi engeteli kupanda. Mbimo yi madhota ma zamako kuvhuna mwanathu awu a nga maha ta walo, ona ma maha mizamo kasiku mwanathu eneyo asi pfi ngutu kupanda. Bhiblia yi tshumela yi gela madhota ti to ni ona “me tiwonela.” Mbimo yi madhota ma vhunako mwanathu ku e thumisa txialakanyiso txi ma m’ningako txa mu ka Bhiblia, ni ona ma fanete kukhumbula ti to vathu vo mbi hetiseka ni ku mbimo yimwani ni vona va nga maha ta walo. Ngu toneto, ma fanete ku ti wonela ku ma si thuki me pimisa ti to ona ma lulamile kupinda m’thu wu ma mvhunako. Se ma na tiveka hahatshi ni ku tshumela me kombisa wumbilu.—1 Pedro 3:8.

15. Ngu tihi ti hi nga ti mahako ngako hi di ni txikarato?

¹⁵ Athu hi nga ma themba madhota a dibanza. Jehovha a ma gondisile ti to kha ma fanela kugela vamwani sihunja sa wutomi wathu. Hahanze keto, ma gondile kuningela sialakanyiso sa mu ka Bhiblia i si nga ku hi gela ati ma ti wonako i di tatinene. Ti lava ve simama ve hi vhuna kuwonisana ni sikarato sathu. (Mav. 11:13; Vag. 6:2) Madhota ma ni tifanelo ni siperiyensiya so hambana. Kambe hi nga bhula ni didhota dimwani ni dimwani ngako hi di ni txikarato. Nda lisima ku khumbula ti to kha ha fanela kukombela sialakanyiso ka madhota o hambana-hambana hi txi emela ti to dimwedo da ona di hi gela ati hi lavako kutipfa. Ngako hi txi maha toneto hi na fana ni vale va lavako “kutsakisa tinzeve tawe,” i si nga kugonda “gondo ya yinene” ya Dipswi da Txizimu. (2 Tim. 4:3) Ngako hi txiya bhula ni didhota hi di ni txikarato txo kari, dona di nga hi wotisa ti to kha ha bhula ni madhota mamwani ngu mhaka yile, ni ti to ngu sihi sialakanyiso asi ma nga hi ninga. Ni ku ngako di txi ti veka hahatshi, ti nga maha di wotisa mawonelo ka didhota dimwani.—Mav. 13:10.

WUTIXAMULELI WATHU

16. Ngu wuhi wutixamuleli awu mmwani ni mmwani wathu aku nawo?

¹⁶ Madhota ma hi vhuna ni ku hi ninga sialakanyiso ngako hi di ni sikarato, kambe kha ma fanela ku hi gela ati hi fanelako ku ti maha. Mmwani ni mmwani wathu a fanete kukombisa ngu mapswi ni simaho ti to wa m’dhunda Jehovha ni ku a lava ku mtsakisa. Jehovha a nga hi vhuna kumaha sisungo sa wutxhari ni kusimama hi di thembekile kwakwe. (Var. 14:12) Ngu toneto, madhota kha ma hi geli ti hi fanelako ku ti maha. Hahanze keto, ona ma thumisa Bhiblia kasiku hi vhuna hi pfisisa ati Jehovha a ti pimisako ngu mhaka yoneyo ni ku hi leka hi maha sisungo sathu hi pune. Ngako hi txi londisa sialakanyiso sawe asi si nga seketelwa mu ka Bhiblia, eto ti na hi vhuna ku hi va ni mapimiselo a Jehovha, hi sikota kumaha sisungo sa wutxhari.—Vaheb. 5:14.

17. Ngu tihi ati hi fanelako kutiemisela ku timaha?

¹⁷ I lungelo ya hombe kuva tinvuta ta Jehovha. Jehovha a rumete Jesu “m’dyisi wamnene,” a nga ningela wutomi wakwe ngu ngathu kasiku hi hanya ngu ha ku si gumiko. (Joh. 10:11) Jehovha a hi ningile madhota a dibanza kasiku me hi khatalela, ngaha a nga thembisa ngu kona atxi: “Ni na mi ninga vadyisi va tsakisako mbilu yangu, ava va no mi dyisa ngu wuzivi ni kupima.” (Jer. 3:15) Ngu toneto, ngako hi txi pfa nga likholo lathu la hola mwendo hi txi lava kuwuseta wungana wathu ni Jehovha, kha ha fanela kuthava kudhana madhota kasiku me hi vhuna. Ngako hi txi maha toneto, hi na wona nzila yi Jehovha a thumisako ngu yona kwati madhota kasi ku e hi vhuna.