“Xava ditshuri u nga thuki u di xavisa”
“Xava wunene mwendo ditshuri, aniko u nga wu xavise; ina wutxhari, gondo, ni kupimisisa.”—MAVINGU 23:23.
TINDANDO: 128, 111
1, 2. a) Nji txani i ku txa lisima ngutu ka wutomi wako? b) Ngu tihi timhaka ati hi ti ningako lisima? Ngu kutxani? (Wona mifota yi yi ku makhatoni.)
NJI txani i ku txa lisima ngutu ka wutomi wako? Aku hi ku vathu va Jehovha, txa lisima ngutu ka wutomi wathu wuxaka wathu ni nene. Hi nge wu txitxisi ngu txilo. Ditshuri da Bhiblia ni dona nda lisima ngutu, nguko di maha ti koteka ku va vangana va Jehovha.—Vakolosa 1:9, 10.
2 Jehovha ngene Mgondisi wathu wa Hombe, a hi gondisako to tala ta tinene amu ka Bhiblia. A hi gondisa lisima la ditina dakwe ni tifanelo takwe to xamalisa. A hi gela ti to wa hi randa ngutu ha koza e ningela Mwanana wakwe wo randeka ngu mhaka yathu. Jehovha a hi gondisa ngu ta Mfumo wa Mesiya. A hi ninga themba ya mbimo yi yi tako, wutomi wa nzumani ka vasawuleki ni Paradhise ka “tinvuta timwani.” (Johani 10:16) Jehovha a hi gondisa mahanyelo a manene. Timhaka toneto ta ditshuri i thomba nguko ti hi vhuna kutshuketa hafuhi ni Mvangi wathu ti tshumela ti hi ninga txikongomelo ka wutomi.
3. I male muni ayi Jehovha a yi lavako ti to e hi gondisa ditshuri?
3 Jehovha a ni wuha. A ni wuha ngutu ha koza e ningela Mwanana wakwe ngu mhaka yathu. Ngako a txi wona m’thu a txi xota ditshuri, wa m’vhuna ti to e di mana. Kha na mbi thuka e hi hakelisa male kasi ku e hi gondisa ditshuri. Kale, dijaha dimwani di nga ti dhanwa ku i Simoni di ta nga ninga male mpostoli Pedro ti to e di va ni mtamo wo ninga vamwani moya wo sawuleka. Pedro a mu txhamusete ti to mapimo akwe hi nga a manene a txi khene: “Male yako yi na love kumweko ni nawe, ngu kuwa u nga pimisa ti to txiningo txa Txizimu txa xawa ngu male!” (Mithumo 8:18-20) Se ti womba txani ‘kuxava ditshuri’?
TI WOMBA TXANI ‘KUXAVA DITSHURI’?
4. Hi na gonda txani mayelano ni ditshuri?
4 Lera Mavingu 23:23. Kugonda ditshuri da Bhiblia ti lava mizamo. Ti lava hi leka so tala. Se msana ko “xava ditshuri,” i ku ku di gonda, ti lava hi ti wonela ti to hi si thuki hi “di xavisa,” i ku ku di leka. Hi nga di “xavisa” kutxani ditshuri da Bhiblia? I male muni? Tixamulo ta siwotiso soneso ti na hi maha hi ninga ngutu lisima ditshuri ni ku tiemisela kwa mbi thuka hi di leka. Hi na pfisisa ti to ngu kutxani ditshuri da Jehovha i di da lisima ngutu kupinda sotshe.
5, 6. a) Hi nga di xavisa kutxani ditshuri hi si nga ni male? Txhamusela. b) Ditshuri di hi vhunisa kutxani?
5 Ditshuri mahala, kambe eto kha ti wombi ti to hi no di mana dwe. Ngu Txihebheru, ka Mavingu 23:23 ‘kuxava’ ti nga tshumela ti womba “kumana.” Otshe mapswi onewo ma komba ti to ti lava m’thu e maha mizamo yo kari mwendo kuleka txo kari ti to e mana atxi a txi wonako i di txa lisima. Nditxe txikombiso kasiku hi pfisisa maxavelo a ditshuri: Ngako ku txi phakiselwa mikonva bhazara, ina u nga emela ku so thuka u yi wona mezani m’tini kwako? Ahim-him, ti na lava u tsula u ya yi teka. Ngu toneto, hambiku mikonva yi si laviko male, ti na lava u maha mizamo yo kari. Ngu kufana, kugonda ditshuri kha ti lavi male, kambe ti lava mizamo.
6 Lera Isaya 55:1-3. Ati Jehovha a nga ti womba ti hi vhuna hi pfisisa ti to “kuxava ditshuri” ti womba txani. Ka dona, Jehovha a fananisa mapswi a ditshuri ni mati, masi ni vhinya. Aku mati o titila ma timako ditora, ni ditshuri da hi tima ditora. Se aku masi ma kulisako mwanana, ditshuri da Bhiblia di kulisa wuxaka wathu ni Jehovha. Jehovha a tshumela e fananisa mapswi akwe ni vhinya. Ngu kutxani? Bhiblia yi khene vhinya yi maha ti to m’thu e tsaka. (Masalmo 104:15) Ngu toneto, ngako Jehovha a txi khene hi na “xavi vhinya,” a hi maha hi ziva ti to ngako hi txi londisela sileleto sakwe ka wutomi, hi na tsaka. (Masalmo 19:8) Jehovha a thumisa kufananisela koneko ti to athu hi pfisisa nzila yi hi wuyelwako ngu yona ngako hi txi gonda ni kutumela ditshuri. Konkuwa he bhuleni ngu mtxhanu wa silo asi ti nga lavako hi si leka ti to hi xava ditshuri.
U LEKILE TXANI TI TO U XAVA DITSHURI?
7, 8. a) Ngu kutxani kugonda ditshuri ti txi lava mbimo? b) Ngu yihi mizamo yi Mariko a nga yi maha? Ku ve ni wuyelo yihi?
7 Mbimo. Ti lava mbimo ti to m’thu e engisela madungula a Mfumo, kulera Bhiblia ni mabhuku ya ma nga seketelwa ka yona, kugonda Bhiblia ni Tifakazi ta Jehovha, kululamisela mitshangano ni kuya ka yona. Ti to hi maha totsheleleto, hi fanete hi thumisa mbimo yile hi nga ndi na yi thumisa ka timwani, to mbi i si nga ta lisima ngutu. (Lera Vaefesu 5:15, 16.) Ti teka mbimo muni kugonda ditshuri da Bhiblia? Ti ya ngu m’thu. Kugonda mayelano ni wutxhari wa Jehovha, tinzila takwe ni silo si a nga si vanga, kha ti na magwito. (Varoma 11:33) Direvhista da Muwoneleli wo khata wa 1879 di fananisile ditshuri ni “txiluva atxi txi ku hagari ka txitinga” di txi khene: “U nga tsake ngu kuva ni txiluva tximwetxo txa ditshuri. I ti ku txa tximwetxo txa dingana, nga ku si nga ni simwani. Kambe simama u xoletela ti to u mana siluva so tala.” Hi nga tiwotisa tiya: ‘Ati ni nga gonda ngu Jehovha ti gwitela hani?’ Hambi i di ti to ho hanya kala kupinduka, ku ni ta tingi to tigonda ngu Jehovha. Se, nyamsi wa ditshiku ti ni lisima ngutu kuthumisa mbimo yathu ti to hi gonda ati hi ti kotako ngu Jehovha. Nditxe txikombiso txa wu a nga maha toneto.
Ti ni lisima ngutu kuthumisa mbimo yathu ti to hi gonda ati hi ti kotako ngu Jehovha
8 Mariko,a (wona txhamuselo ya hahatshi) i ku mphya mmwani wa Japão, a ti ya zumba Estados Unidos ti to e gonda txikolwa dhoropani ka Nova York. Ditshiku dimwani a txhumayetwe mahungu a manene ngu nyaphandule mmwani wa txisikati. Mariko a ti ya txhetxheni, kambe a khatile kugonda Bhiblia ni mwanathu eneyo. Ati a nga ti gonda a ti tsakete ha koza e kombela kugonda kumbidi ngu divhiki. Hambiku Mariko a nga ti ñolekile ngutu ngu txikolwa ni mthumo, a khatile ku ta mitshanganoni. A si heti mbimo yo tala a txi sakana ti to e mana mbimo yo gonda ditshuri. Ngu kumaha mizamo yoneyo, Mariko a tshuketile hafuhi ngutu ni Jehovha, na ku si se guma dilembe, a bhabhatisilwe. Ngu 6 wa mitxima dwe, ngu 2006 a ve nyaphandule ni konkuwa i ngadi nyaphandule.
9, 10. a) Kugonda ditshuri ti ma txitxa ngu nzila yihi mawonelo athu ngu silo sa nyama? b) Maria a lekile txani? A ti pfisa kutxani ngu toneto?
9 Silo sa nyama. Yimwani mbimo ti nga lava hi leka mthumo wa timale ka mafu awa. Ngu txikombiso, Pedro ni Andreya i ti va dayi va sihaka. Kambe mbimo yi Jesu a nga va dhana ti to ve ta va vagondiswa vakwe, va lekile dibhindo dawe da sihaka. (Matewu 4:18-20) Ina eto ti lava kuwomba ti to u txi gonda ditshuri ti lava u leka mthumo? Ahim-him. M’thu ti lava e thuma ti to e khatalela mwaya wakwe. (1 Timoti 5:8) Kambe ngako u txi gonda ditshuri, mawonelo ako ngu silo sa nyama ma txitxa. U tumbula ati i ku ta lisima ka wutomi. Jesu a ti khene: “Mi nga ti sengeleteleni tithomba ha mafuni.” Hahanze keto, a hi kuzeta tiya: “Sengeletelani tithomba tanu nzumani.” (Matewu 6:19, 20) Mphya wu a dhanwako ku i Maria a mahile toneto.
10 Kukhukhela i di ngadi mwanana, Maria a ti dhunda msakano wo kari. Ni mbimo yi a nga ti secundária, a si se leka. A humelete ha koza e ningwa ni bolsa de estudos Universidade. Makungo a Mariya i ti o va ni nduma ngu msakano wule ni kumana male yo tala. Kambe a khatile kugonda Bhiblia. Ene a tsakete ti a nga txi ti gonda, se a khatile ku ti thumisa ka wutomi wakwe. A khene: “Mbimo yi ni nga ti txitxa mahanyelo angu ti to me pfana ni milayo ya Bhiblia, ni ti mana litsako.” Maria a ti woni ti to ti ndi na karata kupatanisa mthumo wakwe ni kuva ni wuxaka ni Jehovha. (Matewu 6:24) Ngu toneto, a woni i di tshuku kuleka kurso yile a nga ti maha ti to e mana ati i ku ta lisima ngutu. Konkuwa Maria i nyaphandule, a khene a ni “wutomi wo tsakisa ngutu na wu di ni txikongomelo.”
Jesu a thembisile ti to ku si nga ni mhaka ni si hi si lekako ngu mhaka ya ditshuri, hi na wuyelwa ngu so tala ngutu
11. Ngako hi txi gonda ditshuri, ku nga thuka kuhumelela txani ngu maxaka athu?
11 Wuxaka wathu ni vamwani. Ngako hi txi khata kuthumisa ati hi ti gondako mu ka Bhiblia, ti nga maha wuxaka wathu ni mwaya wathu mwendo vangana wu txitxa. Hi nga vhunwa kupfisisa toneto ngu mapswi a Jesu a txi kombelela valondeteli vakwe: “Va sawulekise ngu ditshuri. Dipswi dako ngu dona ditshuri.” (Johani 17:17) “Kusawulekisa” ti nga womba “kuhambanisa.” Mbimo yi hi thumisako ditshuri ka wutomi wathu, ho hambaniswa ni ditiko nguko hi londisela milayo ya Bhiblia. Hambiku hi duketako ku va ni wuxaka wa wunene ni vangana ni maxaka, ti nga maha vamwani va si ngadi ve hi dhunda ve tshumela ve lwisana ni ti se hi ti kholwako. Eto kha ti hi xamalisi. Jesu a ti khene: “Senikoko, valala va m’thu va na va i di va nyumbani kwakwe.” (Matewu 10:36) Kambe Jesu a thembisile ti to ku si nga ni mhaka ni si hi si lekako ngu mhaka ya ditshuri, hi na wuyelwa ngu so tala ngutu!—Lera Marku 10:28-30.
12. Aaron a lekile txani ti to e gonda ditshuri?
12 Ku ti ni dijaha dimwani da Mujudha di nga ti dhanwa ku i Aaron, a kute a txi ziva ti to ta yila kuwomba ditina da Txizimu. Kambe ditshuri mayelano ni Txizimu, a ti di lava. Ditshiku dimwani, Fakazi yimwani yi mu kombile ti to ngako a txo engetela maletera o kari ka ya a Txihebheru a ditina da Txizimu, ti ndi na lerekisa ku “Jehovha.” Eto ti mu tsakisile ngutu Aaron, se a ti ya gela vahombe vakwe disinagogani! A ti alakanya ti to ni vona va na tsakela kugonda ditshuri ngu ditina da Txizimu, kambe va si ti lavi. Hahanze keto, va mu thurete ve tshumela ve mu hinga. Maxaka akwe ni ona ma mu wukete. Kambe ene kha tumela kulekiswa kugonda to tala ngu Jehovha. Aaron a ve Fakazi ya Jehovha yo thembeka ni ku a thumete Jehovha wutomi wakwe wotshe. Nanathu, hi nga emela ti to wuxaka wathu ni vamwani wu txitxa ngako hi txi gonda ditshuri.
13, 14. Hi fanete hi txitxa txani ka mapimiselo ni simaho sathu mbimo yi hi gondako ditshuri? Womba txikombiso.
13 Mialakanyo ni simaho sa nzambwa. Ngako hi txi gonda ditshuri hi tumela milayo ya Bhiblia, hi fanete hi tiemisela kululamisa mialakanyo ni simaho sathu. Mpostoli Pedro a ti khene: “Ngako mi ku vanana vo engisa, mi nga londeteni minavelo yi mi nga ti nayo, mbimo yi mi nga ti sinzi kuziva txilo.” A tshumete a txi khene: “Mahani vasawuleki ka yotshe mithumo yanu.” (1 Pedro 1:14, 15) Ka didhoropa da kale da Korinto, vathu vo tala i ti mabhemba. Vona va ti fanete ve txitxa to tala ti to ve basa masoni ka Jehovha. (1 Vakorinto 6:9-11) Ni nyamsi, vo tala va txitxa ni vona ngako va txi gonda ditshuri. Pedro a txhamusete toneto mbimo yi a nga khene: “Se ti dingani ati mi nga ti hanyisa tona kale to tsakelwa ngu vamatiko, ta kuhanya ngu wugelegele, ni kunavela ko biha, ni wudevi, ni makolo, ni masuke, ni kukhozela sa mafu.”—1 Pedro 4:3.
14 Devynn ni Jasmine va hetile malembe i di madevi. Hambi keto, Devynn a ti wu ziva kwati mthumo wakwe wo balela timale, kambe a wu tandi ngu kusela. Jasmine nene a ti ziwa kwati ngu kuhenya ni mazunga. Ditshiku dimwani, a di levile, a mananile ni vanathu va varumiwa txitaratoni. Va kombete ku m’gondela Bhiblia. Kambe ditshiku di va nga tsula ngu dona divhiki di di nga londisela, votshe Devynn ni Jasmine va ti bavile. Va si kholwi to varumiwa vale va na wuya kambe. Va tshumete ve ya wuya, va ti ta va mana va sa leva. Devynn ni Jasmine va tsakete kugonda ditshuri da Bhiblia, ve tshumela ve kuluveta kuthumisa ati va nga txi ti gonda. Na ku si se guma mitxima yiraru, va lekile kusela, se ngu kutsimbila ka mbimo ve ya bhalisa mtxhadho wawe. Vathu vo tala ka wukhalo wawe va ti woni ti to Devynn ni Jasmine va txitxile, se ni vona va khatile kugonda Bhiblia.
15. Ngu yihi mhaka yimwani ya hombe yo karata ayi hi fanelako kutxitxa ka yona ngu mhaka ya ditshuri? Ngu kutxani?
15 Sihena ni timhaka ati ti si tsakisiko Jehovha. Mhaka yimwani ya hombe yi hi fanelako kutxitxa ka yona ngu leka sihena ni timhaka to kari ati Jehovha a si ti tsakeliko. Hambi vamwani se va di gondile ati Jehovha a ti pfisako tona ngu silo soneso, ti nga va karatela kuleka. Va thava ti to maxaka, vathumi kulowe, ni vangana va na txani. Va ti ziva ti to vathu va ni matipfelo a hombe ngu txihena txo kari, txo fana ni kuphaxa vafi. (Dhewuteronome 14:1) Se, hi nga vhunwa ngu txani ti to hi maha kutxitxa ku ku lavekako? Hi nga gonda ka sikombiso sa vathu va kale ava va nga maha kutxitxa ko kari mbimo yi va nga gonda ditshuri, vo fana ni Makristu a kale a Efesu.
16. Ngu tihi ati vamwani va Efesu va nga ti leka?
16 Ka didhoropa da kale da Efesu, masalamuso ma ti ziwa ngutu. Se ava va nga va Makristu ngu mbimo yoneyo va mahile txani? Bhiblia yi khene: “Vavangi ka vale va nga txi ti ningetela ka masalamuso va to teketela mabhuku awe, va txi ta ma hisa masoni ka votshe vathu. Mbimo yi ku nga lawa kuziwa mtengo wa male ya ona, va to wona ti to ma nga teka 50.000 wa male ya silivhela. Ngu toneto, Dipswi da Mkoma di ti anda ni kutsaniswa ngu mtamo wa hombe.” (Mithumo 19:19, 20) Makristu onewo o thembeka ma ti ti emisete kuleka mabhuku awe o dhula, se Jehovha a va katekisile.
Nji txani u nga txi leka ngu mhaka ya ditshuri?
17. a) Ngu sihi simwani si ti nga lavako hi si leka ngu mhaka ya ditshuri? b) Ngu sihi siwotiso si hi no si xamula ka msungo wu wu londiselako?
17 Nji txani u nga txi leka ngu mhaka ya ditshuri? Hotshethu hi ningete ngu mbimo yathu. Vamwani kwathu hi lekile mikhanjo yo va ni timale. Ti nga maha wuxaka wathu ni vamwani wu di txitxile. Wungi wathu hi lulamisile mialakanyo ni simaho sathu ni ku hi lekile sihena ni mikhuwu yo kari ayi yi si tsakisiko Jehovha. Kambe athu ha kholwa ti to ditshuri da Bhiblia di pala sotshe si hi nga sileka. Ditshuri da Bhiblia di maha ti koteka ti to hi va vangana va Jehovha, i ku tona i ku ta lisima ngutu ka wutomi wathu. Hi txi alakanya ngu makatekwa ya hi ku nawo ngu mhaka ya ditshuri, nem u nge kholwi to mmwani a nga thuka e “di xavisa.” Ti nga mahisa kutxani toneto? Hi nga vayilelisa kutxani kumaha phazamo yoneyo ya hombe? Hi na xamula ka msungo wu wu londiselako.
a Mamwani matina ma txitxilwe ka msungo wuwa.