MATIMU
Ku kombisa kukhatala ngu vamwani ti tisa makatekwa o mbi guma
Ni di ni mwamwangu ni ndiyangu Pat ngu 1948
“TXHETXHE ya Anglicana kha yi gondisi ditshuri. Simama u di xola.” Msana kova vhovho wangu wa txisikati a di wombile tiya, mwamwangu a khatile kuxoletela wukhongeli wa ditshuri. Hambi keto ene a si ti lavi kuwomba-womba ni Tifakazi ta Jehovha ni ku a ni gete to ngako va txi ta mtini kwathu khe Toronto, Canadá hi di fanete ku sisala. Mbimo yi mnanda wa mame a nga khata kugonda ni Tifakazi ta Jehovha ngu 1950, mame nene a khatile kugonda. Va txi gondelwa mtini ka titiya msana keto va bhabhatisilwe.
Tate wangu a di ni txitulo ka Txhetxhe yimwani kona mu Canadá, se otshe mavhiki ngu Sonto a txi ni rumela ani ni ndiyangu ka Escola Dominical ku nga txi belwa ni mixo, se ngu ma 11:00 hi txi bela nayo ka txhetxhe ya vahombe. Se ni minova hi txi tsula ni mame Nyumbani ya Mfumo. Kambe hi txi wona kuhambana ka hombe ka titxhetxhe tiya ta timbidi.
Ngu 1958 hi di Assembleia Internacional Vontade Divina ni mwaya wa ka Hutcheson
Se mame a txi bhulela vangana vakwe a ti a nga txi ti gonda, i ku Bob ni Marion Hutcheson a va ni vona va nga tumela kugonda ditshuri. Va ka Hutchesons va ni tekile ani ni vafana vararu hi ya ka mtshangano wa 8 wa masiku, wu nga txi dhanwa ku Assembleia Internacional Vontade Divina khe Nova Iorque. Ni txi wona msana, ni pfisisa to vona va mahile mizamo ya hombe kasi ku ve ni pata ka diendo dile, kambe mtshangano wule wu ni gwesile ngutu ha koza ni si wu divali.
VANATHU VA NI VHUNI KU NI MAHA TO TALA KA MTHUMO WA JEHOVHA
Mbimo yi ni nga ti ngadi m’dotho, ni txi ti dhunda ngutu kukhatalela sihari mtini. Ni txi ti lava ngutu kugonda kasi ku ni ya thumela vheterinariya. Mame wangu a ti ya bhula ngu mhaka yiya ni didhota dimwani dibanzani. Ngu wunene didhota dile di ni khumbutisile ti to hi hanya “ka masiku a magwito” ni ku di ni gete nzila yi ku ya univhersidhadhe yi ndi no gwesa ngu yona wungana wangu ni Jehovha. (2 Tim. 3:1) Ngu toneto, ni mahile txisungo txo mbi tsula univhersidhadhe.
Kambe ni txi tiwotisa to ni na maha txani ngako ni txi gwita secundária. Hambiku magwito ka divhiki dimwani ni dimwani ni nga txi tsula ku txhumayelani ni si mani litsako ni ku ni si khali ku pimisa ngu ti to ni nga thuka ni va nyaphandule. Tate ni Tiyo wangu va txi ni kuzetela ku ni thuma mbimo yotshe da empreza yimwani ya maseguru ya kona hawa Toronto. Tiyo wangu a di guletilwe ka empreza yoneyo, ngu toneto ni tumete mthumo.
A ku ni nga txi heta mbimo yo lapha ni txi thuma, ni ku ni nga txi ti pata ni vathu va va nga ti ni mahanyelo o biha, eto ti mahile to ni si hiseki ngutu ka timhaka ta moya. Makhatoni ni zumbile ni vhovho wangu wa txiwamna awu i nga si nga Fakazi, kambe a gwitile e fa, se ti lavile ni xola wukhalo wumwani wo zumba ka wona.
Va ka Hutchesons, ava va nga ni teka hi ya ka mtshangano wa m’ganga ngu 1958, va txi ni teka kota mwanana wawe. Va ni tekile ni ya zumba navo mtini kwawe ni ku va ni vhuni ku ni kula ngu didhawa da moya. Ngu 1960, ani ni mwanana wawe John, hi bhabhatisilwe. John a khatile kuthuma kota nyaphandule, ni ku ani kuzetile nani ku ni hiseka ka mthumo wo txhumayela. A ku vanathu dibanzani va nga txi wona to na kula ngu didhawa da moya, va ni sawute ti to ni vhuneta ka Escola do Ministério Teocrático.a
NI MANI MTHUMI KULOTHI WAMNENE NI KU NI VE NYAPHANDULE
Ditshiku di hi nga txhadha ngu dona ngu 1966
Ngu 1966, ni txhadhile ni Randi Berge, i nga ti nyaphandule wo hiseka, awu a ngadi tiemisete ku ya thuma amu ku ku ni txilaveko txa hombe. Muwoneleli wathu wa txigava awu a nga ti hi dhunda ngutu, a hi kuzetile ku hi ya vhuneta ka dibanza da Orillia, Ontário, ngu toneto hi longete simaha sathu hi tsula.
Se mbimo yi hi nga hoka Orillia, ni thumile ni Randi kota vanyaphandule va mbimo yotshe. Se kuhiseka kwakwe ku ni gwesile ngutu! Mbimo yi ni nga khata kuthuma kota vanyaphandule ni mani litsako ngu kuthumisa Bhiblia ni kuwona vathu va txi gonda ditshuri. I ve litsako la hombe ku vhuna mpatwa khe Orillia kasi ku wu maha ku txitxa ka wutomi wawe ve va malanda a Jehovha.
HI GONDILE LIDIMI LA LIPHYA NI KU TI LAVILE HI TXITXA MAPIMISELO ATHU
Mbimo yi hi ngadi ka diendo do pfuxela Toronto, hi zivile mwanathu mmweyo a dhanwako ku i Arnold MacNamara, awu i nga ti mmweyo wa va va nga ti thangela Bhetele. Ene a hi wotisile to ina hi nga ti tsakela kuthuma kota vanyaphandule vo sawuleka kani. Kambe ngu txikuluveta hi tumete hi txi: “Ina! Hi nga thuma wukhalo wumwani ni wumwani bhasta i singa Quebec!” Ni ti ni mawonelo o biha ngu vathu va va nga txi womba-womba txingiza va khe Canadá, Quebec, nguko va si xoniphi milayo ya mfumo ni ku va txi wukela ngutu vathu va va womba-wombako lidimi la txifransa. Ngu mbimo yoneyo, vathu va txi wukela mfumo wa Canadá ni ku va txi lava ti to Quebec a si lumbi Canadá.
Arnold a xamute a txi, “phela Quebec ngu kona dwe ku ku ni txilaveko txa vanyaphandule vo sawuleka konku.” Se ni tumete ku hi tsula, nguko Randi a txi ti tsakela ku ya thumela kona khe. Ngu kutsimbila ka mbimo ni woni to a txileya i di txona txisungo txa lisima a txi hi ngadi txi mahile ka wutomi wathu!
Msana ka 5 va mavhiki hi txi gonda txifransa, ani ni Randi ni mpatwa wumwani hi tsute khe Rimouski, wuphemba ka Monte Real, i ku mpfhuka wa kona mu ka 540 wa makilometru. Hi di ni ta tingi to ti gonda, eto ti txi woneka mbimo yi ni nga txi lera siziviso so kari dibanzani. Ka mitshangano ni wombile to, ka mtshangano wathu wa m’ganga ku nava ni “va dheleghado va khe Avestruz” kuve Avestruz txinyana txa hombe txo zumba txiwulani txa mkolo wo lapha txo mbi puruma, i si nga ditiko adi va dhelegadho va ndi no ta ngu ka dona. Kambe ni ti fanete ku khani “va dheleghado va Austrália.”
“Nyumba yo Basa” ayi hi nga ti yi dhana ku i kaza branka khe Rimouski
Khe Rimouski, hi mani 4 wa vanathu vatxisikati ava va si se tekwa ni mpatwa wa va Huberdeaus ni vanana vawe va mahorana va vambidi. Mwaya wa ka Huberdeaus wu lugarile nyumba yi ngadi ni 7 wa makwartu. Hotshethu vanyaphandule va hi nga ti zumba hale hi vhunetile ko hakela. Hi ti yi dhana ku i kaza branka nguko masoni ka yona yi ti ni 4 wa mapilari o basa. Yi fana ni nyumba yi a zumbako ka yona prezidhente wa Amerika yi dhanwako ku i kaza branka. Hi txi zumba hi di 12, yimwani mbimo hi ti 14 wa vathu. Ani ni Randi kota vanyaphandule vo sawuleka hi txi txhumayela ni mixo, ni mitshikari mwendo ni wusiku. Hi txi tsaka ngutu nguko mbimo yotshe hi txi mana vanathu ava hi nga txi tsula navo kutxhumayelani, hambi ka mbimo yo titila ni wusiku.
Hi txi pfana ngutu ni va nyaphandule va va vo thembeka ni ku hi txi va teka kota mwaya wathu. Mbimo yimwani hi txi manana ka wukhalo hi dhivela mndilo hi wora, kasi mamwani masiku “hi txi bhika sakudya” hotshethu ni ku hi txi maha sibholwana sa mixowo yo hambana-hambana. Mmweyo wa vanathu i ti mtxhayi se ngu milongiso ni minova hi txi dhunda kuembelela ni ku sinya.
Ka teritoriyo ya Rimouski vathu vo tala va txi di tsakela ngutu ditshuri! Mndani ka 5 wa malembe, hi pfite litsako la hombe ngu kuwona sigondo sa Bhiblia si txi kula ngu didhawa da moya si hokela ko bhabhatiswa. Dibanza di kute di hokela mtengo wa 35 wa vahuweleli.
Akhe Quebec, hi amukete treinamentu ya yinene kota vatxhumayeli. Hi woni nzila yi Jehovha a nga ti hi vhuna ngu yona ka mthumo wo txhumayela ni ka silaveko sathu sa ditshiku ni ditshiku. Kuengetela keto, hi gondete kudhunda vanathu va va womba-wombako lidimi la txifransa, hi dhunda lidimi lawe ni mdhawuko wawe, ni ku eto ti hi mahile hi dhunda yimwani midhawuko.—2 Vak. 6:13.
Hi sa tiemela, Bhetele yi hi kombete to hi rura hi ya ka didhoropa da Tracadie, wulambwe ka Nova Brunswick. Eto ti tisile txikarato nguko i di ngadi kona ni nga sayina kontratu ya nyumba yi ni nga txi zumba ka yona ni ku ni ti ni txigwaza txo dhara txiplikasawu ka txikolwa txo kari maworanyana ngu ditshiku. Kuengetela keto, sigondiana simwani sa Bhiblia i di ngadi kona kuva vahuweleli ni ku hi di hagari ko aka Nyumba ya Mfumo.
Ni khongete ngutu magwito ka divhiki dile mayelano ni kuya Tracadie, nguko ku ti hambana ngutu ni Rimouski. Aku i ku Jehovha a nga txi lava ku hi tsula, hi tsute. Hi mahile totshe ti Jehovha a nga hi gela ni ku hi woni nzila yi ene a nga thavisa sikarato simwani ni simwani si hi nga txi wonisana naso. (Mal. 3:10) Aku Randi a nga tsana ngu didhawa da moya i ku m’thu wo dhunda ku ti ningetela ni kuva ni mahanyelo a manene ti hi hehukete kurura.
Ka dibanza dathu da diphya ku to kova ni didhota dimwedo dwe, i ku Robert Ross. Ene ni msikati wakwe Linda va thumile ka wukhalo wule kota vanyaphandule ni ku va gwitile ve zumba kona hale msana kova va di velekile mwanana wawe wo khata. Hambiku va nga txi khatalela mwanana wawe wa txifanyana, vona va txi hi kuzeta ngutu nguko va txi hiseka ka mthumo wo txhumayela ni ku va ti ni wuha.
HI MANI MAKATEKWA NGU KUTHUMA AMU KU NGADI NI TXILAVEKO
Ngu mbimo yo titila hi di ka mthumo wa wuwoneleli wa txigava ngu dikhambi do khata
Msana ko thuma malembe mambidi kota vanyaphandule khe Tracadie, hi sa tiemela hi amukete didungula do tsakisa i ku txirambo txo thuma kota muwoneleli wa txigava. Hi thumile kudingana 7 wa malembe ka txigava txi ku nga txi wombwa-wombwa txingiza, hi gwita hi ya thuma ka txigava txi kuwombwa-wombwako txifransa khe Quebec. Léonce Crépeault, muwoneleli wathu wa txigava khe Quebec a txi ni ndunduzela ngutu ngu madhixkursu angu. Msana keto a txi ni wotisa tiya “u nga maha txani kasi ku tshukwatisa madhixkursu ako?”b Txiwotiso etxo txi ni vhuni ku ni veka mapimo ko hehukisa madhixkursu angu.
Tximwetxo txa siavelo a txi ni no mbi thuka ni txi divala, ngu txi hi nga va natxo ngu 1978 ka kongresu ya matiko otshe khe Monte Real ayi yi nga ti ni msungo mhaka wu ku “Fé Victoriosa.” Ni thumile ko lulamisela sakudya. Hi ti emete kuamukela 80.000 wa vathu, ni ku ku mahilwe ma lulamiselo a maphya mayelano ni sakudya. Totshe ti di txitxile, mitxhini yi yi nga txi thumiswa ni ma lulamiselelo ya sakudya. Hi di ni kona mu ka 20 wa ma jilera a hombe, kambe mbimo yimwani ma si thumi. Di si se hoka ditshiku do khata da mtshangano, kha ta koteka ku hi lulamisela extadhiyo ni mixo ngu mhaka ya ku ku nga ti ni msakano wa bhola, ni ku ti txi lava hi vindukela ngutu ditshiku do khata, kasiku hi lulamisela kafe! Ni di karate, kambe ni gondile to tala ka va thumi kulothi vo ti ningetela a va ni nga txi thuma navo, to fana ni kuva wamwamna wo vitwa ni kuva ni mawonelo a manene. Hi di ni wumwewo ni ku eto ti mahile to hi aka wungana wo tsana kala ni nyamsi. Hi mani litsako la hombe ngutu ka kongresu yiya khe Quebec, i ku ditiko dona di ku nga xaniswa ngutu vanathu ngu dilembe da 1940 kala 1950!
Ani ni Randi hi txi vhuneta ko lulamisela mtshangano wa m’ganga ngu 1985 khe Monte Real
Ni gondile to tala ngutu ka vawoneleli kulowe va sigava a va ninga thuma navo ka mtshangano wule wa hombe ngutu khe Monte Real. David Splane, awu konku a thumako ka Mmidi wu wu Fumako ngene a nga ti wonelela mtshangano wule. Se ka mtshangano wu wu nga londisela mbimo yi va nga ni kombela ti to ni khatalela txiavelo txile, mwanathu David a ni seketete.
Ngu 2011, msana kova hi di hetile 36 wa malembe ka mthumo wa wuwoneleli wa txigava ni rambilwe ti to ni ya va mgondisi ka txikolwa txa madhota a dibanza. Ani ni Randi hi otete ka 75 wa mibhedhu yo hambana-hambana ku dingana 2 wa malembe, kambe eto ti txi lava mizamo ya hombe. Magwito ka divhiki dimwani ni dimwani, madhota ma txi bonga ngutu ngu kuwona nzila yi Mmidi wu wu Fumako wu nga txi ma khatalela ngu yona ngu didhawa da moya.
Msana keto, ni ti ya gondisa ka Txikolwa txa Vatxhumayeli va Mfumo. Sigondiana si txi zumba si di karate ngu mhaka ya programa ya kona yi ngadi kamanile. Va txi heta 7 wa ma wora va di msalani va txi gonda, 3 wa ma wora va txi maha tpc ni wusiku, ni ku va txi khatalela 4 mwendo 5 wa siavelo ngu divhiki. Ani ni mgondisi mmwani hi va vhuni ve pfisisa to va si na ku tikota kumaha totshe eto i si nga ku vhunwa ngu Jehovha. Mbimo yotshe na mbi divala nzila yi sigondiana si nga xamala ngu yona si txi wona to, ngu kona ha ko themba Jehovha si ti koti kumaha to tala kupinda ti si nga txi pimisa to si nge tikoti.
KU KOMBISA KUKHATALA NGU VAMWANI TI TISA MAKATEKWA O MBI GUMA
Nzila yi mame a nga txi khatala ngu yona ngu vamwani yi vhuni sigondiana sakwe sa Bhiblia ti to si kula ngu didhawa da moya, ti tshumela ti vhuna tate ku e tsakela ditshuri. Msana ka masiku mararu mame a di fite, papa a hi xamatisile ngutu ngu kuta xalela dhixkursu Nyumbani ya Mfumo ni ku a simamile e xalela mitshangano ka 26 wa malembe ya ma nga londisela. Hambiku papa a nga si se bhabhatiswa, madhota ma ni gete ti to mbimo yotshe i ti ene wo khata kuhoka mitshanganoni divhiki ni divhiki.
Mame a hi siyete txikombiso txa txinene, ani ni tindiyangu. Totshe tindiyangu ta tiraru ni vamna vawe va thumela Jehovha va di thembekile. Tindiyangu ta timbidi ti thuma Bhetele, mmweyo ka Portugal, mmwani ka Haiti.
Ani ni Randi konku hi thuma kota vanyaphandule vo sawuleka khe Hamilton, Ontário. Mbimo yi hi ngadi ka mthumo wa wuwoneleli wa txigava hi txi ti tsakela kutsula ni vamwani ka sigondo sawe mwendo ka maendo o wuyela. Kambe konku ha tsaka hi txi wona sigondo sawe si txi kula ngu didhawa da moya. Mbimo yi hi kulisako wungana ni vanathu ka dibanza dathu da diphya ha tipfa hi txi kuzetwa hi txi wona nzila yi Jehovha a va seketelako ngu yona ka timbimo ta tinene ni to karata.
Hi txi wona msana ha tsaka ngutu ngu kuwona nzila yi vanathu va nga hi khatalela ngu yona. Nathu ha kombisa “thavelelo” ka vamwani ni ku va kuzeta ti to ve kula ngu didhawa da moya. (2 Vak. 7:6, 7) Ngu txikombiso, ka mwaya wumwani msikati ni vanana vakwe, wa mfana ni wa txihoranana, va thuma kota vanyaphandule va mbimo yotshe. Se ni wotisile mwamna wa kona to mwendo a txi khala kupimisa ngu kuva nyaphandule kani. Ene a xamute a txi khene, na va seketela vanyaphandule vava va vararu. Kambe ni mu wotisile ni txi “ina wa va seketela kupinda Jehovha?” Se ni mkuzetile ku e pfa litsako ali mwaya wakwe wu li pfako. Msana ka 6 wa mitxima, ene a thumile kota nyaphandule wa mbimo yotshe.
Ani ni Randi hi na simama hi “gela liveleko liya” mayelano ni “sidiwukiso” sa Jehovha ni ku hi navela to ve ti dila ka mthumo wakwe nga ha nathu hi nga maha ngu kona.—Mas. 71:17, 18.
a Awu konkuwa a dhanwako muwoneleli wa mtshangano wa Mahanyelo athu a Wukristu ni mthumo wo txhumayela.
b Gonda matimu a mwanathu Léonce Crépeault ka Muwoneleli wa Fevereiro 2020, paj. 26-30.