‘Ni na tsimbila ngu tinzila tako ta ditshuri’

1-3. a) Hi fanete hi tipfisa kutxani ngu ditshuri da mu ka Bhiblia? Womba txikombiso? (Wona mifota yi yi ku makhatoni.) b) Hi na bhula ngu txani ka msungo wuwa?

NYAMSI ti tolovelekile ti to vathu ve xava silo ve gwita ve si tshumeta. Ngutu-ngutu va txi xava ngu internet, va tolovela kutshumetela. Ngu kutxani va txi tshumeta? Ti nga maha va si ngadi ve txi tsakela nga ti va nga ti ti pimisile mwendo ve wona to ku ni to kari ti nga onheka. Se ti nga maha ve lava kutxitxisa, mwendo ve teka male yawe.

² Athu kha hi na ku ti maha toneto ngu ditshuri da Bhiblia. Hi txa nga di “xava,” kha hi lavi ku di ‘xavisa’ i ku ti to, hi txa nga gonda ditshuri, kha hi lavi ku di leka. (Lera Mavingu 23:23; 1 Timoti 2:4) Nga ha hi nga bhula ngu kona ka msungo wu wu nga pinda, hi hetile mbimo yo tala ti to hi gonda ditshuri. I si ngeto dwe, ti nga maha hi di lekile kurso yo kari ayi yi ndi no hi tisela male yo tala. Ni ku ti nga maha kambe ku di txitxile to kari ka wuxaka wathu ni vamwani, hi di txitxile nzila yi hi pimisako ngu yona ni simaho, mwendo kuleka timhaka ni mikhuwo ayi yi si tsakisiko Jehovha. Kambe athu ha kholwa ti to txi walo ka si hi nga si leka txi ku ni lisima kufana ni makatekwa ya hi ma manako ngu kuziva ditshuri.

³ Jesu a wombile txidinganiso txa mxavisi wu a tsimbilako e xota tidhayimani ta tinene. Mbimo yi a nga mana dhayimani yimweyo ya lisima ngutu, ngu txikuluveta a to ya xavisa sotshe si a nga ti naso ti to e kota ku yi xava. Dhayimani yoneyo yi ti fanekisela ditshuri da Mfumo wa Txizimu. Ngu nzila yoneyo, Jesu a kombisile lisima ali ditshuri di ku nalo ka va va di xotako. (Matewu 13:45, 46) Mbimo yi hi nga khata kugonda ditshuri, i ku ditshuri mayelano ni Mfumo wa Txizimu ni totshe timhaka timwani to tsakisa ta ditshuri da mu ka Bhiblia, nathu hi ti ti emisete kuningela sotshe ti to hi di mana. Ngako hi txi simama hi ninga lisima ditshuri, hi na mbi thuka hi di leka. Dikhombo da kona, vathu vamwani va Txizimu va lekile kuninga lisima ditshuri, vamwani va to so di leka. Athu kha hi ti lavi toneto. Athu hi lava kulondisa ati Bhiblia yi wombako tona, hi “hanya mu ka ditshuri.” (Lera 3 Johani 2-4.) Eto ti womba kuveka ditshuri masoni hi ti kombisa ngu mahanyelo athu. Kambe ti nga mahisa kutxani ti to m’thu e ‘xavisa’ mwendo e leka ditshuri? Hi nga tsaniseka ngu nzila yihi ti to athu kha hi thuki hi maha toneto? Athu hi nga mahisa kutxani kusimama hi tiemisela ku “hanya mu ka ditshuri”?

NGU KUTXANI VAMWANI VA TXI ‘XAVISA’ DITSHURI

4. Ngu kutxani vamwani va di lekile kulondisela Jesu?

⁴ Ka mbimo ya Jesu, vamwani ava makhatoni va nga tumela ditshuri, kha va simama ve tsimbila ka dona. Ngu txikombiso, msana ko va Jesu a di mahile txidiwukiso ni kudyisa dibutho da hombe, dibutho donedo di gwitile di mu londisa kala didhawa dimwani da Linene la Galileya. Kambe va gwitile ve dhukiswa ngu ti Jesu a nga womba, ati khene: “Ngako mi si dyi mmidi wa Mwanana wa M’thu, ni kungako mi si seli mnoha wakwe, anu kha mi na mbi va ni wutomi mndani kwanu.” Vona kha va lava kuziva txhamuselo ya kona, va to kha vona: “Dipswi diya da nemela. I mani a no di engisa kani?” Ku mahekile txani? “Vagondiswa vavangi va to khata kutshumelela msana, ve thindeka ku mu londetela.”​—Johani 6:53-66.

5, 6. a) Ngu kutxani vanathu vamwani va di hambanile ni ditshuri? b) Ti nga mahisa kutxani ti to m’thu e leka ditshuri?

⁵ Dikhombo da kona, ni nyamsi vamwani ni vona va lekile ditshuri. Ngu kutxani? Vamwani va khuvekisilwe ngu kutxitxa ka mapfisiselo a ndimana yo kari ya Bhiblia, mwendo ati mwanathu wu a ziwako ngutu a nga womba mwendo kumaha. Kasi vamwani va henyiswa ngu loko va txi laywa ngu kuthumisa Bhiblia mwendo ngako va si pfisisani ni mwanathu ka mhaka yo kari dibanzani. Vamwani va jikisilwe ngu tigondo ta vakanganyisi ni ku vamwani vagetwe makuhu mayelano ni nathu. Eso nzimwani sivangelo asi si mahako vamwani ve leka Jehovha ni dibanza vapune. (Vahebheru 3:12-14) Se va di wuyetwe ngu nzila yihi i ti ku va ti thembile Jesu nga ha Pedro a nga maha ngu kona? Mbimo yi vamwani va nga dhukiswa ngu mapswi a Jesu, Jesu a gwitile e wotisa vapostoli vakwe ti to mwendo ni vona va tilava kutshumela kani. Pedro a ti khene: “Hi na ya ka mani kani Mkoma? Awe ngawe u ku ni mapswi a wutomi wo mbi guma.”​—Johani 6:67-69.

⁶ Vamwani kudotho-kudotho va jikile ve hambana ni ditshuri, yimwani mbimo nem va si titumbuli. M’thu wu a lekako ditshuri kudotho-kudotho a fana ni ngalava ayi yi tsulako hagari ka mati kudotho-kudotho. Bhiblia yi womba ti to hi fanete hi tiwonela ti to “hi si timeli nzila.” (Vahebheru 2:1) Ngu mtolovelo m’thu wu a hambanako ni ditshuri kha mahi ngu kutilava. Kambe a khata ngu kuleka wuxaka wakwe ni Jehovha wu hola, se wu gwitisela kumwalala. Hi nga tsaniseka ngu nzila yihi ti to ti si thuki ti hi humelela?

HI NGA TSANISEKISA KUTXANI TI TO KHA HI XAVISI DITSHURI?

7. Hi na vhunwa ngu txani ti to hi si thuki hi xavisa ditshuri?

⁷ Kasiku hi simama hi tsimbila ka ditshuri, hi fanete hi tumela totshe ati Jehovha a ti wombako. Ditshuri di fanete ku va dona dwe i ku da lisima ka wutomi wathu ni kulondisela yotshe milayo ya Bhiblia ka totshe ti hi ti mahako. Mkoma a khongete e thembisa Jehovha a txi khene: ‘Nzila yako, ni na yi londisa ngu yotshe mbilu.’ (Masalmo 86:11) Dhavhidha a ti ti emisete kutsimbila ka ditshuri, se nathu ti lava hi maha toneto. Ngako hi si mahi toneto, hi nga khata kualakanya ngu silo si hi nga si leka ngu mhaka ya ditshuri, ni ku ti nga maha hi tshumela hi si lava kambe. Ka ti hi gondako ka Bhiblia, hi nge sikoti kusawula ti to athu hi na londisa tiya, hi leka tile. Hi fanete hi tsimbila ka “dotshe ditshuri.” (Johani 16:13) Ka msungo wu wu nga pinda, hi bhute ngu mtxhanu wa silo asi ti nga mahako hi di si lekile ti to hi gonda ditshuri ni kuhanya ngu dona. Konkuwa hi na wona ti to hi nga tsaniseka ngu nzila yihi ti to kha hi tshumeleli ka silo soneso hi nga si siya msana.​—Matewu 6:19.

8. Nzila yi Mkristu a thumisako ngu yona mbimo yakwe yi nga mu hambanisa ngu nzila yihi ni ditshuri? Womba txikombiso.

⁸ Mbimo. Ti to hi tsaniseka ti to kha hi thuki hi leka ditshuri, ti lava hi simama hi thumisa mbimo yathu ngu wutxhari. Ngako hi si tiwoneli, hi nga thuka hi luza mbimo ngu misakano, kubela internet mwendo kuxalela TV. Hambiku silo soneso kutilava si nga mbi biha, ti nga maha si hi dyela mbimo yi hi nga ti yi thumisela kugonda ni kutxhumayela. Emma ti mu humelete toneto.a (Wona txhamuselo ya hahatshi.) Hambi mbimo yi i nga ti ngadi mwanana, ene a ti dhunda kugadha makavhalo. Kambe a khatile kutiwona mnando ngu ti a nga ti yi thumisisa tona mbimo yi a nga ti yi heta ngu misakano yakwe, se a txitxile a ti a nga txi ti dhunda. Emma a gondile ngu mhaka ya Cory Wells, i ku mwanathu wu a nga ti dhunda kuya ka makhalo a misakano ya kugadha makavhalo.b (Wona txhamuselo ya hahatshi.) Konkuwa Emma a heta mbimo yo tala a txi thumela Jehovha, a tshumela e mana ni mbimo yo zumba ni maxaka ni vangana vakwe ava ni vona va mthumelako. Ene a tipfa a di hafuhi ni Txizimu ni ku wa tsaka ngu kuziva ti to mbimo yakwe a yi thumisa ngu wutxhari.

9. Ti nga mahisa kutxani ti to silo sa nyama si va sa lisima ngutu kwathu?

⁹ Silo sa nyama. Ti to hi simama hi tsimbila ka ditshuri, kha ha fanela kuleka silo sa nyama si va sona si ku ni lisima kwathu. Mbimo yi hi nga khata kugonda ditshuri, hi ti woni ti to kuthumela Jehovha ngu tona i ku ta lisima kupinda silo sa nyama. Ngu toneto, ngu litsako hi lekile so tala ngu mhaka ya ditshuri. Kambe ngu kutsimbila ka mbimo, hi nga khata kuwona ti to vamwani va tilondola ngu kuxava matelefone a maphya o ngadi kuhuma mwendo simwani. Hi nga thuka hi khata kuwona ti to ha luzekelwa. Se ti nga maha hi khata kwa mbi tsaka ngu si hi ku naso, hi veka mapimo athu ko mana silo sa nyama kupinda kuthumela Jehovha. Eto ti hi khumbutisa ati ti nga humelela Dhemasi. A ti randa ngutu “sa mafu awa” ha koza e leka txiavelo txi a nga ti natxo kumweko ni mpostoli Paulo. (2 Timoti 4:10) Ti nga maha Dhemasi a ti dhunda silo sa nyama kupinda kuthumela Txizimu. Mwendo ti nga maha a si swi e lava kuleka txilo kasiku e thuma ni Paulo. Hi gonda txani? Kutilava hi ti randa silo sa nyama. Ngako hi si tiwoneli, lirando lonelo li nga tshumela li kula li tsana ha koza hi luza lirando lathu ngu ditshuri.

10. Mba mani ava hi si laviko kukuzetelwa ngu vona?

¹⁰ Wuxaka wathu ni vamwani. Ti to hi simama hi tsimbila ka ditshuri, ti lava hi si tumeli kukuzetelwa ngu va va si thumeliko Jehovha. Mbimo yi hi nga gonda ditshuri, wuxaka wathu ni va i ku si nga Tifakazi wu txitxile. Ti nga maha vamwani va txi lwisana ni ti hi ti gondako, kambe vamwani va si lwisani nato. (1 Pedro 4:4) Phela athu hi maha ti hi tikotako ti to hi simama hi va ni wuxaka wa wunene ni va mwayani kwathu ni ku va ni wunene. Kambe kha hi lavi kundaka milayo ya Jehovha ngu mhaka yawe. Ni ku, nga ha 1 Vakorinto 15:33 yi wombako ngu kona, vangana vathu i na ve va va dhundako Jehovha.

11. Hi nga yi vayilelisa kutxani mialakanyo ni simaho sa nzambwa?

¹¹ Mialakanyo ni simaho sa nzambwa. Ti to hi tsimbila ka ditshuri, ti lava hi va vo sawuleka, mwendo hi basa, masoni ka Jehovha. (Isaya 35:8; lera 1 Pedro 1:14-16.) Mbimo yi hi nga gonda ditshuri, hi txitxile to kari ka wutomi wathu ti to hi londisela milayo ya Jehovha. Vamwani va mahile kutxitxa ka hombe. Kambe ti lava hi zumba hi tiwonela ti to hi txitxisi mahanyelo athu o basa ngu a nzambwa. Hi nga vhunwa ngu txani ti to hi lamba txiduko txo maha to kari ta nzambwa? Alakanya ngu ti Jehovha a nga maha ti to e hi basisa. A ningete wutomi wa lisima wa Mwanana wakwe, Jesu Kristu! (1 Pedro 1:18, 19) Ti to hi zumba hi di basile masoni ka Jehovha, mbimo yotshe ti lava hi khumbula lisima la digandelo da Jesu.

12, 13. a) Ngu kutxani hi di fanete ku va ni mawonelo a Jehovha ka timhaka ta makhesemusi? b) Hi na bhula ngu txani?

¹² Sihena ni timhaka ati ti si tsakisiko Jehovha. Maxaka, vathumi kulothi ni vagondi kulothi ti nga maha ve duketa ku hi kuzetela ti to hi maneka navo ka mibuso ya makhesemusi. Hi nga vhunwa ngu txani ti to hi si beli ka sihena ni mibuso ayi yi si tsakisiko Jehovha? Ti lava hi tiziva kwati ti to ngu kutxani Jehovha a si si lavi sihena soneso. Hi nga xola ka mabhuku athu ti to hi khumbula ti to makhesemusi ma khatisile kutxani. Ngako hi txi alakanyisisa ngu sivangelo sa mu ka Mibhalo asi si mahako hi si beli ka makhesemusi onewo, ha tsaniseka ti to hi tsimbila ngu nzila ayi ‘yi tsakisako Mkoma.’ (Vaefesu 5:10) Ngako hi txi themba Jehovha ni Dipswi dakwe, hi na mbi thava ati vamwani va no pimisa tona.​—Mavingu 29:25.

¹³ Hi themba ti to hi na tsimbila ka ditshuri kala kuza tikhukhu ti mila makwasa. Nji txani txi no hi vhuna ku tiemisela kutsimbila ka ditshuri? Hi nga maha timhaka tiraru.

U NGA LEKE KUTSIMBILA KA DITSHURI

14. a) Kugonda ku hi vhunisa kutxani ti to hi si leki ditshuri? b) Ngu kutxani hi txi lava wutxhari, kulaywa ni kupfisisa?

¹⁴ Txo khata, simama u gonda Bhiblia ni kualakanyisisa kha kwati ngu ti u ti lerako. Tivekele mbimo yo maha toneto. Ngako u txi gonda ngutu, u na engetela lirando lako ngu ditshuri ni kutiemisela kwa mbi di leka. Mavingu 23:23 yi hi gela ti to hi “xava ditshuri” ni kutshumela hi xava “wutxhari, gondo ni kupimisisa.” Kuziva ditshuri dwe, kha ta enela. Ti lava hi di thumisa ka wutomi wathu. Mbimo yi hi manako kupfisisa, hi patanisa ati hi ti lerako ni ti se hi tizivako. Wutxhari wu maha ti to hi maha to kari ngu kuya ngu ti hi ti zivako. Yimwani mbimo ditshuri di hi laya ngu ku hi komba ati hi fanelako kutxitxa. Hi nga sweleni kutumela kulaywa koneko, aku Bhiblia yi wombako ti to ku ni lisima kupinda silivhela.​—Mavingu 8:10.

15. Ditshuri di hi vhikela ngu nzila yihi kufana ni libhandi?

¹⁵ Txa wumbidi, tiemiseli kuthumisa ditshuri ka wutomi wako ditshiku ni ditshiku. Bhiblia yi fananisa ditshuri ni libhandi la msotxhwa. (Vaefesu 6:14) Mbimo yile ya kale, libhandi la disotxhwa li ti di vhikela ni ku di tsanisa yimbini. Kambe li ti fanela kusungwa li banga. Se ngako a txo li mwalata li si na ku mvhuna. Kambe ditshuri di hi vhikela ngu nzila yihi kufana libhandi? Ngako mbimo yotshe hi txi zumba ka ditshuri, di na hi vhikela ka mipimiso ya walo ni ku hi vhuna ti to hi maha sisungo sa sinene. Ngako hi txi manana ni sikarato mwendo hi dukwa kumaha to biha, ditshuri da Bhiblia di na hi maha hi tiemisela kumaha ati i ku ta tinene. Kufana ni disotxhwa di di nga ti si tsuli yimbini di si na libhandi, nathu kha ha fanela kuleka ditshuri. Hi fanete hi tsaniseka ti to ha di thumisa ditshuri da Bhiblia ka totshe ta wutomi wathu. Disotxhwa di ndi na txhoma ditxhari ka libhandi. He woni ti to hi nga mahisa kutxani nanathu.

16. Ti mahisa kutxani ti to kugondisa ditshuri ti hi vhuna kusimama hi tsimbila ka ditshuri?

¹⁶ Txa wuraru, gondisa ditshuri ka vamwani nga ti u ti kotisako tona. Bhiblia yi fananiswa ni ditxhari. Kufana ni disotxhwa di di nga ti sunga ditxhari da dona, nathu ti lava hi sunga Dipswi da Txizimu di banga. (Vaefesu 6:17) Hi nga va vagondisi va vanene va “dipswi da ditshuri ngu nzila yo lulama.” (2 Timoti 2:15) Mbimo yi hi gondisako vamwani Bhiblia, hi ya hi di ziva kwati ni ku di randa ngutu ditshuri. Se hi ti emisela kusimama hi tsimbila ka ditshuri.

17. Ngu kutxani ditshuri i di da lisima kwako?

¹⁷ Ditshuri i ningo ya lisima yo ta ngu ka Jehovha. Ti maha ti to ti koteka ku hi va vangana va Jehovha Tate wathu wa nzumani. Kuva vangana va Jehovha ti ni lisima ngutu. Ku ni to tala ati se Jehovha a nga hi gondisa, kambe o va makhato dwe! A khene a na hi gondisa kala kupinduka. Ngu toneto, ninga lisima ditshuri nga ti u nga ndi no mahisa tona ka dhayimani ya lisima. Simama u ‘xava ditshuri, u nga di xavisi.’ Ngu magwito, kufana ni Dhavhidha, u na simama ni txithembiso txiya ka Jehovha: ‘Nzila yako, ni na yi londisa ngu yotshe mbilu.’​—Masalmo 86:11.