Etetela Jehovha ngu kuva wo alakanyela ni wunene
“A katekile m’thu wu a alakanyako txisiwana.”—MASALMO 41:1.
TINDANDO: 17, 13
1. Malanda a Jehovha ma ti kombisisa kutxani to ma dhundana?
HA MAFUNI kotshe, malanda a Jehovha i mwaya wumwewo. I vanathu va va dhundanako. (1 Johani 4:16, 21) Yimwani mbimo va tikarata ti to ve vhuna vanawe, kambe mbimo yo tala va kombisa lirando lawe ngu ku va mahela timhaka to tala ta tidotho to va vhuna. Ngu txikombiso, va nga va gela to kari ta tinene mwendo ve va ñola ngu wunene. Hi txi alakanyela vamwani, hi etetela Jehovha.—Vaefesu 5:1.
2. Jesu a li etetelisile kutxani lirando la Tate wakwe?
2 Jesu a etetete Tate wakwe ngu nzila yo hetiseka. Mbimo yotshe a ti ñola vamwani ngu wunene. A ti khene: “Ngonani kwangu, motshenu mi nga karala, mi nemelwako ngu mrwalo, ani ni na mi humuta.” (Matewu 11:28, 29) Ngako hi txi etetela Jesu ni kukombisa to ha ‘alakanyela txisiwana,’ hi na tsakisa Jehovha ni ku nathu hi na tsaka. (Masalmo 41:1) Ka msungo wuwa hi na bhula ngu ti to hi nga kombisa ngu nzila yihi kulakanyela va mwayani kwathu, vanathu dibanzani ni va hi va txhumayelako.
ALAKANYELA VA MWAYANI KWAKO
3. Wamwamna a nga kombisisa kutxani ti to wa alakanyela msikati wakwe? (Wona mfota wu wu ku makhatoni.)
3 Vavamna va fanete ve kombisa nzila yi va khatalako ngutu ngu yona ngu mwaya wawe. (Vaefesu 5:25; 6:4) Bhiblia yi womba ti to vavamna va fanete ve alakanyela ni kupfisisa vasikati vawe. (1 Pedro 3:7) Wamwamna wu a pfisisako wa tiziva to hambiku a hambanako ngutu ni msikati, ene hi nga wa lisima ku m’pinda. (Genesisi 2:18) Wa alakanyela matipfelo akwe ni ku mkomba lisima ni txixonipho. Wamsikati mmwani wa Canadá wu a nga tekwa a khene: “Mwamna wangu wa khatala ngu matipfelo angu, kha thuki a txi khene, ‘U nga zi u tipfa ngu nzila yoneyo.’ Wa engisela kwati ni txi womba-womba. Ngako a txi la ku ni vhuna ti to ni lulamisa mawonelo angu, a maha ngu nzila ya wunene.”
Mwamna wa thembeka ka msikati nguko wa mranda ni ku a randa Jehovha ni kunyenya to biha
4. Wamwamna a nga kombisisa kutxani to wa alakanyela matipfelo a msikati wakwe ka nzila yi a ñolanako ngu yona ni vamwani vavasikati?
4 Wamwamna wu a alakanyelako msikati wakwe, kha na mbi thuka e sakana ngu kusihana ni vamwani vavasikati mwendo kukombisa kuva navela, va txi wonana khohe ngu khohe, ngu kuthumisa sithumiswa sa internet. (Jobe 31:1) Kha thuki e sakana ngu kubhalelana ma mesaji o sihana ni vamwani mwendo kuwonetela ti site ta nzambwa. Ene wa thembeka ka msikati nguko wa mranda ni ku a randa Jehovha se e nyenya to biha.—Lera Masalmo 19:14; 97:10.
5. Msikati a nga kombisisa kutxani to wa alakanyela mwamna wakwe?
5 Msungo wa wamwamna i Jesu Kristu, se ngako wamwamna a txi etetela txikombiso txakwe, msikati ti na mu hehukela ku va ni “txixonipho” kwakwe. (Vaefesu 5:22-25, 33) Se ngako msikati a txi xonipha mwamna, a na zama kupfisisa matipfelo akwe ni ku mu ñola ngu wunene mbimo yi ene a ku bhisi ngu timhaka ta dibanza mwendo a txi khatalela timwani. Wamwamna mmwani wa Britânia a khene: “Ku ni mbimo yi msikati wangu a ti wonako to ku ni ti ti ni karatako. Se koneho a thumisa ditshina da mlayo di ku ka Mavingu 20:5, hambi i di ti to mbimo yimwani ti lava e rinzela ti to e ‘reka’ mialakanyo yangu i di ti to i mhaka yi hi no bhula ngu yona.”
6. Hotshethu hi nga va vhunisa kutxani vanana ti to ve alakanyela vamwani ni kuva ni wunene? Vanana va na vhunekisa kutxani?
6 Ngako vaveleki va txi ñolana ngu kualakanyela, va vekela txikombiso txa txinene vanana vawe. Ti lava ve tshumela ve va gondisa kualakanyela vamwani ni kuva ni wunene. Ngu txikombiso, vaveleki va nga gondisa vanana vawe ti to va si tutuma-tutumi Nyumbani ya Mfumo. Va nga tshumela ve vagondisa ti to va di mibusoni ve leka vahombe ve khata ve phamela mndiwo. Phela hotshethu dibanzani hi nga vhuneta vaveleki. Hi nga ndunduzela mwanana ngako a txi maha to kari ta tinene, to fana ni ku hi tulela ditimba. Eto ti na tsakisa mwanana ni ku ti na m’vhuna e gonda to “kuha i kateko ya hombe ngutu kupinda kuhiwa.”—Mithumo 20:35.
ALAKANYELA VAMWANI DIBANZANI
7. Jesu a mu ñolisile kutxani wule wa diphanzeve? Hi nga gonda txani ka txikombiso txakwe?
7 Ditshiku dimwani, Jesu a ti ka wukhalo wumwani wa Dhekapoli mbimo yi vathu va nga “tisa kwakwe m’thu wu i nga ti diphanzeve na a di ni txidimiti.” (Marku 7:31-35) Jesu a mu hanyisile, kambe kha mu hanyisa masoni ka vathu. Ngu kutxani? Ti nga maha wule wamwamna wa diphanzeve a si tsani ngu mhaka ya dibutho. Jesu a pfisisile matipfelo akwe, se a “mu humisile” ve ya ka wukhalo wu i nga ti vokha, se e mu hanyisa. Phela athu hi nge mahi sidiwukiso, kambe hi nga alakanyisisa ngu silaveko ni matipfelo a vanathu ni ku va komba wunene. Mpostoli Paulo a ti khene: “Ahi laveni tinzila to vhunana, hi txi tsaniselana amu ka lirando ni ka mithumo ya yinene.” (Vahebheru 10:24) Jesu a pfisisile matipfelo a wule wa diphanzeve se a mu ñote ngu wunene. Ene njikombiso txa txinene kwathu!
Lirando li hi kuzeta kuvhuna vanathu ava va nga kumba mwendo va nga lemala
8, 9. Hi nga tikombisisa kutxani ti to ha khatala ngu va va nga kumba ni va va nga lemala? (Womba sikombiso.)
8 Alakanyela ava va nga kumba ni va va nga lemala. Fanelo ya lisima ngutu ka Makristu i lirando, i singa wusikoti. (Johani 13:34, 35) Lirando li hi kuzeta kumaha totshe ti hi ti kotako ti to hi vhuna vanathu ava va nga kumba mwendo va nga lemala ti to ve ya mitshanganoni ni ka mthumo wo txhumayela. Ha va vhuna hambi ti txi karata mwendo i di ka txiemo txo nem kha va koti kumaha to tala. (Matewu 13:23) Michael wu a thumisako txitulo txa marodha, wa bonga ngutu txivhuno txa va mwayani kwakwe ni vathu dibanzani. A khene: “Ngu mhaka ya txivhuno txawe, na sikota kumaneka ka mitshangano ni ka mthumo wo txhumayela. Ni dhunda ngutu wufakazi wa ha kubasani.”
9 Ka timwaya to tala ta Bhetele, ku ni vanathu vo thembeka ava va nga kumba mwendo va nga lemala. Vawoneleli ava va khatalako va kombisa lirando ngu kumaha lulamiselo yo ve txhumayela ngu kubhala mapapilo ni kuthumisa telefone. Bill wa 86 wa malembe awu a bhalelako mapapilo vathu va wukhalo wa kule a khene: “Ha yi bonga ngutu lulamiselo yo bhala mapapilo.” Nancy wa kona mu ka 90 wa malembe a khene: “Kubhala mapapilo kha ni ti teki i di kuningelela ma evhelophe dwe. I mthumo wa thembwe. Vathu va fanete ve ziva ditshuri!” Ethel a nga velekwa ngu 1921, a womba tiya: “Masiku otshe ni pfa kupanda. Masiku mamwani ta ni karatela ni kuambala.” Hambiketo, wa tsaka ngu kutxhumayela ngu telefone ni ku a ni maendo o wuyela. Barbara, a ku ni 85 a khene: “Aku ni ku ni sithikamezo sa nyamani, kuya thembweni mbimo yotshe ta ni karatela. Kambe ngu kutxhumayela ngu telefone na tikota kubhula ni vamwani. Na bonga Jehovha!” Nem ku si se guma dilembe vanathu vonevo vo dhundeka va heta 1.228 wa mawora va txi txhumayela, va bhate 6.265 wa mapapilo, ve fona 2.000 wa makhambi, ni ku va ningete 6.315 wa mabhuku! Ha tsaniseka ti to mizamo yawe yi tsakisa Jehovha!—Mavingu 27:11.
10. Hi nga va vhunisa kutxani vanathu ti to ve vhuneka ngu mitshangano?
10 Alakanyela u di ka mitshangano ya dibanza. Ngako hi txi alakanyela, hi vhuna vanathu ti to ve vhuneka ngutu mitshanganoni. Ngu nzila yihi? Nzila yimwani ngu kuluveta hi hoka ti to hi si va khulumeteli. Mbimo yimwani hi nga manwa ngu thanga ngani hi txhelwa. Kambe ngako hi txi tolovela kutxhelwa hi nga alakanya ngu ti vanathu va gwesekisako tona ni kuwona to hi nga maha txani kasi hi kombisa to ha khatala ngu vona. U nga divali ti to mitshanganoni hi rambilwe ngu Jehovha ni Mwanana wakwe. (Matewu 18:20) Se he va kombeni txithavo ngu kuhoka ngu mbimo ya yinene!
11. Ava va ku ni sienge va nga yi thumisisa kutxani 1 Vakorinto 14:40?
11 Ngako hi txi alakanyela vanathu hi na londisela mkongomiso wuwa wa Bhiblia: “Aniko totshe ti na mahwe ngu fanelo ni mlayo.” (1 Vakorinto 14:40) Vanathu va va ku ni sienge mitshanganoni va londisela mkongomiso wuwa ngako va si dyi mbimo. Ngu toneto, kha va alakanyeli awu a londiselako dwe, kambe va alakanyela dibanza dotshe. Alakanya ngu ti vamwani ti nga va humelelako ngako mitshangano yi txi swela kuguma. Vanathu vamwani va ta ngu kule. Vamwani va lava maxapa. Ni ku vamwani vakatawe hi nga Tifakazi, se va va lava ve hoka ngu mbimo ya yinene.
12. Ngu kutxani madhota ma txi fanelwa ngu txixonipho ni lirando lathu? (Wona dibhokiso di di ku “Alakanyela va va thangelako.”)
12 Madhota ma tikarata ngutu ngu mithumo ya dibanza ni kutxhumayela, ngu toneto va fanelwa ngu kudhundwa ni txixonipho. (Lera 1 Vatesalonika 5:12, 13.) Ha tsaniseka ti to wa bonga totshe ati va kumahelako. U nga maha toneto ngu kuengisa ni ku ma seketela ngu ku tidhunda, nguko “ngu vona va karatekelako mimoya yanu. Ngu vona va no ya angula ati ti dinganako yona.”—Vahebheru 13:7, 17.
ALAKANYELA VATHU VA U VA TXHUMAYELAKO
13. Hi nga gonda txani ka nzila yi Jesu a nga ñola vathu ngu yona?
13 Isaya a profetile mayelano ni Jesu a txi khene: “Litshava li li nga thidyaka, kha na mbi li funya, kambe kha na mbi tima ngoti yi yi tuvikako.” (Isaya 42:3) Lirando ali Jesu a nga ti nalo ngu vathu li mmahile e va ni wumbilu. Ene a ti pfisisa matipfelo ya va va nga ti ni dikhodho ni kukarala kufana ni “litshava lo thidyaka” mwendo “ngoti yi yi tuvikako,” ngu toneto a va ñote ngu nzila ya wunene ni kutimisela. Phela hambi vanana va ti ti lava ku va ni Jesu. (Marku 10:14) Ditshuri ti to kha hi na kusikota kupfisisa ni kugondisa kufana ni Jesu! Kambe hi nga kombisa ti to ha alakanyela ava hi va txhumayelako ngu nzila yi hi womba-wombako ngu yona, mbimo yi hi tsulako ngu yona, ni mbimo yi hi hetako navo.
Mawomba-wombelo athu ma na kombise wunene ni kukhatala kwathu ngu vathu
14. Ngu kutxani di fanete hi khata ngu kupimisa hi txi la kubhula ni vathu?
14 Hi nga bhulisa kutxani ni vathu? Vathu va timiliyoni nyamsi wa ditshiku va “karate ni kurereka” ngu mhaka ya wukanganyisi wa vanyamabhindo, vathangeli va politika ni va wukhongeli va mafu awa. (Matewu 9:36) Ngu toneto, kha va swi va txi themba m’thu nem kha va na themba. Se ti lava ti to mapswi ya hi ma wombako ni mawombelo a kona me kombisa wunene ni kukhatala kwathu ngu vathu! Vathu vo tala va tsakela madungula athu ngu mhaka ya nzila yi hi va khatalelako ngu yona ni txixonipho txi hi va kombako, i si nga ngu mhaka yo thumisa kwati Bhiblia.
15. Ngu tihi tinzila timwani ati hi nga kombisako kualakanyela va hi va txhumayelako?
15 Ku ni tinzila to tala to kombisa kualakanyela va hi va txhumayelako. Ti lava hi maha siwotiso, ngu wunene ni txixonipho. Nyaphandule mmwani a ti txhumayela ka wukhalo wu vathu va kona va nga ti ni dizowa, se a si va wotisi siwotiso si si ndi no va maha ve thava kuxamula. A si na ku va wotisisa tiya: “Wa di ziva ditina da Txizimu?” mwendo “Wa wu ziva Mfumo wa Txizimu?” Hahanze keto, a ndi na wotisisa tiya: “Amu ka Bhiblia ni mani ditina da Txizimu. Ni nga kukomba ditina da kona?” Mawotiselo awa kha ma thumi ka makhalo otshe nguko midhawuko yi hambanile. Kambe mbimo yotshe hi nga ñola ava hi va txhumayelako ngu wunene ni txixonipho. Se, ti lava hi va ziva kwati.
16, 17. Hi nga wu kombisisa kutxani wunene hi txi sawula a) mbimo yo endela vathu? b) mbimo yi hi no yi heta hi txi bula navo?
16 Hi nga va yela mbimo muni vathu? Hi txi tsimbila ngu mti ni mtini, vathu kha va ti emela to hi na va endela nguko hi nga vona va nga hi dhana. Kuziva eto nda lisima, nguko hi na ziva kuva endela ngu mbimo yi va tsakelako kubhula. (Matewu 7:12) Ngu txikombiso, ina vathu va wukhalo wanu va dhunda kuswela kuwuka ngu magwito ka divhiki? Ti di ngeto, u nga khata kutxhumayela sitaratoni, wufakazi wa ha kubasani, mwendo ku ya ka vathu va se mi nga khata mabhulo ava u va zivako to va kuemete.
17 Hi nga heta mbimo muni hi txi bhula ni m’thu? Vathu vo tala zumba va di bhisi, se ti nga va tinene kukomisa mabhulo athu, ngutu-ngutu ka dikhambi do khata. Ndinene kwa mbi swela. (1 Vakorinto 9:20-23) Ngako vathu va txi ti wona ti to ha tipfisisa to va bhisi, va nga tsakela ku hi amukela ngako hi txi wuya kambe. Ngako hi txi kombisa tifanelo ta moya wa Txizimu, ngu ditshuri hi na kombisa to hi “vavhuneteli va Txizimu.” Ti nga maha Jehovha e hi thumisa hi kota kuvhuna m’thu e gonda ditshuri!—1 Vakorinto 3:6, 7, 9.
18. Ngu yahi makatekwa ya hi no ma mana ngako hi txi alakanyela vamwani?
18 He zameni kumaha totshe ti hi ti kotako ti to hi kombisa kualakanyela va mwayani kwathu, vanathu dibanzani ni va hi va txhumayelako. Hi txi maha eto, hi na mana makatekwa konkuwa ni mbimo yi yi tako. Nga Masalmo 41:1, 2 yi ku khene: “A katekile m’thu wu a alakanyako txisiwana; MKOMA a na m’hulukisa ka dikhombo. MKOMA a na mxayisa e mninga kuhanya, a na mninga kuzumbiseka ha mafuni.”