Ina wa tumela kuxengetelwa ngu ditiko diya?
“Mi nga xengetelweni ngu sa ditiko.”—VAROMA 12:2.
TINDANDO: 127, 45
1, 2. a) Jesu a xamute txani mbimo yi Pedro a nga m’gela ti to e tivhikela? (Wona mfota wu wu ku makhatoni.) b) Jesu a xamulisile kutxani?
MBIMO yi Jesu a nga gela vagondiswa vakwe ti to a ndi na fa, va xamate ngutu! Phela vona va ti alakanya ti to Jesu a ndi na wuseta mfumo wa Israyeli. Pedro ngene wo khata ku khene: “Txizimu txi na ku hulukise keto, Mkoma! Eto txima kha ti na mbi maheka kwako.” Se Jesu a nje khene: “Khukha hawa, Sathaniwe! Awe u txikhuvekiso kwangu, nguko khu pimisi ta Txizimu, kambe u pimisa ta vathu dwe.”—Matewu 16:21-23; Mithumo 1:6.
2 Xamulo ya Jesu yi kombisile ti to maalakanyelo a Jehovha ma hambana ni maalakanyelo a ditiko diya da Sathani. (1 Johani 5:19) Pedro a kuzetile Jesu ti to e va ni mawonelo o tialakanyela aya vathu vo tala ka ditiko va ku nawo. Kambe Jesu a ti zivile ti to Jehovha a lava e ti lulamisela aku a ndi no manana ni kuxaniseka ni lifo. Xamulo ya Jesu yi kombisile ti to ene a ti amukela mawonelo a Jehovha ni kutshuralela mawonelo a ditiko.
3. Ngu kutxani ti txi karata kutekelela mapimiselo a Jehovha kambe ti si karati kupimisa kufana ni vathu va ditiko?
3 Athu ko? Maalakanyelo athu ma fana ni a Jehovha mwendo ni a ditiko? Kota Makristu, hi lwela kuzama kutsakisa Txizimu. Se, ina ha zama kupimisa kufana ni Jehovha, i ku kuwona timhaka nga ti ene a ti wonisako tona? Toneto ti lava mizamo ya hombe. Kambe, kualakanya kufana ni vathu va ditiko kha ti karati. Ngu kutxani? Nguko hi randetwe ngu moya wa ditiko. (Vaefesu 2:2) I si ngeto dwe, vathu va ditiko mbimo yotshe va alakanya ngu tawe dwe, se hi nga thuka hi pimisa kufana navo. Phela ta karata kupimisa kufana ni Jehovha, kambe ta hehuka kupimisa kufana ni vathu va ditiko.
4. a) Ku na maheka txani hi txi tumela kukuzetelwa ngu ditiko? b) Hi na gonda txani ka msungo wuwa?
4 Ngako hi txi tumela kukuzetelwa ngu ditiko, nathu hi na alakanya ngu ngathu dwe ni kulava kuwila hipune to biha ni ta tinene. (Marku 7:21, 22) Ngu toneto, ndinene kugonda kupimisa “ta Txizimu,” i si nga “ta vathu.” Msungo wuwa wu na hi vhuna kumaha toneto. Hi na bhula ngu ti to ngu kutxani kuwona timhaka nga ti Jehovha a ti wonisako tona i si nga kutekelwa mkhululeko, kambe i di txivhuno. Hi na tshumela hi gonda ti to hi nga vayilelisa kutxani kutsimbitiswa, mwendo kuxengetelwa ngu mapimiselo a ditiko diya. Ka msungo wu wu londiselako, hi na gonda ti to hi nga ma manisa kutxani mapimiselo a Jehovha ka timhaka to kari ni kupimisa kufana ni nene.
MAWONELO A JEHOVHA MA VHUNA
5. Ngu kutxani vathu vamwani va si ti lavi kukuzetelwa ngu vamwani?
5 Vathu vamwani kha va ti lavi ti to mmwani e kuzetela mapimiselo awe. Va womba tiya: “Ani ni alakanya nipune.” Ti nga maha eto ti txi womba ti to va lava ku ti mahela sisungo sawe ni ti to va ni fanelo yo maha toneto. Kha va lavi kusinziswa ngu vamwani ku va va vanene kufana ni vamwani.a (Wona txhamuselo ya hahatshi.)
6. a) Ngu wuhi mkhululeko wu Jehovha a nga hi ninga? b) Ina mkhululeko wa kona kha wu nga ni mihingano?
6 Mhaka yo tsakisa ngu yiya: Kuva ni mawonelo a Jehovha kha ti wombi ti to hi na mbi va ni mawonelo athu. Vakorinto va wumbidi 3:17 yi khene: “Aha ku ku ni moya wa Mkoma, kuho kutxhatxheka.” Jehovha a hi ninga mkhululeko wo maha ati hi ti lavako. Hi nga sawula ati athu hi ti tsakelako. Jehovha a hi wumbisile toneto. Kambe eto kha ti wombi ti to mkhululeko wathu kha wu nga ni mihingano. (Lera 1 Pedro 2:16.) Jehovha a lava ti to hi thumisa Bhiblia kota mkongomiso wo ziva to ngu tihi ta tinene ni to biha. Ina eto to hi tekela mkhululeko mwendo to hi vhuna?
7, 8. Ina ngu xuphwa kuwona timhaka nga ti Jehovha a ti lavisako tona? Womba txikombiso.
7 Hi nga maha txikombiso. Vaveleki va duketa kugondisa vanana vawe mahanyelo a manene. Va nga va gondisa kuthembeka, kuthuma, ni kukhatala ngu vamwani. Toneto hi nga ku va xupha. Kambe, vaveleki va lulamisela vanana vawe ti to va si ta xupheka va txi kula. Mbimo yi va no kula ve huma miti, va na va di txhatxhekile kumaha ati va ti lavako. Ngako va txi sawula kulondisela ti va nga gondiswa ngu vaveleki, ti fana ni loko va txi ti mahela sisungo sa sinene ni kuvayilela sikarato so tala, kuvilela ni kutisola.
Jehovha a lava ti to hi wona timhaka nga ti ene a ti wonisako tona ni kuhanya nga ti a ti lavisako tona
8 Kufana ni vaveleki va vanene, Jehovha a lava ti to vanana vakwe ve va ni wutomi wo tsakisa ngutu. (Isaya 48:17, 18) Se a hi gondisa matshina a milayo mayelano ni mahanyelo a manene ni nzila yo ñolana ni vamwani. A lava ti to hi wona timhaka nga ti ene a ti wonisako tona ni kuhanya nga ti a ti lavisako tona. Toneto hi nga kuxuphwa. Hahanze keto, ti hi vhuna ku va hi di ni wutxhari ti to hi maha sisungo sa sinene. (Masalmo 92:5; Mavingu 2:1-5; Isaya 55:9) Hi nga simama hi sawula ati hi ti lavako, kambe ti lava hi sawula ati ti no hi tisela litsako. (Masalmo 1:2, 3) Ngako hi txi pimisa kufana ni Jehovha, hi wuyelwa ngu tinzila to tala!
MAWONELO A JEHOVHA MA GULEKILE
9, 10. Nji txani txi kombisako ti to mialakanyo ya Jehovha yi pinda ya ditiko?
9 Txivangelo tximwani atxi txi mahako hi lava ti to mialakanyo yathu yi fana ni ya Jehovha, ngu ti to mialakanyo yakwe yi pinda ya ditiko. Ditiko di ningela sialakanyiso sa mahanyelo a manene, nzila yo va ni mwaya wo tsakisa, nzila yo mana mthumo wa timale, ni timhaka timwani ta wutomi. Kambe wungi wa sialakanyiso soneso si hambana ngutu ni mialakanyo ya Jehovha. Ngu txikombiso, ditiko di kuzetela vathu ve khatala ngu tawe dwe ni kuwona wugelegele wu sa biha. Di tshumela di kuzeta vatekani ti to va nga mana litsako ngako va txi lekana hambi ngu sivangelo sa sidotho. Eto ta hambana ni ti Bhiblia yi ti gondisako. Kambe ina sialakanyiso sa ditiko ngu sona si thumako nyamsi kupinda sa Bhiblia?
10 Jesu a ti khene: “Wuzivi wa Txizimu wu kombisile kululama ka wona ngu mithumo ya wona.” (Matewu 11:19) Hambiko ditiko se di nga xuwuka ngutu ka ta mitxhini, kha ti hehuki kululamisa wungi wa sikarato asi si hi tekelako litsako, so fana ni yimbi, txisawusawu ni wugevenga. I si ngeto dwe, ditiko di wona wugelegele wu sa biha. Kambe vathu vo tala va tumela ti to wona wa haxula timwaya, wu vanga malwati, ni timwani to biha. Se txialakanyiso txa Jehovha ko? Makristu aya ma tumelako mawonelo a Jehovha ma ni timwaya ti ti nga tsaka, dihanyo da dinene, ni ku va di kudikha ni vanathu ha mafuni kotshe. (Isaya 2:4; Mithumo 10:34, 35; 1 Vakorinto 6:9-11) Eto ti kombisa ti to mialakanyo ya Jehovha yi gulekile kupinda ya ditiko.
11. I mani a nga kongomisa mialakanyo ya Mosi? Ku ve ni wuyelo yihi?
11 Malanda o thembeka a Jehovha ka mbimo yi yi nga pinda ma txi tiziva ti to mialakanyo ya Jehovha yi gulekile. Ngu txikombiso, hambiku Mosi a nga ti gondisilwe “wotshe wuzivi wa Vaegipta,” a txi ti ziva ti to wuzivi wa ditshuri wu ta ngu ka Jehovha. (Mithumo 7:22; Masalmo 90:12) Ngu toneto ene a kombete Jehovha a txi khene: “Ni kombise tinzila tako.” (Eksodha 33:13) Aku Mosi a nga leka Jehovha e kongomisa mialakanyo yakwe, a mu thumisile ngu nzila yo xamalisa ti to e hetisisa sikongomelo Sakwe, e tshumela e guleta Mosi e mu dhana ku mbwa mwamna wa likholo la hombe.—Vahebheru 11:24-27.
12. Sisungo sa Paulo si ti seketetwe ka txani?
12 Mpostoli Paulo i ti m’thu wa wusikoti, a ti gondile ngutu, tidimi hi nga limwelo a nga ti li ziva. (Mithumo 5:34; 21:37, 39; 22:2, 3) Kambe, ene a tshuralete wuzivi wa ditiko, e maha sisungo si si nga seketelwa ka Dipswi da Txizimu. (Lera Mithumo 17:2; 1 Vakorinto 2:6, 7, 13.) Kota wuyelo, ene a sikoti kuvhuna vathu vo tala ve ziva ditshuri e tshumela e lava hakelo ya kala kupinduka.—2 Timoti 4:8.
13. I mani a ku ni wutixamuleli wo lulamisa mapimo athu kasiku hi wona timhaka nga ti Jehovha a ti wonisako tona?
13 Ti ha kubasani ti to mialakanyo ya Txizimu nja hombe ngutu ka ya ditiko. Ngako hi txi londisela milayo ya Txizimu, ngu ditshuri hi na tsaka ni kukateka. Kambe Jehovha kha na mbi hi sinzisa ti to hi alakanya kufana ni nene. ‘Txithumi txo thembeka na txi di ni wutxhari’ kha txi woneleti mialakanyo yathu, nem kha yi woneletwi ngu madhota. (Matewu 24:45; 2 Vakorinto 1:24) Mmwani ni mmwani a ni wutixamuleli wo lulamisa mapimiselo akwe ti to e wona timhaka nga ti Jehovha a ti wonisako tona. Hi nga ti mahisa kutxani toneto?
U NGA XENGETELWI NGU DITIKO DIYA
14, 15. a) Hi fanete hi alakanyisisa ngu txani ti to pimisa kufana ni Jehovha? b) Ngu kutxani hi sa fanela kuleka mawonelo a ditiko me bela ka mialakanyo yathu? Womba txikombiso.
14 Varoma 12:2 yi womba tiya: “Mi nga xengetelweni ngu sa ditiko diya, aniko phindukani amu ka mapimo anu, kasiku mi ziva kuranda ka Txizimu: Ati i ku ta tinene, a ti ti mtsakisako, ni ti i ku ta kuhetiseka.” Mbhalo wuwa wu hi gondisa ti to ku si nga ni mhaka ni ti ti nga ti kongomisa mialakanyo yathu na hi si se gonda ditshuri, hi nga txitxa mialakanyo yathu hi yi maha yi fana ni ya Txizimu. Ti nga maha hi di tekelete m’thu wo kari mwendo hi di mananile ni to kari ati ti nga kuzetelako mialakanyo yathu ka mhaka yo kari, kambe mapimo athu ma nga simama me txitxa. Kutxitxa koneko, ku seketetwe ngutu ka ti hi ti sawulako kuzumba hi txi ti pimisa. Ngako hi txi alakanyisisa ngu mapimiselo a Jehovha, hi na ti wona ti to mbimo yotshe, mawonelo a Jehovha nga manene. Ngu magwito, hi na navela kuwona timhaka nga ti Jehovha a ti wonisako tona.
15 Kambe ti to hi kulisa mialakanyo yathu ti to hi pimisa kufana ni Jehovha, hi fanete hi si ‘xengetelwi ngu sa ditiko diya.’ Eto ti womba ti to hi fanete hi leka kuxalela, kulera, ni kuengisela txihi ni txihi txi lwisansko ni mawonelo ya ma lwisanako ni mialakanyo ya Txizimu. Ti to hi pfisisa nzila yi i ku ta lisima ngu yona, he bhule ngu txikombiso txa sakudya. Ngako m’thu a txi lava ku va ni dihanyo da dinene a nga sawula kudya sakudya si i ku sa sinene. Kambe eto ti nge vhuni txilo ngako a txi tshumela e dya ni sakudya so sina! Ta fana, mizamo yathu yo gonda kupimisa kufana ni Jehovha yi na mbi vhuna txilo ngako hi txi tumelela mawonelo a ditiko ni ona me bela ka mialakanyo yathu.
16. Hi fanete hi ti vhikela ka txani?
16 Ina ta koteka kwa mbi thuka hi manana ni mawonelo a ditiko? Ahim-him, ma na hi mana nguko hi nge sikoti kumana ditiko do ya zumba hokha dwe. (1 Vakorinto 5:9, 10) Phela hambi mbimo yi hi txhumayelako, hi na va pfa vathu va txi womba to biha ni tigondo ta makuhu. Kambe, aku hi no mbi sikota kwa mbi manana ni mawonelo o biha, hi nga zumbeni hi txi alakanya ngu tona mwendo ku ti tumela. Kufana ni Jesu, ti lava hi si sweli kuthavisa mialakanyo ya Sathani. Hi nga tshumela hi ti vhikela ngu kwa mbi ti beta ka maalakanyelo a ditiko ti sa fanela.—Lera Mavingu 4:23.
17. Hi nga mahisa kutxani ti to hi si manwi ngu mialakanyo ya ditiko ti sa fanela?
17 Ngu txikombiso, hi fanete hi ti wonela hi txi sawula vangana. Bhiblia yi hi txharihisa ti to ngako hi txi maha vangana va vathu va va si khozeliko Jehovha, hi na tekelela mapimiselo awe. (Mavingu 13:20; 1 Vakorinto 15:12, 32, 33) Hi fanete hi tiwonela kambe hi txi sawula misakano. Ngako hi txi tshuralela misakano yi yi xoxotelako gondo ya ku ti mahekela ka silo, mazunga, mwendo wubhemba, hi vayilela kutata mialakanyo yathu ngu mawonelo aya ma “lwako ni kuziva ka Txizimu.”—2 Vakorinto 10:5.
Ina ha vhuna vanana vathu ti to ve tshuralela misakano yi yi ku ni dikhombo? (Wona tindimana 18, 19)
18, 19. a) Ngu kutxani hi di fanete hi ti wonela ka mawonelo a ditiko aya ma tako ngu kubaramela? b) Ngu sihi siwotiso si hi nga ti wotisako sona? Ngu kutxani?
18 Hi fanete hi tumbula hi tshumela hi tshuralela mawonelo a ditiko ha ya matako ngu kubaramela. Ngu txikombiso, madungula mamwani ma ningelwa ngu nzila yo seketela mawonelo o kari a politika. Mamwani madungula ma xoxotela ku ti vekela makungo ni timhaka ti ditiko dotshe di lavako tona. Mafilmo mamwani ma kombisa moya wo “ni lava tangu dwe” ni “ni lwela mwaya wangu dwe” i ku mapimiselo aya ma wonekako i di a manene, o tsakisa, ni kululama. Hambiketo, mawonelo onewo kha ma tsimbitisani ni Bhiblia. Yona yi womba ti to litsako mwayani li tiswa ngu kuranda Jehovha kupinda sotshe. (Matewu 22:36-39) I singeto dwe, sitoriya simwani sa vanana, hambiku kutala ka sona si wonekako nga nzinene, si nga maha ti to vanana ve va ni mahanyelo a wubhemba.
19 Eto kha ti wombi ti to ti bihile kuhungala ngu misakano ya yinene. Kambe hi fanete hi tiwotisa tiya: ‘Ina na ma wona mawonelo a ditiko hambi ma txi ta ngu kubaramela? Ina na ti vhikela ani ni vanana vangu hi si xaleli milongoloko yo kari ya TV ni ka simwani so maha ngu kulera? Ina na vhuna vanana vangu ti to ve va ni mawonelo a Jehovha ti to va si kuzetelwi ngu mawonelo a ditiko ka ti va ti pfako ni ku ti wona?’ Ngako hi txi ziva kuhambana ka mapimiselo a Txizimu ni a ditiko, hi na vayilela ‘kuxengetelwa ngu ditiko diya.’
I MANI WU A TSIMBITISAKO MIALAKANYO YAKO?
20. Hi na ti zivisa kutxani ti to i mani a hi kongomisako?
20 Hi nga divaleni ti to kova ni vaningeli vambidi dwe va madungula i ku: Jehovha, Sathani ni mafu akwe. Awe u kongomiswa ngu a mani? Xamulo ngu yiya: Ngu wule u manako madungula kwakwe. Ngako hi txi tumela mawonelo a ditiko, di na kongomisa mialakanyo yathu se athu hi na pimisa ngu ngathu dwe. Ngu toneto, ti ni lisima kusawula kha kwati ati hi xalelako, hi lerako, hi engiselako ni ti hi zumbako hi txi ti pimisa.
21. Hi na gonda ngu txani ka msungo wu wu londiselako?
21 Ka msungo wuwa hi gondile ti to kasiku hi pimisa kufana ni Jehovha, hi fanete hi vayilela mapimiselo ya mafu awa. Hi fanete hi tshumela hi alakanyisisa ngu mialakanyo ya Jehovha ti to hi pimisa kufana nayo. Ka msungo wu wu londiselako hi na gonda ngu ti to hi nga ti mahisa kutxani toneto.
a Ditshuri ngu di do vathu vo tala va va ku ni mkhululeko va kuzetelwa ngu vamwani. Ngu txikombiso, vathu va nga hi kuzetela ka timhaka ta hombe ni ka ta tidotho to fana ni ka ti wutomi wu nga khatisa tona ni kusawula siambalo. Kambe hi nga sawula ti to hi tumela kukuzetelwa ngu mani.