Ngu kutxani kudivalelwa ngu Jehovha i di ka lisima kwathu?

1-2. Txiemo txathu txi fanisa kutxani ni txa dijovhem adi di nga wombwa makhatoni?

ALAKANYA ngu dijovhem adi di nga kula ka mwaya wo ganya ngutu. Ditshiku dimwani, kuhumelete phango ayi yi nga maha ti to vaveleki va dona ve fa. Dijovhem di karatekile ngutu ngu thenga yoneyo. I singeto dwe, di tumbute to vaveleki va dona va xakete tithomba tatingi ati mwaya wu nga ti nato ve sala ni sikweneti sasingi. Hahanze ko di sala ni tithomba, di to sala ni sikweneti so tala. Se vathu ve khata ku di lonza ti to di hakela sikweneti soneso ngu txikuluveta. Kambe dona kha di na male yo hakela sotshe sikweneti.

² Ngu nzila yimwani, athu ha fana ni dijovhem donedo. Vaveleki vathu vo khata Adhamu ni Evha, va ti hetisekile ni ku va ti hanya ka paradhise yo tshura. (Gen. 1:27; 2:7-9) Vona va ndi na va ni wutomi wo tsakisa ni wo mbi guma, kambe totshe ti txitxile. Vona va luzile mti wawe wa Paradhise ni themba yo hanya ngu ha ku si gumiko. Se ngu yihi thomba ayi va nga siyela vanana vawe? Bhiblia yi womba tiya: “Ngu kota yeto, ngako txionho txi nga wulela ha ditikoni ngu mhaka ya m’thu wa mmweyo, [Adhamu] ngu msana ku txi wulela lifo, ngu toneto lifo ni lona li wulelete votshe vathu, nguko votshe va onhile.” (Var. 5:12) Thomba yi Adhamu a nga hi siyela txionho, se wuyelo ya kona lifo. Se txionho atxi hi nga siyelwa txi fana ni txikweneti txa hombe ngutu atxi ni wammweyo wathu a si na ku sikota ku txi hakela.—Mas. 49:8.

3. Ngu kutxani sionho si nga fananiswako ni “mnando”?

³ Jesu a fananisile sionho ni “minando.” (Mat. 6:12; Luka 11:4) Mbimo yi hi onhako ti fana ni kuva hi di ni txikweneti ni Jehovha, se ti lava hi hakela mtengo wa txikweneti txonetxo. Ngako hi si hakeli mnando wonewo, wona wu nga timwa basi mbimo yi hi fako.—Var. 6:7, 23.

4. a) I singa kuvhunwa ngu Jehovha ku di na maheka txani ngu votshe vaonhi? (Masalmo 49:7-9) b) Ka Bhiblia dipswi di di ku “txionho” di txhamusela txani? (Wona ni dikwadru adi di ku “Txionho.”)

⁴ Athu hipune hi si na ku sikota kutshumela hi mana sotshe asi Adhamu ni Evha va nga si luza. (Lera Masalmo 49:7-9.) I singa ngu kuvhunwa ngu Jehovha, hi si na ku yi mana themba ya wutomi wa mbimo ayi yi tako, hambi ya ku wuswa ka va kufa. Athu hi ndi na fana ni sihari, hi fa hi si tshumeli hi hanya kambe.—Ekl. 3:19; 2 Pedro 2:12.

5. Jehovha a hi vhunisile kutxani kuhakela mnando wa sionho sathu? (Wona ni mfota wa kapa.)

⁵ Tshumela u alakanyisisa ngu txikombiso txa dijovhem adi hi nga womba-womba ngu dona makhatoni ka gondo. U pimisa to ti di di ti pfisile kutxani ngako wamwamna wo kari wo ganya a di ko ti ningela kasi kuhakela sotshe sikweneti sa dona? Kha ti kanakanisi ti to dijovhem di ndi na bonga ngutu txivhuno txonetxo. Ngu nzila ayi yi fanako, Jehovha Tate wathu wa lirando a hi ningile ningo ayi yi sikotako kuhakela sotshe sikweneti asi hi nga si mana ngu kona ha ka txionho txa Adhamu. Jesu a txhamusete ningo yoneyo ngu nzila yiya: “Nguko Txizimu txi randile ngutu ditiko ha koza txi ningela Mwanana wa txona wammweyo ekha, kasiku votshe ava va no kombisa likholo kwakwe va si loviswi kambe ve mana wutomi wo mbi guma.” (Joh. 3:16) Hahanze keto, ningo yoneyo yi hi ninga mkhanjo wo hi va ni wungana wo tsana ni Jehovha.

6. Ngu yahi mapswi aya ma ku mu ka Bhiblia aya hi no ma pfisisa kwati ka gondo yiya, ni ku ngu kutxani?

⁶ Hi nga londolisa kutxani ningo yoneyo yo xamatisa ayi Jehovha a nga hi ninga kasiku kudivalela sionho sathu? Bhiblia yi xamula txiwotiso txonetxo ngu kuthumisa mapswi o fana ni, kutshanganiswa, kudiha, kukuwula mnando, mtirulo, kuhulukisa, ni kumahwa valulami. Ka gondo yiya, hi na bhula ngu txhamuselo ya otshe mapswi awa. Kualakanyisisa ngutu ngu mhaka yiya ni ngu ti Jehovha a nga ti maha kasiku hi divalela, ti na hi vhuna ku hi engetela kubonga kwathu.

JEHOVHA A LAVA TI TO HI VA VANGANA VAKWE

7. a) Ngu tihi timwani a ti Adhamu ni Evha va nga ti luza? b) Aku hi ku vanana va Adhamu ni Evha, ngu tihi ti hi fanelako ku ti maha? (Varoma 5:10, 11)

⁷ Mbimo yi Adhamu ni Evha va nga onha va luzile mkhanjo wo hanya ngu ha ku si gumiko. Ni ku va tshumete ve va valala va Txizimu. (Luka 3:38) Makhatoni, Adhamu ni Evha va txi maha txienge txa mwaya wa Txizimu. (Gen. 3:23, 24; 4:1) Kambe mbimo yi va nga mbi engisa Jehovha vona va hingilwe ka mwaya wonewo va si se va ni vanana. Ngu toneto, athu kota vanana vawe ti lava hi tshanganiswa ni Jehovha. (Lera Varoma 5:10, 11.) Ngu mapswi mamwani, ti lava hi sakulela wuxaka wa wunene ni Jehovha. Ngu kuya ngu dibhuku do kari, dipswi da Txigriki adi di nga thumiswa hawa “kutshanganiswa” di nga txhamusela “ku mlala eva mngana wako.” Txo xamatisa ngu ti to Jehovha ngene a nga teka mazambo o maha toneto. Ngu nzila muni?

TXIZIMU TXI MAHILE TI KOTEKA TI TO HI VA VANGANA VA TXONA

8. a) Tiwomba txani kudiha? b) Tiwomba txani kukuwula mnando?

⁸ Jehovha a mahile ti koteka ti to vathu va vo mbi hetiseka ve va vangana vakwe, i ku ti Bhiblia yi ti dhanako ku, ngu diha. Kudiha ti txhamusela kutxitxa txo maha ngu tximwani txi ku ni lisima lo fana. Ngu toneto, Jehovha a mahile malulamiselo a ti to ti koteka ku hi mana asi Adhamu a nga di si luzile. Mibhalo ya Txigriki yi thumisa dipswi do fana ni “kudiha” i ku kukuwula mnando. (Var. 3:25) Kukuwula mnando ngu ti ti mahako ti koteka ti to m’thu eva ni kurula ni Txizimu ni kuva ni wungana natxo.

9. Nji txani txi Jehovha a nga txi maha kasi kudivalela sionho sa Vaisrayeli?

⁹ Jehovha a mahile ti koteka ti to sionho sa Vaisrayeli si divalelwa ni ku ve va ni wuxaka wa wunene nayo. Dilembe ni dilembe, Vaisrayeli va txi xayisa Ditshiku do Divalelwa sionho. Ka ditshiku donedo, mphaxeli wa hombe atxi ningela magandelo a sihari kasi kuvhuna ditiko. Ti hakubasani ti to magandelo oneyo a sihari ma si tikoti kupfhuta sionho sa vathu, nguku sona kha singa ni lisima lo fana ni la vathu. Kambe mbimo yi Vaisrayeli va nga txi ti sola ve ningela magandelo a ya Jehovha a nga ti ma lava, Ene a ti va divalela sionho sawe. (Vaheb. 10:1-4) Hahanze keto, yotshe mbimo yi Vaisrayeli va nga ti ningela magandelo a sihari ti ndi na va khumbutisa ti to vona i di vaonhi. Se kasiku sionho sawe si divalelwa da magwito, ku ti laveka txo maha txa hombe ngutu kupinda magandelo a sihari.

10. Ngu tihi ti Jehovha a nga maha kasiku sionho sa vathu si divalelwa da magwito?

¹⁰ Kasiku sionho sa vathu si divalelwa da magwito, Jehovha a mahile ti to mwanana wakwe wo randeka Jesu ‘e ningelwa kumweko basi kasi kufela kufuvisa sionho sa vathu vavangi.’ (Vaheb. 9:28) Jesu a ningete “wutomi wakwe kasi kutirula vavangi.” (Mat. 20:28) Kambe njitxani mtirulo?

DIGANDELO DA JESU DI HAKETE MTENGO AWU WU NGA TXI LAVEKA

11. a) Ngu kuya ngu Bhiblia nji txani mtirulo? b) I mani awu a ndi no sikota kuhakela mtirulo?

¹¹ Ngu kuya ngu Bhiblia, mtirulo mtengo wu wu humiswako kasi kuhakela asi si nga luzeka.a Ka Jehovha, mtengo wonewo wu txi enela kasi kutshumeta asi singa ti mwalate. Ngu nzila muni? Khumbula ti to Adhamu ni Evha va luzile wutomi wo hetiseka ni lungelo yo hanya ngu ha ku si gumiko. Ngu toneto, mtirulo ti txi lava wu va ni lisima lo fana ni la sile va nga si luza. (1 Tim. 2:6) Mtengo wonewo wu ndi no hakelwa basi ngu wamwamna 1) wo hetiseka; 2) awu a nga ti ni wusikoti wo hanya ngu ha ku si gumiko hamafuni ni 3) wu a ngadi tiemisete kuningela wutomi wakwe kota digandelo ngu mhaka yathu. Ngu yoneyo nzila dwe ti ndi no koteka ku wutomi wa m’thu eneyo wu hakela asi si nga luzeka.

12. Ngu kutxani Jesu a ndi no sikota kuhakela mtirulo?

¹² Ngu kutxani Jesu a ndi no sikota kuhakela mtirulo? Wona sivangelo siraru. 1) Jesu a ti hetisekile,“ene kha maha txionho.” (1 Pedro 2:22) 2) Ngu mhaka ya toneto, ene a di na sikota kuhanya ngu ha ku si gumiko hamafuni. 3) Ene a ti tiemisete kufa ni kuningela wutomi wakwe ngu mhaka yathu. (Vaheb. 10:9, 10) Jesu i ti wamwamna wo hetiseka kufana ni ti Adhamu a ngati ngu tona mbimo yi a nga sise kumaha txionho. (1 Vak. 15:45) Ngu kuva Jesu a di fite, a ndi na sikota kuhakela mtengo wu wu nga txi laveka wa si Adhamu a nga ti si luzile. (Var. 5:19) Ngu nzila yoneyo, Jesu a vite “Adhamu awu wo gwitisa.” Kha ti swi ti laveka ku wamwamna mmwani wo hetiseka eta kasi ku ta hakela si Adhamu a nga si luza. Jesu a fite ‘kumweko dwe ngu ha ku si gumiko.’—Vaheb. 7:27; 10:12.

13. Ngu kuhi kuhambana ka kudiha ni mtirulo?

¹³ Ngu kuhi kuhambana ka kudiha ni mtirulo? Kudiha ngu ti Txizimu txi ti mahako kasiku vathu ve va vangana va txona. Mtirulo i mtengo awu wu nga hakelwa kasi ku ti koteka kudihela vaonhi. Mtengo wa mtirulo wu emelwa ngu mnoha wa lisima wa Jesu awu wu nga theketwa ngu mhaka yathu.—Vaef. 1:7; Vaheb. 9:14.

JEHOVHA A HI KHULUTE KA TXIONHO NI LIFO NI KU HI WONA HI DI VALULAMI

14. Ngu tihi ti hi no ti wona konku, ni ku ngu kutxani?

¹⁴ Hi wuyeliswa kutxani ngu ti Jehovha a nga hi mahela? Kasi kuxamula txiwotiso txiya, hi na wona txhamuselo ya mapswi mambidi aya ma thumiswako mu ka Bhiblia, aya ma hi vhunako kupfisisa nzila yi hi wuyelwako ngu yona ngu divalelo ya Jehovha.

15-16. a) Ka Bhiblia, dipswi di di ku “kuhulukisa” di womba txani? b) Hi tipfisa kutxani ngu kuziva ti to hi khulutwe ka txionho ni lifo?

¹⁵ Ka Bhiblia, dipswi di di ku kuhulukiswa di womba kukhululwa ku hi nga ku manako ngu konaha ka mtirulo. Mpostoli Pedro a wombawombile ngu kukhululwa koneko mbimo yi a nga khene: “Mi tirutwe na i singa ngu simaha si si sinako, kufana ni silivhela mwendo nzalama; aniko, mi tirutwe ngu mnoha wa lisima wa Kristu, wu wu fanako ni wa Txinvutana txo mbi na wulima mwendo txibawa.”—1 Pedro 1:18, 19.

¹⁶ Ngu konaha ka digandelo da mtirulo, athu hi nga khululwa ka txionho ni lifo. (Var. 5:21) Ha m’bonga ngutu Jehovha ni Jesu nguku va nga hi khulula ngu mnoha wa lisima wa Jesu.—1 Vak. 15:22.

17-18. a) Ti womba txani kuwonwa kota mlulami? b) Eto ti txhamusela txani ka mmweyo ni mmweyo wathu?

¹⁷ Bhiblia yi womba ti to malanda a Jehovha ma wonwa i di valulami. Eto ti womba ti to Jehovha kha lavi ti to me hakela sionho si ma si mahako. Kambe ene wa simama e ninga lisima milayo yakwe ya wululami. Jehovha kha hi woni kota valulami nguku ti ko hi fanela, ni ku ene kha ti lavi ti to hi maha sionho. Kambe Jehovha a tiemisete kupfhuta txikweneti txathu, ngako hi txi kombisa likholo ka mtirulo wu wu nga hakelwa ngu Jesu.—Var. 3:24; Vag. 2:16.

¹⁸ Eto ti womba txani ka mmweyo ni mmweyo wathu? Avale va nga sawulwa kasi kuya fuma kumweko ni Jesu nzumani va wonwa i di valulami kota vanana va Txizimu. (Tit. 3:7; 1 Joh. 3:1) Sionho sawe si divaletwe. Ti fana ni ku va sa maha sionho, ngu toneto va faneleka kufuma ni Jesu nzumani. (Var. 8:1, 2, 30) Ava va ku ni themba yo hanya hamafuni ngu ha ku si gumiko, va wonwa i di valulami kota vangana va Txizimu ni ku sionho sawe si divaletwe. (Jak. 2:21-23) Ava va no huluka ka Armagedhoni va na ta va ni lungelo yo hanya va si fi. (Joh. 11:26) “Vo lulama” ni “va kwa mbi lulama” ava va nga fa va na ta wuswa. (Mith. 24:15; Joh. 5:28, 29) Ngu kutsimbila ka mbimo, otshe malanda a Jehovha o thembeka ma na “sikota kuwulela mfumoni ka wudhumo wa vanana va Txizimu.” (Var. 8:21) Athu ha tsaka ngutu hi txi pimisa ngu mbimo yi hotshethu hi nova vanana vo hetiseka va Tate wathu Jehovha!

19. Txiemo txathu txi txitxile ngu nzila muni? (Wona ni dikwadru adi di ku “Ti womba txani kwathu.”)

¹⁹ Ditshuri ngu ti to txiemo txathu txa fana ni txa dijovhem di hi nga womba-womba ngu dona makhatoni ka gondo yiya, adi di nga luza sotshe di mana thomba ya sikweneti sa hombe asi di ndi no si tanda ku si hakela. Kambe Jehovha a hi ningile txivhuno. Txiemo txathu txi txitxile ngu mhaka ya kuhakelwa ka mtirulo. Likholo li hi ku nalo ngu Jesu Kristu la hi maha hi khululwa ka txionho ni lifo. Sionho sathu si nga tshumela si divalelwa ni ku mbimo yi Jehovha a mahako toneto ti fana ni ku si sa maheka. Kambe txa lisima ngutu ka totshe ngu ti to, konku hi nga sikota kuva ni wungana ni Jehovha Tate wathu wa lirando.

20. Ngu tihi ti hi no bhula ngu tona ka gondo ayi yi londiselako?

²⁰ Mbimo yi hi alakanyisisako ngu totshe ti Jehovha ni Jesu ti va nga hi mahela, ha tsaka ngutu. (2 Vak. 5:15) I singa ngu txivhuno txawe, athu hi si na themba. Kambe, divalelo ya Jehovha yi womba txani ka mmweyo ni mmweyo wathu? Hi na ta bhula ngu toneto ka gondo ayi yi londiselako.