Mareferensiya a txibhukwana txa mitshangano ya Mahanyelo a Wukristu
2-8 KA SETEMBRO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU | VAHEBHERU 7-8
“Mphaxeli kala kupinduka madingano ni mlayo wa Melkizedheki”
it-2 798 ¶11, 12
Melkizedheki
I ti mfumeli wa Salema ni “mphaxeli wa Txizimu Nyatxitimwi,” Jehovha. (Gen 14:18, 22) Ene ngene mphaxeli wo khata awu a wombwako ka Mibhalo, a zumbile ka txikhalo txiya ku si se hoka dilembe da 1933 AEC. Aku i nga ti mfumeli wa Salema, ti wombako “kudikha,” Paulo a mkombisile kota “Mfumeli wa kudikha,” ngu mhaka ya ditina dakwe a m’dhana ku “Mfumeli wa kululama.” (Vaheb 7:1, 2) Ku pimiswa ti to Salema ngu ha di nga khatela kona didhoropa da Jerusalema, adi mbimo yimwani di dhanwako “Salema.”—Mas 76:2.
Msana kova Abrahamu a di khozesile Kedhorolawomeri ni vafumeli vale a nga ti pfana navo, mfumeli a to m’hingeta libalani ka Savhe i ku “libala la mfumeli”. Ahaleya, Melkizedheki “ato tisa dipawa ni vinya” se e mkatekisa atxi khene: “A na katekiswi Abrahamu ngu Txizimu Nyatxitimwi, Mvangi wa nzuma ni mafu! Txi na bongwe Txizimu Nyatxitimwi txi nga ningela valala vako manzani kwako!” Se Abrahamu a to ninga Melkizedheki sa wugume asi a nga ti si mani, ka vakoma vale a nga va xula.—Gen 14:17-20; Vaheb 7:4.
it-2 799 ¶3
Melkizedheki
I ngu nzila yihi Melkizedheki a nga si nga ni “lihunzu” ni kwa mbi na magwito?
Paulo a wombile mhaka ya lisima ngutu mbimo yi a nga khene: “Ene kha nga ni tate, hambi mame, hambi lihunzu, kha nga ni makhato a masiku akwe, hambi magwito a kuhanya kwakwe, aniko a fana ni Mwanana wa Txizimu, i mphaxeli kala kupinduka.” (Vaheb 7:3) Kufana ni vathu vamwani, Melkizedheki a velekilwe e gwita efa. Hambiketo, ditina da mame ni tate wakwe kha ma wombwa, hambi vakokwani vakwe mwendo vatukulo vakwe kha va wombwa, ni ku Mibhalo kha yi wombi txilo ngu ta makhato mwendo magwito a wutomi wakwe. Se Melkizedheki a nga fanekisela Jesu Kristu awu wuphaxeli wakwe i ku wa kala kupinduka. Kufana ni Melkizedheki awu ku nga ti si ya bhalwa ava a nga va londeta mwendo va nga mlondeta ka wuphaxeli, Jesu nene kha ku nga ni mphaxeli wo fana ni nene awu a nga mlondeta, ni ku Bhiblia yi kombisa ti to kha ngaho awu a no mtxitxa. Hambiku Jesu a nga velekwa ka liveleko la wukoma la Dhavhidha, wuphaxeli wakwe kha wu fanekiselwi ngu mifumo ya vathu va ha mafuni. Wona i wuyelo ya ti Jehovha a nga m’thembisa apune.
it-2 798 ¶13
Melkizedheki
Kufanekiselwa ka wuphaxeli wa Kristu. Ka wumwani wa wuprofeti wa Wumesiya, Jehovha a thembisile tiya ka wu i nga ti “Mkoma” ka Dhavhidha: “Awe u mphaxeli kala kupinduka madingano ni mlayo wa Melkizedheki.” (Mas 110:1, 4) Mibhalo yiya yi mahile ti to Vahebheru ve wona ti to Mesiya wu a nga thembiswa a ndina va mphaxeli ni mfumeli. Ka dipapilo a di Paulo a nga bhalela Vahebheru, a thavisile kotshe kukana-kana mayelano ni wu a nga thembiswa, mbimo yi a nga khene: ‘Jesu a mahilwe Mphaxeli wa Hombe, madingano ni mlayo wa Melkizedheki.’—Vaheb 6:20; 5:10.
Lavetela tithomba ta moya
w00 15/8 14 ¶11
Timhamba ti ti nga ti tsakisa Txizimu
Mpostoli Paulo a wombile tiya: “Mphaxeli wa hombe, wuhi ni wuhi, a veketwe kasiku e maha miningelo ni timhamba.” (Vahebheru 8:3) Wona ti to Paulo a abanisile miningelo yi yi nga ti mahwa ngu vaphaxeli va Vaisrayeli ngu tinzila timbidi, i ku “miningelo” ni “timhamba,” mwendo “timhamba ta kudihela sionho.” (Vahebheru 5:1) Ngu mtolovelo, vathu va ningana miningelo kasiku ve kombisa kubonga, kusakulela wungana ni kuamukeleka ka vamwani. (Genesisi 32:20; Mavingu 18:16) Ngu ha kufanako, miningelo yo tala yi ku ka Mlayo yi nga wonwa kota “miningelo” yi yi nga ti mahelwa Txizimu kasi kumana kuamukeleka ni ku seketelwa ngu txona. Ku txi ndakwa Mlayo ti txi lava ku mahwa “timhamba ta kudihela sionho.” Mabhuku a mtxhanu o khata a Bhiblia, ngutu-ngutu Eksodha, Levhi ni Mitengo, ma kombisa mixoyo yo hambana-hambana ya timhamba. Hambiku ti si hehukiko ku tiziva totshe ni ku ti khumbula, timhaka ta hombe mayelana ni timhamba ti nga lava hi ti xolisisa.
it-3 156 ¶5
Txitumelelano
Ti mahisile kutxani ti to Txitumelelano txa Mlayo txi ‘txhipiswa’?
Txitumelelano txa Mlayo txi ‘txipisilwe’mbimo yi Txizimu txi nga profeta ngu kuthumisa Jeremiya, ti to ku ndi nava ni txitumelelano txa txiphya. (Jer 31:31-34; Vaheb 8:13) Ngu dilembe da 33 EC txitumelelano txa Mlayo txi ti ko gwita kuthuma ngu kona ha ka lifo la Kristu ka phande ya xanisa (Vakl 2:14), ali li nga va txitumelelano txa txiphya.—Vaheb 7:12; 9:15; Mith 2:1-4.
9-15 KA SETEMBRO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU | VAHEBHERU 9-10
“Txifananiso txa simaha sa sinene si si tako”
it-3 242 ¶10
Divalelo
Ngu kuya ngu mlayo awu Txizimu txi nga ti ningile Vaisrayeli, ti to m’thu wu a nga onhela Txizimu mwendo m’thu mmwani e divalelwa, kukhata a ti fanete e lulamisa phazamo yakwe ngu kuya ngu ti mlayo wu nga ti ti womba, ngu txitalo i nga ti kuningela mhamba ya mnoha wo kuwula txionho. (Lev 5:5–6:7) Se ditshina da mlayo di di nga wombwa ngu Paulo ngu diya: “Madingano ni kuruma ka mlayo, sotshe simaha si fanete kubasiswa ngu mnoha; se hahanze ka mnoha, ku walo divalelo ya sionho.” (Vaheb 9:22) Ditshuri ti to mnoha wa mhamba ya txihari wu si na kuthavisa txionho se wu ninga m’thu livhalo li li nga basa ngu kuhetiseka. (Vaheb 10:1-4; 9:9, 13, 14) Kuhambana ni toneto, txitumelelano txa txiphya txi mahile ti koteka ti to kuva ni divalelo ya ditshuri a yi yi nga sekelwa ka digandelo da mtirulo wa Jesu Kristu. (Jer 31:33, 34; Mat 26:28; 1 Vak 11:25; Vaef 1:7) Hambi mbimo yi a nga ti ha mafuni Jesu a kombisile ti to a ti ni mtamo wo divalela sionho ngu kuhanyisa m’thu wa tshekela.—Mat 9:2-7.
cf 183 ¶4
“Ni londisele”
Mibhalo kha yi wombi txilo ngu kuhoka ka Jesu nzumani, ku amukelwa kwakwe ni litsako lo tshumela eva ni Tate wakwe. Hambi keto kukhukela kale, Bhiblia yi ti wombile a ti ti ndino maheka mbimo yi Jesu a ndino hoka nzumani. Kudingana 1500 wa malembe, dilembe ni dilembe Vajudha va ti maha m’buso wo sawuleka. Kumweko ngu dilembe mphaxeli a ti wulela ka wukhalo wo Sawuleka ngutu wa dithepele e xwayela ka dibhokiso da txitumelelano mnoha wa timhamba ta ditshiku da kudivalelwa ka sionho. Ka ditshiku donedo mphaxeli wa hombe a ti emela Mesiya. Jesu a hetisisile a ti m’buso wule wu nga ti emela tona mbimo yi a nga tshumela eya nzumani. Ene a wulete masoni ka Jehovha a pune i ku wukhalo wo Sawuleka ngutu ka wuako wotshe, se e ningela ka Tate wakwe digandelo da mtirulo. (Vahebheru 9:11, 12, 24) Ina Jehovha a wu amukete?
it-3 245 ¶7-256 ¶1
Kuhetiseka
Kuhetisaka ka Mlayo wa Mosi. Mlayo wu wu nga ti ningilwe Vaisrayeli ngu kuthumisa Mosi, wu ti ni malulamiselo aya ma patako kuvekwa ka wuphaxeli ni ku ningelwa ka timhamba to hombana-hambana. Mlayo wu ti hetisekile nguko wu txi ta ngu ka Txizimu, kambe Mlayo, wuphaxeli hambi timhamba ta kona si si tisi kuhetiseka ka va va nga ti londisa Mlayo wonewo, ngu kuya ngu ti mpostoli Paulo a nga bhala. (Vaheb 7:11, 19; 10:1) Hahanze ko khulula ka txionho ni lifo, wu ti maha ti to txionho txi woneka. (Var 3:20; 7:7-13) Ngu toneto, otshe malulamiselo oneyo a Txizimu, ma ti hetisisa mhaka yo kari; Mlayo wu ti thuma kota “m’gondisi” awu a nga ti yisa ka Kristu, wu va “txifananiso txa simaha sa sinene si si tako.” (Vag 3:19-25; Vaheb 10:1) Ngu toneto mbimo yi Paulo a nga womba-womba ngu ti “mlayo wu nga ti tanda ngu kota ya dikhodho da mmidi” (Var 8:3) ngu kuya ngu dibhuku da Vahebheru 7:11, 18-28, ene a ti womba-womba ngu kutandeka ka mphaxeli wa hombe wa M’judha wa nyama (awu a nga ti vekilwe ngu kuya ngu Mlayo ti to e emela malulamiselo a timhamba ni kuwulela ni mnoha wa timhamba ka Wukhalo wo Sawuleka ngutu ngu ditshiku da kudivalelwa ka sionho), “kuhanyisa ka mbimo yihi ni yihi” avale va nga ti wu londisela. Hambiku miningelo ya timhamba ta wuphaxeli wa Aroni, yi nga timaha ti to m’thu a emukeleka ka Tixizimu, yi si ti koti kubasisa m’thu ngu kuhetiseka mwendo mbimo yotshe ka txionho. Paulo a ti womba toneto mbimo yi a nga khene: “Kha wu si koti ni ka kudotho kuyisa kuhetisekani” i ku ti to kha wu kuwuli livhalo. (Vaheb 10:1-4; fananisa ni Vaheb 9:9.) Mphaxeli wa hombe a si na ku sikota kuningela mtirulo a wu wu lavekako ti to wu thavisa txionho. Ewo mthumo wa wuphaxeli wa Jesu ni digandelo dakwe di di fanelekako dwe di no maha toneto.—Vaheb 9:14; 10:12-22.
Lavetela tithomba ta moya
w92 1/3 31 ¶4-6
Tixamulo ta siwotiso sa vagondi
Paulo a wombile ti to ku ti laveka lifo ti to kuthuma txitumelelano hagari ka Txizimu ni vathu. Txitumelelano txa Mlayo njikombiso txa toneto. Mosi ngene i nga ti mtshanganisi ka txitumelelano txa Txizimu ni Israyeli wa nyama. Mosi a ve ni txienge txa lisima ni ku ngene a nga thumisana ni Vaisrayele mbimo yi va nga ti bela ka txitumelelano. Ngu toneto Mosi a ndi nava mtshanganisi wa nyama wa txitumelelano txa Mlayo atxi txi nga ti ta ngu ka Jehovha. Kambe ina ti ti lava ti to Mosi e theketa mnoha wakwe ti to txitumelelano txa Mlayo txi khata kuthuma? Ahi-him. Ku ndi na ningelwa sihari ti to si vhaleta mnoha wa Mosi.—Vahebheru 9:18-22.
Kuwombwa txani ngu txitumelelano txa txiphya hagari ka Jehovha ni ditiko da Israyeli wa moya? Jesu Kristu a vite ni txienge txo sawuleka ngutu txo va Mtshanganisi hagari ka Jehovha ni Israyeli wa moya. Hambiku i ku Jehovha a nga humisa txitumelelano txiya, ditshina da txona i Jesu Kristu. Hahanze kova Mtshanganisi dwe, Jesu a thumisani ngu kukongoma ni vathu va va ndino khata kubela ka txitumelelano txonetxo. (Luka 22:20, 28, 29) I si nga eto dwe, Jesu a ti faneleka kuhumisa digandelo di di nga ti laveka ti to txitumelelano txonetxo txi thuma. Digandelo da kona i ti si nga ngu sihari, kambe i ti ngu mmidi wakwe wo hetiseka. Ngu toneto Paulo a nga womba ti to Kristu mtshanganisi wa txitumelelano txa txiphya. Msana ka kuva ‘Kristu . . . a di wulete nzumani kupune, kasiku a txi ya hi emela konkuwa masoni ka Txizimu,’ txitumelelano txa txiphya txi khatile kuthuma.—Vahebheru 9:12-14, 24.
Mbimo yi Paulo a nga womba-womba ngu Mosi ni Jesu kota vatshanganisi va i ku vathu va situmelelano, a si wombi ti to situmelelano si si nga mahwa ngu Txizimu si txi ta ngu kwawe. Hahanze keto, vathu vava va vambidi va to pateka kota vatshanganisi ava va nga maha ti to situmelelano soneso si thuma. Ka tximwani ni tximwani ku lavekile lifo, lifo la sihari ali li nga vhaleta mnoha wa Mosi, ni la Jesu a wu a nga theketa ngu mnoha wakwe ngu kota ya va va ku ka txitumelelano txa txiphya.
it-1 315 ¶6
Bhabhatiso
Luka a wombile ti to Jesu a ti ko khongela ngu mbimo ya bhabhatiso yakwe. (Luk 3:21) Kuengetela ka toneto, m’bhali wa dipapilo di di yako ka Vahebheru, a wombile ti to mbimo yi Jesu Kristu “a nga wulela mu ditikoni” (i singa mbimo yi a nga ti ngadi ku velekwa a ha a nga ti si ti koti kuwomba-womba, nem kulera mapswi awa, kambe i mbimo yi a nga tiningetela ti to e bhabhatiswa ni kukhata wuthumeli wakwe), a wombile a ti ti ku ka Masalmo 40:6-8 (LXX) a txi khene: “Timhamba ni miningelo kha sa ku tsakisa, aniko u ni lulamisete mmidi. . . . Wona, ni ho hawa, nguko eto ti bhaletwe ani amu ka dibhuku; ni tela kuta maha kuranda kwako, awe Txizimu.” (Vaheb 10:5-9) Jesu i ti wa liveleko la Vajudha a va va nga ti ka txitumelelano ni Txizimu i ku txitumelelano txa Mlayo. (Eks 19:5-8; Vag 4:4) Ngu toneto, Jesu se a ti mndani ka txitumelelano txa Jehovha Txizimu mbimo yi a nga ya ka Johani ti to e ya bhabhatiswa. Jesu a ti maha to pinda ati Mlayo wu nga ti ruma tona. A ti ko ti ningetela ka Tate wakwe ti to e maha “kuranda” kwakwe i ku kuningela ngu mmidi wakwe awu wu nga ‘lulamiselwa,’ ti to e gumisa timhamba ta sihari a si si nga ti ningelwa ngu kuya ngu Mlayo. Mpostoli Paulo a wombile tiya: “Se ngu kona kuranda kuwa, athu hi basisilwe ngu kuningelwa ka mmidi wa Jesu Kristu, awu wu nga ningelwa kumweko dwe.” (Vaheb 10:10) Ka Jesu, kuranda ka Tate, ku txi pata ni mithumo yi yi yelanako ni Mfumo, se Jesu a ti tiningetela ti to e yi hetisisa ni yona. (Luk 4:43; 17:20, 21) Jehovha a amukete e tshumela e tumela kutiningetela ka Mwanana wakwe, ngu ku msawula ngu moya wo sawuleka ni kuwomba tiya: “Awe u Mwanana wangu wo randeka ngutu, awu ni mu tsakelako.”—Mar 1:9-11; Luk 3:21-23; Mat 3:13-17.
16-22 KA SETEMBRO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU | VAHEBHERU 11
“Lisima la likholo”
Kombisa likholo lako ka sithembiso sa Jehovha
Dibhuku da Vahebheru 11:1, di txhamusela ti to nji txani likholo. (Lera.) 1) Likholo “njitsaniso txa kumana simaha si hi si rinzelako”. Simaha si hi si rinzelako si pata sithembiso sa Txizimu sa mbimo yi yi tako. Ngu txikombiso, ha tsaniseka ti to wubihi wu na guma ni ti to ku na va ni mafu a maphya. 2) Likholo “njikombiso”, mwendo txitsanisekiso atxi txi kholwisako “txa sile hi si si woniko”. Ha ti ziva ti to nzumani ku ni Jehovha, Jesu, tingelozi ni Mfumo, hambiku hi si mahiko ngu ku va wona ngu maso. (Vaheb 11:3) Hi nga ti kombisisa kutxani ti to hi ni likholo ka sithembiso sa Txizimu ni ka silo asi hi si si woniko? Hi nga ti kombisa ngu mahanyelo athu, ati hi ti wombako ni ti hi ti mahako.
w13 1/11 11 ¶2-5
‘Mningi wa txhatxhazelo ka va va mlavako’
Nji txani txi lavekako ti to hi tsakisa Jehovha? Paulo a bhate tiya: “Se hahanze ka likholo kha ti koteki ku txi tsakisa Txizimu.” Wona ti to Paulo kha khene ta karata kutsakisa Txizimu hahanze ka likholo. Kambe a ti khene kha ti koteti ku txi tsakisa. Ngu mapswi mamwani, likholo nda lisima ti to hi tsakisa Txizimu.
Likholo la mxowo muni li tsakisako Jehovha? Likholo lathu ka Jehovha li fanete kupata silo simbidi. Txo khata hi “fanete kukholwa ti to txona txi ho.” Hi nga tsakisisa kutxani Txizimu hi si kholwi ti to txaho? Kambe likholo la ditshuri li pata ni to tala, nguko hambi madhimoni ma kholwa ti to Jehovha waho. (Jakobe 2:19) Kukholwa kwathu ka Txizimu ku fanete ku hi maha hi va ni mahanyelo aya ma txi tsakisako.—Jakobe 2:20, 26.
Txa wumbidi, hi “fanete kukholwa ti to” Txizimu “txa ninga txhatxhazelo.” M’thu wu a ku ni likholo lo tsana wa tsaniseka ti to mizamo yakwe yo hanya ngu nzila yi yi tsakisako Jehovha hi nga ya mahala. (1 Vakorinto 15:58) Hi nga mtsakisisa kutxani Jehovha na hi si kholwi ti to a na hi hakela? (Jakobe 1:17; 1 Pedro 5:7) M’thu wu a pimisako ti to Txizimu kha txi khatali, kha txi bongi, ni ku txi ni likungu kha txi zivi Txizimu txa Bhiblia.
Mba mani ava Jehovha a va ningako txhatxhazelo? Paulo a khene: Ngu “vale va txi lavako.” Titxhamuselo timwani ta Bhiblia ti womba ti to dipswi di di nga hunduluxelwa diva “vale va txi lavako,” kha di wombi ava va lavako basi kugonda mayelana ni Txizimu basi, kambe di pata ni ku txi khozela. Txhamuselo yimwani yi womba to dipswi edo di pata kumaha mizamo ya hombe ngutu. Ngu ditshuri Jehovha a ninga txhatxhazelo vale va mkhozelako ngu kuhiseka.—Matewu 22:37.
Tsanisa likholo lako ka sithembiso sa Txizimu
Ka Vahebheru 11 mpostoli Paulo a ti khene: “Vavasikati va tshumete ve mana vafi vawe va nga wuswa kufani. Vamwani va wiletwe sihango, ve lamba kuthuswa ngu kulava kuwuswa kufani ngu nzila ya tshuko.” (Vaheb. 11:35) Vamwani va tsanisete sikarato ve simama ve thembeka ka Txizimu nguko vona va ti ni likholo lo tsana ka kuwuswa ka vafi aku Txizimu txi nga ku thembisa. Va ti ti ziva ti to mbimo yi yi tako Jehovha a na va wusa ve hanya kala kupinduka ha mafuni. Khumbula Nabhoti ni Zakariya. Vona va fayilwe ngu marigwi ve fa ngu mhaka yo engisa Txizimu. (1 Vafu. 21:3, 15; 2 Mak. 24:20, 21) Dhaniyeli a rinzilwe amu ka diphala da tingonyamu ati ti nga ti ni nzala, se vangana vakwe ve betwa ka mndilo wa hombe ngutu. Likholo lawe ngu Txizimu li va mahile ve vhala sisofu sa tingonyamu ni kumaha mndilo wu si va mahi txilo.—Vaheb. 11:33, 34; Dhan. 3:16-18, 20, 28; 6:13, 16, 21-23.
Vaprofeti vamwani vo kota Mika, ni Jeremiya, va poyiletwe ni kukhotelwa. Vamwani vo fana ni Elija, ‘va tsimibite siwulani, ni mimangoni, ve zumba diphalani ha mafuni’. Votshe va tsanisete ve zumba va di thembekile ka Txizimu nguko va ti ni ‘txitsaniso txa kumana simaha si va si rinzelako.’—Vaheb. 11:1, 36-38; 1 Vafu. 18:13; 22:24-27; Jer. 20:1, 2; 28:10, 11; 32:2.
Lavetela tithomba ta moya
it-2 109 ¶3
Likholo
Sikombiso sa kale sa likholo. Mmweyo ni mmweyo wa “mtalo wa hombe wa tifakazi ta likholo,” wu nga wombwa ngu Paulo (Vaheb. 12:1) a ti ni txi txi nga ti tsanisa likholo lakwe. Ngu txikombiso, Abhele a ti ti pfite to Txizimu txi thembisile “liveleko” ali li ndi no “ganyata msungo” wa mnyoka. A ti wona kambe kuhetiseka ka ti Jehovha a nga gela vaveleki vakwe khe jaradhi ka Edheni. Va di hahanze ka Edheni, Adhamu ni mwaya wakwe va ti dya dipawu da mnyuko wa khohe yakwe, nguko mafu ma ti rukilwe ni ku ma ti humisa mipa ni maxexo. Abhele a ti kuwona kambe kunavela ka Evha kova ni Adhamu, kasi Adhamu a txi fuma msikati wakwe. Kha ti kanakanisi ti to Evha atxi khala ngu kupanda ka txirumbo. I singeto dwe, ku ti ni makerubhi aya ma nga ti wonelela jaradhi ma di ni ditxhari do tura. (Gen. 3:14-19, 24) Totshe tiya i ti “txikombiso” ka Abhele txa ti to ku ndi nava ni wu a ndino va hulukisa ka kuxupheka koneko ngu kuthumisa ‘liveleko’ li li nga thembiswa. Ngu likholo, “a mahile mhamba ka Txizimu,” ayi i nga ti ya hombe kupinda ya Kayini.—Vaheb. 11: 1, 4.
wp17.1 12-13 ¶4-5
Ene a tsakisile Txizimu
I ngu nzila yihi Enoki a nga ‘guletwa txitimwi kasiku e pona ka lifo’? Ngu lirando, ti nga maha Jehovha a ti mthavisile ka wutomi e fa kasiku a si dawi ngu nzila ya tshofu. Kambe a si se fa, Enoki “a fakazetwe ti to a tsakisile Txizimu.” Ngu nzila yihi? Ti nga maha a si se fa adi wonisilwe ngu Jehovha mafu ya i ku paradhise. Se msana kova a di mani txikombiso txiya txa ti to Jehovha wa mu tsakela, Enoki a fite. Atxi womba-womba ngu Enoki ni vathembeki vamwani, Paulo a khene: “Votshe vathu vava va fete kukholwani.” (Vahebheru 11:13) Ti nga maha valala va Enoki va di xotile mmidi wakwe, kambe kha va wu mana. Ti nga maha Jehovha a ti wu sisile kasiku wu si thumiswi ngu nzila yo biha ka wukhongeli wa makuhu.
23-29 KA SETEMBRO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU | VAHEBHERU 12-13
“Kukawukwa njikombiso txa lirando la Jahovha”
w12 15/3 29 ¶18
U nga ‘wonetele msana’
Kukawukwa ko panda. Ku nga maheka txani ngako hi txo dukeka kukhumbula txialakanyiso txi hi nga ningwa se hi va ni txiviti? Eto kha ti nge hi pfisi kupanda dwe, kambe ti nga tshumela ti hi heta mtamo se ti hi ‘khuvekisa.’ (Vaheb. 12:5) Ngako hi txo ‘kanyisa’ kukawukwa mwendo hi ‘khuveka’ hi txi kawukwa, se hi si txi thumisi txialakanyiso txi hi ningwako, ku na mbi hi wuyelisa mwendo ku hi vhuna kutshukwatisa. Ndi nene ngutu kuengisa mapswi a Solomoni, a ya maku: “Tsana ka sileletelo, kambe u nga sileke; si xayise nguko sona mbutomi wako.” (Mav. 4:13) Kufana ni mtsimbitisi wa mmovha a lodiselako milayo ya txitarato, nathu a hi tumeleni kukawukwa, hi tshumela hi kuthumisa ni kuhanya ngu kona.—Mav. 4:26, 27; lera Vahebheru 12:12, 13.
w12 1/7 21 ¶3
“Mbimo yi mi khongelako, indani khanu: ‘Tata’”
Tate wu a ku ni lirando wa kawuka vanana vakwe, nguko wa khatala ngu ti vanana vakwe va no hanyisa tona. (Vaefesu 6:4) Tate eneyo a nga kawuka vanana vakwe ngu ku va tsayisa, kambe kha mahi ngu nzila ya tshofu. Ngu ha kufanako Tate wathu wa nzumani mbimo yimwani tilava e hi kawuka. Kambe mbimo yotshe Txizimu txi hi kawuka ngu lirando i si nga ngu nzila ya tshofu. Kufana ni Tate wakwe, Jesu kha nga va karatela vagondiswa vakwe hambi mbimo yi va nga ti swela kupfisisa kukawukwa.—Matewu 20:20-28; Luka 22:24-30.
‘Engisani kukawukwa mi na txhariha’
Mbimo yimwani kulaywa ta panda, kambe wuyelo yo lamba kulaya ka Txizimu yi panda ngutu kupinda kulaywa. (Vaheb. 12:11) Hi nga wona ngu ti ti nga humelela Kayini ni Zedhekiya. Mbimo yi Jehovha a nga wona ti to Kayini a lava kudaya mnanda wakwe, a mu gete tiya: “Ngu kutxani u txi henya ni khohe yako yi thuvika kani? Ina ngako u txi maha ta tinene, khu na mbi amukelwa kani? Se ngako u txi maha to biha, txionho txi na kubaramela ha txikeni, txi txi lava ku ku pfinya, aniko awe wa sikota ku txi xula.” (Gen. 4: 6, 7) Kayini a lambile kulaya ka Jehovha, e daya mnanda wakwe ni ku a mananile ni wuyelo yo xaniseka wutomi wakwe wotshe. (Gen. 4:11, 12) I ti ku Kayini a to engisa Txizimu, nga a sa xaniseka ngutu.
Lavetela tithomba ta moya
w11 15/9 17-18 ¶11
Tutuma mnava ngu kutsanisela
“Mtalo wa hombe wa tifakazi ta likholo” i ti si nga vaxaleli basi a va va xalelako mphikizano mwendo wu emelako kuwona mtxawa wa ka kwawe wu txi humelela. Kuhambana ni toneto vona va ti pateka ka mphikizano, kufana ni vatutumi ka mnava. Se vona va humelete ka mphikizano, ve tutuma mnava kala magwito. Hambiku se va nga fa, hi nga alakanya ngu vona kota sikombiso sa sinene asi si nga tsanisako ava i ku vaphya. U alakanya ti to va di tipfisile kutxani va ti ko va tizivile ti to vaxaleli vawe mbamwani va vatutumi ava va humelelako? Vona va di mahile ati va nga tikotako ti to ve xula. Mtalo wule wa kale wa tifakazi ta likholo njikombiso txa ti to m’thu a nga humelela ka mphikizano wuwa wo fanekisela ku si na mhaka ni ti to wu karata kuhokela hani. Ngu kualakanya ngu txikombiso txa “mtalo wa hombe wa tifakazi ta likholo,” Makristu a Vahebheru a dilembe dizana do khata, ma vite ni txibindi txo “tutuma ngu kutsanisela,” kufana ni nathu nyamsi.
w89 15/12 22 ¶10
Ningela timhamba ati ti dhumisako Jehovha
Vahebheru va ti fanete ku ti wonela “kukanganyiswa ngu tigondo to mbi zivaneka” ta Txijudha. (Vagalatiya 5:1-6) Nguko tigondo toneto ti si na ku va tsanisa mu ditshurini, kambe va ndi na tsaniswa ngu kateko yo ta ngu ka Txizimu. Ti woneka nga vo tala va ti zumbela ku kanetisana ngu mhaka ya sakudya ni timhamba, nguko Paulo a wombile ti to mbilu kha yi tsaniswi ngu “sakudya asi si si vhuniko txilo ka vale va namarelako ka sona.” Makatekwa a moya hi ma mana ngu mithumo ya moya ni kubonga mtirulo, i singa ngu mhaka kwa mbi dya sakudya so kari mwendo kupateka ka mibuso yo kari. (Varoma 14:5-9) Lifo la Kristu li gumisile yotshe mibuso ya va Levhi.—Vahebheru 9:9-14; 10:5-10.
30 KA SETEMBRO–6 KA OUTUBRO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU | JAKOBE 1-2
“Makhato a ya ma yisako ka txionho ni lifo”
g17.4 14
Txiduku
Txiduku ngu navela kumaha to kari, ngu mtolovelo to biha. Ti to u pfisisa kwati, alakanya ngu mhaka yiya: U txitolo, u wona txo maha atxi u txi lavako ngutu. Ngu mbimo yoneyo u wona to u nga txi pa u si tumbulwi. Kambe livhalo lako li kugela ti to tibile kumaha toneto. Se u thavisa mapimo oneyo. Ngu mbimo yoneyo u xute txiduko txonetxo.
ATI BHIBLIA YI TI WOMBAKO
Ngako u di ni minavelo yo maha to biha, kha ti wombi to awe u m’thu wo biha. Bhiblia yi womba ti to hotshethu ha dukwa mbimo yimwani. (1 Vakorinto 10:13) Kambe txa lisima i nzila yi hi angulako ngu yona ngako hi txi dukwa. Vathu vamwani va zumbela kualakanya ngu timhaka to biha, se ngu kutsimbila ka mbimo va gwitisa kumaha toneto. Vamwani va so tekela kuthavisa mapimo onewo o biha.
“M’thu ni m’thu a dukwa ngu kunavela kwakwe ko biha, ku m’ndindako, ku txi mu yisa kubihani.”—Jakobe 1:14.
g17.4 14
Txiduku
Bhiblia ya womba makhato aya ma yisako ka txionho. Dibhuku da Jakobe 1:15 di womba tiya: “Kunavela ko biha, ka mana txirumbo, ku txi veleka txionho.” Kufana ni wa msikati wu ngako a di ni txirumbo a no gwitisa kuveleka, na nathu hi txi zumbela kualakanya timhaka to biha, hi na gwitisa ku timaha. Kambe athu hi nga vayilela kuva sibotxhwa sa minavelo yo biha. Athu hi nga yi xula.
Lavetela tithomba ta moya
it-2 726 ¶5
Liwoningo
Jehovha i “Tate wa liwoningo.” (Jak 1:17) Txizimu kha txi hi ningi “ditambu kuwoninga ditshiku, ni kuleletela mtxima ni tinyeleti ha wusikuni,” dwe (Jer 31:35) kambe txona Njisima txa liwoningo la moya. (2 Vak 4:6) Mlayo wa txona, sisungo sa wu lamuli ni mapswi a txona, liwoningo ka vale va tumelako ku kongomiswa ngu ona. (Mas 43:3; 119:105; Mav 6:23; Isa 51:4) M’bhali mmwani wa Masalmo a wombile tiya: “Awe u Ditambo di di hi woningako.” (Mas 36:9; fananisa ni Mas 27:1; 43:3.) Kufana ni ditambo adi di simamako di woninga kukhukhela kugwimba ka wuronga kuza “kuhetiseka kutxa,” se tinzila ta va vo lulama ta woningwa ngu wuzivi wa Txizimu. (Mav 4:18) Kusawula kutsimbila ngu milayo ya Jehovha, tiwomba kutsimbila ka liwongo lakwe. (Isa 2:3-5) Kambe ngako m’thu a ti ni mawonelo o biha ni mialakanyo yo biha ngu milayo ya Jehovha, a maneka ka txidema txa hombe ngu didhawa da moya. Nga ha Jesu a nga womba ngu kona: “Ngako diso dako di di bihile, wotshe mmidi wako wu na va mtemani. Ngu toneto, ngako liwoningo li li ku kwako i di txidema, txidema txa kona txi na va txo kulisa kutxani!”—Mat 6:23; fananisa ni Dhet 15:9; 28:54-57; Mav 28:22; 2 Ped 2:14.
it-2 685 ¶3
Mlayo
“Mlayo wu i ku wa hombe ka yotshe.” Hagari ka milayo yo tala yi kuho, “mlayo wu i ku wa hombe ka yotshe” wu ni lungelo yo fana ni yi mkoma a ku nayo hagari ka vathu. (Jak 2:8) Lirando ngu dona ditshina da mlayo wuwa; wona wu womba tiya: “Randa muakelani wako nga ti u ti randisako tona awe upune,” atxiya i ti txirumo txa wumbidi atxi i nga ti ditshina da wotshe Mlayo ni Vaprofeti. (Mat 22:37-40) Hambiku Makristu ma si ngako hahatshi ka txitumelelano txa Mlayo, ma fanete kuhanya ngu mlayo wa Mkoma Jehovha ni wa Mwanana wakwe Mkoma Jesu Kristu ka txitumelelano txa txiphya.