1925—Ati ti nga maheka ka 100 wa malembe msana

ATI VA NGA TI TIEMETE KHA TA MAHEKA

Wungi wa Vagondi va Bhiblia va ti pimisa ti to ngu 1925 mafu otshe ma ndi nava Paradhesi. Ngu kutxani va nga ti pimisa toneto? Mwanathu Albert Schroeder, awu a nga thuma kota txiro txa Mmidi wu wu Fumako a wombile tiya: “Ku ti pimiswa ti to ngu 1925 masalela a vasawuleki ma ndi na tsula nzumani kasiku va ya fuma kumweko ni Jesu, ni ku vavamna vo thembeka va timbimo ti ti nga pinda vo fana ni Abrahamu, Dhavhidha ni vamwani, va ndi na wuswa kasiku ve thuma kota vakoma va Mfumo wa Txizimu va di hawa hamafuni.” Kambe vanathu va vangi va godhote ngutu mbimo yi eto ti nga mbi maheka.—Mav. 13:12.

Ti si nga ni mhaka ni ti to ati va nga ti ti emete kha ta maheka, Vagondi va Bhiblia va ti pfisisile ti to va ti ni wutixamuleli wa hombe wo txhumayela mahungu a manene. Ni ku vona va simamile va di ñolekile ka mthumo wuwa. Ngu txikombiso, hi na wona ti to vona va yi thumisisile kutxani radhiyo kasiku mahungu a manene me hokela vathu vo tala.

KU ENGETELEKA KA SITITXHI SA RADHIYO

Ngu 1924, vathu vavangi va engisete txititxhi txa radhiyo txa WBBR. Ngu toneto, Vagondi va Bhiblia va akile txititxhi tximwani txa radhiyo atxi txi nga ti pfiwa kule ngutu hafuhi ni Chicago, Illinois. Txititxhi txonetxo txi ti dhanwa ku i WORD. Ralph Leffler, awu a nga vhuneta ko aka txititxhi txiya a wombile tiya: “Ngu wuxika, txititxhi txiya txa WORD txi ti engiselwa hambi ni ka makhalo a kule ngutu.” Ngu txikombiso, mwaya wumwani awu wu nga ti zumba kona mu ka 5.000 wa makilometro kule ngutu ni mu txititxhi txa WORD txi nga ti akilwe kona, wu ti sikota kuengisela didungula da Txizimu ka radhiyo ngu kuthumisa txititxhi txiya. Msana ka toneto, mwaya wuwa wu bhate dipasi wu txi bonga programa yoneyo ayi yi nga va vhuna kuziva ta tingi mayelano ni Txizimu ni Bhiblia.

Direvhixta da Torre de Vigia da 1 ka Dezembro wa 1925 di txhamusete ti to ngu kutxani vathu vavangi va nga ti engisela ati ti nga ti haxwa ka txititxhi txiya. Dona di wombile tiya: “Txititxhi txiya txa radhiyo txi dhanwako ku i WORD i ti tximwetxo txa sititxhi asi si nga ti engiselwa ka makhalo a mangi a Estados Unidos. Txona txi ti engiselwa kukhukhela khe wutxani kala mswa ditambo ka Estados Unidos, ni ku txi ti tshumela txi engiselwa wulambwe ka Cuba ni wuphemba ka Alasca. Hambiku vathu va nga ti si khali kupfa mahungu a manene a Mfumo, vona va tsakete kugonda ati ti nga engeteleka ngu mhaka ya ti va nga ti tipfite ka txititxhi txa radhiyo txa WORD.”

Ka mbimo yoneyo, khe Canadá Vagondi va Bhiblia va mahile mizamo yo thumisa radhiyo kasiku txhumayela. Ngu 1924, ku akilwe txititxhi txa radhiyo atxi txi dhanwako ku i CHUC akhe Saskatoon, ka didhoropa da Saskatchewan. Etxo txi vite tximwetxo txa sititxhi so khata atxi txi nga mahelwa kuhaxa timhaka ta wukhongeli khe Canadá. Ngu 1925, Vagondi va Bhiblia ti lavile ve lava wumwani wukhalo wa hombe ahawa txititxhi txiya txi ndi no akwa kona. Ngu toneto, Sengeletano yi xavile ni kuwuseta wukhalo wo kari akhe Saskatoon ahawa txititxhi txiya txi nga ruriswa txi ya kona.

Ngu mhaka ya txititxhi txonetxo, vathu vo tala ava va nga ti zumba ka sidhoropana sa sidotho ni mitxhavani ya khe Saskatchewan, va pfite mahungu a manene ngu dikhambi do khata. Ngu txikombiso, wamsikati awu a dhanwako ku i Graham, awu a nga ti zumba ka di didhoropa adi di nga ti maneka kule ngutu ni Sakeston a engisete programa ya radhiyo e gwita e bhala dipasi e kombela mabhuku aya ma nga seketelwa amu ka Bhiblia. Mwanathu George Naish a womba tiya: “Txikombelo txa Graham txi wonekile i di txa txikuluveta ngutu aha hi nga m’rumelela otshe mavhulumi a dibhuku adi di ku Estudo das Escrituras.” Msananyana ka toneto, Graham a khatile kutxhumayela mahungu a manene a Mfumo ka makhalo a kule.

MAPFISISELO A MAPHYA

Direvhixta da Torre de Vigia da 1 ka Março wa 1925, di ti ni msungo mhaka wa lisima awu wu ku: “Kuvelekwa ka ditiko.” Ngu kutxani msungo mhaka wonewo i nga ti wa lisima? Nguku kudingana mbimo yo kari Vagondi va Bhiblia va ti kholwa ti to Sathani ati ni tisengeletano timbidi, yimwani yi nga ti nzumani ayi yi nga ti wumbwa ngu madhimoni, se yimwani yi ti hamafuni yi nga ti wumbwa ngu vakhongeli va makuhu, vanyamabhindu ni vanyatipolitiki. Kambe ka msungo mhaka wuwa, “txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari” txi vhuni vanathu ti to ve pfisisa to Jehovha nene ani sengeletano ni ku sengeletano yoneyo ya hambana ngutu ni sengeletano ya Sathani. (Mat. 24:45) I singeto dwe, txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari txi tshumete txi txhamusela ti to Mfumo wa Txizimu wu simekilwe ngu 1914 ni ku ngu dilembe donedo ku ve ni yimbi nzumani, aha Sathani ni madhimoni akwe va nga rinzwa hamafuni ni ku kha va sikota kutshumela ve tsula nzumani.—Mtu. 12:7-9.

Vamwani ti va karatete kutumela mapfisiselo awa a maphya. Txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari txi ti tiziva ti to eto ti ndi na maheka. Ngu toneto, msungo mhaka wuwa wu tshumete wu womba tiya: “Ngaku m’thu wo kari a si tumelelani ni ti ti nga bhalwa ka direvhixta diya, hi mkuzeta ti to eva ni pasiyensiya, e themba Jehovha ni kusimama e mthumela ngu kuthembeka.”

Tom Eyre, wa Grã-Bretanha, wa hi gela nzila yi Vagondi vo tala va Bhiblia va nga tipfa ngu yona msana kova va di lerile direvhixta dileya. Ene a womba tiya: “Vanathu va tsakile ngutu ngu txhamuselo ya Mtuletelo kapitulo 12. Mbimo yi hi nga pfisisa ti to Mfumo wu ti simekilwe khe nzumani, hi tsakete kubhulela vamwani mahungu awa o tsakisa. Ngu ditshuri, eto ti hi kuzetile ku hi maha to engeteleka ka mthumo wo txhumayela, ni ku eto ti hi vhuni kuwona nzila yi Jehovha a kongomisako ngu yona vathu vakwe ka simahakalo so xamatisa sa mbimo yi yi tako.”

WUTIXAMULELI WO NINGELA WUFAKAZI MAYELANO NI JEHOVHA

Ka timbimo tathu, Tifakazi ta Jehovha ta ma ziva kwati mapswi ya ma ku ka Isaya 43:10 aya ma ku: “‘Anu mi Tifakazi tangu,’ kuwomba Jehovha, ‘txithumi txangu atxile ni nga txi sawula.’” Hambiketo, kala 1925 m’bhalo wuwa wu si thumiswi ngutu ka mabhuku athu. Kambe eto ti ti hafuhi ni kutxitxa. Ngu dilembe da 1925, m’bhalo wa Isaya 43:10 ni 12 wu thumisilwe ka 11 wa marevhixta a Torre de Vigia!

Ngu magwito ka Agosto wa 1925, Vagondi va Bhiblia va khe Estados Unidos va vile ni mtshangano wa m’ganga ka txidhoropana txa Indianapolis khe Indiana. Ka txiemiso txa mtshangano wa m’ganga wonewo, ku ti ni mapswi yo hoyozela vanathu aya ma nga ti bhatwe ngu mwanathu Joseph F. Rutherford, aya ma nga ti womba tiya: “Hi tile ka mtshangano wa m’ganga wuwa kasiku hi ta tsaniswa ngu Jehovha . . . hi tshumela hi ya mtini hi di wusetile kunavela kova Tifakazi takwe.” Ka 8 wa masiku a mtshangano wa m’ganga wonewo, votshe ava va nga ti tiho va kuzetilwe kulondola yotshe mikhanjo ayi va nga yi manako kasiku ve ningela wufakazi mayelano ni Jehovha.

Ngu Mlongiso wa 29 ka Agosto, mwanathu Rutherford a vekile dhixkursu ayi yi ku ni msungo mhaka awu wu ku: “Txhumayelani ngu kuhiseka.” Ka dhixkursu yoneyo, ene a wombawombile ngu lisima la mthumo wo txhumayela ngu kuwomba tiya: “Jehovha a gete tiya ka vathu vakwe . . . : ‘Anu mi Tifakazi tangu . . . ani ni Txizimu txano.’ Ene a va ninga txirumo txo kongoma ngu dipswi do guleka atxi: ‘Ningelani txiziviso ka vathu va matiko otshe.’ Kha wu ngaho mtxawa wumwani awu wu ningelako txiziviso ka vathu votshe i si nga Tifakazi takwe ti ti ku ni moya wo sawuleka.”—Isaya 43:12; 62:10.

Msana ka dhixkursu yoneyo, mwanathu Rutherford a lerile didhukumentu adi di wombako ti to “Didungula di di ku ni themba.” “Votshe ava va nga ti tiho ka mtshangano wonewo va tumelelanile ni ti didhukumentu dileya di nga ti ti womba to Mfumo wa Txizimu ngu yona themba yo mana makatekwa, wutomi wa wunene, dihanyo da dinene, mkhululeko ni litsako lo mbi guma.” Msana keto, didhukumentu donedo di tradhuzirilwe ngu tidimi ta tingi ni ku imprimirwa kota siphephana kasiku si thumiswa ka mthumo wo txhumayela. Ku ningetwe konamu ka 40 wa timiliyoni ta siphephana soneso.

Vagondi va Bhiblia va tekile mbimo kasiku ve dhanwa kota Tifakazi ta Jehovha. Kambe vona va ti wu ziva wutixamuleli wawe wo ningela wufakazi mayelano ni Jehovha.

KUMAHA MAENDO O WUYELA KA VALE VA NGA KOMBISA KUTSAKELA

Mbimo yi mtengo wa Vagondi va Bhiblia wu nga ti ya wu engeteleka hamafuni kotshe, kutshumete kuengeteleka txilaveko txo maha maendo o wuyela ka vale va nga ti kombisile kutsakela mahungu a manene. Msana ka ditima do ningela txiphephana atxi txi ku Mensagem de Esperança, txibhukwana atxi va nga ti ti i Boletima txi ningete mkongomiso wuwa: “Tshumelani mi endela avale va nga amukela txiphephana atxi txi ku Mensagem de Esperança.”

Boletim ya Janeiro wa 1925 yi wombawombile ngu txiperiyensiya txa M’gondi mmwani wa Bhiblia wa didhoropa da plano khe Texas, awu a nga khene: “Hi xamate ngutu nguku wona to vathu va materitoriyo aya hi nga ma txhumayela ka makhambi a mangi va kombisa kutsakela kupinda ka materitoriyo o kha ma khali kutxhumayelwa. Txidhoropana txa txidotho txa teritoriyo yathu txi txhumayetwe 5 wa makhambi mndani ka 10 wa malembe. . . . Konku, mwanathu Hendrix ni mame wangu va tshumelete ka txidhoropana txonetxo ni ku ka dikhambi diya va ti ya ningela mabhuku a mangi kupinda ka makhambi mamwani ya ku nga txhumayelwa.”

Nyaphandule mmwani wa Panamá a bhate tiya: “Vathu va vangi ava va nga ti ni hingile mitini kwawe va txitxile mawonelo awe mbimo yi ni nga va endela ngu dikhambi da wumbidi mwendo da wuraru. Mthumo wa wungi wu ni nga wu maha dilembe diya i ve kutshumela ni endela vathu va ni nga ti bhute navo ngu dikhambi do khata ni ku wungi wawe va kombisa kutsakela mbimo yi ni tshumelako ni va endela.”

ATI HI NGA TI EMELA KA MBIMO YI YI TAKO

Ngu magwito ka dilembe da 1925, mwanathu Rutherford a bhalete dipasi vanyaphandule va mbimo yotshe e va txhamusela ati va nga ti maha ka dilembe donedo ni ti va ndi no timaha ka dilembe di di tako. Ene a wombile tiya: “Ka dilembe di nga pinda vanathu va vile ni lungelo yo thavelela avale va nga ti ni sikarato. Kupateka ka mthumo wuwa ti mi tisete litsako . . . ka dilembe di tako mi na ta va ni mkhanjo wo ningela wufakazi mayelano ni Txizimu ni Mfumo wa txona kumweko ni kuningela txiziviso ka vathu votshe. . . . Hotshethu ngu dipswi do guleka hi na simama hi embelela ni kudhumisa Txizimu txathu.”

Ngu dilembe da 1925, vanathu va mahile makungu o engetela Bhetele ya Brooklyn. Projeto yoneyo yo engetela Bhetele ya Brooklyn yi khatile ngu dilembe da 1926, ni ku ewo wu vile mthumo wa hombe wo aka ka yotshe mi ako ayi sengeletano yi nga ti yi mahile.